آیا سوری ها از راز قتل مغنیه پرده برمی دارند؟

آیا سوری ها از راز قتل مغنیه پرده برمی دارند؟

آقای متکی در مراسم تشییع جنازه عماد مغنیه شرکت و پیام محمود احمدی نژاد را قرائت کرد

آقای شیخ عطار روز جمعه از توافق منوچهر متکی وزیر خارجه ایران با مقام های سوری برای تشکیل کمیته دو جانبه تحقیق درباره قتل آقای مغنیه خبر داده بود. عماد مغنیه سه شنبه شب هفته گذشته در محله کفر سوسا در دمشق به قتل رسید.

حزب الله لبنان، اسرائیل را مسئول قتل آقای مغنیه معرفی و تهدید به انتقام گیری کرده است. دولت اسرائیل اما ضمن ابراز خشنودی از قتل آقای مغنیه هر گونه دخالت در قتل او را رد کرده است.

تکذیب رسمی دخالت اسرائیل در قتل آقای مغنیه در واقع ماجرای این قتل را بسیار پیچیده و اسرارآمیز کرده است.

رویه دولت اسرائیل معمولا این است که قتل آن دسته از رهبران فلسطینی را که در داخل سرزمین‌های فلسطینی به قتل می رساند، به عهده می گیرد و بدین طریق جای هیچ گونه ابهامی در مورد عاملان قتل ها باقی نمی گذارد.

در مورد قتل آن دسته از چهره های ضد اسرائیلی که در خارج از سرزمین های فلسطینی و در خاک کشوری ثالث به قتل می رسند، رویه اسرائیل یا سکوت و یا تکذیب است.

در مواردی که اسرائیل مسئولیت یک قتل را به عهده نمی گیرد، اما از تکذیب دخالت در آن نیز خودداری و یا به عبارتی سکوت می کند، طبق یک عرف غیررسمی، اسرائیل به ارتکاب آن قتل متهم می شود، اما در مواردی که اسرائیل به طور رسمی دخالت در یک قتل را تکذیب می کند، احتمال عدم دخالت آن از سوی کشورهای مختلف جدی گرفته می شود. بدین ترتیب تکذیب رسمی هر گونه دخالت اسرائیل در قتل آقای مغنیه موضوع این قتل را بسیار پیچیده کرده است.

البته تردیدی نیست که اسرائیل بیش از هر کشور دیگری از قتل آقای مغنیه خشنود و منتفع شده است، اما مساله این است که چرا اسرائیل دخالت در این قتل را انکار کرده است؟ آیا اسرائیل در رویه قبلی خود مبنی بر سکوت در برابر این نوع قتل ها تجدید نظر کرده و یا اینکه واقعا در این قتل دخالتی نداشته است؟

می‌توان تصور کرد که اسرائیل برای تعدیل واکنش بین المللی و یا عدم تحریک حزب الله و سوریه، دست داشتن در قتل آقای مغنیه را رد کرده است، اما چنین تصوری می تواند مورد تردید قرار گیرد. زیرا از یک سو جامعه بین المللی از قتل آقای مغنیه خشمگین به نظر نمی رسد و از دیگر سو، اصل قتل آقای مغنیه برای سوریه و حزب الله تحریک آمیز است و نه به عهده گرفتن مسئولیت آن.

مساله دوم اما این است که اگر قتل آقای مغنیه کار اسرائیل نیست، پس کار چه گروه یا کشوری است؟

در مواردی که اسرائیل مسئولیت یک قتل را به عهده نمی گیرد، اما از تکذیب دخالت در آن نیز خودداری و یا به عبارتی سکوت می کند، طبق یک عرف غیررسمی، اسرائیل به ارتکاب آن قتل متهم می شود، اما در مواردی که اسرائیل به طور رسمی دخالت در یک قتل را تکذیب می کند، احتمال عدم دخالت آن از سوی کشورهای مختلف جدی گرفته می شود.

آیا آن طور که عبدالحلیم خدام معاون سابق رئیس جمهور سوریه ادعا کرده، ممکن است قتل آقای مغنیه کار دولت بشار اسد رئیس جمهور سوریه باشد؟

قاعدتا اگر سوری‌ها مشغول مذاکرات پشت پرده با آمریکا و متحدان آن در منطقه از جمله اسرائیل، برای حل اختلافات خود بودند، در آن صورت ادعای آقای خدام می توانست به عنوان یک ژست مصالحه جویانه از سوی دولت اسد در برابر اسرائیل، مورد اعتنا قرار گیرد. اما هیچ نشانه عینی در این مورد دیده نمی شود.

در این میان برخی از گروههای متحد حزب الله در لبنان، به احتمال نقش گروههای معارض حزب الله در قتل آقای مغنیه اشاره داشته اند که ظاهرا منظورشان گروه هایی مانند فالانژیست های تحت رهبری سمیر جعجع است.

چنین احتمالی اما به شدت مورد تردید است. زیرا زندگی مخفی آقای مغنیه و محل قتل او، نشان از پیچیدگی بیش از حد عملیات قتل او دارد. چیزی که به نظر نمی رسد در توان هیچ کدام از گروه های لبنانی باشد.

از سوی دیگر برخی از مطبوعات سوری و لبنانی از مشارکت سازمان‌های امنیتی عربی در قتل آقای مغنیه سخن به میان آورده‌ و از دستگیری تعدادی مظنون عرب خبر داده اند. دولت سوریه تاکنون این گزارش ها را تایید نکرده، اما وعده داده است که به زودی پرده از راز قتل آقای مغنیه برمی‌دارد و عامل یا عاملان قتل او را معرفی می کند.

به احتمال زیاد اعلام نتیجه تحقیقات سوری ها به ابعاد اسرار آمیز قتل عماد مغنیه پایان نخواهد داد. زیرا اگر نتیجه این تحقیقات متهم ساختن اسرائیل باشد، اسرائیل بر عدم دخالت خود در قتل تاکید خواهد کرد و اما اگر طرف دیگری مسئول قتل شناخته شود، حزب الله به سادگی آن را نخواهد پذیرفت.

بر این اساس ممکن است راز قتل آقای مغنیه مانند ده ها قتل سیاسی دیگر در تاریخ، برای مدت های مدید و یا شاید برای همیشه سر به مهر بماند، اما پیامدهای این قتل، توفانی را در روابط حزب الله و اسراییل به پا کرده است که به سختی می توان تشخیص داد که ابتکار عمل واقعی با چه طرفی است؟