آیا جنبش سبز هم خودی و غیرخودی دارد؟

آیا جنبش سبز هم خودی و غیرخودی دارد؟

سازمان های بین المللی مدافع حقوق بشر از اجرای مکرر مجازات اعدام در ایران انتقاد می کنند و می گویند که احکام اعدام در پی محاکمه هایی صادر می شود که بر اساس معیارهای بین المللی "منصفانه" محسوب نمی شود

اعدام پنج زندانی در ایران علاوه بر اعتراض های مختلف در داخل و خارج ایران، به طرح پرسش های جدید در میان مخالفان دولت محمود احمدی نژاد (جنبش سبز) انجامیده است.

تنها یک روز پس از انتشار خبر اعدام چهار مرد و یک زن به اتهام عضویت در "گروهک های ضد انقلاب،" صفحات شبکه های اجتماعی اینترنتی شاهد بحث هایی میان کاربران درباره واکنش جنبش سبز و رهبران آن به این اعدام ها است.

برخی می پرسند که چرا رهبران جنبش سبز "دستکم به نحوه اعدام این افراد" اعتراض نکرده اند.

این پرسش هایی بر صفحات شبکه های اجتماعی اینترنت، پیش از آن مطرح شد که میرحسین موسوی پس از ۲۴ ساعت از گذشت این رویداد، با انتشار بیانیه ای روند محاکمه، دادرسی و اطلاع رسانی به مردم را در جریان اعدام این پنج نفر "ناعادلانه" خواند.

بعضی از کاربران فیس بوک معتقدند با وجود اینکه این اعدام ها مستقیما به حوادث پس از انتخابات مربوط نمی شود، اجرای آنها در این زمان، نوعی نمایش قاطعیت و به منظور ایجاد فضای رعب بوده و به همین خاطر هم "جنبش سبزی ها" واکنش نشان خواهند داد.

از طرف دیگر، کاربران دیگر شبکه های اجتماعی که به خاطر توقیف اکثر رسانه های اصلاح طلب، اینترنت را برای اطلاع رسانی و طرح نظرات خود جایگزین کرده اند، این پرسش را مطرح می کنند که "آیا جنبش سبز هم خودی و غیرخودی دارد؟"

علی که با کمک فیلترشکن و با وجود سرعت پایین اینترنت در ایران به زحمت می تواند در تمامی بحث های اینترنتی شرکت کند، می گوید که رهبران جنبش سبز بدون در نظر گرفتن نگرش سیاسی، نژاد و قومیت افراد "باید" از آنها در برابر "بی قانونی ها" دفاع کنند.

اما فاطمه معتقد است که هرگونه اظهار نظر رهبران جنبش سبز درمورد اعدام های اخیر که در ارتباط با "مبارزه مسلحانه" و "محاربه" بوده است، می تواند موقعیت رهبران این جنبش را به خطر بیاندازد و فرصت دهد تا دولت ایران اتهام "برانداز" را راحت تر به مخالفان خود وارد کند.

مژگان هم با فاطمه موافق است و می گوید که جنبش سبز حرکت در "چارچوب" قانون اساسی را سرلوحه خود قرار داده و رهبران آن بر پایبندی خود به نظام جمهوری اسلامی، بارها تأکید کرده اند. بنابراین نمی توان از آنها انتظار داشت که در برابر برخورد با "اقدام مسلحانه علیه نظام" جبهه گیری کنند.

با این حال، فاضل نظر دیگری دارد و در بخش نظرات می نویسد: "اتفاقا همین جاست که جنبش سبز باید ثابت کند که جنبشی برای احقاق حقوق همه ایرانیان است."

او می گوید که اگر همه رهبران جنبش سبز در برابر هرگونه "بی قانونی" و "عدم رعایت حقوق شهروندی" اعتراض نکنند، آنگاه این انتقاد که جنبش سبز هم "خودی و غیرخودی" می شناسد، دستکم به رهبران این جنبش وارد خواهد بود.

مقامات قضایی ایران اعدام فرزاد کمانگر، علی حیدریان، فرهاد وکیلی، شیرین علم هولی و مهدی اسلامیان را مطابق قوانین مجازات اسلامی و برابر قانون مجازات "محاربه" می دانند.

همزمان منتقدان می گویند که جلوگیری از ملاقات وکلای مدافع این افراد با آنها و عدم پذیرش اتهامات توسط دستکم دو نفر از اعدام شدگان، نشانه هایی از محروم شدن این پنج فعال سیاسی کرد از حقوق قانونی آنهاست.

'قانون برای همه یکسان و برای برخی کمتر یکسان است'

اعدام فعالان سیاسی و گروه های مخالف جمهوری اسلامی مانند سازمان مجاهدین خلق ایران و احزاب چپ گرای این کشور در سه دهه گذشته، بارها روی داده است اما اعدام های صورت گرفته پس از انتخابات بحث برانگیز خرداد ۸۸ همواره با واکنش های متعدد مخالفان دولت آقای احمدی نژاد همراه بوده است.

اما پرسش های مطرح شده پس از اعدام های روز یکشنبه (۱۹ اردیبهشت) از آن نظر جدید محسوب می شوند که رهبران جنبش سبز را که بارها بر "همه گیر" و "همگانی" شدن دامنه این جنبش سخن گفته اند در برابر این پرسش قرار می دهد که "آیا جنبش سبز هم خودی و غیرخودی می شناسد؟"

پرسشی که فرزاد آن را بر روی دیوار صفحه فیس بوک خود قرار داده است.

او که از کرمانشاه وارد فضای مجازی اینترنت شده می گوید: "از رهبران جنبش سبز و دستکم از وبسایت های نزدیک به آنها انتظار داشتم تا به رعایت قانون و حقوق متهمان که در مورد اعدام شدگان اخیر مراعات نشده است، واکنش نشان دهند."

فرزاد که با حروف انگلیسی، فارسی می نویسد، می گوید: "برایم سخت است که باور کنم جنبش سبز هم مرز"خودی و غیرخودی" ترسیم کرده و در حالی که برای به مرخصی نیامدن یک زندانی سیاسی، بیانیه صادر می کند، در برابر اعدام اعلام نشده متهمان و جلوگیری از دیدار آخر آنها با خانواده هایشان، سکوت می کند."

رویا از فرزاد هم پیشی می گیرد و می گوید: "سکوت رهبران جنبش سبز مرا به یاد داستان مزرعه حیوانات نوشته جرج اورول می اندازد."

رویا که با سرعت بالا و بدون محدودیت از لندن می نویسد، به بخش هایی از داستان "مزرعه حیوانات" اشاره می کند و می نویسد: "شاید قوانین جنبشی که هنوز یکساله هم نشده است، مانند داستان جرج اورول، کمرنگ شده و قانون که برای همه باید یکسان باشد، برای غیرخودی های این جنبش کمتر یکسان است."

به هر صورت، با نزدیک تر شدن به خرداد ۸۹ و قرار گرفتن در آستانه نخستین سالگرد شکل گیری جنبش سبز، به نظر می رسد هرگونه رویدادی مانند اعدام های روز گذشته، می تواند محملی برای طرح بحث های جدید در میان معترضان به نتایج انتخابات خرداد ۸۸ شود.

بحث هایی که در چند روز اخیر از فضای مجازی هم فراتر رفته و در برخی شهرهای تهران و یکی دو پایتخت اروپایی، به اعتراضات خیابانی هم انجامیده است.