ترانه های نوروزی از زبان بیژن ترقی

ترانه های نوروزی از زبان بیژن ترقی

گل اومد، بهار اومد، میرم به صحرا
عاشق صحرائیم بی نصیب و تنها
دلبر مه پیکر گردن بلورم
عید اومد، بهار اومد، من از تو دورم

ابیات فوق بخشی از ترانه ای است که با شعر بیژن ترقی و صدای پوران، شور و شوق بهاری را در ذهن ها جاودان کرده است. بیژن ترقی از جمله ترانه سرایانی است که دهها بهاریه سروده که بسیاری از ما آنها را شنیده ایم و زمزمه می کنیم، اما شاید کمترکسی بداند که خالق این واژه های ناب، کیست.

بیژن ترقی، هنرمندیست که در آستانه هشتاد سالگی و بیش از پنج دهه شاعری و ترانه سرایی، بیمار است و رنجور، اما همچنان هر وقت در مورد رادیو، برنامه گلها و خاطراتش می پرسی، شادی از تک تک چروک های صورتش فریاد برمی آورد و هر زمان نام پرویز یاحقی- صمیمی ترین دوستش- را برزبان می آورد، آنچنان می گرید که گویی تک تک سلولهای بدنش فغان می کنند.

ترانه "گل اومد، بهار اومد" اولین تصنیفی بود که به زبان شکسته سروده شد و با مخالفت های زیاد کارشناسان رادیو، اجازه داده شد که فقط یک باردر روز جمعه پخش شود. آقای ترقی می گوید: " همان یک بار پخش باعث شهرت زیاد این ترانه شد. دوستان من که الان همگی شان به رحمت خدا رفته اند، به من تلفن زدند و گفتند که بیژن، با این شعرت بهار را شکوفا کردی و این سد را از جلوی ما برداشتی."

بیژن ترقی در مورد ساخت این ترانه می گوید: "در ابتدای کارم همواره فکر می کردم که باید تحولی دلنشین تر به ترانه بدهم. مدتها منتظر آهنگش بودم تا اینکه یک روز دوست زنده یادم، استاد مجید وفادار به من زنگ زد که همین امروز سری به من بزن، یک کار واجب دارم. به محض دیدن من گفت آقای ترقی من از شما یک عیدی می خواهم، باید یک ترانه بهاری بسرایی. بعد یک آهنگ محزون دادند که مناسب ایام عید نبود. گفتم مجید جان باید در صدد ساختن آهنگ شادتری باشیم."

آقای ترقی ادامه می دهد: "این بود که چند آهنگ دیگر نواختند و هم من و هم خانم پوران که تا به حال شعری برایش نسروده بودم، آخری را که در دستگاه سه گاه بود، پسندیدیم. به علت علاقه شدیدی که به موسیقی داشتم، در فرا گرفتن آهنگ استعدادی پیدا کرده بودم. پیاده به منزل آمدم و در راه شعرش را تمام کردم. این اولین شعر پاپ بود که به زبان عامیانه و به صورت شکسته و غیرادبی گفته شده بود که بازتاب گسترده ای هم داشت."

بیژن ترقی ترانه های بهاری زیادی سروده است که از معروفترین آنها ترانه "بهار آرزو"ست که در میان مردم "بهار دلنشین" نام گرفته:

تا بهار دلنشین آمده سوی چمن
ای بهار آرزو بر سرم سایه فکن
چون نسیم نوبهار از آشیانم کن گذر
تا که گلباران شود کلبه ویران من

آهنگسازی ماهرانه استاد روح الله خالقی بر شعر دلنشین بیژن ترقی با صدای ماندگار استاد بنان، این تصنیف را به یکی از خاطره انگیزترین تصنیف های بهاری تبدیل کرده است.

	جلد کتاب مجموعه شعر بیژن ترقی

بیژن ترقی به ترانه "نسیم فروردین" به عنوان اولین ترانه بهاریه اشاره می کند: "نسیم فروردین شعری بود که در سال ۱۳۳۷ روی آهنگ دوست عزیزم پرویز یاحقی گفتم و به عنوان اولین ترانه نوروزی با صدای مرضیه از رادیو پخش شد و از آن به بعد بود که ساخت ترانه های بهاریه رایج شد."

نسیم فرورین وزان به بستان شد
زنو عروس گل چمن گلستان شد
بیا به بستان، ببین گلستان، شکوفه باران شد

ترانه دیگری که حمیرا، همسر پرویز یاحقی در آن زمان، اجرا کرد، "می عاشقانه" نام دارد. مطلع این ترانه این بیت است:

به کنار لاله و گل ز غمت چنان خموشم
که نسیم نوبهاری مگر آورد به هوشم

از دیگر ترانه های نوروزی که پرویز یاحقی بر شعر بیژن ترقی ساخت و باز حمیرا اجرا کرد، می توان به "بهار نورسیده" اشاره کرد که با استقبال زیاد مردم مواجه شد:

ای بهار نو رسیده، سبزه های نودمیده
ای چمن، ای لاله، ای گل، ای غزالان رمیده
آن بهار هستیم کو؟ مایه سرمستیم کو؟

و باز از ساخته های همین گروه آهنگساز، ترانه سرا و خواننده:

بهار زیبا می شه، لاله و گل وا می شه
وقتی که خنده روی لب تو پیدا می شه
پنجره ای ز باغ گل رو به دلم وا می شه

بیژن ترقی، ترانه سرای نام آشنا در پایان می گوید: "با وضعی که در بیست سال اخیر بوجود آمده، اکثر هنرمندان مجرب یا فوت کردند یا از رادیو کناره گیری کرده و یا رانده شدند و بنابراین کمتر ترانه و آهنگی مانند آن دوران ساخته و در ذهن جاودان می شود. امیدوارم به همین چند نفری که باقی ماندند مثل مهندس همایون خرم و آقای معینی کرمانشاهی بهای بیشتری داده شود و آنان بتوانند این بار سنگین ارتقای موسیقی را به دوش بکشند."

بیژن ترقی متولد سال ۱۳۰۸ است. از این ترانه سرای پیشکسوت مجموعه های "برگریزان"، "از پشت دیوارهای خاطره" و "آتشی ز کاروان" منتشر شده است.

او فعالیت ادبی خود را با استادانی چون ملک‌الشعرای بهار، امیری فیروزکوهی، نیما یوشیج و شهریار آغاز کرده و با هنرمندان و آهنگسازان نامی روزگار خود چون ابوالحسن صبا، رضا محجوبی، علی تجویدی، داریوش رفیعی و پرویز یاحقی همکاری نزدیک داشته ‌است.