دوشنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۸۷ - ۲۱ آوریل ۲۰۰۸
ایران سرای من , گرامیداشت آئین کهن شب یلدا
| yalda08 - انگلیس - لندن | چه زیبا و چه غرورآمیز!
هرسنتی که باعث بشه آدمها دور هم جمع بشن و اوقات ساده و سالمی را با هم بگذرانند یا از احوال هم باخبر بشن و ساعات شادی را بگذرانند سنت زیبا و پسندیده ای هست . خواهش می کنم از همه ایرانیها این سنت ماندگار را هر جا که هستید حفظ کنید و به بچه هاتون منتقل کنید. | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| فراز_نروژ - نروژ - تونسبرگ | آیا میدانید فردای شب یلدا کوتاهترین روز سال در نروژ است؟! | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| pishijoon - انگلستان - منچستر | ممنون از زحماتتون ولی از شب یلدای فقرا هم عکس بذارید تا بعضی ها مقایسه کند | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| bluestar - ایران - تهران | عکسها خیلی قشنگ بودند. باز هم که دل هموطنان دور از وطن را آب کردید.
ایرانیها یک جشن دیگر شبیه یلدا دارند که الان متاسفانه ترک شده و به ((جشن میوه بندان)) معروف است و روز اول مهر ماه هر سال شمسی برگزار میشود. روز میوه بندان روز شکرگزاری ایرانیان از درگاه خداوند به خاطر نعمت های زمینی است. در این روز ایرانیان میوه ها با رنگهای مختلف را از سقف هشتی خانه آویزان می کردند و در خانه را باز میگذاشتند و آشنایان به خانه یکدیگر می رفتند و هنگام ورود به خانه با صدای بلند می گفتند((خرم باد)).
این جشن سده های پس از اسلام و تا جایی که من میدونم تا زمان ابن سینا در ایران رواج داشته. چون خودم آن را در کتاب ابن سینا نوشته ذبیح الله منصوری خوندم. فکر میکنم ارتباطی با روز شکرگزاری مردم آمریکا داشته باشه. من تاریخ روز شکرگزاری رو نمیدونم ولی اگه کسی لطف کنه بگه سپاسگزار میشم. | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| panah_azad - ایران - چالوس | چون تیر رها گشتـه ز چلّـه شده ایم!
مهمان شمــا در شب چلّـه شده ایم!
از برکت ایـن سفــره ی الــوان شما
تا خرخره خورده،چاق و چلّـه شده ایم! | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| KAAFAR - انگلستان - منچستر | به امید پایان شب اسلام و طلوع خرد. | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| bidad - آمریکا - آتلانتا | همه یک طرف ؛سماور و قوری چینی هم همون طرف!!! | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| dara_karaji - ایران - کرج | هر کدام از کاربران افغانی _بت پرست.فاطیما. jeg elsker afg_ که این مطلب را خواندید جواب سوال من را بدهید.شما هم مثل ایرانیها سنت شب چله یا یلدا رو دارید؟ مرسی | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| ایران تالش - ایران - ماسال | عکس اولی ویازدهمی لباس محلی زنان تالشی است که هنوزم در شهر وروستاهای تالش استفاده میشه(تالشه خلا) | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| arashbehdin - امریکا - اتلانتا | یلدا بر همه ایرانیان گرامی شادباد.
خداوند فرهنگ و اداب و جشنهای ایرانی را از شر بدخواهان و دشمنان ایران زمین و اسلامیستهای عقب مانده مصون دارد. | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| khodesheh - المان - فرانفورت | جای ما خالی... | شنبه 30 آذر 1387 |
|
| بهنام مزینانی - اکراین - کیف | سلام به همگی می خواسستم یه چیزی بگم که اصلا ربطی به موضوع نداره
بیاین کمتر به نظرات هم فحش بدین.ییکی به اس..م فحش میده اون یکی میاد به اخوندا فحش.بعد یکی دیگه میاد به بقیه فحش مده که چرا شما به اسلام فحش میدین حالا به اخوندا فحش می دین یه چیزی بعد یکی دیگه میاد میگه فحش میده که به اخوندا هم نباید فحش بدین بعد اون یکی مییاد فحش می ده که تو جیره خوار رژیمی.خدایی ببینید همه دارن به هم فحش میدن. | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| mah1 - ایران - تهران | bluestar
Thanksgiving چهارمین پنجشنبه ماه نوامبر هر سال در امریکا.
کانادائیها دومین دوشنبه اکتبر هر سال. | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| borj - ایران - بوشهر | یلدا فقط یلدای خودم! ساعت 10 تخت گرفتم خوابیدم | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| Kaweh - آلمان - فرانکفورت | قربان فرهنگ اصیل آریایی | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| mousavi_mo - ایران - تهران | بهنام مزینانی - اکراین - کیف
با نظرت موافقم . باید نقد پذیر باشیم و با زبان منطق گفتگو کنیم . این نیاز به یادگیری اصول و فنون گفتگو داره . یلدای همه تون مبارک و دلهاتون شاد . | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| $persian$ - ایران - تهران | محفل آریاییتان طلایی دلتان دریایی شادیهایتان یلدایی
مبارک باد این شب اهورایی | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| bluestar - ایران - تهران | mah1 - ایران - تهران
خیلی ممنون. پس حدودا اواخر آبان میشه و ربطی به ما نداره. چهارمین پنجشنبه هم جالبه. آدم یاد روز قدس میفته. | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| vahed-az-africa - مراکش - کازابلانکا | با سلام
ضمن تشکر صحنه های بسیار زیبایی بود که در این سایت درج نمودید.
مخصوصا برای ایرانیانی که الان در خارج از کشورندو با دیدن این صحنه ها قطعا احساس دلتنگی و غربت نخواهند کرد . | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| EFFAT - کویت - کویت | عجب اشی خدای من | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| mehrnoosh - ایران - اهواز | واقعا زیبا وغروربرانگیز بود .به امید پاسداشت همه ی سنت های زیبای ایرانی .یلداتان شاد بادا. جاوید ایران وایرانی | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| botparast - ایتالیا - میلان | dara_karaji - ایران - کرج
صد البته که داریم! باید بدانی این مراسم از هزاران سال پیش در خراسان بزرگ(ایران قدیم)در بین پارسی زبانان برگزار میشده است..(البته اگه قبول داشته باشی که تا صدو چند سال پیش همه با هم بودیم).در این شب بزرگان فامیل از تجربیات و افسانه های قدیم که سینه به سینه رسیده برای کوچکترها حکایت میکنن.و هر خانواده ای بر اساس وسع اقتصادی چیزهایی رو برای پذیرایی در نظر میگیرن.
این مراسم در تاجیکستان هم برگزار میشود.البته باید بگویم که تاجیکستان و افغانستان دو کشوری هستند که هنوز اصالت زبان دری(پارسی) و مراسم کهن را در خود حفظ کردند. | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| iran zamen - نروژ - روگنان | فراز_نروژ - نروژ - تونسبرگ
دوست عزیز ما در شمال نروژ .هر روز مان در زمستان 24 ساعت شب است یا در تابستان 24 ساعت روز است.ما در انتظار نور خورشید هستیم.
یلدا بر همه مبارک باد | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| fatima.ghalbeasia - دنمارک - اغوس | دارا.بله ما هم داریم این جز مراسم کهن سرزمین پارس بوده وما هم حفظش کردیم همان طور به قول دوستم بت پرست اصالت زبان دری(پارسی)را حفظ کردیم زنده باد پارسی زبانان(فقط خوباشون). | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| yeknafaronim - آلمان - کلن | یلدا دیگه چه صیغه ای؟ رسومات آتیش پرستا رو رها کنید. | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| dara_karaji - ایران - کرج | botparast - ایتالیا- میلان - fatima.ghalbeasiaدنمارک - اغوس- مرسی که جواب دادید.با این حساب مراسم شب چهار شنبه سوری رو هم میگیرید.خود شما هم که خارج از افغانستان هستید این مراسم رو هنوز برگزار میکنید؟ | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| odin - بلژیک - انتورپن | فراز_نروژ - نروژ - تونسبرگ
خوب نابغه وقتی شب بلند باشه روزش هم کوتاهتر میشه دیگه. مگه اینکه شب یلدا و روزش بجای 24 ساعت 42 ساعت باشه. شما با این قوزچه همسایه نیستی؟ مواظب باش تنه ات به تنه اون نخوره. | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| botparast - ایتالیا - میلان | در ضمن درستش شب چله هست نه یلدا..... | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| arashbehdin - امریکا - اتلانتا | yeknafaronim - آلمان - کلن
تو برو سر چاهت دعا کن و به ایرانیها و اداب و رسومشان کاری نداشته باش. | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| bluestar - ایران - تهران | قدمت زبان دری به پس از اسلام میرسد. اصیل ترین زبان پارسی زبان پارسی پهلوی است که در مناطق کردستان ایران به خصوص اورامانات و بعضی قسمتهای ایران مرکزی و زاگرس صحبت می شود. | یکشنبه 1 دی 1387 |
|
| sina_jan - استرالیا - سیدنی | bluestar - ایران - تهران
زبان پهلوی در مناطق مرکزی به ویژه در میان قوم بختیاری رواج دارد. زبان کردی زبانی بسیار کهن بوده و هم ریشه زبان اوستایی است و با زبان پهلوی ساسانی تفاوت دارد. زبان پارسی دری گویشی از زبان پارسی است که در تاجیکستان و بخشی از افغانستان رواج داشته. پس از ازادی ایران از چنگال اعراب اشغالگر سامانیان که خود از پارسی گویان ماورالنهر بودند این زبان را به عنوان زبان رسمی ایران برگریدند که البته هیچ ربطی به اسلام ندارد. گویش پهلوی اما همچنان در مناطق محلی رواج داشت و همچنان نیز امروزه در برخی روستاها و مناطق مرکزی صحبت میشود. | دوشنبه 2 دی 1387 |
|
| madlin - ایران - شیراز | به امیدشب پایانی اخوندها | دوشنبه 2 دی 1387 |
|
| neogold - آمریکا - واشنگتن | و دیگری : بهشت و دوزخ در دین زرتشت با اسلام مقایسه
کیش زرتشت مبتنی از سه اصل است:هَُومَت(اندیشه نیک)،هََُوخت(گفتار نیک)،هُوَرِشت(کردار نیک)است.که در برابر آن سه اصل اندیشه بد،گفتار بد،کردار بد قرار دارد.
برای گروندگان به اصول نیک یا بد مکان و مقام هایی برای پاداش و عقاب مهیاست.سه اصل اندیشه نیک ،گفتار نیک،و کردار نیک از هر حیث تازه و بکر بود،زیرا تا آن روز کسی نظیر آن را در جهان نگفته و تعلیم نداده بود.این سه دستور برجسته و مفید در کتاب اوستا به اندازه ای مورد توجه است که بطور مکرر از آنها نام برده شده و به خوبی ستوده شده است.علت عظمت و اهمیت تعالیم سه گانه بسیار واضح و روشن است،زیرا اساس و پایه تمام نیکی ها و روشنی هاست.
اندیشه نیک،گفتار نیک به بار می آورد و در دل انسان تخم نیکی می پروراند و نتیجه آن به صورت اعمال و کردار پسندیده در می آید و به عالم بشریت سود می رساند و باعث آسایش و رفاه خلق خدا می گردد.این سه آموزه ایرانی هیچگاه شامل حال زمان نمی شود و هیچ زمانی نیازمند به بروزرسانی ندارد . زیرا تا دنیا دنیا باشد بشریت به این سه آموزه نیک نیازمند است .
آن کس که اندیشه نیک داشته باشد مورد فضل و رحمت اهورامزدای دانا و توانا واقع میشود و مستحق دخول در بهشت برین می گردد . برعکس،هرگاه نیت و اندیشه انسانی خوب نباشد و به وسوسه اهریمن نفس و هوی گرفتار شود به طور یقین گفتار او سراسر دروغ و اعمالش گناه و معصیت خواهد بود.بدین سبب است که پیامبر ایرانی در هشتاد و پنج قرن پیش ( بین 3700 تا 8500 سال پیش ) این سه اصل اخلاقی و دینی را به ابناء بشر ارزانی داشته و تعلیم داده و آنها را سرچشمه سایر تعالیم اخلاقی قرار داده است.
مطابق کتاب اوستا،در بهشت،برای به کار بستن هر یک از تعالیم مزبور مقام و مرتبه ویژه ای معین شده که در کتاب مینو خرد(یکی از کتابهای پهلوی)فصل پنجاه و هفت فقره سیزده با نامهای هومتگاه(جای اندیشه نیک)هوختگاه(جای گفتار نیک)و هورشت گاه(جای کردار نیک)ذکر شده است. راجع به سه طبقه از بهشت در فصل هفت و هشت و نه کتاب ارداویرافنامه شرحی آمده است که مطابق آن طبقه اول که مکان اندیشه نیک است در کره ستارگان،طبقه دوم در فلک ماه و طبقه سوم در فضای بلندترین روشنایی است.
روان نیکوکار پس از طی مرحله و داخل شدن در سه طبقه بهشت به فضای فروغ بی پایان و روشنایی مطلق میرسد که در اوستا به انَغره رَئوچه معروف است و معنی آن روشنایی بی پایان است.
کلمه بهشت در اصل وَهیشتَ بوده که اشاره به بهترین های جهان و زندگانی خوب دارد.در اوستا برای بهشت و فردوس بهترین واژه،یعنی انگهووهیشت استعمال شده که به معنی بهترین زندگی یا بهترین جهان است(وَهیشتَ به معنی بهترین وانگهوهم به معنی جهان و مکان و هستی و زندگی است).
بارگاه جلال اهورامزدا یا عرش اعظم که آن را در اوستاگرونمان و در ادبیات فارسی گَرِزمان گویند که خان و مان ستایش معنی می دهد. وانگهووهیشت نیز که به معنی بهترین جهان و بهشت برین است در این مکان قرار دارد. (1)
گناهکار پس از رسیدن به سر پل چینوت که همان پل صراط است اول به محل اندیشه بد،گفتار بد،کردار بد داخل می شود و پس از طی این مراحل در مرحله چهارم به فضای تیرگی بی پایان که انغرتمنگه نام دارد در می آید.آنجا مقر اهریمن است و خان و مان دروغ نامیده می شود. در تورات از بهشت و دوزخ و عالم برزخ نامی برده نشده و در انجیل هم به طور اختصار به آن اشاره شده و در سایر ادیان نیز خیلی کم،نامی از بهشت و دوزخ به اختصار به آن اشاره شده و در سایر ادیان نیز خیلی کم،نامی از بهشت و دوزخ به میان آمده است،ولی در قرآن و احادیث و اخبار اسلامی مفصلاً از آنها گفتگو شده است.
در مندرجات اوستا پس از مردن در صبح روز چهارم ،روح از تن انسان جدا می شود.اگر مرده نیکوکار بوده باشد،نتیجه احساسات یا وجدان او به صورت دختر زیبایی در پیش روی او نمودار گشته او را به طرف فردوس و روشنایی مطلق راهنمایی می کند.روان نیکوکار از روئ پل چینوت(پل صراط) به سرعت گذشته بعد از طی مراحل سه گانه که برای اندیشه نیک،گفتار نیک و کردار نیک تعیین شده به بهشت برین و بارگاه قدس اهورامزدا می رود.
در افسانه های موبدان زرتشتی چنین آمده است : در بهشت برای اوکره فصل بهار و انواع نعمتها را فراهم می سازند و در نهایت خوشی و خرمی به سر خواهد برد. اما نتیجه احساسات شخص بدکار به هیئت پیرزن بد قیافه و اهریمنی در مقابل او مجسم می شود و او را به طرف دوزخ تاریکی ها رهنمون می گردد. پل چینوت که برای نیکوکاران پهن و وسیع می شود،برای این قبیل ارواح باریک و تیز میشود.روان بدکار از پل چینوت به میان نهری که از فلز گداخته است می افتد و از آنجا پس از طی مراحل سه گانه اندیشه بد،گفتار بد و کردار بد معین شده به چهارمین جایگاه که جای تاریک و محل دروغگویان و بدکاران است میرسد.در آنجا برای او خوراک زهرآلود و متعفن آورده و با دیوان و گناهکاران به سر می برد.ولی اگر عمل خوب و بد انسان مساوی باشد وی را به جایی که همیستگان نام دارد که همان برزخ است می برند.آنجا نه دارای لذات بهشتی و نه دارای عذاب دوزخ است.
در سپنتمدگات ،یسنا و هات پنجاه،بند دو در مورد نیکوکارانی که داخل بهشت می شوند چنین آمده است:
"درمیان گروه انبوه آنانی که برابر آئین مقدس به سر میبرند و خورشید به آنان پرتو افکن است،در روزی که پای حساب واپسین ایستند؛آنان را به سرای هوشمندان جای دهم."
در بند یک همین هات،زرتشت چنین میگوید:"آیا روانم پس از مرگ میتوانداز کسی امید پناه داشته باشد؟یقیناً می دانم که آن کس جز راستی و منش پاک تو ای مزدا که در همین جهان استغاثه ام را اجابت کرده،به من و ستورانم یاری میکنی،کسی دیگر نخواهد بود."
در اهنودگات،یسنا،هات سی و سه،بند سه چنین آمده است:"کسی که دوستدار راستی را خرم خواهد،چه از پیشوایان و چه از اشراف و برزگران،و کسی که از ستوران پرستاری کند،چنین کسی روزی دز بوستان اشا و وهومن(کنایه از فردوس برین)به سر خواهد برد."
برای بهشتی ها کره فصل و عسل و همه گونه میوه ها فراهم است و آب جای خوشگوار از نهرهای بهشت جاری است که برای لذت بردن نیکوکاران است.
در اشتودگات،یسنا،هات چهل و شش،بند یازده چنین آمده است:
"کرپانها(اجرا کنندگان عمل قربانی که مخالف آئین مزدیستی است.)و کاویها(از مخالفان دین زرتشتی و گروه دیو پرستان.)به واسطه تسلط خویش،مردم را به سوی اعمال زشت راهنمایی می کنند تا آنکه زندگی جاودانی آخرت آنها را تباه کنند.روان و وجدان آنان هنگامیکه نزدیک پل چینوت برسند در بیم و هراس افتد و به طور جاویدان در خانه دروغ (دوزخ)بمانند."
پل چینوت در اوستا چینونت پِِرِتو آمده که معنی آن پل تشخیص و تصمیم و داوری است.بنا به کتب پهلوی چینونت برای نیکوکاران به بلندی نه نیزه یا بیست وهفت تیر،فراخ می گردد،اما برای گناهکاران مانند لبه تیغ،باریک و تیز می شود.
در فصل بیست و هشت فقره هیجده کتاب بند هشن آمده:
روزها و شبهایی که هنوز روح میت در روی زمین به سر میبرد،از هیبت دیو ویزارش (2) در بیم و هراس و معذب است(این دیو بر در دوزخ آرام دارد.)روزها و شبهای مزبور همان سه روز و سه شب است که روح پس از مرگ بالای سر مرده می ماند و روز چهارم از جسد دور میشود.
1)اوستاشناسان به پیروی از نظرات گزارشگران پهلوی ،چهار مکان مزبور را چنین تقسیم بندی کرده اند:1-خورشید پایه 2-ماه پایه 3-ستاره پایه4-انغزه رئوچه یا فروغ بی پایان.
برای دوزخ هم سه طبقه معین شده که جایگاه دارندگان اندیشه بد،گفتار بد و کردار بد است و آنها را دژمت و دوژخت و دژخت-نام نهاده اند.
2) این دیو یکی از دیوان و عناصر شر است.کار این دیو فریب دادن مردمان و به دوزخ افکندن آنان است به همین جهت وی را هنگامی مشاهده میکنیم که روان پلیدان را در زمان پس از مرگ به سوی دوزخ روانه می سازد(وندیداد فرگرد19) | دوشنبه 2 دی 1387 |
|
| bluestar - ایران - تهران | sina_jan - استرالیا - سیدنی
منظور من زبان پهلوی اشکانی است که هم اکنون زرتشتیان ایران در یزد و اردستان و همینطور زاگرس نشینها به گویشهایی از آن سخن می گویند و به نظر می رسد کردی هم گویشی از همین زبان است. | دوشنبه 2 دی 1387 |
|
| botparast - ایتالیا - میلان | dara_karaji - ایران - کرج
در واقع به اعتقاد من هر شخص نماینده زبان فرهنگ و مراسم کهن خویش میباشد!چون حفظ زبان و فرهنگ یعنی حفظ هویت!
از انجایی ریشه تمام گویشهای پارسی از یکجا نشات میگیرد هر کدام در حفظ و پاسداری ان باید بکوشیم.
و این هیچ ربطی به افغان بودن و ایرانی بودن ندارد.در واقع مرزهای جغرافیای امروز نتیجه تفرقه و تقسیم بندیهای استعمار است که هیچگاه وجود یک امپراطوری پارس را تحمل نکردند وگرنه ایران امروز کجا و خراسان بزرگ در هزاران سال پیش کجا!
واین تفرقه افکنی با روی کار امدن اخوندا ودر پی ان ورود هزاران واژگان تازی به این زبان همچنان ادامه دارد.
وبه همین دلایل نه تنها مراسم کهن را گرامی میداریم بلکه که به زبان فرهنگ و هویت خودمان افتخار میکنیم.
به امید به انکه روزی حاکمان کنونی ایران سر عقل بیایند واز اسیب رساندن بر پیکره این زبان شیرین و فرهنگ کهن دست بر دارن دست | دوشنبه 2 دی 1387 |
|
| botparast - ایتالیا - میلان | bluestar - ایران - تهران
دوست عزیز لطفا بدون مطالعه نظر نده!نه تنها گویش دری(پارسی) هیچ ربطی به اسلام ندارد بلکه با توجه به متون تاریخی ما در هزاران سال پیش از اسلام دری(پارسی) گویش میکردیم!در واقع دو کشور افغانستان و تاجیکستان این گویش را بعنوان زبان رسمی برگزیدند.و در ایران امروز شاهد تغییرات بنیادی در ساختار زبان پارسی با وارد کردن هزاران واژه تازی هستیم.در واقع حاکمان ایران نه تنها پارسی گویش نمیکنن بلکه انها تازی را به پارسی گویش میکنن. | دوشنبه 2 دی 1387 |
|
| pishmarge_edalat - ایران - تهران | من نظری ندارم.....یلدا مثه ملدا میمونه...یعنی اقاجون قربونه شکلت بشم....تومو شد رفت...ملدای بعدی میبینمتون... | دوشنبه 2 دی 1387 |
|
| bluestar - ایران - تهران | botparast - ایتالیا - میلان
دوست عزیز!
شما که مطالعه دارید نمیخواد از هزاران سال پیش از اسلام برای من سند بیارید. لطفا سندی برای من ارایه کنید که 2 سال قبل از اسلام به زبان دری کتابی نوشته شده یا شعری گفته شده یا اصلا شاعری وجود داشته یا بالاخره یکی که به این زبان مطلب ماندگاری گفته باشه(با سند) | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| mehraeen - ایران - تهران | botparast - ایتالیا - میلان
شوربختانه این sms ها هم در رواج دادن نام شب یلدا به جای شب چله خیلی نقش پررنگی دارند. | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| botparast - ایتالیا - میلان | bluestar - ایران - تهران
کتاب تاریخ هزاره ها نوشته حاج کاظم یزدانی را بخوانید به تمام سوالات شما در ضمینه زبان دری و تاریخ هزاره ها که در قسمت مرکزی وشمالی افغانستان میزیسته اند جواب میدهد.
اقای کاظمی تاریخ نویس و محقق بنام معاصر افغان میباشد که در ایران اقامت دارن و تا کنون کتابهای بسیاری پیرامون گویش دری و تاریخ افانستان و اقوام افغان و فرهنگشان به رشته تحریر در اورده اند. موفق باشید | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| botparast - ایتالیا - میلان | bluestar - ایران - تهران
این مقاله شامل بخش‌هایی به قلم محمدتقی بهار (درگذشته در ۱ اردیبهشت ۱۳۳۰) است:
به نظر محمدتقی بهار، زبان دری زبانی است که از خراسان به دربار ساسانیان رفته است. به نقل از وی در اصل معنی کلمهٔ «دری» اختلافاتی وجود دارد. مثلاً برهان قاطع ذیل حرف دال می‌نویسد:
گویند لغت ساکنان چند شهر بوده است که آن بلخ و بخارا و بدخشان و مرو است، و طایفه‌ای بر آن‌اند که مردمان درگاه کیان بدان متکلم می‌شده‌اند و گروهی گویند که در زمان بهمن اسفندیار چون مردم از اطراف عالم به درگاه او می‌آمدند و زبان یکدیگر را نمی‌فهمیدند بهمن فرمود تا دانشمندان زبان فارسی را وضع کردند و آن را دری نام نهادند یعنی زبانی که به درگاه پادشاهان تکلّم کنند و حکم کرد تا در ممالک به این زبان سخن گویند ــ و منسوب به درّه را نیز گویند همچو کبک دری و این به اعتبار خوش‌خوانی هم می‌توان بوده باشد زیرا که بهترین لغات فارسی زبان دری‌است.
بر اساس این توجیه‌ها و منابع دیگری از این دست، دو چیز را می‌توان فرض کرد: یکی این که در دربار و در میان بزرگان در خانه و رجال مداین (تیسفون پایتخت ساسانیان) به این زبان سخن می‌گفته باشند. و دیگر آن که این زبان، زبان مردم خراسان و مشرق ایران و بلخ و بخارا و مرو بوده باشد. اجتماع این دو حالت نیز مشکلی ایجاد نمی‌کند و منابعی وجود دارد که هر دو وجه را تأیید می‌کند:
روایت ابن‌الندیم از ابن‌مقفع که میگوید «دری لغت شهرهای مداین است و در دربار پادشاه بدان زبان سخن می‌گفتند و منسوب است به مردم دربار و لغات اهل خراسان و مشرق و بلخ در آن غلبه دارد». روایت یاقوت از حمزة بن الحسن نیز مطابق روایت ابن‌الندیم است.
بیشتر عبارت‌های فارسی‌ای که در کتب عربی از قول شاهنشاهان ساسانی و رجال آن دوره به شکل دقیق نقل شده است به زبان دری است، نه به زبان پهلوی. از آن جمله عبارتی است که جاحظ در کتاب المحاسن و الاضداد میگوید: «و وَقَّعَ عبد الله بنِ طاهر: مَنْ سَعَى رَعَى وَ مَنْ لَزمَ المنامَ رای الأحْلامَ، هذا المَغنی سِرقةٌ مِنْ توقیعاتِ انَوشَرْوان فانه یقول: هرک رَوَذ چَرَذ، و هرک خُسپَذْ خواب بینَذْ». جاحظ در کتاب التّاج نیز عباراتی از شاهنشاهان ساسانی ذکر می‌کند مانند «خرّم خفتار» و غیره که همه به زبان دری است.
محمد بن جریر طبری در تاریخ طبری عبارتی از قول اسماعیل ابن عامر یکی از سرداران سپاه خراسان که مروان ابن محمد آخرین خلیفهٔ اموی را دنبال کرد و در مصر به او رسید، که مروان در آن جنگ کشته شد، میگوید که: «اسمعیل به خراسانیان گفت: «دهیذ یا جُوانکان!»» و جای دیگری نیز از قول همین شخص میگوید: «یا اهل خراسان مردمان خانه بیابان هستید برخیزید؟» که هردوی این عبارت‌ها به دری است.
ابن قتیبه در عیون الاخبار در شرح رزم «وَهْرَزْ سُوار» با حبشیان در یمن حکایتی ذکر می‌کند و میگوید:
سواران ایرانی بر تیرهای خود نام‌ها می‌نوشتند گاه نام شاهنشاه گاه نام خودِ سوار و گاه نام پسر و گاه نام زن ــ وهرز چون با صف حبشه برابر آمد، غلام را گفت تیر از ترکش برآور و فرا من ده، غلام تیری برآورد و به‌دست سوار داد که بر آن تیر نامِ زنِ وهرز نوشته بود، وهرز آن را به فال بد گرفت و با غلام گفت: تویی زن! و این فال بد به تو باز گردد! برگردان و تیری دیگر ده. غلام تیر را به جعبه درانداخت و دست بزد و تیری دیگر برآورد و به‌دست خداوند داد. چون وهرز نگریست باز همان تیر بود! پس وهرز در فالی که زده بود به اندیشه رفت و ناگهان با خود آمده گفت: زنان! سپس گفت زن آن! (یعنی بزن آن را) نیکو فالی‌است این! ...
این داستان می‌رساند که وهرز به زبان دری سخن می‌گفته است یا نقل سخنان او را عرب‌ها از آنجا که زبان بزرگان ایران دری بوده است به همان زبان شنیده و روایت کرده‌اند. به این علت که در زبان پهلوی زن را «کن» می‌گویند و دختر را «کنیزک» ولی فعل زدن با صدای «ز» می‌آید و بنابراین این جناس (بین نام همسر وهرز و بن مضارع «زن») نمی‌توانسته است در زبان پهلوی برقرار باشد، بلکه فقط در دری برقرار است.
از اسناد فوق و منابع دیگر می‌توان نتیجه گرفت که زبان دری که خاص مردم خراسان و شرق ایران بوده است در دربار تیسفون و میان درباریان و رجال ساسانی نیز متداول بوده است. ریشهٔ «دری» را نیز احتمالاً باید «دَر» دانست که در زبان دوران ساسانی به معنی پایتخت و دربار است.
در چگونگی ورود زبان مشرق ایران به مغرب آن محمدتقی بهار عقیده دارد که شاید در عهد آزرمی و پوران و یزدگرد این زبان به‌همراهی «پهلویان» یعنی اتباع فرخ هرمز پدر رستم فرخزاد که همه از مردم خراسان بودند و طبری از آنان با نام «فهلویان» نام میبرد به دربار تیسفون راه یافته است و در مدت طولانی نفوذ آن طایفه در پایتخت، این زبان در دربار ریشه دوانده است و مصادف با ورود عرب‌ها در مداین زبان دری در دربار شایع بوده است.
| سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| botparast - ایتالیا - میلان | من پیشاپیش سال نو میلادی را به تمام دوستان سایت بخصوص هموطنان افغانم فاطیما. jeg elsker afg و مهناز وباقی دوستان که از قلم افتاده اند تبریک میگویم امیدوارم تعطیلات خوب و سال توام با موفقیت داشته باید.برای 2 هفته میرم لندن و شاید نتونم کامنت بذارم........... | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| botparast - ایتالیا - میلان | mehraeen - ایران - تهران
همه ما وامداران گویش قند پارسی هستیم و باید در پاسداری از ان در مقابل هجوم واژگان بیگانه بکوشیم.
به امید به انکه روزی حاکمان کنونی ایران سر عقل بیایند واز اسیب رساندن بر پیکره این زبان شیرین و فرهنگ کهن دست بر دارن. | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| bluestar - ایران - تهران | botparast - ایتالیا - میلان
من گفتم سند ارایه دهید. حاج کاظم دیگه کیه بنده خدا؟
در مورد زبان دری در برهان قاطع هم که ذکر کردید اصلا حرفی از تاریخ زمان نیاورده. باز هم درخواست می کنم اگر سند معتبری مبنی بر وجود لهجه دری قبل از اسلام دارید ارائه کنید.
در مورد آن جمله آخرتان که حاکمان کنونی ایران سر عقل بیایند باید عرض کنم که خدا را شکر پس از سی سال حاکمان ایران کمی سر عقل آمده اند و دارند از اشغال فرصتهای شغلی و آموزشی ایرانیان توسط اتباع بیگانه جلوگیری می کنند. گسترش زبان و فرهنگ هم به فاکتورهایی مثل چاپ کتاب و مطبوعات و همچنین تولید صفحات اینترنتی(تارنما) بستگی دارد که ملت و دولت ایران بیشترین نقش را در گسترش آن داشته و خواهند داشت.
خردمند باشید | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| fatima.ghalbeasia - دنمارک - اغوس | ستاره سیاه
تو مثل این که نمیخواهی سر عقل بیایی.اگر یک عرب یاافغانی از لحاظ علمی در کنکور نشون بده که بهتره وبالاتر از شاگرد ایرانی هست حق اونه که بره دانشگاه.وبا این کار دولت احمقت فقط حق تحصیل از کسانی که واقعا لیاقتش رو دارن گرفته میشه.چطوره حق تحصیل از ایرانیهای اروپا بخاطر ایرانی بودنشون گرفته بشه؟ببینم اون موقع هم بلبل زبونی میکنی؟ | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| bluestar - ایران - تهران | fatima.ghalbeasia - دنمارک - اغوس
جواب بی ادبی هات رو نمیدم چون مثل تو ...... نیستم. ولی در مورد سوالت . اگر این تبعه خارجی هوشش بالاتره چرا نمیره تو کشور خودش درس بخونه؟ قبلا هم بهت گفتم کشورهای اروپایی که دانشجوی خارجی خارجی دارند ظرفیت دانشجوهاشون بیشتر از متقاضیان داخلیه و این امکانات رو در اختیار خارجی ها می گذارند. تا حالا شنیدی تو همون کشورها کنکور سراسری برگزار بشه؟ نه. چون ظرفیت مازاد دارند. تازه با این حال همون کشورها هر وقت سیاستشون اقتضا کنه از پذیرش دانشجویان داخلی هم خودداری می کنند مثل اخراج دانشجوی دختر مسلمان فرانسوی به علت داشتن حجاب. صرف نظر از دلایل فوق به هر حال اتباع خارجی ملزم به اطاعت از قوانین کشور میزبان هستند و حق اعتراض ندارند. مثلا تو همین افغانستان خودتان که واقعا سرزمین دست نخورده ایست معادن بسیار غنی وجود دارد. و چون خود افغانستان سازمان قدرتمند و افراد متخصص کافی برای استخراج ندارد همینطور دست نخورده مانده اند. یکی از همکاران خودم در افغانستان یک معدن گرانیت سبز اکتشاف کرد و وقتی برای ثبت به اداره معادن محل مزبور مراجعه کرد به او گفتند به علت اینکه تبعه افغان نیست باید قبل از هر گونه عملیات استخراج مبلغ 200 هزار دلار به حساب دولت بپردازد. او هم چون برایش صرف نداشت به قانون کشور شما احترام گذاشت و به ایران بازگشت. هر تبعه خارجی در هر کشوری باید بدون اعتراض به قوانین کشور میزبان احترام بگذارد. مگر اینکه تابعیت کشور میزبان را به او بدهند و به اصطلاح سیتیزن شود.خردمند باشید | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|
| fatima.ghalbeasia - دنمارک - اغوس | دوست شما میخواسته منابع معدن رو استخراج کنه ولی یک افغانی برای خریدن فرقونم باید یه ایرانی ضامنش بشه!!!!!.دوست برادرم مادر ایرانی داشت وچون سالها پیش مادرهای ایرانی برای فرزنداشون میتونستند شناسنامه بگیرند شناسنامه داشت بیش از هفتاد سیم کارت تلفن ودهها موتور به نامش بود بعد تو میای استخراج معدن رو با خرید سیم کارت ومدرسه رفتن مقایسه میکنی.!!!رو رو برم .ایران با اون همه وسعت جا برای افغانیها نداره وبعد کشورهای اروپایی با وسعت کم پر از مهاجر.شماها اگه جای اینها بودین که انقدر خرج مهاجر میکنند بعد یه مدت دستور قتل عام همشون رو میدادید.کشورتون وسیعه ولی امثال شماها دلشون تنگ وکوچیکه | سه‌شنبه 3 دی 1387 |
|