قتل در باغ انگور برای دفاع در برابر تعرض
قتل در باغ انگور برای دفاع در برابر تعرض
پسری که از 16سالگی به اتهام قتل در زندان به سر می برد، سرانجام پس از چهار سال و نیم با رای قضات هیات عمومی دیوان عالی کشور از قصاص تبرئه شد.این جوان که محمد نام دارد مهرماه سال 82 در جریان یک نزاع دوست خود به نام شاهین را با ضربه چاقو از پا درآورد و بلافاصله دستگیر شد. او در این سال ها چندین بار پای میز محاکمه رفته اما از آنجا که هر بار احکام متناقضی درباره وی صادر شده بود در این مدت سرنوشت او در هاله یی از ابهام قرار داشت.
وقوع قتل
شامگاه 9 مهرماه سال 82 افسر نگهبان پاسگاه خلق آباد مشهد از وقوع نزاعی در یک باغ انگور مطلع شد و هنگامی که ماموران به باغ مورد نظر رفتند، با پیکر نیمه جان پسر نوجوانی به نام شاهین مواجه شدند و وی را به بیمارستان انتقال دادند و سه پسر 16ساله دیگر را که در باغ حضور داشتند، بازداشت کردند. ساعتی بعد شاهین به علت شدت جراحات جان باخت.با مرگ این نوجوان دوستان وی تحت بازجویی قرار گرفتند. یکی از آنها به نام غلامرضا گفت؛ پس از آنکه یک قوطی مشروب تهیه کردیم به باغ پدربزرگ من رفتیم و مشروب را مصرف کردیم اما نمی دانم چه اتفاقی افتاد که یکدفعه شاهین و محمد با هم درگیر شدند و من سعی کردم میانجیگری کنم.حین دعوا محمد گفت شاهین قصد دارد به وی تعرض کند. به هر ترتیب که بود به دعوا پایان دادم اما شاهین دوباره نزاع را شروع کرد و با زنجیر و چاقو به محمد حمله کرد. در جریان این کشمکش ناگهان شاهین غرق در خون شد و سپس جان سپرد. در ادامه تحقیقات علیرضا - مظنون دیگر پرونده- نیز گفته های دوستش را تایید و محمد را به عنوان قاتل معرفی کرد. متهم به قتل 16 ساله در اعترافاتش وارد کردن ضربه به مقتول را پذیرفت و گفت؛ شاهین در حالت مستی قصد داشت مرا مورد آزار جنسی قرار دهد، به همین دلیل در برابرش مقاومت کردم و او به رویم چاقو و زنجیر کشید، من برای دفاع از خودم به طرف شاهین رفتم اما در لحظه یی که می خواستم چاقو را از دست وی بگیرم او بر زمین افتاد و چاقو ناخواسته در بدنش فرو رفت.
محاکمه
بعد از اعترافات محمد در حالی که او به کانون اصلاح و تربیت منتقل شده بود، پرونده یی در شعبه 43 دادگاه عمومی مشهد به جریان افتاد. در جلسه محاکمه این متهم که روز 15 مهر همان سال برگزار شد، اولیای دم مقتول برای محمد درخواست قصاص کردند. محمد نیز در دفاع از خود اظهارات اولیه اش را تکرار کرد و قضات اعترافات وی را مطابق با واقعیت دانستند. در نهایت قاضی دادگاه محمد را با توجه به مدارک موجود از قتل عمدی تبرئه کرد و پرونده را برای اظهارنظر نهایی به شعبه 28 دیوان عالی کشور فرستاد. قضات این شعبه با مطالعه پرونده به خاطر اینکه مقتول قصد داشته به متهم تعرض کند و همچنین با توجه به آنکه چاقو ناخواسته به گردن شاهین اصابت کرده بود، رای صادره را تایید کردند و به بی گناهی نوجوان 16ساله درخصوص قتل عمد نظر دادند. این حکم با اعتراض اولیای دم مقتول مواجه شد و هنگامی که پرونده به مرجع بالاتر قضایی ارسال شد، قضات حکم تبرئه محمد را نقض و اعلام کردند وی باید از ابتدا محاکمه شود.این بار در 14 شهریورماه سال 83 قاضی شعبه 42 دادگاه عمومی مشهد، دور تازه محاکمه محمد را آغاز کرد. او نیز قتل شاهین را عمدی تشخیص نداد و درباره دلایل خود برای این تصمیم اعلام کرد با توجه به نظریه پزشکی قانونی بریدگی مرگبار در سمت چپ گردن مقتول فقط به طول 20 میلیمتر ایجاد شده، متهم در برابر شاهین از نظر بنیه جسمانی بسیار ضعیف تر بوده و نصیحت های دوستان دو طرف برای منصرف کردن مقتول از آزار متهم بی فایده بوده است به همین خاطر عمل محمد مصداق دفاع مشروع است.این حکم دوباره برای اعلام نظر به شعبه 28 دیوان عالی کشور ارجاع شد. قضات این شعبه که قبلاً محمد را از قصاص تبرئه کرده بودند این بار جرم وی را دفاع مشروع ندانستند و با این استدلال که متهم در دفاع زیاده روی کرده است، حکم تبرئه را نقض کردند.در حالی که تاکنون پرونده در پنج مرحله قضایی مورد بررسی قرار گرفته بود دوباره دادرسی از سر گرفته شد و محمد روز دوم خردادماه سال 85 در شعبه 135 دادگاه عمومی مشهد محاکمه شد. قاضی جدید پرونده با اعلام اینکه در جریان نزاع در باغ انگور خطر قریب الوقوع تعرض در کار نبوده و متهم می توانسته محل را ترک کند، موضوع را از مصادیق دفاع مشروع ندانست و محمد را به قصاص نفس محکوم کرد. این رای با اعتراض متهم و وکیل مدافعش همراه شد و در هفتمین مرحله قضات دیوان عالی کشور به بررسی موضوع پرداختند. آنان که پیش از این یک بار محمد را بی گناه و یک بار گناهکار تشخیص داده بودند این دفعه حکم قصاص را نقض و اعلام کردند متهم مستحق مرگ نیست.
نقض دوباره رای صادره سبب شد پرونده این بار به شعبه 136 دادگاه عمومی مشهد که رسیدگی به جرائم اطفال را به عهده دارد ارسال شود اما این بار قاضی دادگاه از محاکمه محمد اجتناب کرد و تذکر داد با توجه به احکامی که پیش از این درباره متهم صادر شده، پرونده از موارد اصراری- کیفری است و هیات عمومی دیوان عالی کشور باید در مورد آن تصمیم گیری کند.
به این ترتیب مرحله نهم رسیدگی به پرونده قتل در باغ انگور آغاز شد و این بار 50 قاضی به ریاست آیت الله مفید- رئیس دیوان عالی کشور- و با حضور دادستان کل کشور تشکیل شور دادند. به گزارش ایسکانیوز در این جلسه حجت الاسلام نیروان زاده
- رئیس شعبه سوم تشخیص دیوان عالی کشور- تصریح کرد؛ شاهین قصد داشته به محمد تعرض کند و از آنجا که در آن زمان امکان فرار یا کمک خواهی متهم از مردم و پلیس وجود نداشته است، عمل وی دفاع مشروع حساب می شود. آیت الله دری نجف آبادی- دادستان کل کشور- نیز گفت؛ شرب خمر و همراه داشتن زنجیر و چاقو همگی حکایت از وضعیت شخصیتی مقتول و متهم دارد و نوع جراحتی که در گردن شاهین ایجاد شده نشان می دهد قتل شبه عمد است.
بنا بر این گزارش در پایان این نشست که چندین ساعت به طول انجامید بیش از 40 قاضی بر غیرعمدی بودن جنایت تاکید کردند و محمد را پس از کشمکش های بسیار و گذراندن سال های پراضطراب از قصاص تبرئه کردند.