متروی تهران از اختلافات مالی تا دعواهای سیاسی

متروی تهران از اختلافات مالی تا دعواهای سیاسی

اختلافات بر سر متروی تهران از مدتها پیش شروع شده بود ولی اکنون دولت می خواهد مدیریت آن را از شهرداری بگیرد

محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران تصمیم گرفته است شرکت متروی تهران را به کنترل دولت درآورد و مدیریت آن در اختیار بگیرد که اکنون در اختیار محسن هاشمی فرزند ارشد اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشیخیص مصلحت نظام است.

آقای احمدی نژاد شامگاه چهارشنبه بیستم آبان در یک برنامه تلویزیونی گفت: "من تصمیم گرفته ام مدیریت مترو را به دولت برگردانم... دولت خود مدیریت مترو را بر عهده می گیرد، بودجه اش را می گذارد و می سازد و قیمت آن نیز تا ده، پانزده سال بالا نخواهد بود و به سرعت هم آن را تمام خواهد کرد. من حتما این تصمیم را گرفته ام و حتما مدیر تعیین می کنم."

اختلاف نظر در باره متروی تهران سابقه ای طولانی دارد اما عمده اختلافات بر سر میزان بودجه ای بوده که دولت باید در اختیار شرکت مترو قرار می داد تا صرف توسعه متروی تهران شود.

در حال حاضر بخشی از بودجه مترو از طرف دولت و بخشی نیز از طرف شهرداری پرداخت می شود و آنطور که گزارش شده دولت بودجه پیش بینی شده مترو را پرداخت نکرده است.

بخشی از بودجه مربوط به توسعه مترو است و بخشی نیز بابت یارانه ای است که باید دولت و شهرداری آن را بپردازند.

بنابر آمارهایی که شرکت مترو منتشر کرده دولت آقای احمدی نژاد از زمان به قدرت رسیدن در سال ۱۳۸۴ تاکنون بیشتر از ۲۵۰ میلیارد تومان از بودجه مصوب مجلس را به مترو نداده است.

به گفته آقای هاشمی، اعتبار مصوب مجلس برای متروی تهران در سال ۱۳۸۵ حدود ۱۹۲ میلیارد تومان بود که دولت تنها ۶۳ میلیارد تومان آن را پرداخت کرده است. اعتبار سال ۱۳۸۶ نیز ۹۰ میلیارد تومان بود که تنها ۶۸ میلیارد تومان آن پرداخت شده و اعتبارات سال گذشته نیز ۲۹۰ میلیارد تومان بوده که دولت تنها ۱۸۹ میلیارد تومان آن را پرداخت کرده است.

یارانه بلیت

اما مشکل فقط مربوط بودجه مصوب مجلس برای توسعه مترو نیست بلکه بخشی از بودجه ای که هر ساله باید دولت بابت یارانه بپردازد نیز پرداخت نشده است.

مدیران مترو می گویند که قیمت تمام شده بلیت مترو بیشتر از ۴۰۰ تومان است اما شورای شهر، شهرداری و فرمانداری تهران به نمایندگی از دولت تصمیم گرفته اند که قیمت بلیت ۱۰۰ تومان باشد و بقیه این مبلغ را شهرداری و دولت بپردازند.

شورای شهر تهران به تازگی گزارشی از یارانه پرداخت شده از سوی شهرداری و دولت منتشر کرده که از سال ۱۳۸۴ آغاز می شود یعنی درست زمانی که محمود احمدی نژاد از ساختمان شهرداری تهران به کاخ ریاست جمهوری قدم گذاشت.

گزارش شورای شهر تهران نشان می دهد که دولت سهم تعیین شده برای کمک به مترو بابت یارانه را نیز به طور کامل پرداخت نکرده است.

از سال ۱۳۸۴ مبلغ ۱۳ میلیارد تومان از سوی دولت و ۲۰ میلیارد تومان از سوی شهرداری پرداخت شد و در سال ۱۳۸۵ نیز دولت ۲۰ میلیارد تومان و شهرداری ۱۹ میلیارد تومان بابت یارانه در اختیار مترو قرار داده اند.

در سال ۱۳۸۶ سهم دولت به ۱۴ میلیارد تومان رسیده و در مقابل شهرداری ۴۵ میلیارد تومان در اختیار مترو قرار داده است. سهم شهرداری در سال گذشته باز هم ۴۵ میلیارد تومان بوده و دولت تنها ۱۷ میلیارد تومان در اختیار مترو بابت یارانه قرار داده است.

سهم دولت از بابت یارانه بلیت در سال جاری ۲۴ میلیارد تومان بوده که بنابر آخرین گزارشها، در هفت ماه اول سال دولت تنها ۳۶۰ میلیون تومان به شرکت مترو پرداخت کرده است.

بنابر این گزارش، هزینه ماهانه مترو هشت میلیارد تومان است و جمع هزینه سالانه ۹۶ میلیارد تومان است در حالی که در هشت ماه گذشته ۴۴ میلیارد تومان شهرداری پرداخت کرده اما سهم دولت تنها یک میلیارد تومان بوده است.

این آمار در حالی انتشار می یابد دولت می گوید که در چهار سال و نیم اخیر یک هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان از سوی دولت و شهرداری به مترو کمک شده است اما این آمار مغایر گزارشهای شرکت مترو و شهرداری تهران است.

گزارشها نشان می دهد که متروی تهران برای هزینه های جاری روزانه با مشکل مواجه شده است چه برسد به پول برای توسعه مترو و خرید واگن برای حمل مسافر.

بر اساس قانون توسعه حمل و نقل عمومی که به تصویب مجلس رسیده است، دولت موظف به پرداخت بخشی از بودجه مورد نیاز مترو است.

بنابر این قانون، مدیریت حمل و نقل بار و مسافر در محدوده شهر و حومه به عهده شهرداری است و علاوه بر آن نیز اساسنامه مترو نیز تاکید شده که سهام راه آهن شهری تهران و حومه متعلق به شهرداری است.

عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان گفته است که مدیریت مترو بر اساس مصوبه مجلس به شهرداری واگذار شده و اکنون نیز نیازمند مصوبه مجلس برای واگذاری آن به دولت است.

در پی اعلام تصمیم دولت برای در اختیار گرفتن مدیریت مترو، شورای شهر تهران تصمیم گرفته تا در جلسه ویژه ای این موضوع را بررسی کند.

برخی صاحب نظران اختلافات بر سر متروی تهران را با انتخابات ریاست جمهوری مرتبط می دانند و معتقدند که آقای احمدی نژاد سعی دارد تا مدیریت متروی تهران را از کنترل فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی به درآورد که در انتخابات ریاست جمهوری از رقبای وی حمایت می کرد.