میزان نمک غذاهای آماده باید استاندارد شود
میزان نمک غذاهای آماده باید استاندارد شود
تحقیقاتی که تا پیش از این در رابطه با غذاهای آماده یا فست فودها ارائه شده بود، همگی در مورد خطر روغن بیش از حد و غیراستاندارد در این نوع غذاها، به مصرف کنندگان هشدار می داد،
اما تحقیقات جدید، عامل دیگری هم به موارد قبلی اضافه کرده که میزان ضرر مواد غذایی آماده را دو چندان می کند: میزان بالای نمک موجود دراین غذاها.
یک گروه بین‌المللی از دانشمندان، نتیجه تحقیقی را منتشر کرده‌اند که می گوید، مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی -عروقی و سرطان‌ها را می توان برای میلیون‌ها نفر در دهه آینده تنها با کم کردن مصرف نمک منتفی ساخت.
در این تحقیق، آثار ناشی از کاستن مصرف نمک به میزان 15 درصد در 23 کشور جهان، از جمله آمریکا، روسیه، هند، ویتنام، اتیوپی، برمه و نیجریه بررسی و تجزیه و تحلیل شده است و نتایج حاصله نشان داده که اجتناب از خوردن غذاهای شور می تواند تا سال 2015 جان دست‌کم 8 میلیون و 500 هزار نفر را حفظ کند.
این تحقیق و تحقیقات مشابه، در کشوری مثل ایران که بیماری‌های قلبی-عروقی، از بیماری‌های صدر نشین در افزایش مرگ و میر به شمار می آید، اهمیت مضاعف می یابد. به گفته کارشناسان، شاید با اطلاع رسانی در مورد مضرات استفاده بیش از حد نمک، در سال‌های اخیر توانسته باشیم میزان مصرف نمکی که افراد به غذاهای خانگی اضافه می کنند را کاهش دهیم، اما از سوی دیگر با همه گیری استفاده از غذاهای آماده یا فست فودها مواجهیم که محدود به سن یا جنس خاصی هم نمی شود و با قیمت بسیارکمتری که این غذاها نسبت به غذاهای سنتی دارند، طرفداران بی شماری هم پیدا کرده‌اند.
دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و مدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی ایران، در این زمینه به همشهری می گوید: از آنجا که غذاهای آماده، مواد غذایی هستند که احتیاج به ماندگاری بالا برای نگهداری طولانی مدت‌تر دارند، در آنها از مواد نگهدارنده مختلفی هم استفاده می شود که یکی از آنها نمک طعام است ،به علاوه اینکه این غذاها، طعم دهنده‌های طبیعی و مصنوعی هم دارند که از سیب زمینی سرخ کرده گرفته تا سس‌های قرمز و سفید و سوسیس وکالباس، را شامل می شود و مجموعه این ترکیبات که یا نمک داشته یا حاوی ترکیبات سدیم دار هستند، تهدیدی جدی برای سلامت به شمار می آیند.
سدیم در سوسیس و کالباس
دکتر ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رئیس انجمن تغذیه ایران نیز در این رابطه معتقد است: در مورد مواد غذایی آماده، نباید ذهن ما به سمت چند محصول خاص برود، چرا که حتی نان‌های مصرفی هم از اقلام غذاهای آماده‌ای به شمار می آیند که از درصد نمک بالایی برخوردارند.
وی ادامه می‌دهد: اما چیزی که سبب می شود بحث بیشتری حول و حوش برخی از غذاها وجود داشته باشد این است که میزان نمک و ترکیبات حاوی سدیم در موادی مثل سوسیس و کالباس به شدت بالاتر است و مصرف این مواد در کسانی که پر فشاری خون دارند یا از بیماری‌های کلیوی و بیماری‌های قلبی-عروقی رنج می برند، می تواند آزاردهنده باشد.
دکتر مظهری، همچنین به نکته دیگری هم اشاره می کند و آن این است که اثرمخرب یاد شده مربوط به سدیم این غذاهاست و تنها مربوط به مواد غذایی با طعم شور نمی شود، چرا که ممکن است در محصولاتی نظیر نان‌ها ، کیک و شیرینی‌ها، به جای نمک از جوش شیرین یا دی کربنات سدیم استفاده شود که شور نیست اما سدیم دارد و همین موضوع نیز سبب می شود که این موارد هم به دسته بندی غذاهای آماده سدیم دار و تهدید کننده سلامت، اضافه شود.
میزان بالای نمک
دکتر محمدرضا محمدحسنی، فوق تخصص قلب و عروق و دبیر انجمن آترواسکلروز ایران هم با بیان اینکه نمک فی نفسه چیز بدی نیست، اضافه می کند: مصرف میزان بالای نمک است که خطرساز است، تا جایی که از آن به عنوان یکی از سم‌های سه گانه سفید، در کنار آرد و شکر که دیگر سموم این گروهند، نام برده می شود زیرا مصرف زیاد نمک و سدیم به معنای عام، می تواند موجب افزایش فشار خون و در نتیجه ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی شود.
وی ادامه می دهد: باید به این نکته توجه شود که عوامل خطر لزوما موجب وقوع حادثه نمی شوند، بلکه احتمال حادثه را بالا می برند، یعنی ممکن است، فردی سال‌ها سیگار بکشد و اتفاقی برایش نیفتد اما از طرفی جمعیت قابل توجهی از سیگاری‌ها را هم داریم که به سرطان ریه دچار شده‌اند.
دکتر محمد حسنی، به لزوم همراهی وزارت بهداشت و صنایع مرتبط با صنایع غذایی برای تعدیل میزان نمک غذاهای آماده اشاره کرده و می گوید: در رابطه با این غذاها، بیشترین ملاحظات را وزارت بهداشت و مسئولان صنایع غذایی مرتبط باید داشته باشند چرا که مردم در کم کردن میزان مصرف مردم شاید تأثیرگذار باشند، اما میزان کلی نمک موجود در این نوع غذاها را که نمی توانند کم کنند.
گروه‌های در معرض خطر
در زمینه گروه‌های در معرض خطر هم، آنچه متخصصان به آن تأکید می کنند این است که سالمندان و کودکان باید بیشتر مراقب باشند.
دکتر کیمیاگر، زنان باردار را نیز از گروه‌های در معرض خطر نام می برد و می گوید: مصرف غذاهای آماده، یکی از فاکتورهایی است که در خانم‌های باردار که زمینه ابتلا به پراکلامسی را دارند باید با احتیاط صورت بگیرد، چرا که نه تنها نمک بالای این مواد که افزودنی‌های دیگر موجود در این غذاها نیز می تواند در آنها مشکل ساز باشد، البته محدودیت بیش از اندازه برای خانم‌های باردار مد نظرنیست بلکه چیزی که حائز اهمیت است، توجه به مواد غذایی و محتوای مواد مغذی آنها در زمان بارداری است.
دکتر مظهری هم در رابطه با گروه‌های درمعرض خطر به کودکان اشاره می کند و می گوید: در حال حاضر اگر به بررسی کودکان حتی 5 ساله هم بپردازیم، در آنها افرادی که پرفشاری خون، چربی خون بالا و دیگر ریسک فاکتورهای ابتلا به بیماری‌های مزمن را دارند، خواهیم دید که یکی از دلایل آن می تواند مصرف غذاهای آماده یا فست فود‌هایی باشد که نه تنها نمک بالا که درصد زیادی هم چربی‌های اشباع و ترانس دارند.
دکتر مظهری تأکید می کند: بذر بیماری‌های غیرواگیر مزمن از کودکی آغاز می شود و نیازی هم برای گذشت زمان زیادی برای به فرجام رسیدن ندارد.