مصرف داروهای گیاهی نجات بخش یا کشنده ؟

مصرف داروهای گیاهی نجات بخش یا کشنده ؟

مصرف داروهای گیاهی و سنتی در ایران سابقه ای چندین هزار ساله دارد. اما مصرف بی رویه این داروها توسط مردم و استفاده آن برای برخی از بیماران خاص کارشناسان حوزه سلامت را نگران بهداشت و سلامت عمومی در ایران کرده است. به تازگی دکتر مهدی میر غضنفری یکی از مقامات ستاد کشوری گیاهان دارویی و طب ایرانی گفته که ادعای بی خطر بودن داروهای گیاهی اشتباه و دروغ بزرگی است.

آقای میرغضنفری همچنین اعلام کرده که برخی گیاهان دارویی بسیار قوی هستند و می توانند باعث از کارافتادگی کبد و حتی مرگ مصرف کننده شوند.

دکتر علی اصغر میر سعید قاضی، فوق تخصص غدد نیز با انتقاد از مصرف بی رویه داروهایی گیاهی و سنتی در ایران می گوید یکی از مهمترین دلایل این نوع مصرف عدم آگاهی مردم است و" مسئله دیگر نقش مخرب رادیو و تلویزیون ایران است. در برخی فیلم های پخش شده از این رسانه توصیه ضمنی به مصرف داروهای سنتی به جای داروهای شیمیایی می شود. "متاسفانه این در ذهن مردم جای گرفته است که داروهای گیاهی معجزه می کند و فاقد عارضه است. اما هیچ تحقیق دقیقی بر این مسئله نشده است.

برخی از دست اندرکاران امر با اشاره به اینکه عوارض داروهای گیاهی عموما کمتر از داروهای شیمیایی برآورد می شود می گویند گاهی مصرف این گیاهان به ویژه در مدت زمان طولانی عارضه های جبران ناپذیری برجای می گذارد. برخی از کاشناسان نیز معتقدند بهتر است افراد بدون مشورت پزشک و خودسرانه، داروهای گیاهی را مصرف نکنند.

دکتر ایرج خسرونیا، رئیس انجمن پزشکان داخلی ایران نیز بر همین مسئله تاکید می کند و ادامه می دهد: پیشتر تصور بر این بود که برخی داروهای گیاهی هیچ عارضه ای ندارند و برخی از افراد که مبتلا به بیماری بودند شروع به مصرف این داروها می کردند. نمونه آن بیمارانی بودند که به تب روده مبتلا بودند اما پس از مصرف داروهای گیاهی فوت می کردند در آن زمان تصور این بود که بیماری باعث مرگ آنها شده اما بعدها مشخص شد مصرف داروهای گیاهی نظیر روغن کرچک باعث مرگ این بیماران بوده است.

آقای خسرو نیا می گوید:به همین دلیل گفته می شود که اگر قرار است داروهای گیاهی مصرف شود حتما بیمار با پزشک معالجش مشورت کند.

مصرف داروهای گیاهی به اعتقاد پزشکان، عوارض نهفته ای دارد که برای مردم مشخص نیست و به همین دلیل مصرف کنندگان فکر می کنند که مصرف این داروها روند بهبودی را سریعتر می کند. در همین حال برخی از بیماران نیز با مصرف داروهای گیاهی در دروان بیماری درمان اصلی را به تعویق می اندازند.

دکتر میر سعید قاضی با ابراز نگرانی از روند افزایشی مصرف داروهای گیاهی در ایران می گوید به هرحال برخی از بیماری ها علاج ناپذیر است، ممکن است داروها در این بیماری ها جواب نسبی دهند و مردم تصور می کنند داروهای گیاهی نجات بخش است اما به هیچ عنوان این گونه نیست. ابوعلی سینا و رازی دو دانشمندی هستند که قرن ها پیش می زیستند و چون هیچ داروی درمانی نبود تجویز گیاهی می کردند.

همچنین متخصصان گیاهان دارویی نیز با اشاره به فعالیت عطاری ها و افزایش تقاضا برای خرید داروها از این مراکز می گویند عطاری ها هیچ گاه پاسخگوی بسیاری از مشکلات و بیماری های جدی نبوده اند ولی در پیشگیری از بیماری های سبک با تجویز پزشک می توان از این داروهای سنتی استفاده کرد.

دکتر خسرو نیا نیز با این نظر موافق است و می افزاید:داروهای گیاهی مفید هستند و باید به جا و به موقع استفاده شود. عطاری ها چند سال پیش محتاط تر رفتار می کردند و داروهای خیلی خطرناک گیاهی را نیز ارائه نمی کردند اما امروزه برای درمان انواع بیماری پوستی، دستگاه گوارش و غیره تبلیغ می شود که متاسفانه اکثر این تبلیغ ها نادرست است.

از مسائل مهمی که به گفته پزشکان باید به آن توجه شود تحقیق در زمینه داروهای گیاهی و اطلاع رسانی به مردم در خصوص عوارض مصرف بی رویه از این داروهاست. همچنین به اعتقاد کارشناسان برای ساماندهی وضعیت باید نظارت دقیقی بر مراکز فروش داروهای گیاهی صورت گیرد که متاسفانه نبود متولی در این امر سبب افزایش روند مصرف داروهای سنتی و گیاهی در ایران عنوان شده که سلامت و بهداشت افراد را به خطر می اندازد.

نیکی محجوب - بی بی سی