رسانهها هدف از سفر آقای نجار به مسکو را متقاعد کردن روسیه به فروش سیستم دفاع موشکی اس ۳۰۰ به جمهوری اسلامی اعلام کردهاند.
با آنکه از محتوای مذاکرات آقای نجار با همتای روس او خبری رسمی منتشر نشده است، اما رسانههای روسیه گزارش دادهاند که این کشور به منظور بهبود روابط خود با آمریکا، فروش سیستم دفاع موشکی اس ۳۰۰ را به تعویق انداخته است.
تا کنون در باره فروش این سیستم موشکی از طرف روسیه به ایران، خبرهای متفاوتی انتشار یافته است. دو ماه پیش، اسماعیل کوثری نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از دریافت سیستم موشکی اس ۳۰۰ از سوی ایران خبر داد، اما مقامهای روسی با لحنی که خالی از ابهام هم نبود، این خبر را تکذیب کردند.
مقامهای روسی بارها تاکید کردهاند که از در اختیار گذاشتن سلاح های تهاجمی به ایران خودداری میکنند و تنها سلاح های دفاعی به این کشور می فروشند. از آنجا که سیستم دفاع موشکی اس ۳۰۰ سلاحی دفاعی به شمار میرود، بنابراین، تردید در مورد اینکه روسیه قصد فروش این سیستم را به ایران دارد یا خیر، در ابهام باقی میماند.
آمریکا و بخصوص اسرائیل از فروش سیستم دفاع موشکی اس ۳۰۰ به ایران نگرانند. این سیستم دفاعی میتواند تا شعاع ۱۵۰ کیلومتری، موشکهای بالستیک و هواپیماهای مهاجم را در هر ارتفاعی رهگیری و مورد هدف قرار دهد.
در واقع نگرانی آمریکا و اسرائیل از فروش سیستم موشکی اس ۳۰۰ به ایران، به نوبه خود سبب نگرانی جمهوری اسلامی از اهداف آمریکا و اسرائیل در مورد برنامه هستهای این کشور شده است.
نگرانی آمریکا و بویژه اسرائیل از فروش یک سیستم موشکی دفاعی به ایران به معنای وجود گزینه حمله نظامی به تاسیسات هستهای ایران در دستور کار این دو کشور است و در حقیقت، همین مساله، اشتیاق جمهوری اسلامی را برای دستیابی به سیستم دفاع موشکی روسیه دوچندان کرده است.
ایران برای مقابله با حمله احتمالی به تاسیسات هستهای خود اخیرا ساختار سنتی ارتش این کشور را تغییر داد و یک قرارگاه پدافند هوایی را به عنوان نیروی چهارم در ارتش تاسیس کرد.
قرارگاه پدافند هوایی نیارمند سیستمهای دفاع موشکی پیشرفته است اما کشورهای غربی از فروش اینگونه سیستمها به ایران خودداری میکنند، از این رو جمهوری اسلامی تمام تلاش خود را بر خرید سیستم موشکی اس ۳۰۰ از روسیه متمرکز کرده است.
با این حال، به نظر میرسد که با به قدرت رسیدن باراک اوباما در آمریکا، شانس ایران برای دریافت سیستم موشکی اس ۳۰۰ از روسیه به شدت کاهش یافته است.
آقای اوباما بهبود رابطه آمریکا با روسیه را یکی از اهداف سیاست خارجی خود اعلام کرده و روسیه نیز با روی باز از این مساله استقبال کرده است.
بهبود رابطه دو کشور به پیدا کردن راه حلی برای اختلافهای آنها در عرصه بینالمللی گره خورده است، اختلافهایی که برنامه استقرار سامانه دفاع موشکی آمریکا در اروپای شرقی و چگونگی برخورد با برنامه هستهای ایران در راس آنها قرار دارد.
دولت آقای اوباما به گونهای ظریف سامانه دفاع موشکی آمریکا در لهستان و جمهوری چک را به برنامه هستهای ایران پیوند داده و اعلام کرده است که اگر روسیه برای توقب برنامه هستهای ایران با آمریکا همراه شود، آمریکا نیز در استقرار سامانه موشکی در اروپای شرقی تجدید نظر خواهد کرد.
چنین پیشنهادی برای روسیه وسوسه انگیز است چرا که انصراف آمریکا از استقرار سامانه دفاع موشکی در اروپای شرقی، مسکو را از وارد شدن به یک مسابقه تسلیحاتی پر هزینه با آمریکا باز میدارد.
افزون بر این، روسیه نیز به نوبه خود از دستیابی ایران به تکنولوژی پشرفته هستهای نگران است و به هیچوجه نمی خواهد که در نزدیکی مرزهای جنوبی خود شاهد یک ایران اتمی باشد.
با توجه به این دو مساله طبیعی است که روسیه از پیشنهاد دولت آقای اوباما خشنود باشد، هر چند که این کشور علاقمند نیست که به وجود هر نوع رابطهای بین استقرار سامانه دفاع موشکی آمریکا در اروپای شرقی و برنامه اتمی ایران اذعان کند.
در عین حال، قصد دولت آقای اوباما برای آغاز گفتگوی بدون پیش شرط با ایران، در واقع گامی در جهت همراه شدن با استراتژی مسکو در برابر ایران و در نتیجه کسب حمایت آن کشور برای اعمال فشار بیشتر به جمهوری اسلامی در صورت بینتیجه ماندن مذاکرات است.
مقامهای روسی در حال حاضر، اعمال فشار بیشتر علیه ایران را رد میکنند، اما به روشنی خواهان موفقیت مذاکرات واشنگتن با تهران هستند.
به نظر میرسد چنانچه روسها ایران را در مذاکرات احتمالی اش با آمریکا سرسخت ببینند، برای تشدید فشار به جمهوری اسلامی در کنار آمریکا قرار خواهند گرفت.
با توجه به این چشمانداز، بعید است که روسیه به رغم مخالفتش با حمله نظامی به ایران، در حال حاضر قصد فروش سیستم دفاع موشکی اس ۳۰۰ به ایران را داشته باشد، چرا که روسیه نمی خواهد باعث آسوده خاطر شدن رهبران جمهوری اسلامی از یک حمله نظامی خارجی و در نتیجه سرسختی بیشتر آن در مذاکره با آمریکا شود.
از این جهت، ایران در دوره ریاست جمهوری آقای اوباما، روسیه را طرف عبوس تری خواهد یافت.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|