شمارش معکوس برای معرفی نماینده ایران به اسکار

شمارش معکوس برای معرفی نماینده ایران به اسکار

آکادمی علوم و هنرهای سینمایی با ارسال فرم تقاضانامه از 96 کشور برای حضور در بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی ‌زبان هشتاد و یکمین دوره مراسم اسکار دعوت کرد.

آخرین مهلت ارسال فرم‌های تقاضا به مقر آکادمی اسکار در آمریکا اول اکتبر 2008 (دهم مهر 1387) است و فیلم‌های متقاضی حضور در اسکار هشتاد و یکم باید در فاصله اول اکتبر 2007 تا 30 سپتامبر 2008 در کشورهای خود به مدت هفت روز پیاپی اکران عمومی شده باشند.
میم مثل مادر
به این ترتیب تب و تاب و مقدمه معرفی نماینده سینمای هر کشور به بخش غیرانگلیسی زبان اسکار از همین ماه به شکل رسمی آغاز شده تا نهایتاً پس از دهم مهرماه این بار تب و تاب به شکل انتظار برای انتخاب و قرار گرفتن بین پنج نامزد جوایز اسکار آغاز شود.

سینمای ایران پارسال با معرفی فیلم "میم مثل مادر" مرحوم رسول ملاقلی‌پور به نوعی عرصه رقابت را به دیگران واگذار کرد. این فیلم با کنار زدن "تقاطع" ابوالحسن داودی، "پاداش سکوت" مازیار میری، "جایی در دوردست" خسرو معصومی، "خون‌بازی" بنی‌اعتماد و عبدالوهاب، "زمستان است" رفیع پیتز، "شب بخیر فرمانده" انسیه شاه‌حسینی و "وقتی همه خواب بودند" فریدون حسن‌پور توانست وارد عرصه رقابت اسکار شود.

هر چند همگان از نتیجه این رقابت از پیش تعیین‌شده خبر دارند که "میم مثل مادر" نتوانست بین پنج نامزد نهایی این بخش از جایزه اسکار قرار بگیرد، اما شاید مروری بر معیارهای اعلام شده از سوی کمیته انتخاب سال گذشته، در چنین شرایطی که سینمای ایران تنها پنجاه روز برای معرفی نماینده خود فرصت دارد بتواند موثر واقع شود.

کمیته انتخاب سال گذشته متشکل از امیر اسفندیاری، محمد بزرگ‌نیا، کمال تبریزی، مجتبی راعی، محمدرضا سکوت، علیرضا شجاع‌نوری، رسول صدرعاملی، تقی علیقلی‌زاده و اکبر نبوی از فیلمنامه و ساختار، انواع و امکانات عرضه و پخش، استقبال مردمی، مضمون و نگاه ملی به عنوان عوامل اصلی انتخاب فیلم "میم مثل مادر" نام بردند.

گزینه‌هایی که در نظر گرفتن آنها می‌توانست انتخاب نهایی را به سمت و سوی یک انتخاب اصلح پیش ببرد، اما به نظر می‌آید حضور آنها در گزینش نهایی "میم مثل مادر" کمتر مورد توجه قرار گرفته باشد که البته سال گذشته این مباحث را مورد تحلیل و ارزیابی خاص قرار دادیم.

مرور کوتاه فیلم‌های ایرانی که در فاصله دهم مهرماه 86 و 87 هفت روز به اکران عمومی درآمده‌اند، می‌تواند در نهایت ما را به فهرستی کوچک از آثاری برساند که قابلیت ارزیابی و انتخاب نهایی را دارند. با در اختیار داشتن چنین فهرستی شاید بهتر بتوان معیارهای احتمالی کمیته انتخاب امسال را در مورد آنها مورد بررسی قرار داد.

در میان فیلم‌هایی که در فاصله دهم مهرماه 86 و 87 اکران شده‌اند، آثاری متنوع جای می‌گیرند. از حجم عظیم فیلم‌های گیشه‌ای و ساده‌پسندانه تا تعداد قلیل فیلم‌های فرهنگی و مستقل و قابل دفاع که سینمای ایران می‌تواند با سربلندی آنها را به عنوان یک پیشنهاد به اسکار ارائه دهد.

با توجه به رویکرد افراطی سینمای ایران از سال گذشته به تولید فیلم‌های گیشه‌ای و سطحی از این فهرست بلندبالا می‌توان به سردمداران آن اشاره کرد. فیلم‌هایی چون "کلاغ‌پر"، "توفیق اجباری"، "عاشق"، "این ترانه عاشقانه نیست"، "راننده تاکسی"، "مادرزن سلام"، "مجنون لیلی"، "تیغ‌زن"، "زن‌ها فرشته‌اند"، "تلافی"، "10 رقمی" و ...

اما در میان فهرست کوچک فیلم‌هایی که می‌توانند گزینه مناسب برای معرفی به اسکار باشند (با توجه به معیارهایی که پیش‌بینی می‌شود کمیته انتخاب آنها را در نظر بگیرد) می‌توان به مواردی معدود اشاره کرد. فیلم‌های "به همین سادگی"، "اتوبوس شب"، "فرزند خاک"، "پابرهنه در بهشت" و البته گزینه‌هایی چون "ریسمان باز" (که تا دهم مهرماه احتمالاً اکران می‌شود)، "مینای شهر خاموش"، "از دوردست"، "خدا نزدیک است" و حتی فیلم "فرش ایرانی".
به همین سادگی
البته در میان فیلم‌های سینمای ایران گزینه‌ای مناسب چون "آواز گنجشک‌ها" مجید مجیدی هم وجود دارد که می‌تواند تکرارکننده خاطره خوش راهیابی "بچه‌های آسمان" او به هفتاد و یکمین دوره اسکار باشد. هر چند "آواز گنجشک‌ها" نیز در جشنواره برلین و چند جشنواره معتبر جهانی حضوری موفق داشته و با توجه به معیارهای کمیته انتخاب می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد.
اما از آنجا که "آواز گنجشک‌ها" از سوی شورای صنفی نمایش برای اکران عید فطر گروه سینمایی استقلال در نظر گرفته شده که مطابق با دهم مهرماه است، به این ترتیب این فیلم شرط اصلی حضور در اسکار هشتاد و یکم (اکران هفت روزه در فاصله دهم مهرماه 86 و 87) را ندارد که می‌توان برای این مهم چاره اندیشید. البته اگر فیلم گزینه اصلح برای معرفی به اسکار باشد.
هشتاد و یکمین دوره مراسم آکادمی علوم و هنرهای سینمایی روز 22 فوریه 2009 با اعطاء جوایز اسکار به برگزیدگان در کداک تیه‌تر لس‌آنجلس برگزار و جریان کامل مراسم از تلویزیون‌های 200 کشور پخش می‌شود.