زلزله، خبر و شایعه

زلزله، خبر و شایعه

رادیو دویچه وله :نخستین منبع اعلام وقوع زلزله در تهران، خبرگزاری نیمه دولتی فارس بود. صدا و سیما این خبر را با تاخیری یک‌ساعته در حالی پخش کرد که بسیاری از مردم به ویژه در مناطق نزدیک به کانون زلزله، از وحشت به کوچه‌ها ریخته بودند.

این زلزله که به تایید سازمان آتش‌نشانی و مرکز فوریت‌های اورژانس تهران، تلفاتی در بر نداشت، بحث زلزله‌ای جدی در کلان‌شهر تهران را زنده کرد. ایران از جمله کشورهای زلزله‌خیز جهان است و ۹۰ درصد خاک‌اش روی نوار زلزله قرار دارد. شهر تهران نیز روی گسل زلزله است. طبق آمار، به‌طور متوسط هر ۱۵۸ سال، زلزله‌ای ویرانگر در ناحیه ری و تهران روی داده است. آخرین زمین‌‌‌لرزه مرگبار تهران، ۱۷۲ سال پیش اتفاق افتاد.

پوشش خبری زلزله

در حالی‌که صدا و سیما کوشید خبر زلزله را به حاشیه ببرد و حتی در برنامه ۲۰:۳۰ از عدم تکرار آن گفت، احمد اسفندیاری رییس امداد و نجات هلال احمر مردم را به آمادگی برای پس‌لرزه‌های احتمالی در روزهای آینده فراخواند ونکات ایمنی پیشگیرانه در هنگام وقوع زلزله را به آنها گوشزد کرد. نشریاتی چون سرمایه، فرهیختگان یا سایت پارلمان نیوز هم در گزارش‌هایی به بررسی سوابق زلزله در تهران، نظرات کارشناسان و توصیه‌های ایمنی و آموزشی برای کمتر شدن خسارت‌های زلزله پرداختند.

ساختمان‌های غیراستاندارد

کارشناسان سازه و صنعت ساختمان، شرایط مقاومت خانه‌ها و بنا‌های تهران را در مواجهه با زلزله‌‌‌‌های احتمالی اسفبار ارزیابی می‌کنند. به گفته‌ی عبدالرضا سروقد مقدم رییس پژوهشکده مهندسی سازه، حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد ساختمان‌های تهران از نظر مصالح بنایی و نوع سازه، آسیب پذیر هستند ولی خرابی آنها بستگی به شدت زلزله‌ی احتمالی دارد.

عباس‌علی تسنیمی رییس پژوهشگاه زلزله نیز با هشدارآمیز خواندن زلزله تهران، بر ضرورت مقاوم سازی ساختمان‌ها تاکید کرد. مهدی زارع معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله هم یکی از نخستین قدم‌ها برای کاهش تلفات زلزله را جلوگیری از ساخت و ساز بی‌رویه و بدون رعایت اصول در تهران دانست.

ظرفیت‌های مواجهه با زلزله

وقوع زلزله‌ای شدید در تهران می‌تواند به فاجعه‌ای غیرقابل جبران بینجامد. آسیب دیدن مراکز استراتژیک اقتصادی، کارخانه‌ها، بیمارستان‌ها، اداره‌ها، مسدود شدن راه‌های ارتباطی، قربانی شدن ده‌ها هزارنفر درمترو، فروریختن ساختمان‌های غیر استاندارد و احتمال آتش‌سوزی و انفجار در این کلان شهر ۱۴ میلیون نفری، کلی‌ترین تصویر آن پس از یک زلزله بزرگ است.

مهدی افروزمنش، دبیرسرویس اجتماعی روزنامه فرهیختگان در باره آمادگی‌های ذهنی و عینی مردم و مسئولان به دویچه‌وله می‌گوید: «افکار عمومی و رسانه‌ها هر از چندی درگیر موضوع زلزله در تهران می‌شوند، اما اندکی بعد این تب و تاب می‌خوابد. اصولا حساسیت‌ها به دلیل تکرار، کم شده‌اند. آمادگی واکنش سریع از سوی مسئولان نیست. بارها روی این‌که زلزله می‌آید، مانور داده شده اما هیچ آمادگی عملی برای برخورد با آن وجود ندارد.» به‌نظر آقای افروزمنش، چاره کار برای کمتر کردن خسارت‌های زلزله، نه آموزش مردم، بلکه مقاوم کردن بناها و تجهیزات شهری است.

زلزله و شایعات

هم‌زمان با وقوع زلزله ۴ ریشتری در تهران، شایع شد که تکان زمین بلایی طبیعی نبوده و موضوع به انفجاری زیرزمینی در یک کارخانه نظامی بازمی‌گردد.  منبعی که مایل به افشای نام خود نبود، از انفجاری مهیب در کارخانه پارچین خبر داد. او به دویچه‌وله گفت که سه هفته قبل نیز این کارخانه صحنه انفجاری کوچکتر بوده است. وی برای تایید گفته‌های خود به سخنان رییس پژوهشگاه زلزله استناد کرد که از غیرقابل انتظار بودن زلزله درجنوب شرقی تهران گفته است.

عباسعلی تسنیمی، رییس پژوهشگاه زلزله در گفتگو با خبرگزاری مهر عنوان کرده که این زلزله بر خلاف پیش‌بینی‌ها رخ داد و نشان داد که گسل جنوب شرقی تهران مانند ببری خفته است.

---

زلزله ای که فقط در تهران ثبت شد

روز آنلاین : در حالیکه خبرگزاریهای دولتی در ایران از وقوع زلزله ای به مقیاس 4 ریشتر در شرق تهران و شمال پاکدشت خبر داده اند، یکی از معتبرترین مراکز لرزه نگاری جهان، در نمودارهای امروزش، زلزله مورد اشاره را ثبت نکرده است.

سایت سازمان زمین شناسی ایالات متحده، که لحظه به لحظه وقوع هر گونه زلزله در جهان را ثبت می کند، هیچ خبری در خصوص زلزله تهران اعلام نکرده و در پیوند با ایران، آخرین زلزله ای که ثبت کرده، مربوط به زلزله روز 13 اکتبر(چهار روز پیش) است که در مناطقی از غرب کشور نظیر سنندج و کرمانشاه رخ داد؛اما در نمودارهای امروز این مرکز، هیچ اثری از وقوع زلزله در تهران مشاهده نشده است.

آنسوتر، مرکز لرزه نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران اعلام کرد که این زمین لرزه در ساعت ۱۴ و ۲۳ دقیقه و ۵۶ در نقطه ای در جنوب شرقی تهران و در عمق ۱۲ کیلومتری سطح زمین رخ داده است.

خبرگزاری فارس هم درست سه دقیقه پس از وقوع این زلزله، وقوع آن را از خروجی خود اعلام کرد و متعاقبا در یک خبر تکمیلی به نقل از معاون پژوهشگاه زلزله شناسی، کانون آن را شرق تهران و شمال پاکدشت اعلام کرد؛ اما رییس ستاد حوادث و سوانح غیر مترقبه بلافاصله در گفتگو با ایرنا، وقوع زلزله در شرق تهران را رد کرد و واظهار داشت: "این موضوع صحت ندارد محل وقوع این زمین لرزه شهرری بوده است".

همچنین رئیس پژوهشگاه زلزله گفت: "زلزله امروز شنبه تهران بر خلاف پیش بینی های ما رخ داده است و انتظار وقوع این زلزله در منطقه جنوب شرقی تهران وجود نداشت لذا باید احتیاط های لازم رادر این زمینه در نظر گرفت".

اما در چندین اظهارنظر متناقض، برخی از مسئولین از احتمال وقوع پس لرزه های این زلزله خبر دادند هر چند برخی دیگر این موضوع را رد کردنداز جمله رییس هلال احمر استان تهران با بیان اینکه "زلزله امروز تهران زلزله ای مستقل بود" گفت:" کارشناسان مختلف احتمال وقوع زلزله‌های بعدی را با توجه به ریشتر پایین آن رد کرده‌اند".

درحالیکه رییس امداد و نجات هلال احمر اعلام کرده که شهروندان تهرانی باید منتظر پس لرزه های زلزله باشند.وی گفته:" برای آمادگی‌ بیشتر حتی المقدور برای امشب و روزهای آینده برخی از موارد امدادی و همچنین پیشگیریهایی برای مقابله با زلزله را انجام دهند".

این زمین لرزه خساراتی به همراه نداشته است.

odin - بلژیک - انتورپن اینکه جون مردم در دستگاه نظام پلید اسلامی هیچ ارزشی برای مسئولین نداره شکی نداره، پس هر کاری از جمله ازمایش انفجارهای غیر متعارف در اطراف و حتا درون شهرها هم از این وقیح ترین انسانهای روی زمین بعید نیست. دوشنبه 27 مهر 1388

nima.mp3 - ایران - اصفهان خدا به مردم شهر تهران رحم کنه. با وضعیت خونه سازی و اصولی نبدن انبوه سازیا معلوم نیست بعد از زلزله چی به سر مردم بیاد. تو شهری که شهردار قبلیش احمدی نژاد بوده و محرابیانه اختراع دزد قبلا توش پست داشته چه انتظاری از ساخت و سازهاش میشه داشت؟؟؟؟؟؟؟ دوشنبه 27 مهر 1388

haghighatgo - آلمان - برلین وقتیکه معتبرترین سازمان زلزله نگاری چیزی را ثبت نکرده است چه معنی می تواند داشته باشد؟ حرکات جنون آمیزو تحریک شده احمدی کوتوله در مصاحبات تلویزیونی که مانند کودکی است که پدرش برایش دوچرخه دزده است ودر خانه شان مخفی کرده است و این کودک بابت داشتن دوچرخه چنان ذوق وشوق دارد که احساس پهلوانی به او دست میدهد و در کوچه و خیابان برای دیگران قلدری می کند ! این زلزله مرموز که توسط معتبرترین مراکززلزله سنجی دنیا هستند ثبت نشده است و آنچه که مراکز زلزله سنجی ایرانی می گویند قصه از قبل آماده شده دولتی است !! دولت اسارت اسلامی ایران می گوید دانشمندان اتمی اش ربوده شده اند و اگر هم دانشمندی هم می بوده ربوده نشده بلکه سربه نیست شده است و احتمال انفجاربمب اتمی کوچک زیر زمینی امتحانی وجود دارد وبرای منحرف کردن افکار عمومی انفجاردر کارخانه نضامی مطرح میشود دستپاچگی روسیه در آشتی دادن ایران با اسرائیل دلیل دارد !! . . دوشنبه 27 مهر 1388

blueberry64 - ایران - تهران وحشتناک بود. با اینکه ما از مرکزش خیلی دور بودیم کامل حس کردیم. من سر جام میخکوب شدم از ترس. خیلی بد بود. آدم به احساس ناتوانی و نزدیکی به مرگ میرسه. دوشنبه 27 مهر 1388

black chador - امریکا - ولدن پس زلزله ؟ حتما خمینی گور به گور شده بوده. دوشنبه 27 مهر 1388

saeed-d - ایران - تهران فقط میتونم بگم هرچی بوداینبار هم بخیر گذشت ولی معلوم نیست دفعه بعد چی بشه دوشنبه 27 مهر 1388

Kavkaz - ایران - تهران اصلا شباهتی به زلزله نداشت.من در محل کارم نشسته بودم که یک مرتبه مثل اینکه ضربه ایی از پایین به صندلی ام خورد و ساختمان لرزید اما حرکت به چپ و راست وجود نداشت و زمان آن نیز خیلی کوتاه بود در حد چند ثانیه.بیشتر شبیه یک انفجار بود. دوشنبه 27 مهر 1388

blueberry64 - ایران - تهران Kavkaz - ایران - تهران ** نمیدونم زلزله بوده یا نه اما من لرزش رو کاملا حس کردم. دوشنبه 27 مهر 1388