جشن تصویر سال و نخستین نمایش شیرین کیارستمی در ایران

جشن تصویر سال و نخستین نمایش شیرین کیارستمی در ایران

کیارستمی، شیرین را تجربه جدیدی در کارنامه‌اش می‌داند

روز اول اسفند هفتمین گردهمایی تصویر سال در خانه هنرمندان آغاز شد و فیلم "شیرین" تازه ترین ساخته عباس کیارستمی، همراه با مستندی از پشت صحنه این فیلم با نام "طعم شیرین" به نمایش در آمد. این اولین اکران رسمی فیلم "شیرین" در ایران بود.

هر چند که سینماهای فرانسه اکران فیلم شیرین را از دی ماه گذشته آغاز کرده‌‌اند، اما تماشاگران ایرانی نسخه‌های قاچاقی سی ‌دی و دی ‌وی ‌دی این فیلم را از دست ‌فروش‌ها تهیه کرده‌‌اند و مثل فیلم‌های روز جهان در چاردیواری خانۀ خود تماشا کردند.

این اولین بار نیست که فیلم‌‌های عباس کیارستمی در ایران مجوز اکران عمومی نمی‌گیرند. در همین جلسه، عباس کیارستمی درباره به نمایش در نیامدن فیلم‌هایش در ایران گفت: "سال‌‌ها است توقع اکران فیلم‌هایم را ندارم... اگرچه بسیاری فیلم را در قالب سی‌ دی و دی وی دی دیده‌اند، اما دیدن فیلم در خلوت با فیلم دیدن جمعی و در سالن سینما تفاوت دارد."

جالب این جا است که فیلم مستند پشت صحنۀ شیرین با عنوان طعم شیرین در ایران به نمایش در آمده است. در همین جلسه این مستند نیز همراه با فیلم به نمایش در آمد. در این فیلم، که روند ساخته شدن "شیرین" به نمایش درآمده، عباس کیارستمی را در حال بازی گرفتن و راهنمایی بازیگران فیلم می‌بینیم، کاری که از فرط سادگی در فیلم‌‌های این کارگردان اصلاً خودش را نشان نمی‌‌دهد.

در واقع، موقع تماشای فیلم ‌های کیارستمی این‌ طور به نظر می‌رسد که آن‌ چه بازیگران از خودشان نشان می‌ دهند واقعیت خودشان است، بدون آن که ذره‌‌ای بار دراماتیک به آن اضافه شده باشد. اما واقعیت در فیلم طعم شیرین ساخته حمیده رضوی چیز دیگری است.

مهتاب کرامتی در نمایی از فیلم شیرین

کیارستمی از همه توان کارگردانی اش استفاده می‌‌کند برای این که بهترین بازی‌‌ها را برای فیلمش از بازیگران زن ایران بگیرد. او پشت صحنه راحت است و برای این که این راحتی و آرامش را هم به بازیگرانش انتقال بدهد آسمان و ریسمان می‌بافد تا ذهن بازیگرش را از بازی مصنوعی منحرف کند.

در این فیلم مستند دشواری ساختن فیلم‌‌هایی از جنس فیلم‌‌های کیارستمی نشان داده می‌‌شود، در حالی که ظاهر کار بسیار ساده است. کیارستمی خودش این فیلم را یکی از سخت ‌ترین تجربه‌ های کاریش می‌داند، فیلمی که برای ساختنش دو سال زحمت کشیده که به گفته خودش کمترین پاداش مادی و معنوی را برایش داشته است.

کیارستمی خودش دربارۀ دشواری ساخت شیرین در این جلسه گفت: "خوشبختانه فیلم پشت صحنه شیرین روی پرده رفت و شما از روند ساخت فیلم مطلع شدید. فکر می‌‌کنم این فیلم به بخشی از سوال‌ها هم پاسخ داد. ساخت شیرین کار ساده‌ای نبود، از بس که فیلم ساده به نظر می رسید."

شیرین فیلمی است درباره تماشا کردن یا در واقع گوش سپردن به داستان زندگی "خسر و شیرین". گروهی از بازیگران زن سینمای ایران مشغول تماشای داستان خسر و شیرین هستند که قرار بود در ابتدا داستان "رمئو و ژولیت" باشد، اما از آن جا که کمپانی سازندۀ این فیلم رقم بالایی را درخواست کرد، کیارستمی فیلم را کنار گذاشت و از داستان خسرو و شیرین استفاده کرد.

در فیلم شیرین تصویری از حکایت این دو دلداده نمی‌بینیم، ما فقط با واکنش بازیگران زن فیلم رو به رو هستیم، در حالی که دیالوگ‌های شخصیت‌های فیلم را می‌شنویم. کیارستمی می‌گوید: "شیرین نوعی دهن کجی بود به سینمایی که می‌‌خواهد همه چیز را نشان دهد... من دلم می‌‌خواست سینمای ناب و مطلق را در این فیلم ببینم."

سیف الله صمدیان (راست) دبیر هفتمین جشن تصویر سال، از عباس کیارستمی تشکر کرد

کیارستمی این فیلم را تجربه جدیدی در کارنامه‌اش می‌داند. از این منظر می‌توان از دریچۀ دیگری هم به فیلم نگاه کرد. برای مثال، احمد طالبی‌نژاد، منتقد فیلم که شیرین را تجربه کاملاً متفاوتی در سینمای ایران می‌داند، معتقد است: "در شرایطی که ممیزی فضایی فراهم نمی‌کند که فیلم به صورت کامل نشان داده شود، صدا این کار را می ‌کند."

در انتهای جلسه، سیف الله صمدیان، دبیر هفتمین جشن تصویر سال، از عباس کیارستمی تشکر کرد که با اکران فیلمش در این جشن موافقت کرده است.

جشن تصویر سال از روز شنبه اول اسفند آغاز شده و تا آخر هفته ادامه خواهد داشت.

در هفتمین دوره برگزاری تصویرسال آثار بیش از 1600 هنرمند در بخش‌‌های عکس، گرافیک، کاریکاتور و فیلم به دبیرخانه ارسال شده که از این بین، تعداد 421 اثر مربوط به جشنواره فیلم تصویر در دو بخش آزاد و جوان است.

در بخش جوان، از مجموع 126 فیلم، تعداد 47 فیلم و در بخش آزاد از مجموع 295 فیلم، تعداد 207 فیلم برای نمایش انتخاب شده است.

قرار است هفته آینده نمایشگاهی از عکس‌های منتخب در رقابت‌های این جشن نیز در خانه هنرمندان به نمایش در بیاید.

نیلوفر محمدی - روزنامه نگار