حقایقی راجع به دستگاه گوارش

حقایقی راجع به دستگاه گوارش

زمانی که اسم دستگاه گوارش می آید، شایعات فراوانی هم به ذهن خطور می کند که البته از شایعه بودن آن هم مطلع نیستیم. از احساس نگرانی که همزمان با خوردن غذاهای مورد علاقه مان به وجود می آید تا احساس تلخی که در نتیجه بسته نشدن زیپ شلوار تجربه می کنید ، همه و همه نتیجه مشکلاتی است که شکم بوجود می آورد.

متخصصان معتقدند که افراد اطلاعات بسیار اندکی راجع به ساختار و عملکرد دستگاه گوارش دارند. سوء تفاهمات زیادی راجع به سلامت شکم و دستگاه گوارش در بین مردم رواج دارد وهمین گمراهی باعث می شود که افراد نتوانند به راستی با مشکلات گوارشی مقابله کنند. بعضی مواقع آنچه به نظر پیچیده ، مشکل و ترسناک می آید راه حل کاملا ساده ای دارد و این وابسته به جدا کردن حقایق  از شایعات است. سعی کنید هر آنچه در مورد دستگاه گوارش می دانید را به دو دسته حقایق و شایعات تقسیم بندی کنید تا بهتر بتوانید سلامت این ارگان پرنقش را تضمین کنید.

1- صحیح یا غلط: گوارش اساسی در معده صورت می گیرد.

پاسخ: غلط.    

بخش اعظمی از عمل گوارش در روده کوچک انجام می شود. غذا بعد از ورود به معده به قطعات ریزی تبدیل می شود که به آن کیموس می گویند. سپس این کیموس به صورت دسته دسته وارد روده کوچک شده و سپس در آنجا عمل هضم صورت می گیرد. برخلاف تصور عمومی ، غذاها به ترتیب خوردن هضم نمی شوند. بلکه یکباره در معده وارد شده و مخلوط می گردد و زیر و زبر شده و سپس همگی به صورت متوالی وارد روده کوچک می شود.  

2- صحیح یا غلط: اگر مقدار مصرف غذا را کم کنید، معده کوچک شده و مثل قبل زیاد احساس گرسنگی نمی کنید.

پاسخ: غلط.

هر چه به سن بزرگسالی نزدیک می شویم سایز شکم همان قدر باقی می ماند ، مگر اینکه به کمک عمل جراحی آن را کوچک کنیم. کم خوردن باعث جمع شدن معده نمی شود، اما باعث تنظیم مجدد ترموستات اشتها می شود. بنابر این کمتر احساس گرسنگی می کنید و الگوی رژیم غذایی شما حفظ می شود.

3- صحیح یا غلط : افراد لاغر به طور طبیعی معده کوچکتری در مقایسه با افراد چاق دارند.

پاسخ: غلط .

اندازه معده با وزن و کنترل آن هیچ ارتباطی ندارد. افرادی که لاغر هستند ممکن است شکمی با همان اندازه و یا حتی بیشتر از افراد چاق داشته باشند. وزن در ارتباط با اندازه معده کاری نمی تواند انجام دهد.

4- صحیح یا غلط: تمریناتی مثل دراز نشست باعث کوچک شدن اندازه معده می شود.

پاسخ: غلط.

هیچ ورزشی نمی تواند باعث کاهش اندازه ارگانهای داخلی بدن شود.  اما می تواند چربی که سطح بیرونی ارگان را فرا گرفته را بسوزاند. بعلاوه باعث فشرده شدن و محکم شدن ماهیچه های شکم می شود. جالب است بدانید که آنچه به نام چربی شکم آزاردهنده است، در بخشی است که دیده نمی شود. این بافت در چادرینه جای دارد. چادرینه صفحه ای داخلی است که دور تا دور ارگانهای داخلی را فراگرفته است. افرادی که بسیار چاق هستند، چربی فراوانی بین ارگانهای داخلی دارند. به عنوان مثال زمانی که کبد با چربی فراوانی پوشیده شود باعث بروز هپاتیت می شود و در موارد بسیار شدید، عملکرد ارگان مختل خواهد شد. داشتن یک رژیم غذایی مناسب بهترین روش برای سوزاندن چربی است.

5- صحیح یا غلط:  غذاهای حاوی فیبر نامحلول در مقایسه با غذاهای دارای فیبر نامحلول  گاز کمتری تولید می کنند و باعث نفخ نمی شوند.

پاسخ: درست

فیبرهای محلول نظیر آنچه در جو دوسر ، لوبیا، انواع نخودها و مرکبات است بیشتر از غذاهای حاوی فیبر نامحلول مثل نان گندم، هویج، کلم و چغندر باعث نفخ شکم می  شوند. دلیل نفخ نیز تولید فلورای روده ای است که برای هضم فیبر لازم است. در حالیکه فیبر نامحلول اصلا هضم نمی شود و تنها از دستگاه گوارش عبور کرده و باعث افزایش توالی و اندازه حرکت روده ای می شود.

6- صحیح یا غلط: یکی از راه های کاهش واکنش اسیدی این است که وزن کم کنید.

پاسخ: صحیح.

کاهش وزن از ناحیه شکم باعث می شود که اسید کمتری به مری بازگشت کند و به اصطلاح کمتر ترش کنید. بهترین مثال این بروز این حالت نیز حاملگی است. به موازات بزرگ شدن جنین و فشار او به ارگانهای داخلی، سوزش معده افزایش می یابد. اما زمانی که نوزاد متولد می شود و فشار رفع می گردد، سوزش معده نیز از بین می رود. بنابر این کاهش جزئی چربی شکمی نیز همین نتیجه را در پی خواهد داشت. گفته می شود که کاهش وزن ابتدا از ناحیه شکم صورت می گیرد ، بنابر این اگر برنامه رژیمی خاصی را شروع کرده اید اولین تاثیری که ملاحظه خواهید کرد، کاهش ابتلا به سوزش معده است.

7- صحیح یا غلط: اگر درست پیش از خوابیدن غذا بخورید سریعتر از زمانی که همان میزان غذا را در طول روز می خورید ، دچار اضافه وزن خواهید شد.

پاسخ: غلط.

بیشتر متخصصان معتقدند که هر چه قدر کالری بیشتری علاوه بر مازاد بدن ومیزان فعالیت بدنی مصرف کنید، دچار اضافه وزن و چاقی خواهید شد. مسلم است که خوردن غذا در ساعت های فعالیت باعث مصرف کالری می شود و بنابر این بهتر از زمانی است که بلافاصله بعد از خوردن به بستر می روید. البته افزایش وزن بر اساس 24 ساعت شبانه روز نیست. یعنی هیچ مطالعه ای ثابت نکرده که خوردن غذا در ساعت خاصی از شبانه روز باعث افزایش یا کاهش وزن می شود. مهم هماهنگی بین میزان کالری دریافتی و میزان فعالیت بدنی است.  البته به خاطر داشته باشید که زمانی که خسته و مضطرب هستید و درست قبل از خواب غذا می خورید ، عمل هضم به سختی رخ می دهد و نفخ و سوزش معده را به همراه خواهد داشت.

8- صحیح یا غلط:  200 کالری حاصل از کره بادام زمینی و نان خشک بیشتر از خوردن فقط 200 کالری نان خشک اشتها را کنترل می کند.

پاسخ: صحیح.

چربی ها دیرتر از کربوهیدرات ها هضم می شوند و مدت زمان طولانی تری در معده می مانند. یعنی زمان طولانی تری شما احساس سیری خواهید کرد . بعلاوه کربوهیدرات های ساده مثل کراکرها، نان و یا کلوچه باعث افزایش سریع قند خون و انسولین شده و به همان سرعت نیز افت خواهد کرد و در نتیجه تاثیر بارزی بر خلق و خو و اشتها می گذارد. بنابر این احساس گرسنگی و بد خلقی خواهید کرد.

9- صحیح یا غلط:  لوبیا باعث تولید گاز فوق العاده می شود و در این رابطه کاری نمی توان انجام داد.

پاسخ: اشتباه .....به شرط آنکه لوبیا حاوی نوعی خاص قند است که برای هضم شدن نیاز به آنزیم خاصی دارد. بعضی افراد مقدار بیشتری از این آنزیم را دارند و بعضی کمتر. هر چه قدر میزان آنزیم کمتر باشد ، گاز بیشتری در اثر هضم تولید خواهد شد.البته بعضی از محصولات حاوی لوبیا دارای همین آنزیم است که به هضم کمک می کند . مصرف سیمتیکون نیز می تواند موثر باشد و گاز تولید شده را از بین ببرد.