گفتگو با سفیر آمریکا در آژانس انرژی اتمی
گفتگو با سفیر آمریکا در آژانس انرژی اتمی
گریگوری شولته، نماینده دائمی آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی، روز پنج شنبه در جلسه ای مطبوعاتی در انجمن مطبوعات خارجی بریتانیا در کارلتون هاوس لندن شرکت کرد.آقای شولته سخنان خود را با اشاره به اظهارات دو روز پیش محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران آغاز کرد که به مناسبت روز ملی فن آوری هسته ای از نصب تعداد بیشتر دستگاه سانتریفوژ و بهینه سازی این دستگاه ها خبر داده بود.
آقای شولته سپس با زیر سوال بردن صحت ادعاهای رئیس جمهور ایران در خصوص پیشرفت های هسته ای گفت: "من یک سال پیش را به خاطر دارم که به همین مناسبت، پرزیدنت احمدی نژاد از آغاز غنی سازی در مقیاس صنعتی خبر داده بود و وقتی که سه ماه بعد، ما گزارش دبیرخانه آژانس را دریافت کردیم، در آن قید شده بود که ایران سه هزار دستگاه سانتریفوژ را راه اندازی کرده و حتی تا به امروز، آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید بازده همین تعداد سانتریفوژ نیز به ظرفیت اسمی آنها نرسیده است."
نماینده دائمی آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از تاکید دوباره بر موضع ثابت آمریکا مبنی بر لزوم توقف غنی سازی اورانیوم توسط ایران به عنوان پیش شرط مذاکرات، در پاسخ به سوالی، انعطاف ناپذیری موضع آمریکا نسبت به برنامه هسته ایران را رد کرد:
"در خصوص نیروگاه بوشهر، سیاست ایالات متحده تغییر کرده است. ما عموما به انعطاف ناپذیری متهم می شویم، در صورتی که به نظر من ما امسال انعطاف پذیری زیادی نشان داده ایم. زمانی بود که ما قویا با احداث نیروگاه بوشهر مخالف بودیم ور روس ها را برای متوقف کردن این پروزه تحت فشار گذاشته بودیم. اما در سال های اخیر ما گفته ایم نیروگاه بوشهر از نظر ما مشکلی ندارد و می تواند الگویی باشد برای دستیابی ایران به انرژی اتمی بدون ایجاد نگرانی نسبت به گسترش تسلیحات هسته ای. روسیه سوخت این نیروگاه را تامین کرده که بهانه ایران در توجیه غنی سازی را از بین می برد."
در بین سوال ها، احتمال توسل آمریکا به گزینه نظامی چند بار طرح شد که در نهایت آقای شولته این گونه به آن پاسخ داد:
"خب مسلما گزینه نظامی، گزینه بعدی ما نیست. من می توانم با اطمینان این را بگویم. دستورالعمل صریحی که به من داده شده و هدف مشخص ما، دستیابی به یک راه حل دیپلماتیک است و تلاش های ما بیشتر بر این هدف متمرکز شده است. بعضی وقت ها من از آن بیم دارم که شاید تنها فردی در دنیا که ممکن است گزینه نظامی را بپسندد، ممکن است این مرد، پرزیدنت احمدی نژاد، باشد که ظاهرا از منزوی بودن و سرکشی حظ می برد."
 |  مسلما گزینه نظامی، گزینه بعدی ما نیست. من می توانم با اطمینان این را بگویم. دستورالعمل صریحی که به من داده شده و هدف مشخص ما، دستیابی به یک راه حل دیپلماتیک است. |
آقای شولته ادامه داد: "بعضی وقت ها فکر می کنم پرزیدنت احمدی نژاد بهترین دستیار من است. وقتی این مواضع را در سخنرانی هایش بیان می کند، فکر کنم به روشنی نشان می دهد چقدر می تواند خطرناک و غیرمتعارف باشد. و متاسفانه این موضع گیری ها باعث انزوای بیشتر ایران و افزایش بدبینی های بین المللی می شود."
از آقای شولته پرسیدم برای بسیاری از مخاطبان ما، این سوال مطرح است که چرا در حالی که جزئی ترین جنبه های برنامه هسته ایران علاوه بر آژانس بین المللی انرژی اتمی، زیر ذره بین دستگاه های جاسوسی متعدد است، کمترین حساسیتی نسبت به وضعیت مبهم هسته ای اسرائیل ابراز نمی شود. در صورتی که شواهد زیادی مبنی بر نظامی بودن فعالیت های هسته ای اسرائیل منتشر شده است. و حتی در گذشته نماینده ایالات متحده آمریکا در شورای امنیت با درج کلمه عاری سازی خاورمیانه از تسلیحات کشتار جمعی، مخالفت کرده است.
آقای شولته در پاسخ به این سوال گفت: "اولا باید با احترام با بخش آخر سوال شما مخالفت کنم. من در وین از نزدیک با کشورهای عضو اتحادیه عرب کار کرده ام و قرار است ظرف یکی دو هفته آینده با دبیرکل این اتحادیه دیدار کنم تا راه های رسیدن به یک نقطه نظر مشترک را که همان خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای است بررسی کنیم. اما دسترسی به چنین افقی در حال حاضر فقط یک ایده است و برای رسیدن به آن باید از چند مانع مهم عبور کنیم. یک مانع اصلی، صلح خاورمیانه است. برای این که خاورمیانه ای عاری از سلاح های هسته ای داشته باشیم، باید کشورهای منطقه، از جمله اسرائیل، در مرزهای خود احساس امنیت کنند و این تنها در صورت همجواری مسالمت آمیز اسرائیل و فلسطین امکان پذیر خواهد بود. متاسفانه ایران تنها کشوری است که با این چشم انداز مخالف است. ثانیا تا زمانی که ایران به تعقیب فعالیت های هسته ای خود و نقض تعهدات بین المللی اش ادامه دهد، دورنمای یک خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای، کمرنگ تر و کمرنگ تر می شود."
| بعضی وقت ها فکر می کنم پرزیدنت احمدی نژاد بهترین دستیار من است. وقتی این مواضع را در سخنرانی هایش بیان می کند، فکر کنم به روشنی نشان می دهد چقدر می تواند خطرناک و غیرمتعارف باشد. |
پس از مصاحبه خبری عمومی، فرصت آن را یافتم که چند دقیقه ای نیز به طور اختصاصی با آقای شولته گفتگو کنم و از او پرسیدم در حالی که شما در تریبون های عمومی بارها گفته اید که حق ایران برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای را به رسمیت می شناسید، رئیس جمهور آمریکا تنها شش ماه پیش در کنفرانس خبری خود گفت اگر رهبران جهان می خواهند از جنگ جهانی سوم پرهیز کنند، باید مانع از دستیابی ایرانی ها به دانش فنی لازم برای تولید سلاح هسته ای شوند.
پیشتر مقامات ایرانی اعلام کرده بودند که خواست آمریکا و متحدانش تنها توقف غنی سازی نیست، بلکه آنها پشت درهای بسته حتی از حذف واحدهای دانشگاهی صحبت می کنند. آیا اظهارات پرزیدنت بوش ادعای دولتمردان ایران را تائید می کند؟
آقای شولته پاسخ داد: "به نظر من این ادعا بی معناست. نگرانی ما این است که ایران تلاش دارد در غنی سازی اورانیوم مهارت پیدا کند، فن آوری که برای کارکرد صلح آمیز بدان احتیاج ندارد. ما دستاوردهای علمی ایران را به رسمیت می شناسیم. ما آماده ایم با ایران در زمینه های اقتصادی، فن آوری و صنایع هسته ای غیر نظامی همکاری کنیم، در صورتی که ایران فعالیت های غنی سازی خود را متوقف کند. کشورهای بیشرفته ای در سراسر جهان وجود دارند که این مسیر را تعقیب نمی کنند. به عنوان مثال به کره جنوبی، سوئد و آلمان نگاه کنید. اینها کشورهایی هستند که به لحاظ فن آوری بسیار پیشرفته اند و انرژی هسته ای هم تولید می کنند، در حالی که کره جنوبی و سوئد، سوخت هسته ای خود را از خارج تامین می کنند. چون تولید داخلی آن برایشان توجیه اقتصادی ندارد و آلمان نیز سوخت هسته ای خود را از یک کنسرسیوم بین المللی تهیه می کند.
بودجه عظیمی که رهبران ایران به پروژه هسته ای اختصاص داده اند، با تبعات آن یعنی بودجه ای که به این دلیل از پروژه های دیگر سلب شده، می تواند در حوزه هایی که واقعا امروز صنایع پیشرفته محسوب می شوند، سرمایه گذاری شود. به عنوان مثال، فن آوری نانو ریزپردازنده ها و یا فن آوری رایانه ای. نمی خواهم این را بگویم و می دانم که شمار زیادی از جوانان با استعداد ایرانی در بخش هسته ای فعال هستند، اما فن آوری نیروگاهی مربوط به دهه های هزار و نهصد و پنجاه میلادی می شود."
|
|