هشدار درباره احتمال کمبود گاز در ایران

هشدار درباره احتمال کمبود گاز در ایران

تولید داخلی پاسخگوی رشد سریع مصرف نبوده است

این شرکت در گزارشی نوشته است که انتظار می رود در زمستان امسال مصرف گاز به روزانه ۷۰۰ میلیون متر مکعب برسد در حالی که در خوش بینانه ترین وضعیت، تولید روزانه گاز در کشور از ۵۳۸ میلیون متر مکعب فراتر نمی رود.

در نتیجه، ایرانیان در زمستان با کمبود روزانه ۱۶۲ میلیون متر مکعب گاز مواجه خواهد بود.

رضا کسایی زاده، معاون وزیر نفت ایران در بخش گاز، گفته است که نزدیک به ۱۷ هزار واحد صنعتی از گاز استفاده می کنند و برای همین لازم است مصرف گاز طبیعی در بخش های خانگی و تجاری مهار شود.

بر اساس گزارش ها، مصرف روزانه گاز در بخش خانگی و تجاری حدود ۹۰ درصد کل مصرف گاز در ایران را تشکیل می دهد.

یکی از علل اصلی مصرف بالای گاز در ایران، استاندارد نبودن ساخت منازل مسکونی به خصوص در زمینه عایق بندی موثر در برابر سرماست.

در نتیجه، ساختمان های کنونی گرما را در خود نگه نمی دارد و گرمای ایجاد شده توسط وسایل حرارتی به سرعت از دست می رود.

از طرفی فرهنگ استفاده صحیح از وسایل گاز سوز و سایر وسایل گرمایی وجود ندارد و به دلیل قیمت پائین منابع انرژی زا نظیر گاز و برق، مردم در استفاده از آنها گشاده دستی می کنند و در بسیاری مواقع برای متعادل کردن هوای ساختمان ها، به جای بستن شیر گاز پنجره ها را باز می کنند.

هم اکنون ۱۳ میلیون خانوار ایرانی، حدود ۱۷ هزار واحد صنعتی کوچک و بزرگ و ۴۷ نیروگاه از گاز استفاده می کنند.

تکرار وضعیت سال گذشته

ایران در سال گذشته زمستانی سردی را پشت سر گذاشت و بسیاری از نقاط سردسیر و شمالی این کشور با کمبود گاز مواجه شدند.

	کمبود گاز در زمستان گذشته باعث قطع گاز لوله کشی برخی از مصرف کنندگان شد

گاز واحدهای صنعتی و نیروگاهها نیز برای چند هفته قطع شد و گزارش ها نشان می دهد که کمبود گاز خسارت های زیادی به کارخانجات بزرگ صنعتی وارد کرد.

آقای کسایی زاده پیش بینی کرده با ادامه روند کنونی مصرف، امسال نیز سهمیه گاز تحویلی به نیروگاه ها و صنایع بزرگ کاهش خواهد یافت.

اکبر ترکان، معاون برنامه ریزی وزارت نفت نیز مصرف گاز دربخش خانگی را نگران کننده خوانده و گفته است "متاسفانه در ایام سرد سال مجبور هستیم گاز صنایع بزرگ و شهرک های صنعتی را قطع کنیم تا گاز بخش خانگی تامین شود."

ایران امیدوار است با بهره برداری از پروژه های جدید ۷۵ میلیون مترمکعب به توان تولید خود اضافه کند اما این افزایش تولید جوابگوی رشد سریع مصرف نخواهد بود به ویژه این که شرکت ملی گاز باید امسال کمبود گاز صادراتی ترکمنستان را نیز در مصرف داخلی پر کند.

یکی از دلایل کمبود گاز در سال گذشته، قطع گاز وارداتی از ترکمنستان بود که با ایران قراردادی ۲۵ ساله برای صادرات گاز دارد اما این کشور در سردترین روزهای سال شیرهای گاز را به روی ایران بست.

بر اساس قراردادی که بین ایران و ترکمنستان امضا شده این کشور متعهد است روزانه نزدیک به ۲۳ میلیون متر مکعب گاز به ایران صادر کند اما این کشور با هدف افزایش قیمت گاز، صادرات را به ایران در شرایطی متوقف کرد که سرمای کم سابقه این کشور را فرا گرفته بود.

با گذشت چند ماه از قطع گاز صادراتی ترکمنستان، هنوز ایران نتوانسته این کشور به از سر گیری صادرات گاز متقاعد کند.

مشکلات مالی و سیاسی

ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گاز جهان، در طول چند سال اخیر همواره در ماه های زمستان با کمبود گاز مواجه بوده است اما مهمترین دلیل کمبود گاز، طولانی شدن اجرای طرح های تولید گاز است که از چند سال پیش آغاز شده اما هنوز به بهره برداری نرسیده اند.

تاخیرهای طولانی در اجرای پروژه های گازی و ناتوانی در جذب سرمایه گذاران خارجی برای توسعه میدان های گازی مهمترین مانع افزایش تولید گاز است.

	کمبودهای داخلی مانع از رشد صادرات گاز ایران بوده است

فازهای شش تا ده میدان گازی پارس جنوبی که نیمی از ذخایر گاز ایران را در خود جای داده، با تاخیرهای طولانی مواجهند و عملیات اجرایی بخشی از این فازها که قرار بود حدود دو سال پیش به بهره برداری برسند، هنوز به پایان نرسیده و دولت امیدوار است بخشی از آن در سال جاری به بهره برداری برسد.

میدان گاز پارس جنوبی در ۲۴ فاز طراحی شده ولی تاکنون پنج فاز آن به بهره برداری رسیده است.

در اجرای ده فاز اول این پروژه عظیم بیشتر از ۳۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری شده و شرکت های خارجی و موسسات مالی بین المللی در اجرای آن همکاری و مشارکت داشته اند.

در عین حال، چهارده فاز دیگر این طرح هنوز در مراحل اولیه قرار دارد و ایران برای جذب شرکای تازه و تامین منابع مالی با مشکلاتی مواجه است و موسسات مالی خارجی و به دلیل اصرار ایران بر ادامه غنی سازی اورانیوم و تحریم های شورای امنیت سازمان ملل از همکاری با ایران امتناع می کنند.

جمهوری اسلامی سعی دارد بخشی از گاز خود را صادر کند اما به گفته کارشناسان، تا زمانی که این کشور نتواند تولید گاز را افزایش دهد و تعادلی در تولید و مصرف داخلی ایجاد کند، قادر نخواهد بود سهم چندانی در تجارت جهانی گاز به دست آورد.