پیش از این نقشه ژنتیکی بدن تنها چند نفر مشخص شده بود اما گردانندگان این پروژه می گویند به زودی فهرستی از تنوع ژنوم انسان ها فراهم می کنند که در نوع خود مفید ترین خواهد بود.
هر دو نفر تا حدود 99 درصد شباهت ژنتیکی دارند و آن یک درصد تفاوت می تواند گاهی جوابگوی دلیل ابتلای افراد به بیماری های مختلف باشد. این نکته همان چیزی است که محققان پروژه 1000 ژنوم را در کارشان امیدوار می کند.
کنسرسیوم مشترکی که با بودجه چین، آمریکا و بریتانیا تشکیل شده و این پروژه را به پیش می برد امیدوار است بتواند نقشه ای از چینش دی ان ای افراد را در اختیار دانشمندان بگذارد که با بیماری های مختلف در ارتباط است.
چنین نقشه ای می تواند با توجه به تفاوت های ژنوم افراد که در واقع واحدهای تشکیل دهنده ژن هستند دلیل ابتلا به یک بیماری خاص را در افراد برای محققان مشخص کند.
اما وقتی در حال حاضر نقشه ژنوم انسان، هر چند محدود، در دست محققان هست، چنین پروژه ای چه نتیجه متفاوتی می تواند داشته باشد؟
آدام فلسنفلد، مدیر پروژه انستیتوی بهداشت ملی آمریکاست که در این کنسرسیوم شرکت دارد. آقای فلسنفلد به بی بی سی فارسی گفت نقشه های پیشین به دانشمندان اجازه می دهند ناحیه ای را در ژنوم های فرد تشخیص دهند که به بیماری مربوط است اما وقتی که این ناحیه مشخص شد، وجود نقشه ای دقیق تر و کامل از تمام گونه های ژنوم می تواند به محقق کمک زیادی کند.
به گفته آدام فلسنفلد مثلا در بیماری قلب یا قند که ژن نقش پیچیده اما قابل توجهی در آن ایفا می کند در حال حاضر به سادگی می توان ناحیه ژنوم موثر در بیماری را پیدا کرد اما با پیدا کردن این ناحیه باید نقشه ای واضح از تفاوت های ژنومی را پیش رو داشت و مورد آزمایش قرار داد.
هدف این پروژه نیز تهیه فهرستی از ژنوم های متفاوت است که در انسان موجود است.
ژنتیک و مشکلات جهانی
به جز این موسسه آمریکایی موسسه سینگر در کمبریج و انستیتوی ژنوم پکن نیز در این پروژه که بودجه آن چیزی بین 30 تا 50 میلیون دلار تخمین زده شده مشارکت دارند.
محققان در این پروژه 6 میلیارد بلوک دی ان ای را مورد مطالعه قرار می دهند که افرادی از آفریقا، آسیا، آمریکا و اروپا هستند.
حاصل این مطالعه در یک بانک اطلاعاتی عمومی قرارمی گیرد تا همه محققان بتوانند در صورت لزوم به تحلیل آن بپردازند.
تا کنون نقشه ژنوم تعداد انگشت شماری از افراد مشخص شده از جمله جیمز واتسون برنده جایزه نوبل و دیگری دانشمند آمریکایی کریگ ونتر.
کریگ ونتر که خود از محققان علم ژنتیک است با دستاورد آزمایشگاهی اخیرش جنجال ساز شده است.
آقای ونتر و گروه تحقیقاتی او که در راکویل مریلند مستقرند توانسته اند دی ان ای نوعی باکتری را با مواد شیمیایی آزمایشگاهی باز تولید کنند و به این معنی گام مهمی را در خلق حیات مصنوعی برداشته اند.
آقای ونتر معتقد است هنوز ظرفیت حقیقی دانش زیست شناسی برای حل مشکلات جهانی از جمله موضوع انرژی پاک آزموده نشده است.
" ما در حال حاضر سلول هایی را پیش رو داریم که می توانند نور خورشید را جذب کنند و یا هوا را از مونوکسید کربن پاک کنند. تا به حال از این دانش آنگونه که باید برای تولید انرژی جایگزین استفاده نشده و من فکر می کنم با این کشف آزمایشگاهی در گام های ابتدایی این راه قرار گرفته ایم."
نتایج مرحله اول پروژه هزار ژنوم به گفته آدام فلسنفلد تا یک سال دیگر آماده می شود و گروه تحقیقاتی دکتر ونتر نیز امیدوارند با پیشرفت در تحقیقاتشان بتوانند راه حلی برای مشکلات جهانی در آزمایشگاه ها پیدا کنند.
|