خیلی از پدر و مادرها وقتی برای خرید سیسمونی میروند، پستانک را هم در فهرست خریدشان قرار میدهند ولی توصیه پزشکان و دندانپزشکان این است که از خرید پستانک صرف نظر کنید، چون ضررهای مکیدن پستانک برای کودک خیلی بیشتر از منافع کوتاهمدت آن است.
پستانک حتی ممکن است در سخن گفتن کودک اختلال ایجاد کند و نظم دندانی او را به هم بزند.
شاید شما عادت داشته باشید تا کودک تان گریه کرد پستانک و یا شیشه شیر را در دهانش بگذارید، ولی با این کار به کودک تان خیانت کردهاید. مکیدن انگشت، پستانک و سرشیشه به علت تاثیر روی ساختمان فک و دندانها و جلو آمدن زبان میتواند باعث اشتباه تلفظ کردن کلمات توسط کودک و حتی در بعضی موارد، ایجاد اختلال در بلع شود.
به طور طبیعی کودک باید تا چهار سالگی بتواند تلفظ کلمات را به طور صحیح ادا کند که البته برای تلفظ صحیح حرف «ر» و «ژ» شاید به زمان بیشتری نیاز باشد، زیرا حرف «ر» آخرین حرفی است که کودک تلفظ آن را یاد میگیرد.
کارشناسان گفتار به تمام پدران و مادران توصیه میکنند تا فرزندان خود را از ماههای اول تولد برای معاینات دورهای و گرفتن شناسنامه سلامت به مراکز توانبخشی و درمانی ببرند و تلاش کنند پستانک را از فهرست وسایل مورد نیاز کودک حذف کنند.
اگر کودک به مکیدن پستانک عادت دارد با کمک دندانپزشک سعی کنید این عادت را از سر کودک بیندازید. البته بیشتر کودکان مکیدن انگشت و پستانک و دیگر اشیا را خود به خود در سنین 2 تا 4 سالگی ترک میکنند و همین باعث میشود که دندانها و فکین دچار آسیب نشود، ولی بعضی از آنها این عادات را به مدت طولانی تکرار میکنند که ممکن است باعث بینظمی در قوسهای دندانی شده و نیز دندانهای جلو بیرون بزنند.
حتما شما هم دیدهاید که برخی مادرها وقتی پستانک کودکشان روی زمین میافتد آن را بر میدارند، در دهان خودشان میگذارند تا احیانا تمیز شود و بعد آن را در دهان کوچولویشان میگذارند، ولی دندانپزشکان به شدت با این کار مخالفاند، چون با این کار باعث پوسیدگی دندانهایشیری میشوند. دکترغلامحسین رمضانی، عضو هیات مدیره انجمن دندانپزشکان کودکان ایران میگوید: «میکروبهای مولد پوسیدگی در کنار مواد قندی و تغذیه نامناسب به مرور زمان پوسیدگیهای شدید دندانی را به دنبال دارد.» همزمان با رویش دندانها در کودکان، میکروبهای پوسیدگیزا نیز در دهان شروع به فعالیت میکنند که هر چه اقدامات بهداشتی ضعیفتر باشد، این میکروبها فعالیت بیشتری خواهند داشت.
دکتر رمضانی با اشاره به این باورهای غلط در خصوص بهداشت دهان و دندان میافزاید: «برخی از مادران نکات بهداشتی دهان و دندان کودک را به خوبی رعایت نمیکنند و در مواردی نیز با گذاشتن پستانک یا قاشق کودک در دهان خود به منظور تمیز کردن آن، عملا میکروبهای پوسیدگیزا را وارد دهان او میکنند.» این متخصص در دندانپزشکی کودکان یادآور شد: «مشاهده شده است کودکانی که مادران آنها از وضعیت بهداشتی مناسبی برخوردار نیستند، بیشتر از سایر کودکان دچار پوسیدگیهای دندانی میشوند.»
بد نیست بدانید استفاده از پستانک، میتواند علاوه بر خطرات و زیانهای قبلی، احتمال ابتلای شیرخوار به عفونتهای گوش را نیز افزایش دهد.
به گزارش بیبیسی، در یک مطالعه که توسط محققان مرکز پزشکی اوترخت هلند انجام شده، مشخص گردیده کودکانی که از پستانک استفاده میکنند، 90 درصد بیشتر از سایر کودکان در معرض خطر ابتلا به عفونتهای مکرر گوش میانی هستند.
پیش از این، بیشتر پزشکان به طور تجربی اعتقاد داشتند که استفاده از پستانک، راه ورود انواع باکتریهایی است که باعث عفونت گوش میشوند، اما شواهد پژوهشی نداشتند تا این که مطالعه ای جدید انجام شد. در این مطالعه حدود 500 کودک زیر 4 سال، برای مدت 5 سال از لحاظ ابتلا به عفونت گوش میانی بررسی و پیگیری شدند و محققان از مقایسه گروهی که عادت به مکیدن پستانک داشتند با آنهایی که این عادت را نداشتند، به این نتیجه رسیدند که این برداشت تجربی پزشکان صحیح است.
از آنجا که حلق و گوش، به هم مرتبط هستند، دهان راه خوبی برای ورود باکتریها محسوب میشود، ضمن اینکه اولین عفونت، باعث حساس شدن مجاری و بدن کودک به آن باکتری خاص شده و دورههای بعدی عفونت را به دنبال دارد. درمان عفونت گوش میانی معمولاً پرهزینه است و عوارض خاص خود را دارد، به همین دلیل، تکیه اصلی روی پیشگیری از این عفونت است.
اگر شیرخواری همزمان هم پستانک میمکد و هم به طور مکرر دچار عفونت گوش میانی یا «اوتیت مدیا» میشود، بهتر است به والدین او توصیه کرد به او پستانک ندهند.
استفاده از پستانک میتواند راه خوبی برای ورود عفونتهای گوارشی نیز باشد، چون کودک دائما پستانک را از دهان خود بیرون میاندازد و دوباره آن را برمیدارد.
شاید اگر بررسی دقیقی روی پستانکها انجام گیرد، مشخص شود که چه تعداد زیادی از انواع میکروبها روی آن رفتوآمد دارند.