تعویق یا تسلیم؟ تأخیر در انتشار گزارش کمیته ویژه مجلس

تعویق یا تسلیم؟ تأخیر در انتشار گزارش کمیته ویژه مجلس

گزارش های مربوط به بدرفتاری با بازداشت شدگان حوادث پس از انتخابات در ایران مهمترین موضوع مورد بررسی کمیته ویژه مجلس است

چهارماه پس از آغاز بازداشت های گسترده و برخورد خشونت آمیز با معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران، ارائه گزارش کمیته ویژه مجلس در این مورد برای چندمین بار به تعویق افتاده و گفته می شود که این کمیته تحت فشار قرار دارد.

فرهاد تجری از اعضای کمیته ویژه مجلس با اعلام تعویق مجدد ارائه گزارش این کمیته به خبرگزاری ایلنا گفته است: "نمی توانم زمان دقیقی را برای قرائت این گزارش اعلام کنم".

پرویز سروری، نماینده تهران در مجلس و از فرماندهان سابق بسیج نیز که ریاست کمیته ویژه مجلس را بر عهده دارد، از فشارهای سیاسی به قاضی رسیدگی کننده به پرونده بازداشتگاه کهریزک خبر داد و درباره تعویق چند باره ارائه گزارش کمیته ویژه مجلس، به روزنامه تهران امروز گفت: "باید برای ارائه گزارش با چند نهاد دیگر هماهنگی صورت می‌گرفت".

علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی، پس از بروز حوادث پس از انتخابات دستور تشکیل دو کمیته با عضویت نمایندگان مجلس را صادر کرد.

از این دو کمیته یکی "کمیته حقیقت یاب" نام دارد که ماموریت آن تحقیق درباره حمله بامداد ۲۵ خرداد شبه نظامیان و نیروی انتظامی به کوی دانشگاه تهران و حمله یگان های ویژه نیروی انتظامی به مجمتع مسکونی سبحان، مجتمع مسکونی نمایندگان مجلس است.

کمیته دیگری که به "کمیته ویژه مجلس" شهرت یافته نیز ماموریت بررسی وضعیت بازداشت شدگان پس از انتخابات، وضعیت بازداشتگاه ها و به ویژه بازداشتگاه کهریزک را بر عهده دارد که در آن دست کم ۴ نفر از بازداشت شدگان پس از انتخابات جان باخته اند.

به گفته حمیدرضا کاتوزیان و پرویز سروری، دو نماینده مجلس، گزارش "کمیته حقیقت یاب" آماده شده اما تاکنون انتشار نیافته، اما گزارش کمیته ویژه مجلس درباره بازداشتگاه ها و بازداشت شدگان هنوز نهایی نشده است.
پیش تر فرهاد تجری، از اعضای کمیته ویژه مجلس، چندبار به رسانه ها وعده داده بود که این گزارش "پس از تعطیلات تابستانی مجلس"، "یکشنبه ۱۲ مهر" یا "هفته سوم مهرماه" در مجلس قرائت شود.

اما چهارشنبه ۱۵ مهر ماه خبرگزاری برنا از تعویق ارائه این گزارش خبر داد و از قول آقای تجری، گزارش کمیته ویژه مجلس را "نظر استنباطی این کمیته درباره بازداشت‌های اخیر" توصیف کرد.

فرهاد تجری همچنین گفت که گزارش کمیته "جنبه قضایی" ندارد، اهمیت آن را در حد "سند ملی" دانست و گفت: "برای اینکه همه جوانب مسئله در گزارش مجلس لحاظ شود، باید با کمیته پیگیری قوه قضائیه نیز نشست مشترکی برگزار شود تا جمع بندی نهایی پس از این گزارش به مجلس ارائه شود".

دیدار میان اعضای دو کمیته، روز شنبه ۱۸ مهر ماه انجام شد و پرویز سروری، فرهاد تجری و کاظم جلالی ملاقاتی ۳ ساعته با سه روحانی عضو کمیته ویژه رییس قوه قضاییه برای بررسی وضعیت بازداشت شدگان، یعنی غلامحسین محسنی ‌اژه‌ای، ابراهیم رئیسی و علی خلفی برگزار کردند.

ابراهیم رییسی معاون اول قوه قضاییه روز ۲۲ مهر گفت که هیات ۳ نفره قضایی "دو جلسه مفید" با اعضای کمیته ویژه مجلس برگزار کرده است، اما تاکید کرد که این جلسات "در واقع نوعی تبادل نظر بود و گزارشی در آن مطرح نشد".

از وعده بررسی "تخلفات و جنایات" تا مخالفت فرماندهان نظامی

به دنبال انتشار گزارش هایی در خصوص برخوردهای خشونت آمیز نهادهای نظامی و انتظامی با معترضان به نتیجه انتخابات و وقوع بدرفتاری با بازداشت شدگان، آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی روز ۴ شهریور طی سخنانی به "تخلفات و جنایاتی" که در حوادث پس از انتخابات رخ داده است اشاره کرد.

او حمله به کوی دانشگاه و ماجرای بازداشتگاه کهریزک را به عنوان نمونه هایی از این "جنایات" بر شمرد و تاکید کرد: "ما گفته ایم پرونده ویژه اى براى این کار تهیه شود و به طور دقیق دنبال بگردند و مجرمان را پیدا کنند و وقتى پیدا کردند، به وابستگى هاى سازمانى آنها هم هیچ نگاه نکنند و باید مجازات شوند".

سه روز پس از اظهارات رهبر جمهوری اسلامی، محمد علی جعفری فرمانده کل سپاه در یک کنفرانس خبری درباره نقش بسیج در حمله بامداد ۲۵ خرداد به کوی دانشگاه تهران گفت: "نیروهای بسیجی در این حادثه حضور نداشتند، هر چند ممکن است تعداد کمی از بسیجیان که سازماندهی نشده بودند در این قضیه وارد شده باشند."

روز ۱۸ مهر درست در روز دیدار کمیته ویژه مجلس و کمیته ویژه رییس قوه قضاییه، معاون فرهنگی و تبلیغاتی دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح نیز طی اظهاراتی نسبت به محتوای گزارش کمیته ویژه مجلس هشدار داد و گفت"آن چه در کهریزک و در حدی اندک اتفاق افتاد نباید به صورت چماق بر سر نیروی انتظامی به ناحق فرود آید".

سرتیپ پاسدار مسعود جزایری که در مراسم افتتاح نمایشگاه هفته نیروی انتظامی در ارومیه سخن می گفت، افزود: "حتی اراذل و اوباش مدعی پلیس خدمتگزار شده اند که این امر بسیار جای تعجب دارد".

او همچنین از عملکرد نیروی انتظامی را "تلاش نیروی انتظامی برای خنثی کردن کودتای نرم" توصیف کرد و به "همه دست اندرکاران بررسی ماجرای کهریزک، اعم از سازمان های قضایی ذیربط، مجلس شورای اسلامی و رسانه‌ها" هشدار داد که باید "مراقبت‌های لازم را توام با حساسیت داشته باشند تا با نحوه طرح این مساله، ناخواسته موجبات تضعیف این نهاد خدمتگزار فراهم نشده و برخورد با اراذل و اوباش تبدیل به یک مسئله سیاسی نشود".

کمیته ویژه در دوراهی شجاعت یا تسلیم

به دنبال هشدار معاون ستاد کل نیروهای مسلح و البته دیدار کمیته ویژه مجلس با هیات سه نفره رییس قوه قضاییه، فرهاد تجری دوشنبه ۲۰ مهرماه گفت که "قرائت گزارش این کمیته بار دیگر به تعویق افتاده است و نمی ‌توانم زمان دقیقی را برای قرائت این گزارش اعلام کنم".

او درباره اینکه چرا قرائت گزارش این کمیته بار دیگر به تعویق افتاده است تنها به گفتن این نکته اکتفا کرد که "موضوعات مختلف جدیدی مطرح شده که باید آن ها را هم بررسی کنیم و بعد گزارش مان را ارائه دهیم".

اما حمیدرضا کاتوزیان، یکی دیگر از نمایندگان مجلس در این باره گفت: "کمیته ویژه نباید تسلیم فشارهای موجود شود و باید گزارش جامعی برای ارائه به مجلس تهیه کند".

اعضای فراکسیون خط امام مجلس که نمایندگان نزدیک به اصلاح طلبان هستند پس از این اظهارات به دیدار رییس مجلس رفتند و با انتقاد از "برخوردهای غیرقانونی در نحوه نگهداری بازداشت شدگان حوادث اخیر از یکسو و عدم برخورد با متخلفان کهریزک از سوی دیگر" از علی لاریجانی درباره تأخیر در قرائت گزارش کمیته ویژه مجلس انتقاد کردند.

داریوش قنبری سخنگوی فراکسیون خط امام مجلس پس از این دیدار گفت که رییس مجلس به آن ها گفته است: "این گزارش در حال جمع‌بندی است که به زودی در اختیار نمایندگان قرار خواهد گرفت".

لاریجانی در این دیدار همچنین گفت: "بر خلاف آنچه که عنوان می‌شود، کمیته ویژه مجلس برای بررسی حوادث پس از انتخابات تاثیرگذار بوده وتا حدود زیادی حوادث و مشکلات پس از انتخابات را به مسئولین ارشد نظام منعکس کرده است".

او تاکید کرد: "این کمیته و گزارش‌های آن به مسئولان ارشد نظام تأثیرات بسیاری، از جمله تعطیلی بازداشتگاه کهریزک داشته است".

رییس مجلس همچنین با تأکید بر اینکه "نباید فضایی رعب انگیز برای نمایندگان وجود داشته باشد" گفت: "هیچ دلیلی برای ترس نمایندگان وجود ندارد و اجبار و فشاری نیز بر نمایندگان نیست که بخواهند از موضوعی بترسند و نمایندگان باید با شجاعت به وظایف خود بپردازند".