فصلی تازه در پرونده اتمی ایران

فصلی تازه در پرونده اتمی ایران

گزارش تازه رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت اتمی ایران، به صورتی بی سابقه در این کشور مورد استقبال قرار گرفته و پیروزی بزرگی قلمداد شده است

اما اطلاق واژه پیروزی بزرگ به نتیجه گزارش تازه آژانس بین المللی انرژی اتمی چقدر واقع بینانه است؟

جنبه مثبت گزارش این است که تصریح کرده که ایران به پرسشهایی که در مورد فعالیتهای اتمی اش در گذشته مطرح بوده پاسخ قانع کننده داده و فعالیت اتمی کنونی اش نیز طی مدتی که از گزارش قبلی گذشته، از مسیر مورد تأیید آژانس منحرف نشده است.

مقامات جمهوری اسلامی این بخش از گزارش آژانس را اثبات کننده "حقانیت" کشورشان و مهر تأیید آژانس بر صلح جویانه بودن برنامه اتمی ایران می دانند.

بی تردید اگر زمانی فرابرسد که آژانس بین المللی انرژی اتمی با قاطعیت اعلام کند که ایران به دنبال دستیابی به سلاح اتمی نیست، اعطای عنوان "پیروزی بزرگ" به چنین دستاوردی، دور از واقع بینی نخواهد بود.

	در بخشی از گزارش به مدارکی اشاره شده که سرویسهای اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار داده اند و بنابر این مدارک، ایران در مراحل آزمایشی و تحقیقاتی تولید کلاهک هسته ای برای موشکهای بالستیک قرار دارد

اما بخشی از گزارش آژانس که به برنامه های موشکی ایران پرداخته و از احتمال ارتباط میان فعالیت موشکی و اتمی این کشور سخن به میان آورده، چندان مورد اعتنای رسانه های ایرانی قرار نگرفته و در اظهارات مقامات ایرانی نیز تنها اشاره ای گذرا به آن شده است.

در این بخش از گزارش به مدارکی اشاره شده که سرویسهای اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار داده اند و بنابر این مدارک، ایران در مراحل آزمایشی و تحقیقاتی تولید کلاهک هسته ای برای موشکهای بالستیک قرار دارد.

آژانس این مدارک را به مقامات ایرانی عرضه کرده و توضیح خواسته است.

مقامات ایرانی بخشی از مدارک را کاملاً ساختگی و بی اساس خوانده و بخشی دیگر را بی ربط دانسته اند.

اما رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی برپایه همین مدارک در گزارش خود بصراحت ابراز نگرانی کرده و نوشته است که با پرسشهایی که همچنان برایش بی پاسخ مانده نمی تواند صلح آمیز بودن برنامه اتمی ایران را تأیید کند.

بدین ترتیب، در حالی که تأیید صریح و قاطع آژانس بر صلح جویانه بودن برنامه اتمی ایران یکی از شروط اصلی آمریکا و متحدانش برای حل اختلافاتشان با جمهوری اسلامی است، مقامات ایرانی بر چه اساسی از پیروزی بزرگ سخن می گویند و رسانه های ایرانی چگونه این گمان را به ذهن مردم القا می کنند که گویا مناقشه اتمی و همه تهدیدها و نگرانیهایی که برای کشورشان ایجاد کرده، حل و فصل شده است.

در حالی که "پیروزی بزرگ" در ایران جشن گرفته می شود، تصویب قطعنامه تازه ای در شورای امنیت برای افزودن بر بار تحریمهای ایران در انتظار این کشور است که گزارش تازه رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی زمینه آن را مهیا کرده است.

در این گزارش، مطرح کردن احتمال ارتباط میان برنامه های نظامی و فعالیت اتمی ایران، سرآغاز مرحله تازه ای در مناقشه اتمی است.

طی چهار سالی که از آغاز این مناقشه می گذرد همه پرسشها پیرامون گذشته فعالیت اتمی ایران دور می زد که خود این کشور نیز به پنهان کردن آن اذعان کرده بود اما اکنون که به این پرسشها پاسخ گفته شده، مرحله کنونی فعالیت اتمی ایران است که پرسش برانگیز شده است.

پرتاب نخستین موشک ایرانی بسوی فضا نیز همچون گزارش اخیر رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی، با عنوان پیروزی بزرگ در ایران جشن گرفته شد، پیروزیهای بیشتر و بزرگتری که مقامات ایرانی سخن از وقوع آنها در آینده می گویند نیز، انتظار می رود هریک با فشارهای بیشتری بر ایران مقارن شوند

چرخه ای که از پرسش و پاسخهای پی در پی پیش روی ایران قرارگرفته چشم انداز چندان امیدوار کننده ای نشان نمی دهد و گویی هرگاه ایران تصور می کند که ابهامهای مربوط به فعالیت اتمی اش را رفع کرده، پرسشنامه تازه ای در برابرش قرار می گیرد و دهلیز تازه ای از هزارتوی مناقشه ای طاقت فرسا به رویش باز می شود.

گشوده شدن فصل تازه ای از مناقشه اتمی و پرسشهای تازه در مورد احتمال وجود ابعاد نظامی در برنامه اتمی این کشور، با نخستین آزمایش فضائی جمهوری اسلامی همراه شده است.

این آزمایش موشکی شاهد تازه ای برای آمریکا و متحدانش شده تا آن را نشان دهنده عزم ایران بر دستیابی به فناوری موشکهای دوربرد قلمداد کنند و خطری که از جانب ایران متوجه جهانیان می شود را جدی تر جلوه دهند.

این آزمایش در شرایطی انجام شد که در داخل ایران، سیاستمدارانی از جریانهای مختلف نسبت به اقدامات تحریک کننده ای که می تواند سوء ظن بیشتری نسبت به کشور برانگیزد لب به انتقاد گشوده بودند و در خارج نیز، روسیه که چشم امید ایران برای حل مسائلش در شورای امنیت به یاری آن دوخته شده، هشدار داد که این گونه آزمایشهای موشکی کمکی به حل مسائل ایران نمی کند.

پرتاب نخستین موشک ایرانی بسوی فضا نیز همچون گزارش اخیر رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی، با عنوان پیروزی بزرگ در ایران جشن گرفته شد، پیروزیهای بیشتر و بزرگتری که مقامات ایرانی سخن از وقوع آنها در آینده می گویند نیز، انتظار می رود هریک با فشارهای بیشتری بر ایران مقارن شوند.