ناگفته های پروتز سینه
ناگفته های پروتز سینه
قبل از عمل به همه چیز خوب فکرکنید
امروزه یکی از اعمال جراحی زیبایی که رشد چشمگیری در بین زنان داشته جراحی زیبایی پروتز سینه است. آمارها نشان می دهد که بیش از 3 میلیون زن در سراسر دنیا در 35 سال اخیر پروتز سینه گذاشته اند و این آمار هر ساله افزایش می یابد.
برخی از زنان بر این باورند که سینه های شان بسیار کوچک است و یا اندازه و شکلش ناموزون و نامتوازن است و یا در برخی از زنان سینه های شان کاملا رشد نکرده است یا بعد از حاملگی یا تغییر وزن یا پیر شدن به میزان قابل توجهی اندازه و شکلش را از دست داده و تغییر کرده‌اند.
اما بد نیست بدانید گذاشتن پروتز سینه هم مانند بسیاری از اعمال جراحی زیبایی دیگر، متاسفانه به مُد تبدیل شده است در صورتی که برای خیلی از افرادی که این عمل را انجام می دهند ضرورتی ندارد یا حتی برای چنین کاری منع پزشکی دارند.
ساختمان پستان از لوبول‌ها و مجاری شیری به همراه چربی و بافت همبند تشکیل شده است. ساختار اصلی پستان، بافت چربی و بافت متشکل از رشته‌های الاستیک می باشد. بافت پستان از 15 تا 20 بخش به نام لوب تشکیل شده و هر لوب نیز از لوبول های کوچک تر و در نهایت از هزاران لوبول ریز تشکیل شده که در آن ها شیر تولید می شود. در بین این اجزاء شیارهایی به نام مجرا وجود دارد که به نوک پستان منتهی می شود. فضای باقیمانده میان مجراها و لوبول ها را چربی پُر می کند. هر کدام از این غدد مولد در سطح رویی قفسه سینه و روی ماهیچه پکتورالیس قرار دارند. داخل پستان ها هیچ ماهیچه ای وجود ندارد بلکه ماهیچه پکتورالیس درست زیر آن ها قرار گرفته و دنده ها را می پوشاند. علاوه بر بافت چربی و فیبرهای الاستیک می توان به رگ های خونی و همچنین رگ های لنفاوی در سینه اشاره کرد. رگ های لنفاوی در مسیر خود به اجزاء لوبیا مانندی به نام غدد لنفاوی که معمولا زیر بغل و کشاله ران ها یافت می شود، می پیوندد. هورمون‌های جنسی در رشد و تکامل پستان ها در دوره بلوغ و تولید شیر از اهمیت به سزایی برخوردار است. استروژن در رشد و نمو غدد و مجاری پستان نقش داشته و پروژسترون در تغییر و تکامل سلول های سازنده بیشتر نقش دارد.
عواملی که باعث کوچکی سینه ها می شود
از مهمترین دلایلی که باعث کوچکی پستان می شود می توان به عامل ژنتیک که مهم ترین دلیل می باشد، همچنین کم کاری تیروئید و هیپوفیز و کم کاری هورمون های تخمدان اشاره کرد.
لاغری مفرط از عوامل دیگری است که باعث کوچک شدن سینه ها می شود چرا که بافت چربی در بدن این افراد بسیار کم است و چون چربی از اجزاء قابل ملاحظه پستان ها است در نتیجه پستان ها کوچک می شوند. هورمون‌های جنسی معمولا در این افراد نسبت به افراد عادی کمتر است که این نیز یکی دیگر از دلایل کوچکی سینه ها در این افراد است.
رژیم های لاغری شدید و سوء تغذیه نیز باعث کوچکی سینه می شود. در این افراد چون کوچکی پستان به دنبال رژیم غذایی بوده است بنابراین با توقف رژیم غذایی و برگشت به حالت عادی و استفاده از رژیم پُرپروتئین، مشکل برطرف می شود و البته ممکن است افتادگی در پستان ها باقی بماند.
از عواملی که باعث تغییر در حجم سینه ها در طول زندگی می شود می توان به افزایش وزن و به دنبال آن افزایش بافت چربی در کل بدن و همچنین سینه ها و برعکس لاغری و کاهش وزن و به دنبال آن کاهش چربی و کوچکی سینه ها، حاملگی و افزایش حجم سینه ها و کوچک و جمع و چروکیده شدن سینه بعد از پایان دوران شیردهی اشاره نمود.
مکمل استروژن و پروژسترون، دارو، اختلالات هورمونی، یائسگی و در نهایت پیری از عوامل دیگری هستند که روی حجم سینه ها تاثیر می گذارد. به همین دلایل بزرگ کردن سینه یکی از شایع ترین عمل‌های جراحی زیبایی مورد درخواست بانوان در جهان است. این فرآیند شامل عمل جراحی است که پروتزهای مصنوعی را برای افزایش اندازه و بهبود شکل سینه ها مورد استفاده قرار می دهند. انجام عمل بزرگ کردن سینه ها باعث بهبود و بهتر شدن اندازه و شکل سینه به خصوص در افرادی که سینه هایی ناموزون و نامتوازن و یا کاملا رشد نکرده دارند می شود.
مشاوره قبل از عمل
تصمیم برای بزرگ کردن سینه ها باید کاملا آگاهانه باشد؛ پس لازم است که قبل از عمل، فرد با پزشک جراح پلاستیک درباره نوع عمل جراحی مشورت کند و بدین طریق می تواند از نمای ظاهری و نتیجه مورد نظر بعد از عمل آگاه شود. فردی که می خواهد عمل زیبایی انجام دهد باید اطلاعات مناسبی از نوع، اندازه، محل قرارگیری و برش ایجاد شده و همچنین جهت جاگذاری پروتز سینه و فواید و مضراتی که هر نوع از پروتزها دارند از پزشک خود کسب کند تا بتواند تصمیم بگیرد که از کدام روش استفاده کند که به نتیجه دلخواهش برسد.
بزرگ کردن سینه و تشخیص سرطان سینه
یکی از اشکالات پروتزهای سینه به خصوص پروتز سیلیکون و آب نمک این است که هر دوی آن ها حاجب هستند و اشعه و پرتوها را از خود عبور نمی دهند و مانع دیدن بافت اصلی سینه در درجات مختلف ماموگرافی می شوند که همین امر باعث به تاخیر افتادن در تشخیص سرطان سینه می شود. اگرچه تکنیک های ماموگرافی در این چند سال اخیر پیشرفت کرده اند و رادیوگراف می تواند تا جایی که ممکن است قسمت هایی از سینه اصلی که زیر پروتز سینه پنهان است را ببیند.
زنی که پروتز سینه دارد باید مانند زنان دیگر برنامه ماموگرافی منظم را داشته باشد و به رادیوگراف اطلاع دهد که دارای پروتز سینه است تا نماهای خاص که برای رادیولوژی مناسب است را بگیرد. همچنین خانمی که پروتز سینه دارد می تواند به راحتی با معاینات فیزیکی منظم که توسط پزشک صورت می گیرد از وجود یا عدم وجود سرطان سینه اطلاع پیدا کند.
پروتزهای سینه تا چه مدت باقی می مانند؟
علیرغم این که پوشش خارجی پروتزها بسیار مقاوم هستند اما مانند تمام محصولات ساخت دست بشر بالاخره کهنه و نازک شده و نهایتا از بین می روند و مواد آن به بیرون تراوش پیدا می کند. از نظر کلینیکی تشخیص آن، مشکل است و به ندرت خود فرد می تواند تشخیص دهد، در این وضعیت سینه اش کمی صاف می شود و یا شکل آن تغییر پیدا می کند. به این حالت متلاشی شدن یا تراوش یا پارگی پروتز سینه می گویند. به این دلیل می گوییم به ندرت قابل دید است چرا که با ایجاد کپسول اطراف پروتز(یک نوع کیسه بیولوژیکی اطراف پروتز سینه ایجاد می شود) گاهی اوقات با وجود پارگی، تشخیص پارگی صورت نمی گیرد و حتی بعد از تراوش از پروتز سینه، مواد درون آن در همان مکان به وسیله کیسه خود بدن یا کپسول باقی می مانند.
تشخیص پارگی پروتز در چنین شرایطی فقط با سونوگرافی امکان پذیر می باشد.
کهنه شدن و یا پاره شدن پروتزها در افراد مختلف متفاوت است و مثلا افرادی که کارهای سنگین انجام می دهند و یا ورزشکاران نظیر مربیان ایروبیک، دوندگان ماراتن، سوارکاران و ... به طور طبیعی نسبت به کسانی که تحرک کمتری دارند پروتزشان زودتر فرسوده می شود. با این که به طور معمول و میانگین عمر پروتزها 20 سال است ولی به تمام خانم ها توصیه می شود که 10 تا 15 سال پس از عمل جراحی به طور مرتب مورد معاینه و سونوگرافی قرار گیرند تا از حالت و موقعیت و سالم بودن پروتز سینه خود اطلاع کافی داشته باشند.
بهترین اندازه ی پروتز را چگونه انتخاب کنیم؟
پروتزهای سینه انواع و اندازه های مختلفی دارند و برای هر فردی ممکن است متفاوت باشد. پروتز سینه با اندازه های مختلف، در زمان مختلف، نتایج متفاوتی ایجاد می کند. مهم ترین اصل در انتخاب پروتز این است که به شما ظاهری موزون تر و مناسب تر بدهد که این کار باید توسط پزشک صورت گیرد. پزشک در هنگام مشاوره، سینه و قفسه سینه ی شما را اندازه می گیرد تا اندازه مناسب شما را به دست آورد و با این اندازه گیری ها ظاهر شما را با بهترین اندازه سینه تصور می کند و در نظر می گیرد. عامل محدود کننده در انتخاب اندازه سینه، فضای در دسترس در زیر سینه است. همان طور که حجم هر نوع پروتز افزایش می یابد به پهنای آن هم اضافه می شود. بنابراین اگر شما پروتزی را انتخاب کنید که بیش از اندازه بزرگ باشد، لبه ها و کناره های آن ممکن است از اطراف بافت سینه اصلی بیرون بزند و حتی تا گودی زیر بغل نیز برسد که این حالت برای اغلب افراد نامطلوب است. همچنین امکان چروک، چین خوردگی و دیگر مشکلات نیز افزایش می یابد.
چه نوع بُرش هایی در جراحی وجود دارد؟
به طور کلی سه نوع بُرش جراحی برای جاگذاری پروتز سینه وجود دارد.
* معمول ترین و رایج ترین برش، برش زیرسینه ای است که در زیر سینه در قسمت خط یا چین سینه ایجاد می شود و طول برش حدود 4 سانتی متر است. از آن جایی که چین طبیعی خود سینه به خوبی جای زخم را پنهان می کند و همچنین دسترسی مستقیمی به فضایی که پروتز قرار خواهد گرفت، ایجاد می کند و موقعیت و مکان قرار گرفتن پروتز دقیقا کنترل می شود؛ این بُرش، بهترین و بیشترین استفاده را در جراحی دارد.
* روش دیگر، برش پوست تیره تر اطراف لبه و کناره نوک سینه است که در اطراف و دور لبه آن ایجاد می شود. اشکال این روش این است که توسط هیچ چینی پوشیده و مخفی نمی شود و جای زخم ایجاد شده ممکن است در شیر دادن ایجاد اختلال بکند.
* برش خطوط چین زیر بغل روش سومی است که کمتر مورد استفاده قرار می گیرد زیرا پیدا کردن مکان مناسب برای پروتز سینه در بعضی بیماران سخت تر است و ممکن است در آینده مشکلی به وجود آید و به یک برش اضافی روی سینه احتیاج باشد و اشکال دیگر آن این است که جای زخم زیر بغل وقتی لباس بدون آستین پوشیده باشید، مشخص است؛ چرا که به طور نرمال جای زخم ها کاملا و به خوبی بهبود پیدا نمی کند و به مرور زمان کمتر قابل رویت خواهند شد. گرچه ظاهر هیچ زخمی قابل پیش بینی نیست.
* اخیرا گزارش هایی از جاگذاری پروتز با استفاده از برش های جراحی در سایر نقاط مثل دور ناف شده است که محاسن و اشکالات مخصوص به خود را دارد؛ ولی به هر حال به جز موارد خاص، استفاده از این روش توصیه نمی شود.
* جاگذاری پروتز از طریق جراحی لاپاروسکوپی نیز در موارد بسیار کمی مطرح شده است؛ ولی با توجه به مشکلات این روش در جاگذاری پروتز، انجام این روش به صورت عمومی در نیامده است.
پروتز سینه در کجا قرار می گیرد؟
معمولا 2 مکان یا 2 نوع پاکت برای قرار گرفتن پروتز وجود دارد. زیرغده‌ای در جلوی ماهیچه سینه و زیرماهیچه.
* در روش زیرغده‌ای اشکالی که وجود دارد این است که شکل ظاهری و نمای بیرونی سینه کاشته شده در زنان لاغر چشمگیرتر است و ظاهر سینه ها، روی قفسه سینه تشخیص داده می شود که در این موارد توصیه می شود که پروتز را به صورت زیرماهیچه ای بگذارید. اگرچه بعضی از انواع پروتزها وجود دارند که برای روش زیرغده‌ای مناسب تر هستند. این زنان معمولا سینه اصلی شان زمانی بزرگ تر از حال شان بوده است. وقتی کاهش حجم بسیار زیادی در سینه اصلی وجود داشته است و در اندازه پوست پوشیده شده در اطراف بافت سینه میزان کمی جمع شدگی و افت وجود دارد پس شکلی ایجاد می شود که به آن کیف خالی می گویند. تحت این شرایط، گاهی اوقات بهتر است که پروتز در موقعیت زیرغده‌ای قرار بگیرد تا بتواند پوستی که سینه اصلی را پوشانده، پُر کند.
* دومین مکان، مکان زیرماهیچه ای بین ماهیچه دیواره قفسه سینه و خود قفسه سینه می باشد. مکان زیرماهیچه ای، پوشش و پوشیدگی شکل و ظاهر پروتز سینه را زیاد می کند. این مکان در زنانی که بافت سینه بسیار کمی دارند یا اصلا ندارند، بسیار مفید است. با ایجاد پوشش زیاد در این شرایط نهایتا بعضی عوارض نامساعد که روی ظاهر سینه وجود دارد، کاهش می یابد. مزیت دیگر این روش این است که در این حالت ماموگرافی با کیفیت بهتری انجام می شود. اشکال این روش این است که ممکن است درد یا ناراحتی بیشتری بعد از عمل وجود داشته باشد و پروتز سینه، با حرکات معین ماهیچه حرکت کند.
بعد از عمل جراحی منتظر چه اتفاقی باشیم؟
* درد بعد از عمل جراحی بزرگ کردن سینه تا حدی وجود دارد؛ ولی در هر فرد با فرد دیگری متفاوت است و البته بستگی به محل قرارگیری پروتز نیز دارد، مکان قرار دادن پروتز سینه در پشت ماهیچه سینه ای همراه با درد بیشتری است، چون باید مقداری از ماهیچه بریده شود تا فضایی برای گذاشتن پروتز سینه باز شود.
معمولا در 5 روز اول بعد از عمل، نیاز به مُسکن برای کم کردن درد از سوی پزشک تجویز می شود.
* بعد از عمل، سینه ها تا حدودی ورم کرده و این حالت معمولا 2 تا 3 هفته بعد از بین می رود. گاهی ممکن است ورم دو سینه با هم متفاوت باشد. این حالت کاملا عادی است و به مرور زمان برطرف می شود.
* بعد از عمل، مساله ای که برخی افراد را دچار نگرانی می کند، این است که اظهار می کنند سینه خیلی در بالا قرار گرفته که این حالت نیز عادی است. در طی 2 ماه بعد از عمل پروتز در اثر جاذبه زمین جای خود را پیدا کرده و به پایین آمده و حالت طبیعی پیدا می کند و حتی ممکن است که یک طرف سریع تر از طرف دیگر پایین بیاید که این مشکل نیز به مرور زمان برطرف می شود.
* تغییر احساس در نوک سینه و خود سینه نیز موقتی است. بعضی بیماران کاملا حس سینه شان را از دست می دهند. برخی فقط کمی کاهش در حس سینه دارند و بعضی افزایش حس دارند. در اکثر موارد بزودی این مشکل برطرف می شود.
دوره کامل بهبودی و درمان گاهی تا 18 ماه طول می کشد.
بعد از عمل باید چه نوع عوارضی را انتظار داشته باشیم؟
به طور کلی این عمل نیز مانند تمام اعمال جراحی دیگر می تواند عوارضی به دنبال داشته باشد. به دنبال این جراحی، 2 دسته از عوارض می توانند برای بیمار ایجاد شوند.
1- عوارضی که می توانند در تمام اعمال جراحی ایجاد شود. مثل عفونت محل زخم، عوارض بیهوشی و خونریزی و... که جزو شاخص ترین مثال ها در این خصوص می باشد. اگر چه این عوارض در عمل جراحی پروتز سینه بسیار نادر می باشد؛ ولی به هر حال احتمال ناچیزی از وقوع وجود دارد.
2- عوارض اختصاصی در این عمل، ایجاد عفونت پروتز است. این عارضه به ویژه با درمان های پیشگیرانه آنتی بیوتیکی بسیار نادر است و احتمال ایجاد آن، بسیار کم می باشد. عارضه دیگر ایجاد کپسول دور پروتز است. گاهی سیستم دفاعی بدن فرد در دراز مدت، پروتز را به عنوان یک جسم خارجی در نظر گرفته و به آن حمله می کند. در این حالت کپسولی دور پروتز ایجاد می شود و التهاب آن باعث کشش و کوچک شدن فضا و سفتی و تغییر شکل سینه می شود. اگرچه این حالت نیز قابل درمان به وسیله داروها یا جراحی دیگر است ولی این عارضه از مواردی است که آزار دهنده می باشد. پیش بینی این که این حالت در کدام بیمار ایجاد می شود بسیار مشکل است. (وجود کپسول به خودی خود یک موضوع طبیعی است اما منقبض شدن آن باعث بروز این عارضه و بد شکلی سینه می شود) امروزه با به کارگیری پروتزهای جدید این عارضه کمتر دیده شده است.
آیا شیردهی و حاملگی برای زنانی که پروتز سینه دارند امکان پذیر است؟
باید این مساله را بدانید که پروتز سینه هیچ مانعی را برای شیردهی ایجاد نمی کند و فرد قادر به تولید شیر کافی خواهد بود.
حاملگی برای فردی که پروتز سینه دارد هیچ مانعی ندارد و مانند تمام افراد عادی بافت های سینه در طی بارداری بزرگ شده و پوست نیز کشیده می شود و بعد از حاملگی و پایان شیردهی بافت سینه کوچک و جمع خواهد شد. پیش بینی این که چه میزان، این تغییرات رخ خواهد داد غیرممکن است ولی حجم پروتز سینه طی بارداری و شیردهی به همان اندازه باقی خواهد ماند.
مواردی که باید بعد از عمل به آن ها توجه کنیم
بعد از عمل به آرامی می توانید راه بروید و کارهای بسیار سبک را انجام دهید ولی باید توجه داشته باشید که تا 10 روز اول از انجام هرگونه کارهای کشیدنی یا بلند کردنی پرهیز کنید. بعد از این مدت حتی می توانید به سر کار خود برگردید، تمرینات سبک دست و پاها را بعد از 3 هفته شروع کنید و تمرینات بازوها و شانه ها و شنا کردن را می توانید بعد از 6 هفته شروع کنید. رانندگی کردن بعد از یک هفته مجاز است و فعالیت جنسی بعد از 4 هفته مانعی ندارد.
محل زخم باید بانداژ مناسبی داشته باشد و لازم است که به مدت 2 هفته مکان عمل را خشک نگه دارید.
بعد از یک هفته پانسمان برداشته خواهد شد و زخم بررسی و بازبینی شده و کمی تمیز می شود. خوشبختانه جای زخم ها کوچک بوده و حدود 4 سانتی متر است. در ابتدا جای زخم ها قرمز، ملتهب، برجسته و حتی دارای خارش می باشد که به مرور زمان کم رنگ شده و صاف می شود. این فرآیند یک حالت عادی در التیام زخم است و حدود 2 سال طول می کشد. برای تسریع و تسهیل فرآیند ترمیم می توان از لیزر و ماساژ روزانه کمک گرفت.
افراد مناسب برای این جراحی چه کسانی هستند؟
افراد مناسب برای این جراحی کسانی هستند که سینه های کوچکی دارند و می خواهند سینه بزرگ تری داشته باشند یا این که در سینه های شان عدم تقارن و اختلاف سایز و اختلاف شکل وجود دارد و همچنین کسانی که بر اثر شیردهی و یا لاغر شدن سینه های شان کوچک و شل شده است.
موارد منع این عمل برای کسانی است که بیماری داخلی جدی دارند یا کسانی که تصورات و انتظارات غیرعادی و غیرواقعی از این جراحی دارند و همچنین کسانی که سابقه سرطان پستان در افراد فامیل درجه یک و 2 آن ها قویا شدید است، به علت تداخل احتمالی پروتز در تصاویر ماموگرافی بهتر است این عمل را انجام ندهند.
محدوده سنی وجود ندارد و زمانی که بلوغ سینه کامل شده باشد یعنی 18 سالگی به بعد، این عمل قابل انجام است. همچنین در سنین بالا و در سنین بعد از یائسگی مشکلی ایجاد نمی کند.
آیا پروتزهای سیلیکونی خطرناک هستند؟
پوسته خارجی تمام پروتزها از ماده ای به نام سیلیکون ساخته شده است ولی ماده پُرکننده پروتزهای مختلف با هم متفاوت است که این مواد می تواند از آب نمک، ژل سیلیکون خالص که خود به دو دسته ژل ساده یا ژل منسجم تقسیم می شود، ژل شکر و نمک(هیدروژلی) و روغن سویا(تری لوسنت) که اخیرا کشف شده و تا بررسی های بیشتر مورد استفاده قرار نمی گیرد، تشکیل شده باشد.
رایج ترین پروتز مورد استفاده در حال حاضر ژل سیلیکونی است چرا که به خاطر نرمی ذاتی ژل سیلیکون که با طبیعت سینه سازگار است مورد استقبال بیشتری قرار گرفته است. از آن جایی که سیلیکون در مایعات بدن و همچنین به میزان زیادی در محیط اطراف ما وجود دارد سازگاری پروتزهای سیلیکونی یا بدن انسان نسبت به سایر مواد بالاتر است و هیچ مدرک علمی و قاطعی وجود ندارد که نشان دهد مواد سیلیکونی موجود در پروتزهای سینه خطر بیماری های بافت های همبندی یا سرطان سینه را افزایش می دهد.
دکتر عبدالمحمد یوسف‌پور - متخصص جراحی عمومی
|
|
|
|
|
|
|
|
|