مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران سفر می کند

مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران سفر می کند

مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به زودی به ایران سفر می کند.

البرادعی به شواهد کافی برای تعیین ماهیت برنامه های ایران دست نیافت

روز جمعه، 2 اکتبر (10 مهر)، رادیو دولتی ایران به نقل از سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گزارش کرد که "براساس هماهنگی های انجام شده در چارچوب همکاری های نزدیک ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی، قرار شده است محمد البرادعی، مدیرکل آژانس انرژی اتمی، به زودی عازم ایران شود و با علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی، دیدار کند."

واحد مرکزی خبر گفته بود که سفر آقای البرادعی به تهران از سوی "گیل تیودور"، سخنگوی آژانس اعلام شده است.

این گزارش را برخی خبرگزاری های بین المللی به نقل از واحد مرکزی خبر منتشر کرده اند و به نقل از منابع آژانس، که از آنها نام برده نشده، افزوده اند که ایران رسما از آقای البرادعی برای سفر به این کشور در آینده نزدیک دعوت به عمل آورده است.

خبر سفر مدیرکل آژانس بین المللی به تهران کوتاه مدتی پس از برگزاری جلسه مذاکرات نمایندگان گروه 1+5 و ایران در ژنو منتشر می شود که با ابراز امیدواری دو طرف به ادامه مذاکرات و حل و فصل اختلافات بر سر فعالیت های هسته ای ایران منتشر می شود در حالیکه اخیرا، انتشار خبر ایجاد یک مرکز جدید غنی سازی اورانیوم در ایران با انتقاداتی از سوی اعضای غربی این گروه و ابراز نگرانی آژانس بین المللی مواجه شده بود.

هفته گذشته کشورهای غربی از ایجاد یک مرکز جدید غنی سازی اورانیوم در نزدیکی قم در ایران خبر دادند و جمهوری اسلامی را به نقض تعهدات خود در قبال پیمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای - ان پی تی - و اقدام در تعارض با قطعنامه های مصوب شورای امنیت سازمان ملل و شورای حکام آژانس متهم کردند.

قطعنامه های شورای امنیت و شورای حکام از ایران خواسته است تا فعالیت خود در زمینه غنی سازی اورانیوم را، که ایران انجام آن را در تاسیسات نطنز تایید کرده، متوقف سازد اما ایران این قطعنامه ها را نپذیرفته است.

امکان دارد سفر البرادعی با بازرسی از تاسیسات قم مرتبط باشد

خاویر سولانا، مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا که در مذاکرات زنو حضور داشت، گفته است که ایران متعهد شده است به بازرسان آژانس بین المللی امکان دسترسی به "تاسیسات تازه فاش شده غنی سازی" خود را بدهد.

احتمال دارد سفر آقای البرادعی به ایران، که هنوز از سوی منابع دیگر رسما تایید نشده، به منظور فراهم آوردن زمینه اعزام بازرسان آژانس برای بازرسی این تاسیسات و گفتگو در مورد نتایج مذاکرات ژنو صورت گیرد.

چهارشنبه گذشته، آقای البرادعی در واکنش نسبت به انتشار خبر ساخت تاسیسات جدید غنی سازی در ایران گفت که جمهوری اسلامی می بایست وجود چنین مرکزی را پیشاپیش به آگاهی آژانس می رساند.

تاسیسات قم

ایران دو روز پیش از آن، طی نامه ای، آژانس را از وجود تاسیسات غنی سازی قم آگاه ساخته بود اما برخی منابع غربی گفتند که این اقدام ایران تنها پس از آگاهی دولت این کشور از کشف این تاسیسات توسط سازمان های اطلاعاتی غربی صورت گرفت.

ایران تاکید داشته است که براساس تعهدات خود در چارچوب ان پی تی، موظف بوده است وجود تاسیسات غنی سازی را شش ماه قبل از راه اندازی آن به آژانس اطلاع دهد و لزومی نداشته است در مورد آغاز عملیات برپایی این تاسیسات اطلاع رسانی کند.

به گفته مقامات ایرانی، این کشور عملا هجده ماه قبل از اینکه دستگاه های این مرکز عملیات غنی سازی را آغاز کند این موضوع را به اطلاع آژانس رساند و به این ترتیب، بهتر از تعهدات قانونی خود عمل کرده است.

برخی ناظران گفته اند که اختلاف نظر در این زمینه به مساله پروتکل الحاقی به ان پی تی باز می گردد که زیرا کشورهای امضاکننده پروتکل به همکاری گسترده تر با آژانس از جمله اطلاع رسانی فوری و فراهم آوردن امکانات بازرسی در مورد هر نوع اقدام مرتبط با فعالیت های هسته ای ملزم می شوند.

از نظر آمانو ایران موظف به اجرای قطعنامه های شورای امنیت است

دولت جمهوری اسلامی در دسامبر سال 2003 پروتکل الحاقی را پاراف کرد، اما آن را هرگز به تصویب مجلس نرساند، و در اکتبر سال 2006، در اعتراض به قطعنامه های شورای امنیت، اعلام داشت که دیگر به این پروتکل عمل نمی کند.

دوره خدمت محمد البرادعی در سمت مدیرکل آژانس بین المللی در پایان ماه نوامبر - کمتر از دو ماه دیگر - خاتمه می یابد و یوکیا آمانو، از ژاپن، جانشین او می شود.

آقای البرادعی در شماری از گزارش های خود درباره ایران، گفته است که شواهد کافی در مورد تلاش جمهوری اسلامی برای دستیابی به اسلحه اتمی در پوشش فعالیت های صلح آمیز هسته ای به دست نیامده اما به دلیل عدم همکاری کامل دولت این کشور و عدم شفافیت در اطلاع رسانی، نمی توان غیرنظامی بودن این فعالیت ها را نیز قطعا تایید کرد.

آقای آمانو هم گفته است برای تایید اتهامات کشورهای غربی در مورد برنامه های جمهوری اسلامی در زمینه ساخت تسلیحات اتمی، باید شواهد قطعی ارائه شود.

وی در عین حال معتقد است که ایران، به عنوان یکی از اعضای سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی، موظف به عمل به قطعنامه های مصوب شورای امنیت و شورای حکام و تعلیق فعالیت در زمینه غنی سازی اورانیوم است.

ایران همواره بر غیرنظامی بودن فعالیت های اتمی خود تاکید ورزیده و در عین حال، غنی سازی اورانیوم برای مصارف صنعتی را بخشی از حقوق خود به عنوان یکی از کشورهای امضا کننده ان پی تی دانسته است.

در مقابل، مخالفان فعالیت های اتمی جمهوری اسلامی گفته اند که با توجه به اینکه این کشور طی چندین سال به فعالیت های مخفیانه هسته ای بدون اطلاع رسانی به آژانس ادامه می داد، تا زمانی که تمامی جزئیات مربوط به برنامه های هسته ای خود را در اختیار آژانس قرار نداده، از نظر جامعه بین المللی قابل اعتماد دانسته نمی شود و نمی تواند از امکانات پیش بینی شده در ان پی تی برخوردار شود.