عدم اجرای قوانین مقابله با کودک آزاری در ایران

عدم اجرای قوانین مقابله با کودک آزاری در ایران

کودک آزاری در ایران از معضلات اجتماعی است که کارشناسان در سالهای اخیر در تلاش برای کاهش آن هستند. سازمان های غیر دولتی که در این زمینه فعالیت دارند، گزارش های مختلفی را براساس آمار دریافتی منتشر می کنند. براساس آخرین گزارش ها ۴۷ درصد از کودک آزاری های گزارش شده به انجمن حمایت از حقوق کودکان در مهرماه توسط پدران بوده است.

صاحبنظران بر این باورند که کودک آزاری در موضوعات مختلفی ریشه دارد. براساس آمارهای موجود در سازمان بهزیستی و سازمان ها غیر دولتی، پسران بیش از دختران مورد کودک آزاری قرار می گیرند.

سعید مدنی، پژوهشگر مسائل اجتماعی می گوید:"عوامل اجتماعی در این مسئله نقش به سزایی دارد. اگرچه عوامل فردی و فرهنگی هم در کنار این عامل نقش ایفا می کند. نکته مهم این است که اقداماتی که در زمینه پیشگیری و کنترل کودک آزاری صورت گرفته، اغلب اقداماتی است که در سطح میانه و خرد انجام می شود."

آقای مدنی می گوید تاثیر اقدامات سازمان های مسئول و سازمان های غیر دولتی تحت تاثیر شرایط فعلی اقتصادی و اجتماعی در ایران به سرعت از بین می رود.

قوانین موجود در ایران در حوزه کودک آزاری به اعتقاد حقوقدانان چندان مورد توجه قرار نمی گیرد و در مواردی نیز از این رفتارها به عنوان تربیت کودک یاد می شود.

نسرین ستوده، حقوقدان، مهمترین عامل افزایش کودک آزاری درایران را عدم برخورد با کسانی که مباردت به کودک آزاری می کنند می داند و می گوید:"در موارد متعددی با اعلام کودک آزاری به دادگاه های جزایی، دادگاه ها به ویژه زمانی که پدر مبادرت به کودک آزاری می کند، با بی اعتنایی برخورد می کنند. در درجه دوم افزایش آزار کودکان را ناشی از شرایط نابهنجار اقتصادی و اجتماعی می دانم."

اثبات آزار کودکان در دادگاه های ایران به گفته صاحب نظران بسیار مشکل است، از سوی دیگر خانواده ها و اقوام نیز به دلایل فرهنگی در مواردی حاضر به اعلام یا حمایت از کودک نیستند. آزار روانی کودکان در ایران همانند دیگر کشورها در رتبه نخست قرار دارد و پس از آن آزار جسمی و جنسی. هرچند به باور صاحبنظران، آزار جنسی کودکان در سالهای اخیر با افزایش رو برو بوده است.

سعید مدنی می گوید:"کودک آزاری جسمی عموما توسط والدین یا نزدیکان به کودک صورت می گیرد، پسران بیشتر از طرف پدران و برادران و دختران نیز از سوی مادران یا خواهران بزرگتر مورد آزار قرار می گیرند. در مورد کودک آزاری جنسی متاسفانه در غالب موارد سهم پدر بالاترین میزان است و پس از او یکی از نزدیکان به کودک مرتکب این عمل می شود که این گزارش ها در خصوص آزار جنسی دختران است. "

آقای مدنی افزود:" کودک آزری بشتر از اینکه محصول افرادی خارج از فضای خانواده یا نزدیکان باشد، بیشتر به دلیل شرایط نامناسبی است که نزدیکان و اعضای خانواده در آن قرار دارند."

به اعتقاد کارشناسان، موضوع آزار جنسی کودکان مسئله ای پیچیده است. در صورتی که گزارشی از این موضوع به دادگاه ارائه شود، قضات با احتیاط بسیاری رای صادر می کنند. طبق ماده ۴۷ قانون مجازات اسلامی تائید آزار جنسی کودکان نیاز به شاهد دارد.

دست اندرکاران امر معتقدند آزار کودکان در سطوح مختلف جامعه انجام می شود، اما چنین مواردی در خانواده هایی که در آنها طلاق رخ داده، یا والدین کودک مصرف کننده مواد مخدر هستند بیشتر دیده می شود. فقر نیز از عواملی است که در افزایش کودک آزاری نقش به سزایی دارد.

نسرین ستوده می گوید:"در سطوح بالای اجتماعی به لحاظ تحصیلات و تمکن مالی نیز ما شاهد کودک آزاری هستیم اما عموما کودکان در خانواده های سطح پائین بیشتر مورد آزار قرار می گیرند. به مدارس کودکان در جنوب شهر و شمال شهر که مراجعه کنید ، مصادیقی که مشاهده می شود نشانه آن است که کودک مورد ضرب و شتم شدید قرار گرفته در جنوب شهر بسیار بیشتر از شمال تهران است."

در سال ۸۱، با تصویب قانون حمایت از حقوق کودکان و نوجوان در مجلس ششم، کودک آزاری به عنوان جرم عمومی اعلام شد اما برخی کارشناسان خلاهای موجود در اطلاع رسانی و کم توجهی به کودک آزاری را در میان مسئولان از عوامل تاثیرگذار بر افزایش این پدیده در ایران عنوان می کنند.