ونزوئلا، چین و روسیه؛ مقصدهای جدید وزارت علوم برای اعزام دانشجو

ونزوئلا، چین و روسیه؛ مقصدهای جدید وزارت علوم برای اعزام دانشجو

محمود احمدی نژاد (چپ) همراه با هوگو چاوز، رییس جمهور ونزوئلا در جریان دیدار رییس جمهور ایران از کاراکاس در سال ۲۰۰۹

رادیو فردا : معاون وزیر علوم و رییس مرکز همکارى‌هاى علمى و بین‌المللى این وزارتخانه اعلام کرده است که از این پس سطح روابط دانشگاه هاى ایران با دانشگاه هاى کشورهاى اروپایى از جمله انگلستان کاهش پیدا خواهد کرد و در عوض، با دانشگاه هاى سه کشور چین، روسیه و ونزوئلا پررنگ تر و بیشتر خواهد شد.

بر اساس گزارش خبرگزارى کار ایران، ایلنا، ارسلان قربانى همچنین گفته است: نگاه وزارت علوم در بحث همکارى‌هاى علمى و بین ‌المللى مبتنى بر سیاست خارجى جمهورى اسلامى ایران است.

شیرزاد عبداللهى، کارشناس مسائل آموزشى در تهران، در گفت و گو با رادیو فردا به ارزیابی این تصمیم وزارت علوم، فناوری و تحقیقات جمهوری اسلامی ایران پرداخته است.

رادیو فردا: آقای عبداللهی! این برنامه چه تاثیرى بر وضعیت دانشگاه ها و کیفیت علمى آنها مى گذارد ؟

شیرزاد عبداللهی: تصور من این است که این یک تصمیم سیاسى است. اما در ارتباطات علمى، مسائل سیاسى را نباید دخیل بدانیم و بیشتر باید به تبادلات علمى بپردازیم.

به طور خاص فکر مى کنید این تصمیم گیرى- که شما مى گویید یک تصمیم گیرى سیاسى است تا یک تصمیم فرهنگى و آموزشى- چه تاثیرى بر وضعیت تحصیلى و آموزش عالى در کشور دارد؟

من فکر مى کنم که این تصمیم، سطح آموزشى و علمى را در دانشگاه هاى ما تنزل مى دهد. براى اینکه کشورهاى روسیه و ونزوئلا و چین به ندرت دانشگاه هایى دارند که از نظر معیارهاى بین المللى درسطوح بالایى باشند، بیشتر دانشگاه هاى معتبر در اروپاى غربى و آمریکاى شمالى هستند.

پیامد این مسئله این است که براى دانشجویان و استادان ما مشکلات جدیدى بوجود مى آید، مشکل هم این است که به هر حال مراکز علمى، به مقالات محققین دانشگاه ها و دستاوردها و پیشرفت هاى علمى، دسترسى خوبى نخواهند داشت.

آقاى عبداللهى، ممکن است که علاوه بر بحث آموزش، مد نظر وزارت علوم این باشد که از تهاجم فرهنگى وغرب زدگى- که غالبا از آن صحبت مى کنند- به این وسیله جلوگیرى کنند. این بحث مطرح مى شود که بسیارى از دانشجویان به اروپا مى روند، در آنجا ساکن و ماندگار مى شوند، یا اینکه در معرض بحث تهاجم فرهنگى قرار مى گیرند. شما فکر مى کنید اگر این طور است پس چرا دانشجویان ایرانى که براى ادامه تحصیل به کشورهاى اروپایى مى روند، حاضر نیستند به کشورشان برگردند و درصد کسانى که به کشورشان بر مى گردند بسیار اندک است؟

بحث تهاجم فرهنگى مبحثى است که بیشتر از نظر تولید فرهنگى باید به آن پرداخته شود. یعنى اگر ما در زمینه تولید علوم انسانى حرفى براى گفتن داشته باشیم، بتوانیم منابع خوبى داشته باشیم، در آن صورت است که مى توانیم نه تنها دانشجویان و اساتید خودمان را در این زمینه تغذیه کنیم، بلکه مى توانیم به روى سایر دانشگاهاى دیگر دنیا و محافل خارج از کشور هم تاثیر بگذاریم.

با منع کردن و نهى کردن نمى توانیم مانع مبادلات فرهنگى شویم. علت ماندگارى دانشجویان در خارج از کشوردر مباحثى چون اشتغال گرفته تا مسائل اجتماعى، مسائل سیاسى، ریشه دارد.

به نظر من اگر بتوانیم شرایطى در داخل کشور فراهم کنیم- به خصوص به لحاظ اشتغال- و کارى کنیم که اقتصادمان تحرک پیدا کند خیلى از جوانان ما مى توانند به کشور برگردند. ضمن اینکه به هر حال آزادى براى جوانان ما بایستى وجود داشته باشد که انتخاب کنند، کار ما این است که فقط بایستى جاذبه ها را بالا ببریم.

لازم است یک نکته هم در مورد دانشگاه هاى چین و روسیه توضیح بدهم ، و آن این است که مبانى فکرى در این دانشگاه ها ، تفاوتى با منابع فکرى دانشگاه هاى غربى ندارد. ولى خوب اینها به لحاظ کیفیت علمى معمولا در سطوح پایین ترى قرار دارند و خسارتى که از این جهت به بخش آموزشى ما وارد مى شود ممکن است که جبران ناپذیر باشد.

آقاى عبداللهى، پرسش دیگر من در مورد مدارکى است که ممکن است دانشجویان ایرانى از این دانشگاه ها بگیرند، فکر مى کنید میزان اعتبار مثلا مدرک تحصیلى که در دانشگاه ونزوئلا به یک دانشجوى ایرانى داده مى شود، نسبت به مدارک تحصیلى دانشگاه هاى اروپایى تا چه حد متفاوت است ؟

به هر حال سطح علمى این دانشگاه ها بسیار پایین است و صرفا دانشجویان ایرانى از آنجا یک مدرک مى گیرند ، واقعا معلوم نیست این مدرک با چه کیفیتى نصیب دانشجو شده است.