بهبود نسبی در بازارهای مالی جهان

بهبود نسبی در بازارهای مالی جهان

آیا اقدام اخیر دولتها باعث بازگشت اطمینان نسبت به آینده اقتصاد جهان خواهد شد؟

روز دوشنبه، 13 اکتبر (22 مهر)، در پی اعلام تصمیم تعدادی از کشورهای اروپایی و چند کشور دیگر برای تخصیص منابع عمده مالی برای بهبود شرایط و کمک به از سرگیری فعالیت معمول نظام بانکی، شاخص بهای سهام در بورس های آسیا و اروپا پس از روند نزولی هفته گذشته رو به افزایش گذاشت.

در اروپا، شروع معاملات در بورس های لندن، پاریس و فرانکفورت با افزایش سریع بهای سهام همراه بود و شاخص قیمت سهام حدود 5 درصد ترقی کرد.

پیشتر، در بورس سیدنی، استرالیا، شاخص بهای سهام در واکنش نسبت به اعلام تصمیم دولت به تضمین سپرده های بانکی به مدت سه سال روند صعودی را آغاز کرد و در پایان معاملات 4.7 درصد نسبت به روز جمعه افزایش داشت.

روز جمعه، شاخص بهای سهام در بورس سیدنی حدود 8 درصد کاهش یافته بود که بیشترین کاهش یک روزه این شاخص در سال های اخیر محسوب می شود.

در کره جنوبی، شاخص اصلی بورس سئول، که در خلال سال جاری بیش از 30 درصد تنزل کرده، حدود 3.8 درصد افزایش یافت و نرخ برابری وان - پول رایج این کشور - در برابر دلار پس از کاهش پی در پی در خلال هفته گذشته، ترقی کرد.

در سایر بازارهای سهام آسیایی، از جمله هنگ کنگ و بمبئی نیز بهای سهام پس از سقوط سریع در خلال بحران کنونی، شاهد بهبود نسبی بود اما روند نزولی شاخص سهام در بازار بورس تایوان همچنان ادامه داشت که با کاهشی بیش از 2 درصد، با پائین ترین سطح در خلال پنج سال گذشته رسید که دلیل اصلی آن تعطیلی بازار مالی این کشور در روز جمعه عنوان شده است.

ظاهرا سرمایه گذاران تایوانی سطح کنونی قیمت ها را بالاتر از میزان قابل قبول دانسته اند و به جبران تعطیلی روز جمعه، در معاملات روز دوشنبه به عرضه سهام خود برای فروش مبادرت کردند.

کمک دولتها

روز دوشنبه بازار سهام توکیو، که در هفته گذشته متحمل تنزل شدید شاخص بها شد، به دلیل تعطیلات عمومی در ژاپن، بسته بود.

	رهبران اروپایی تصمیم هایی را برای کمک به نظام بانکی اتخاذ کرده اند

قیمت نفت در معاملات در بازارهای نفت آسیایی نیز پس از تنزل سریع در هفته گذشته، تا حدودی بهبود یافت هر چند هنوز زیر بشکه ای هشتاد دلار معامله شد.

به نظر می رسد که معامله گران پیش بینی قبلی خود در مورد بروز رکود عمیق اقتصادی و در نتیجه، کاهش تقاضای جهانی برای نفت در خلال ماه های آینده را تا حدودی تعدیل کرده اند.

تغییر در روند نزولی بازارهای سهام جهان در روز دوشنبه ناشی از تصمیم قدرت های عمده اقتصادی برای کمک به نظام بانکی برای از سر گیری فعالیت متعارف آن ارزیابی شده است.

روز یکشنبه، رهبران پانزده کشور عضو حوزه یورو - پول واحد اروپایی - تصمیم گرفتند بدهی های جدید نظام بانکی را تا پایان سال 2009 تضمین کنند.

این دولت ها انتظار دارند به این ترتیب، پس از رکود هفته های اخیر در وام دهی بانک ها به یکدیگر و به سایر متقاضیان، تضمین فوق باعث از سرگیری فعالیت نظام بانکی در این زمینه شود و عدم دسترسی به منابع مالی به رکود اقتصادی منجر نگردد.

رهبران کشورهای عضو حوزه یورو همچنین اعلام داشتند که به دولت های خود اجازه می دهند سهام ترجیحی در بانک های خصوصی را خریداری کنند و همچنین، در مالکیت بانک هایی که با دشواری مواجه هستند شریک شوند.

به این ترتیب، امکان آن فراهم آمده است تا بانک هایی که با کمبود نقدینگی مواجه هستند از طریق واگذاری سهام به دولت، کمبود منابع خود را جبران کنند و مالکیت بانک هایی که به دلیل بدهی های غیرقابل وصول با خطر ورشکستگی و از میان رفتن سپرده های مشتریان روبرو بوده اند نیز در اختیار دولت قرار گیرد.

براساس گزارش ها، دولت های حوزه یورو به سرعت مشغول تدوین لوایح لازم برای عملی کردن این تصمیم ها هستند.

بریتانیا، آمریکا و کشورهای خلیج فارس

در بریتانیا دولت برنامه مشارکت در مالکیت دو بانک "رویال بنک آو اسکاتلند" و بانک مسکن "اچ بی او اس" را، که با احتمال ورشکستگی روبرو بودند، اعلام داشته است.

الستر دارلینگ، وزیر خزانه داری بریتانیا، گفته است که براساس این برنامه، مبلغ شصت میلیارد دلار از منابع دولت برای خرید 60 درصد از سهام "بنک آو اسکاتلند" و کسب مالکیت تا 40 درصد از سهام بانک "لویدز تی اس بی" و بانک مسکن "اچ بی او اس" اختصاص خواهد یافت.

	کشورهای خلیج فارس هم به تلاش جهانی برای خاتمه بحران مالی پیوسته اند

در مقابل، این دو بانک موافقت کرده اند حقوق و مزایای مدیران خود را محدود سازند و میزان وام های اعطایی به متقاضیان وام مسکن و موسسات کوچک تجاری را به سطح سال گذشته افزایش دهند.

چند هفته پیش و در حالی که اچ بی او اس با خطر ورشکستگی مواجه بود، بانک لویدز تی اس بی این موسسه را خریداری کرد و بدهی های آن را بر عهده گرفت.

گفته شده است که احتمالا تعدادی از سهام بانک بارکلیز، از دیگر بانک های معتبر بریتانیایی نیز توسط دولت خریداری می شود هرچند برخی منابع نزدیک به مدیران بارکلیز گفته اند که این بانک نخست خواهد کوشید کمبود نقدینگی خود را از طریق صدور سهام جدید تامین کند.

در اجرای راه حلی مبتنی بر مشارکت دولت در مالکیت بانک ها، قرار است در ایالات متحده نیز بخشی از اعتبار هفتصد میلیارد دلاری دولت برای نجات نظام مالی به خرید سهام در بانک ها و موسسات مالی اختصاص یابد اما هنوز برنامه مشخصی در این زمینه ارائه نشده است.

شمار دیگری از کشورهای جهان نیز اقداماتی را برای مقابله با بحران مالی هفته های اخیر به اجرا گذاشته اند.

از جمله بانک مرکزی عربستان سعودی نرخ بهره پایه بانکی را کاهش داد و دولت امارات متحده عربی اعلام داشت که تمامی بانک های این کشور را تحت حمایت خود قرار داده است و سپرده های بانکی را تضمین می کند.

با وجود اینکه بازارهای مالی جهان در روز دوشنبه نسبت به تصمیم دولت ها برای حمایت از نظام بانکی واکنشی مساعد نشان دادند، اما به گفته ناظران، هنوز هم سهامداران در مورد شرایط آینده اقتصاد جهانی نگاهی محتاطانه دارند.

برخی از سهامداران نگران آن هستند که تمهیدات اعلام شده از سوی دولت ها برای مقابله با بحران مالی جاری باعث افزایش اطمینان مصرف کننده و تولید کننده نشود و در نتیجه، نتواند از کاهش قابل توجه در نرخ رشد و حتی رکود در اقتصاد جهان جلوگیری کند.