فقر در کوچه ثروت , چرخی در کوچه تکیه دولت، بازار طلا سازان پایتخت

فقر در کوچه ثروت , چرخی در کوچه تکیه دولت، بازار طلا سازان پایتخت

ایلنا: شاید وقتی صحبت ازکارگر می‌شود همه فکر می‌کنند که الزاما کارگران باید در کارخانه‌‌ کار کنند اما کارگران صنوف نه‌تنها از بسیاری مزایای کارگران صنعتی محروم هستند بلکه در چند سال اخیر به دلیل تورم بالا و کاهش قدرت خرید مردم، وضع آنها به مراتب بدتر از سال‌های پیش است. در این میان کارگران شاغل در واحدهای صنفی- تولیدی بیشتر در معرض این مخاطرات قرار دارند چون واردات قانونی و غیرقانونی گسترده به کشور رمق آنها را گرفته است.
برای موشکافی بخشی از مشکلات کارگران صنفی تولیدی به ”بن بست تکیه دولت”، در بازار تهران سرک کشیدیم. در این کوچه بیش از 100 سال است که صنف سازندگان طلا و جواهر مشغول کار و تولید هستند اما حالا و در کسادی بازار‏، این فعالان اقتصادی شرایط خوبی ندارند.
احمد حبیبی از سازندگان طلا و جواهرکوچه تکیه دولت است. او می‌گوید: تا سال 1383 در تهران حدود 4500 واحد در این صنف مشغول فعالیت بودند که به طور میانگین در هر واحد حدود 10 تا 12 نفر کارگر مشغول کار بودند اما چند سالی است به دلیل رکود حاکم بر بازار، در حال حاضر به طور میانگین در هر واحد صنفی طلا و جواهرسازی حدود 3 نفر مشغول به کار هستند.
وی که رئیس انجمن صنفی کارگران طلاساز تهران نیز هست می‌افزاید: با توجه به اینکه 70 تا 76 هزار واحد صنفی در این بخش در سراسر کشور فعال هستند می‌توان به ریزش کارگران فعال در این صنف در چند سال اخیر پی برد.
این فعال کارگری در تشریح علت رکود در بازار طلا و جواهرسازی اظهار داشت: در سال 1383 قیمت یک گرم طلا 4 هزار 500 تا 6 هزار تومان بود اما در حال حاضر قیمت یک گرم طلا 22 هزار و700تومان است بنابراین ملاحظه می‌شود که با توجه به شرایط اقتصادی کشور و رکود تورمی که در ایران حاکم شده است‎‎؛ قدرت طلاسازان تحلیل هم رفته است. بدون شک امروز فعالان صنعتی برای تولید نیازمند سرمایه‌ای به مراتب بیشتر از سرمایه مورد نیاز سال 1383 هستند.
حبیبی تصریح کرد: درکشورهایی مثل ترکیه که تا همین دهه گذشته خریدار تولیدات نامرغوب ایران بود به دلیل حمایت دولت آنها شاهد رشد طلاسازان آن هستیم. مثلا دولت ترکیه به ازای دادن یک کیلوگرم شمش به سازندگان طلا، یک کیلو و 4 گرم طلای ساخته شده از آنان تحویل می‌گیرد که این کار باعث رونق تولید در بخش تولید طلای آن کشور شده است‌ اما در کشور ما شرایط به‌گونه‌ای دیگر است و از تولیدکنندگان حمایت نمی‌شود.
او با بیان اینکه 80 درصد طلاهای عرضه شده درویترین مغازه‌ها ازخارج کشور تهیه شده است، گفت: سوال من از مسوولان این است که چرا برای شرکت ایران‌خودرو تسهیلات قائل می‌شویم و تعرفه واردات خودرو می‌گذاریم اما نوبت که به طلاسازان می رسد هیچ حمایتی از آنان انجام نمی‌گیرد.
به گفته وی سطح کارطلاسازان کشور بالاست اما آنان ناچارند در مواردی به دلیل استقبال مشتریان از کالاهای خارجی تولیدات خود را با نام شرکت‌های خارجی عرضه‌کنند.
حبیبی، بیمه تامین اجتماعی و کم‌توجهی به انجمن صنفی کارگران طلاساز تهران را از جمله مشکلات کارگران این صنف برشمرد و تصریح کرد: بیشتر کارگران این صنف حق بیمه را از حقوق خود پرداخت می‌کنند.
رئیس انجمن صنفی‌کارگران طلاساز تهران خواستار تقویت انجمن صنفی کارگران طلاساز از طریق واگذاری‌ بخشی از تصدی‌گری‌های دولت به انجمن شد وگفت: یکی دیگر از روش‌های حمایتی می‌تواند پرداخت 50 درصد حق بیمه صنوف توسط دولت باشد.
حبیبی با بیان اینکه اتحادیه‌های تحت پوشش وزارت بازرگانی حوزه اختیارات وسیعی دارند خاطرنشان کرد: اینکه وزارت کار فقط به تشکیل انجمن‌ها و نهادهای کارگری نظر داشته باشد مشکلی را حل نمی‌کند بلکه وزارت کار باید زمینه‌ای را ترتیب دهد تا انجمن‌های صنفی کارگری مثل اتحادیه اثرگذار باشند تا بتواند حقوق کارگران را مطالبه کنند.
او گردش مالی صنعت طلا و جواهرسازی در کشور را 600 تا 800 میلیارد تومان در سال عنوان کرد و گفت: شرایط به‌گونه‌ای است که طلاسازان در حال نابودی هستند و اگر شرایط به همین منوال ادامه داشته باشد در چند سال آینده همه این واحدها تبدیل به فروشگاه می‌شود و به دنبال آن سطح اشتغالزایی این صنعت کاهش می‌یابد زیرا حدود یک هشتم طلاهای کشور تولید داخل و بقیه وارداتی هستند.
در این هیاهو اما کارگران طلاساز نیز به گونه‌ای دیگر گره‌های بازار را به دوش گرفته‌اند. وقتی در میان کارگران این صنف قرار می‌گیری به وضوح مشخص است که آنجا نیز با همه رنگ زرد طلایی که سایه شده است و روی سر بازار رژه می‌رود، بازهم کارگران در گوشه‌ای از اتفاق ناخوشایندی به نام اقتصاد نشسته‌اند. در طبقه دوم پاساژی با کارگری گفت‌وگو می‌کنیم. مرتضی کالاشی می‌گوید: 11 سال است که کار می‌کنم، ساعت کارم از 8 صبح تا 8 شب است و جمعه‌ها و ایام تعطیل جزء تعطیلاتم محسوب می‌شود.
او ادامه می‌دهد: از کارفرمایم راضی هستم چون پس از 2 سال کار مرا بیمه کرد زیرا بیشتر کارفرمایان این کار را نمی‌کنند و حق بیمه به عهده خود کارگران است.
او می‌گوید: 5 سال پیش 10 نفر در این واحد کار می‌کردند اما الان 2 نفر کار می‌کنند و علت آن هم رکود حاکم بر بازار است.
از کارگاه بیرون می‌روم و چند متری آن طرف‌تر به کارگاه دیگری داخل می‌شوم. سوالاتی می‌پرسم و امیر زنگنه می‌گوید: 6 سال است در طلاسازی کار می‌کنم ماهانه 220 هزار تومان حقوق می‌گیریم و بیمه هم نیستم.
او ادامه می‌دهد: در منزل پدری ساکن هستم و به تازگی ازدواج کرده‌ام اگر پدرم کمکم نمی‌کرد قادر به ازدواج نبودم.
اما حبیبی رئیس انجمن صنفی کارگران طلاساز برای بهبود رکود حاکم بر این صنف راه‌حل هم دارد. او می‌گوید: در حال حاضر بیشتر طلاسازها با عیار 18 مشغول کار هستند که به دلیل توجه خریداران به این عیار است.
وی می‌افزاید: در بیشتر کشورها حداقل 5 عیار در طلا وجود دارد که این کار باعث اشتغال و قدرت خرید بیشتر می‌شود زیرا تعداد شاغل در طلاسازی‌ها با عیار طلای ساخته شده بیشتر ارتباط مستقیمی دارد.
به هر حال به نظر می‌رسد که دولت علاوه بر تزریق هدفمند نقدینگی به واحدهای تولیدی باید نقش اصلی خود را که همان سیاستگذاری اقتصاد کشور است را فراموش نکند و زمینه را به گونه‌ای ترتیب دهد که واحدهای تولیدی به خصوص اصناف تولیدی بتوانند به بهترین وجه به‌کار خود ادامه دهند.