محل دفن سر امام حسین(ع)

محل دفن سر امام حسین(ع) 

به گزارش سرویس اندیشه سایت خبری قدس ،در این که سر امام حسین علیه‌السلام کجا دفن شده است، منابع تاریخی شیعه و سنی گزارش‌های گوناگونی آورده‌اند تا آنجا که شش قول در این باره گفته شده است.

قول اول: سر به بدن ملحق شده است. این قول مشترک میان شیعه و سنی است. علمای شیعه، از جمله شیخ صدوق (متوفای 381 ق)، سید مرتضی (متوفای 436 ق)، فتال نیشابوری (متوفای 508 ق)، ابن نما حلی، سید ابن طاووس (متوفای 664 ق) شیخ بهایی و مجلسی این قول را بیان کرده‌اند.

شیخ صدوق و پس از او، فتال نیشابوری در این باره می‌نویسند: علی بن حسین علیه السلام همراه زنان (از شام) خارج شد و سر حسین علیه‌السلام را به کربلا باز گرداند. (1)

سید مرتضی در این باره می‌گوید: روایت کرده‌اند که سر امام حسین علیه‌السلام با جسد در کربلا دفن شد. (2)

ابن شهر آشوب بعد از نقل سخن فوق از سید مرتضی، از قول شیخ طوسی نقل کرده است که به همین سبب (ملحق کردن سر امام به بدن و دفن آن) زیارت اربعین (از جانب امامان علهیم‌السلام) توصیه شده است. (3)

ابن نمای حلی نیز نگاشته است: آنچه از اقوال بر آن می‌توان اعتماد کرد، آن است که بعد از آن که سر امام در شهرها گردانده شد، به بدن بازگردانده شد و با جسد دفن شد. (4)

سید ابن طاووس نوشته است: اما سر حسین علیه‌السلام، روایت شده که سر برگردانده شد و در کربلا با جسد شریفش دفن شد و عمل اصحاب بر این معنا بوده است. (5)

مجلسی، یکی از وجه‌های استحباب زیارت امام حسین علیه‌السلام را در روز اربعین، الحاق سرهای مقدس را به اجساد توسط علی بن حسین علیهما‌السلام بیان کرده است. (6) وی در جای دیگر بعد از نقل اقوال دیگر در این باره می‌نویسد: مشهور بین علمای امامیه آن است که سر امام همراه بدن دفن شده است. (7)

برخی اندیشمندان اهل‌ تسنن نیز این قول را بیان کرده‌اند:

ابوریحان بیرونی (متوفای 440 ق) در این باره می‌نویسد: و فی العشرین ردّ راس الحسین علیه‌السلام الی مجثمه حتی دفن مع جثته...؛ در روز بیستم (صفر)، سر حسین علیه‌السلام به بدنش ملحق و با آن دفن گردید. (8)

قرطبی (متوفای 671 ق) می‌نویسد: امامیه می‌گویند که سر حسین علیه‌السلام پس از چهل روز به کربلا بازگردانده و به بدن ملحق شد و این روز نزد آنان معروف است و زیارت در آن روز را زیارت اربعین می‌نامند. (9)

قزوینی نیز نگاشته است: روز اول ماه صفر، عید بنی‌امیه است، چون در آن روز، سر حسین علیه‌السلام را به دمشق وارد ساختند و در روز بیستم آن ماه، سر ایشان به بدن، باز گردانده شد. (10)

مناوی (متوفای 1031 ق) نوشته است: امامیه می‌گویند: پس از چهل روز از شهادت، سر به بدن بازگردانده شد و در کربلا دفن شد. (11)

قول دوم: در کنار قبر امیرالمومنین علیه‌السلام؛ (12)

قول سوم: مسجد رقه در کنار فرات؛

قول چهارم: بقیع نزد قبر مادرش فاطمه علیها‌السلام؛

قول پنجم: دمشق؛

قول ششم: قاهره. (13)

بررسی و تامل در این اقوال، این نتیجه را در بردارد که دیدگاه اول، یعنی الحاق سر به بدن، مشهور و مورد اعتماد و عمل علمای شیعه است، از این رو این قول قابل اعتنا و پذیرش است و بنا بر گزارش‌های تاریخی این الحاق در روز بیستم صفر سال 61 بوده است. بنا بر قول مشهور، این کار توسط امام زین‌العابدین علیه‌السلام صورت گرفته است. (‌14)

پی‌نوشت‌ها:
1- شیخ صدوق، الامالی، مجلس سی‌ و یکم، ص 232؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص‌192و مجلسی، بحارالانوار، ج 45، ص 140.
2- رسائل المرتضی، ج 3، ص 130.
3- مناقب آل ابی‌طالب، ج 4، ص 85 و مجلسی، بحارالانوار، ج 44، ص 199: «قال الطوسی رحمة ‌الله: و منه زیارة الاربعین».
4- نجم الدین محمد بن جعفر بن نما حلی، مثیرالاحزان، ص 85.
5- سید ابن طاووس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ص 114.
6- مجلس، بحارالانوار، ج 98، ص 334.
7- همان، ج 45، ص 145.
8- بیرونی، الاثار الباقیه عن القرون الخالیه، ص 331.
9- محمد بن احمد قرطبی، التذکرة فی امور الموتی و امور الاخره، ج 2، ص 668.
10- زکریا محمد بن محمود قزوینی، عجائب المخلوقات و الحیوانات و غرائب الموجودات، ص 45.
11- عبدالرووف مناوی، فیض القدیر، ج 1، ص 205.
12- ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، ص 84؛ کلینی، الکافی، ج 4، ص 571- 572؛ ابوجعفر محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج 6، ص 35- 36 و ابن شهر آشوب، همان، ج 4، ص 85.
13- سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص 265- 266؛ سید محسن امین عاملی، اعیان الشیعه، ج 1، ص 626- 627 و همو، لواعج الاشجان، ص 247- 250؛ محمدامین امینی، همان، ج 6، ص321- 337.
قاضی طباطبائی ضمن اشاره به اقوال در این موضوع و دفاع از قول به الحاق سر به بدن، اقوال دیگر را در این باره نقد و بررسی کرده است. ر. ک: تحقیق درباره اول اربعین حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام، ص 303 به بعد.
14- مجلسی، بحارالانوار، ج 45، ص 145 و همو، جلاء العیون، ص 407.

kotlet - ایران - تهران خوب چی کار کنیم بریم برا کلشم حرم بزنیم شنبه 11 اسفند 1386

دریا-بابایی - ایران - اهواز ملت رو فیلم کردن با این حرفاشون شنبه 11 اسفند 1386

kaveieahangar - کانادا - تورونتو دوستان عزیز سایت ٬ این بخش مذهب و عرفانتان واقعا افتضاحه . حداقل در بخش عرفان ٬ دریایی بیکران از مطالب هست که جایی برای پرداختن به جای سر امام حسین نخواهد گذاشت . در ضمن اگر موقعیت مکانی اصل گزیدن مطالب نیست ٬ نیم نگاهی به عصری که در آن زندگی میکنیم داشته باشید . شنبه 11 اسفند 1386

دکتر حسین - ایران - تهران سلام بر حسین شهید شنبه 11 اسفند 1386

Mahan20 - ایران - تهران ای کاش یه نفر هم محل دفن زندانیان سیاسی سال 68 در اوین را به ما می گفت! شنبه 11 اسفند 1386

tabestoun - فرانسه - تولوز تو را به خدا نگید سر ان شهید بزرگ اسلام کجاست و گر نه این اقا محمود خودمان میره صاحب میشه حالا کمدرد داشتیم باید دنبال سر حسین هم بگردیم... شنبه 11 اسفند 1386

narges_QQ - امارات - دبی السلام علیک یا ثارالله شنبه 11 اسفند 1386

narges_QQ - امارات - دبی السلام علیک یا ثارالله امام حسین علیه السلام فرموده اند‌: اگر دین ندارید آزاده باشید . شماهایی که با دور کردن خودتون از دین مبین اسلام و خدای سبحان حس پیشرفتگی و متمدن بودن بهتون دست میده حتما اینو یاد گرفتین که باید به عقاید و باورهای دیگران خصوصا در زمینه دین باید احترام گذاشت؟ چرا همه چیز رو به مسخره میگیرین؟ لطفا مسایل سیاسی ایران رو با دین شریف اسلام قاطی نکنین. التماس دعا. شنبه 11 اسفند 1386

apadana48 - انگلیس - Lincoln با درودبه تمام مهربانان با توجه به اینکه امام حسین (ع) را بعنوان یک ازادهمرد و پیشوا قبول دارم اما در هیچ روایتی از ائمه و حتی از امام زین العابدین نیامده که با سر سالار شهیدان چه کردند اما بنگرید پیشگویهارا. شنبه 11 اسفند 1386

dandy - امارات - امارات ماهان امام حسین و با زندانیهای سیاسی 68 چه ربطی داره..؟؟؟ نکنه فکر میکنی نصف اونهایی که در زندانهای سیاسی بقتل رسیدند واقعا ادمهایی خوبی بود ربعشون جز افرادی بودن که دوستان و همکارانشون لو دادند به امید اینکه ازاد بشن نمیدونستن سر خودشونهم بالای داره....موضوع در مورد امام حسین چرا بیخود به زندانیهای سیاسی ربطش میدید...شما هیچکدومتون مزه زندان نخوردید بیخود قومپز نیاید از سیاست هیچ چیز یاد نگرفتید الا حرفشو .....هر موضوعی را یا به ایران یا به سیاست ربطش میدن..اگر صحبت از دین شد گفتید سیاست...صحبت از علم شد گفتید ایران...صحبت از فرهنگ شد گفتید ایران و سیاست... شنبه 11 اسفند 1386

ro_ah1354 - ایران - اصفهان واقعاٌ شماپی که دم از روشنفکری میزنید مشکلات و مساپل سیاسی ایران را با دین مبین اسلام قاطی نیکنید یه سری به همون کشورهاپی که برای شما بهشت است بزنید وببینید مردم اون کشورها هم در باره دین مسیحیت و حضرت عیسی(ع) این توهین هاپی میکنند. باید به حال شما تاسف خورد با تشکر از dandy - امارات - امارات و narges_QQ - امارات - دبی امام حسین علیه السلام فرموده اند‌: اگر دین ندارید آزاده باشید یکشنبه 12 اسفند 1386

کورش بزرگ - ایران - اصفهان dandy عزیز چرا هروقت کم می آورید میگویید مسائل را با هم قاطی نکنید همه میدانیم به نام دین 30 سال است که دارند مردم را سرکیسه میکنند مگر جوانهایی که سال 68 اعدام شدند مظلوم نبودند؟ شما مثل کبک سرتان را زیر برف کرده اید، سیاست، فرهنگ، علم، دین و همه اینها باید در خدمت مردم باشد نه اینکه از آنها برای حکومت ظالمانه استفاده شود یکشنبه 12 اسفند 1386

narges_QQ - امارات - دبی کورش بزرگ - ایران - اصفهان وقتی میگیم قاطی میکنین همه چیز رو نگید نه . اگه یک سری دارن از اسم شریف اسلام سو استفاده میکنند چرا میگید مشکل از اسلام و این دین آسمانیه ؟ یکی توی آمریکا به اسم آقای جورج بوش و حمایت از اون بیاد آدم بکشه شما میگین تقصیر و مشکل از آقای بوش هست یا اون طرف داره از این اسم سو استفاده میکنه ؟ خودتون رو گول نزنین .به خودتون ظلم نکنین. با دور کردن خودتون از خدا و اولیای خدا به خودتون ظلم نکنین . یکشنبه 12 اسفند 1386

neogold - پرشیا - تهران مشکل شیعه ها با مرگ آدم یه روز میاد یه روزم میره حالا که چی هی تو شرتون میزنین که چی فلانی هزار سال پیش مرده شما خدا رو ول کردین چسبیدین به قبر یکشنبه 12 اسفند 1386

neogold - پرشیا - تهران امان از قبر پرستی شیعه یعنی همین عزاداری عزاداری عزاداری حکومت بر مردم جاهل یکشنبه 12 اسفند 1386

neogold - پرشیا - تهران narges_QQ لطفا راجع به اسلامی که نمیدونی حرف نزن اسلام گفته یکی مرد خودتو با زنجیر و قمه بزن اسلام گفته یکی مرد 10 روز براش عزاداری کن بعد از هزارو اندی سال براش چهلمم بگیر این اسلام نیست این شیعه است که شما آدمهایی که به جای عقل استفاده کنید از احساستون استفاده میکنید این یعنی سیاست دینی یکشنبه 12 اسفند 1386

dandy - امارات - امارات اااااااکوروش که اصلن صحبت کردنت به کوروش بزرگ نمیاد....هیچکس سرشو زیر برف نکرده .....در ثانی سر امام حسین چه ربطی به رندانیهای سیاسی داره.... ایا مطمئنی سال 68 همشون مظلوم بودند؟ ولی من میدونم همهشون مظلوم نبودند وقتی چیزی نمیدونی مجبور نیستی نظر بدهی جانم اوکی یکشنبه 12 اسفند 1386

khasteh - فرانسه - استراسبورگ با کوروش موافقم. یکشنبه 12 اسفند 1386

شیراز+دوحه+لندن - انگلستان - لندن اقایون کی گفته اینا وارث دینن؟لطفا سیاست و اخوند رو با اسلام قاطی نکنین.... اصلا بزارین 1 چیز بگم...شما جلو خودتون سر 1 ادم رو ببرن چه حسی دست میده بهتون؟؟؟؟؟حتی اگه اون ادم گناهکار باشه.... دیگه چه برسه به اینکه طرف امام باشه و معصوم.... اگه دین ندارید ازاده باشید..... یکشنبه 12 اسفند 1386

kaveieahangar - کانادا - تورونتو دوستان عزیز سایت ٬ بنده اشتباه کردم . مطالبتان دقیقا مناسب زمان حال خیلی از دوستان است . لطفا به درج همین داستانها ادامه دهید . ضمنا در جواب دوست عزیزم از اصفهان عرض کنم به جرأت میتوان گفت که بزرگترین معضل جامعه فعلی ایران تعدد خطوط قرمزه که از خدا شروع شده ٬ با پیامبران و ائمه ادامه پیدا کرده و به رهبر فعلی ایران ختم شده . و مطمئن باشید تا روزی که این تارهای قرمز از فرش تمدن ایرانی محو نشن ٬ آش همونه و کاسه همون . بامید روزی که بی توجه به تاریخ باستان ٬ به تاریخ معاصرمان ببالیم . یکشنبه 12 اسفند 1386

Nima 1 - سوئیس - زوریخ Mahan20 - ایران - تهران کورش بزرگ - ایران - اصفهان آفرین بر شما. بجا گفتید. یکشنبه 12 اسفند 1386

Mahan20 - ایران - تهران دندی جان واقعه امام حسین و 72 تن چه ربطی به واقعه جزب جمهوری و 72 تن در سال 1360 داشت که جمهوری اسلامی آنها را به هم ربط داد؟ عزیزم در ایران همه چی به هم ربط دارد بجز کامنت تو و من! یکشنبه 12 اسفند 1386

ریحانه - ایران - تهران سلام بر حسین(ع) بعضیا گندشو در آوردند با افاضاتشون.غرب زده های دین گریز فکر می کنند خیلی روشن فکرند اگر به اسلام و امامان توهین کنند. یکشنبه 12 اسفند 1386

shayan96 - ایران - تهران اگرمن به جای رییس این حکومت بی خرد بودم ایران را به دو قسمت تقسیم می کردم یه قسمت مذهبی که راحت به امور دینیشون برسند و قسمت دیگه همه ادمهای از دین برگشته که دوست دارند این دنیا به لذت های دنیویشون برسند و تا عمر دارن در ایشو نوش باشند واون دنیا هم خودشون می دونند با خدای خودشون چون واقعا مسلمون واقعی شدن درک می خواد که بعضی از ما از اون غافلیم. یکشنبه 12 اسفند 1386

dandy - امارات - امارات ما هان عزیزم سلام خوبی .. ما در مورد سر امام بحث داریم اینجا بحثش دینیه نه سیاسی مطمئن باش اونهایی که 68 اعدام شدند به مظلومیت امام حسین نبودند....امام حسین و دین خداوند و قران محمد ص هیچ ربطش نده به این دین جمهموری ..جمهوری اسلامی که بعضی از ملاها و غیر ملاهایی که منافق هستند ..دست خودم نیست عاشقه ائمه ها هستم..مرسی یکشنبه 12 اسفند 1386

kitaro - ایران - تهران خوشم میاد اونایی که از دین مبین اسلام طرفداری میکنن از جاهای خوش اب و هوا هستن..جای امن نشستین نطق میکنین؟ اگه تو این مملکت بودین و میدیدن که بنام دین چه پوستی دارن از سر ما میکنن این اشعار رو نمیسرودین... میگین اشکال از اسلام نیست؟این اسلام کجا پیاده شده که ما ببینیم چی هست؟ عربستان؟که خانواده سعودی دهن همه رو دوختن؟و سالهاست که حاکمان بلامنازع اونجان؟ طالبان؟که یدون شرح همه میدونین چی هستن؟ ایران؟که آوازه ظلم و فساد حکومتش عالمگیر شده؟با روحانیتی که یا تو حکومته یا در مقابل ظلم سکوت کرده؟؟ کجاست این دین مبین و آزادبخش و انسان ساز؟ کجاست؟ دوشنبه 13 اسفند 1386

arashk_fara - انگلیس - لندن بالاخره کحاست که ملت شریف و عرب دوست وعرب پرست ما برن زیارت و شفا بگیرن.اگه گرفتن حسین دمش گرمه اگه نه قسمت بوده ولی بازم دمش گرمه.حسین خودش به درد ملت نمیخوره چه برسه سرش.رفت کربلا رو فتح کنه یزید با پول یارانشو خرید زدن کشتنش..حالا ما گریه کنیم بگیم در راه اسلام رفت ای خداااا یه پولی به من بده یه امام به ملت ایران دوشنبه 13 اسفند 1386

irani59 - ایران - تهران آرش از انگلستان لطفا در مورد شخصیتی که برای بسیاری از افراد مورد احترام و مقدسه اینجوری صحبت نکن . فکر کنم اصل در این سایت اینه که در درجه اول به عقاید هم احترام بذارین نه اونا رو مورد تمسخر و توهین قرار بدیم. در مورد اینکه حسین به درد ملتش میخوره یا نه تو در حدی نیستی که بخوای اظهار نظر کنی چون اصلا تو ملت حسین نیستی که درک کنی. وقتی آدم ملاک و معیار و ارزش همه چی واسش پول بشه عاقبت همین میشه که قیام این آزاد مرد بزرگ رو هم با معیار پول میسنجه. امیدوارم خدا قسمت اول دعات رو براورده کنه تا یه کمی از سطح به عمق بیایی. چهار‌شنبه 15 اسفند 1386

irani59 - ایران - تهران پرشیا از تهران لطفا راجع به تشیعی که نمیشناسی اظهار نظر نکن. چون هنوز تو نمیدونی که عزا داری شیعه برای حسین (علیه السلام) به این دلیل که برای همیشه این یاد تو دلهای آزاده زنده بمونه که عدالت و اسلام ناب هیچ وقت در مقابل اسلام دروغین و منحرف سر خم نمیکنه و همین معنای بزرگ هست که باعث شده تا حالا حسین خاری تو چشم دشمنای اسلام باشه و حتی در بعضی از زمانها به مرقدشم رحم نکن و اونو خراب کنن والا به قول تو یه عزاداری ساده واسه مرده چرا باید اینقدر حساسیت زا باشه و بعضیا رو عذاب بده؟! در مورد قمه زنی هم بارها گفته شده که هر رسم و آیین و مرامی در طول تاریخ دستخوش انحرافاتی ممکنه بشه که نباید اونا رو به حساب اصل موضوع گذاشت. چهار‌شنبه 15 اسفند 1386

irani59 - ایران - تهران پرشیا از تهران لطفا راجع به تشیعی که نمیشناسی اظهار نظر نکن. چون هنوز تو نمیدونی که عزا داری شیعه برای حسین (علیه السلام) به این دلیل که برای همیشه این یاد تو دلهای آزاده زنده بمونه که عدالت و اسلام ناب هیچ وقت در مقابل اسلام دروغین و منحرف سر خم نمیکنه و همین معنای بزرگ هست که باعث شده تا حالا حسین خاری تو چشم دشمنای اسلام باشه و حتی در بعضی از زمانها به مرقدشم رحم نکن و اونو خراب کنن والا به قول تو یه عزاداری ساده واسه مرده چرا باید اینقدر حساسیت زا باشه و بعضیا رو عذاب بده؟! در مورد قمه زنی هم بارها گفته شده که هر رسم و آیین و مرامی در طول تاریخ دستخوش انحرافاتی ممکنه بشه که نباید اونا رو به حساب اصل موضوع گذاشت. چهار‌شنبه 15 اسفند 1386

irani59 - ایران - تهران پرشیا از تهران لطفا راجع به تشیعی که نمیشناسی و برات نا مانوسه اظهار نظر نکن . چون هنوز نمیدونی که علت زنده نگهداشتن یاد این آزاد مرد بزرگ تاریخ توسط تشیع اینه که همیشه این مطلب تو خاطره ها باقی بمونه که هرگز اسلام ناب و عدالت حقیقی در مقابل اسلام پست و زبون و دروغین اگرچه تحت عنوان اسلام هم حکومت کنه ٬ سر تعظیم فرود نمیاره و همین واقعیت هست که همیشه تن دشمنان اسلام رو با این مراسم میلرزونه تا جاییکه در مقاطعی از تاریخ حتی به مزار اون بزرگوار هم رحم نمیکنن وگرنه اگه یه عزاداری ساده واسه یه مرده هزار سال پیش بود (البته به قول شما) چه لزومی داشت اینهمه نسبت به اون واکنش نشون بدن و حساسیت به خرج بدن. عزیز من لابد اسلام واقعی در نظر شما اسلامیه که حاضره به هر نحو قبور و عزاداران این به قول شما مردگان هزار سال پیش رو از بین ببره!در مورد قمه زنی هم بارها در این مورد توضیح داده شده و ظاهرا شما نمیخوای متوجه بشی که این یه انحراف من در آوردی که تو این مراسم ایجاد شده همون طور که تو هر دین و آیین و مسلکی ممکنه به وجود بیاد و نباید اون رو به پای اصل موضوع گذاشت چهار‌شنبه 15 اسفند 1386

GOD_SOLDIER - انگلیس - گلاسگو من متائسفم برای کسانی که نمیدانند که امام حسین ع که بود. و فکر میکنند بعد از 1400 باید فراموش شود.سخت در گمراهی بسر میبرند.او در نزد محبانش هرگز فراموش نخواهد شد...9000000 نفر در اربعین کربلا حظور داشتند.خوب فکر کنید تا گمراه نشید پنج‌شنبه 16 اسفند 1386