چرا علی جنتی از کویت رفت

چرا علی جنتی از کویت رفت

علی رغم تنش سیاسی اخیر، در دوره طولانی سفارت علی جنتی در کویت، روابط اقتصادی و سیاسی ایران همواره مناسب و در حال گسترش بوده است

علی جنتی، یکی از باسابقه ترین سفیران ایرانی، از مقام سفارت در کویت کنار گذاشته شده و به جای او، محمدجلال فیروزنیا، رئیس اداره خلیج فارس وزارت امورخارجه ایران به این سمت منصوب شده است که پیشتر سابقه سفارت ایران در یمن و بحرین را نیز داشته است.

در حکمی که منوچهر متکی، وزیر امورخارجه ایران، برای این جابجایی صادر کرده، علت فراخواندن علی جنتی به تهران، پایان یافتن دوره سفارت او عنوان شده اما مسائلی که اخیراً در روابط ایران و کویت رخ داده و همچنین خط مشی علی جنتی در سیاست داخلی کشورش، گمانه هایی در مورد علت این تغییر مطرح می سازد.

دولت کویت اخیراً از کشف شبکه ای جاسوسی خبر داد که اعضای آن در دستگاههای اطلاعاتی، امنیتی و نظامی این کشور نفوذ کرده و برای ایران کار می کرده اند.

این خبر که تکذیب ایران را در پی داشت، در کویت، اعتراض شماری از جریانهای سیاسی مخالف ایران را برانگیخت که خواستار کاهش سطح روابط دیپلماتیک دو کشور و اخراج سفیر ایران شدند.

با این حال، تغییری در روابط ایران و کویت رخ نداد، مقامهای رسمی کویت از اظهارنظر مستقیم در مورد ایران خودداری کردند و کوشیدند تا آنجا که ممکن است از پیامدهای سیاسی این ماجرا و اثر گذاشتن آن بر روابطشان با ایران بکاهند.

علی جنتی، جز فاصله کوتاهی که کمتر از یک سال به طول انجامید، از هجده سال پیش سفیر ایران در کویت بوده است؛ در سراسر این دوره، ایران و کویت روابط مناسبی با یکدیگر داشته اند و تنش عمده ای در روابطشان رخ نداده است.

علی جنتی در زمانی به سفارت ایران در کویت فرستاده شد که جنگ اول خلیج فارس بتازگی پایان یافته و کویت زخم خورده از عراق، روابطش با ایران را از تیرگی دوران جنگ ایران و عراق و حمایتش از عراق در جنگ خارج کرده بود، دولت اکبر هاشمی رفسنجانی هم در ایران، "تنش زدایی" را سرلوحه سیاست خارجی اش قرار داده بود و می کوشید با وجود همپیمانی دولتهای عرب خلیج فارس با آمریکا، روابط حسنه ای با آنها برقرار کند.

در دوران سفارت علی جنتی، مناسبات اقتصادی ایران و کویت گسترش چشمگیری یافت و از لحاظ سیاسی هم، در شرایطی که فعالیتهای اتمی ایران بارها مخالفتهایی از جانب همسایگان عربش در حاشیه خلیج فارس بر می انگیخت و این گمان مطرح می شد که آمریکا از طریق نیروهایش در این کشورها به ایران حمله خواهد کرد، مقامات کویتی بارها تصریح کردند که حق ایران را در دستیابی به انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز به رسمیت می شناسند و به هیچ کشور خارجی اجازه نخواهند خاکشان را پایگاه حمله به ایران بکند.

علی جنتی سابقه دیرینه ای در کویت دارد که از دوران سفارتش هم فراتر می رود، او پیش از انقلاب که در فعالیتهای مسلحانه علیه حکومت وقت ایران فعال بود، ناچار به فرار از ایران شد و تا هنگام پیروزی انقلاب در کویت زندگی می کرد.

علی جنتی با وجود اینکه فرزند احمد جنتی دبیر شورای نگهبان و از مخالفان هاشمی رفسنجانی می باشد، در حلقه معتمدان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار دارد

سابقه علی جنتی در کویت و کارنامه سفارت او در این کشور، این احتمال را که کنار گذاشته شدنش به درخواست دولت کویت انجام گرفته شده باشد کمرنگ می کند و ریشه یابی دلائل جابجایی او را بیشتر به داخل ایران می کشاند تا کویت.

علی جنتی فرزند احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان و هوادار جدی دولت محمود احمدی نژاد است که دشمنی اش با اصلاح طلبان، زبانزد است؛ احمد جنتی همچنین از مخالفان اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس خبرگان به شمار می رود.

این در حالی است که پسرش علی جنتی، از اعضای حلقه هوادار اکبر هاشمی رفسنجانی و مورد حمایت اوست.

علی جنتی در واپسین سال ریاست اکبر هاشمی رفسنجانی بر مجلس شورای اسلامی، رئیس دفتر او بود، با رئیس جمهور شدن آقای هاشمی، استاندار خراسان و سپس سفیر ایران در کویت شد و تا پایان دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی در این مقام باقی ماند.

در انتخابات ریاست جمهوری پنج سال پیش، علی جنتی از حامیان اکبر هاشمی رفسنجانی بود، در حالی که پدرش از محمود احمدی نژاد حمایت می کرد.

با اینکه آقای هاشمی بازنده این انتخابات از آب در آمد، در دولتی که محمود احمدی نژاد تشکیل داد، علی جنتی از کویت فراخوانده و به وزارت کشور فرستاده شد تا معاون مصطفی پورمحمدی شود که او هم از چهره های مورد حمایت آقای هاشمی به شمار می رفت و چندان نزد محمود احمدی نژاد مقبول نبود.

علی جنتی که به عنوان معاون سیاسی وزارت کشور مسئولیت برگزاری انتخابات را داشت، در آستانه انتخابات شوراها و مجلس خبرگان، تحت فشار هواداران آقای احمدی نژاد از این سمت کنار گذاشته و بار دیگر به عنوان سفیر به کویت فرستاده شد.

هم اکنون نیز در حالی به دوران طولانی مدت سفارت علی جنتی در کویت پایان داده می شود که اکبر هاشمی رفسنجانی و وابستگانش مورد حمله و انتقاد هواداران محمود احمدی نژادند و تلاشهایی برای حذف آنان از صحنه سیاسی صورت می گیرد.

اگر تغییر سفیر ایران در کویت هم در همین چارچوب صورت گرفته باشد، به نظر می رسد هیچ زمانی از این مناسبتر نمی توانست باشد؛ هم کویتیهایی که از "نفوذ" ایران در کشورشان ناخشنودند از این جابجایی خوشحال خواهند شد، هم دولت کویت می تواند این جابجایی را به عنوان حداقل اقدامی جلوه دهد که می توانسته در قبال ایران انجام بدهد و هم یکی از پایگاههای جریان سیاسی هوادار هاشمی رفسنجانی به نفع رقبایش حذف می شود.