دوبی بدهکار و ۳۸ سالگی امارات عربی متحده
دوبی بدهکار و 38 سالگی امارات عربی متحده
آیا بحران بدهی مالی دوبی در سی و هشتمین سالگرد تشکیل امارات عربی متحده - متشکل از هفت شیخ نشین-، موقعیت یکی از موفق ترین کشورهای جهان عرب را زیر سئوال برده است؟
امارات عربی متحده توانسته است بخشی بزرگی از چهار دهه حیاتش را به خوبی پشت سر بگذارد؛ و این خود یک دستاورد است.
وقتی در دوم دسامبر 1971 این کشور تاسیس شد، ابهاماتی در خصوص آینده آن وجود داشت.
تصمیم بریتانیا مبنی بر خروج نیرو هایش از حاشیه جنوبی خلیج فارس - که چند سال پیش از آن گرفته شده بود- حاکمان این شیخ نشین ها را دچار دلهره کرد.
حتی گفته می شد که این حاکمان حاضر بودند به نیروهای بریتانیایی پول دهند تا آنجا بمانند؛ پیشنهادی که از سوی دولت بریتانیا رد شد.
مرواریدهای نفت
 |
سختی، بیماری و بی سوادی دو نسل قبل اکنون تبدیل به خاطره ای قدیمی شده است |
خلیج فارس حدود 150 سال مانند دریاچه بریتانیا بود. بریتانیا از حاکمان محلی در مقابل همسایه های قوی تر آنها مانند ایران، عراق و عربستان سعودی حمایت می کرد.
ولی از آن پس این حاکمان محبور بودند خودشان از پس زندگی شان برآیند.
بیشتر ناظران می گویند که بقای امارات عربی متحده در قالب حکومت فدرالی و پیشرفت سریع آن به سوی نوگرایی قابل توجه است.
شیخ نشین ها که پیش از استخراج نفت، حیات شان وابسته به ماهیگیری و صید مروارید بود اکنون مدرسه، فرودگاه، برجهای بلند و هتلهای پر زرق و برق دارند.
سختی، بیماری و بی سوادی دو نسل قبل اکنون تبدیل به خاطره ای قدیمی شده است.
اما موفقیت امارات عربی متحده هزینه هایی هم داشته است.
از آغاز تاسیس، حیات اقتصادی امارات به منابع عظیم نفتی ابوظبی و کارگران مهاجر که عموما اهل آسیای جنوب شرقی هستند، وابسته بوده است.
بخشی از بقای این حکومت فدرالی که هشتمین تولیدکننده نفت خام جهان است، مدیون شخصیت و وسعت نظر شیخ زاید آل نهیان بوده است که بیش از سی سال رئیس امارات بود.
همسایگان رقیب
 |
شیخ زاید آل نهیان، نخستین رئیس جمهوری امارات عربی متحده |
دوبی تحت حاکمیت شیخ راشد آل مکتوم که برخلاف ابوظبی به منابع نفتی دسترسی نداشت، پیش به سوی تبدیل شدن به یک مرکز داد و ستد عظیم رفت.
شیخ زاید و شیخ راشد دو شخصیت کاملا متفاوت از هم بودند؛ اولی یک رئیس قبیله ای بادیه نشین و دیگری شاهزاده ای بازرگان. اما هر دو دارای قابلیتهای ویژه ای بودند.
همیشه میان ابوظبی محافظه کار و دوبی نوگرا تنش هایی وجود داشته است. اما با وجود تمام کشمکش ها امارات توانست به حیات خود ادامه دهد.
شیخ راشد در سال 1990 مرد و شیخ زاید در سال 2004.
مشکلات میان این دو شیخ نشین با روی کار آمدن جانشینان شیخ زاید و شیخ راشد بیشتر شد.
دوبی سریع تر از پیش به سوی مدرن شدن حرکت کرد. پول فراوانی قرض گرفت و در مستغلات سرمایه گذاری کرد تا بازرگانان، سرمایه گذاران و توریست ها ار سراسر جهان به خاکش بکشاند.
از اینجا بود که دوبی شدیدا وابسته به کارگران و متخصصان خارجی شد. حدود 80 درصد جمعیت دو میلیونی دوبی را خارجی ها تشکیل می دهند.
برای بسیاری از جوانان عرب و آسیایی دوبی جهانی رویایی بود؛ محلی که می توانست جاه طلبی های آنها و آرزوی داشتن زندگی ای مرفه را برآورده کند.
در طول یک سال گذشته در پی تشدید بحران جهانی مالی، این رویا به تلخی گرائید.
 |
شیخ محمد بن راشد آل مکتوم (راست) حاکم دوبی و شیخ خلیفه بن زاید آل نهیان، حاکم ابوظبی |
قیمت ملک کاهش یافت و صدها پروژه ساختمانی متوقف شد. هزاران کارگر خارجی شغل شان را از دست دادند.
با تمام این اوصاف جهان آمادگی پذیرش بحران بدهی دوبی را نداشت.
زمانی که شرکت سرمایه گذاری دوبی ورلد، وابسته به حاکم دوبی در اواخر نوامبر اعلام کرد که باز پرداخت بدهی 60 میلیارد دلاری خود را برای مدتی متوقف می کند، جهان اقتصادی در شوک فرو رفت.
اکنون این سئوال مطرح است آیا ابوظبی جبران بدهی همسایه ولخرج خود را خواهد کرد.
رولا خلاف، نویسنده روزنامه فایننشال تایمز می گوید: "ابوظبی در تله گیر کرده است. با آنکه از تاثیر این بدهی بر اعتبار و اقتصاد امارات عربی متحده نگران است، اما اصراری ندارد که به سرعت اقدامی کند."
بسیاری از کارشناسان معتقدند که کمک ابوظبی برای دوبی کم خرج نخواهد بود.
خاندان مکتوم که سالهاست دوبی از قدیم به عنوان الگوی درخشان معرفی می کردند، ممکن است مجبور شوند مسیر خود را تغییر دهند و بخشی از خودمختاری خود را از دست دهند.
راجر هاردی
تحلیلگر مسائل خاورمیانه - بی بی سی
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|