کاسه یک بانک دولتی زیر نیم کاسه بازار سکه

مدتها بود که بانک مرکزی در زمینه قیمت سکه و ایجاد توازن و تعادل در این بازار اقدام خاصی انجام نداده بود، اما دستورالعمل اخیر این بانک مبنی بر حذف تأثیر تاریخ ضرب سکه بر قیمت آن را می توان یک تدبیر شجاعانه دانست.

این در حالی است که شیرینی اتخاذ چنین تدبیری یک هفته بیشتر نپایید و پس از آن (یعنی از روزهای پایانی هفته گذشته) خبرهایی مبنی بر سرپیچی صرافان دارای مجوز از این دستورالعمل به گوش رسید.

آنان معتقدند: خریداران و فروشندگان عادی سکه مجبور نیستند به بازار مراجعه کنند! و اگر خواهان اجرای دستورالعمل بانک مرکزی هستند، می توانند با دیگر واحدها معامله کنند.

استدلال صرافیها در شرایطی بر بازار سکه حاکم است که انتظار می رفت این روزها تمجید مردم از شجاعت بانک مرکزی ورد زبانها باشد، این در حالی است که اکنون یک سؤال مطرح است و آن اینکه اگر قرار است دستورالعمل بانک مرکزی پشتوانه نداشته باشد، اصولاً چرا صادر می شود؟

مشاهدات خبرنگار ما از بازار صرافان حاکی از این موضوع است که تقریباً همه واحدهای مجاز سکه های ضرب شده (نیم، ربع، تمام) در سالهای 85 و 86 را حداقل 3 و حداکثر 5 هزار تومان گرانتر از سکه های ضرب شده در تاریخ ماقبل آن می خرند.

معضل دیگری که از اواخر هفته گذشته گریبان بازار سکه را گرفته، این است که صرافان سکه های ربع را اصلاً نمی خرند، زیرا معتقدند ربع سکه خریدار ندارد!

یکی از همین صرافها به خبرنگار ما می گوید: بانک مرکزی و اتحادیه، اطلاعیه های زیادی صادر می کنند، اما برای ما مهم، عرضه و تقاضای بازار است!

او اضافه می کند: مردم از ما سکه های ضرب شده در سالهای 85 و 86 را درخواست می کنند و این سکه ها را بهتر می خرند، پس چه انتظاری می توان داشت؟ آیا انتظار دارید خودمان را معطل یک اطلاعیه کنیم؟ مردم سکه های جدید را بهتر می خرند و حتی اختلاف قیمت آن را پذیرفته اند.

این صراف معتقد است، اینکه چه استدلالی پشت استقبال مردم از سکه های جدیدالضرب وجود دارد، اصلاً مهم نیست.

صراف دیگری دلیل نخریدن سکه را تشریح می کند و می گوید: به هر حال شاید این سیر نزولی قیمت ادامه داشته باشد و از آنجایی که ما در هفته گذشته خرید زیادی داشته ایم، نگران این هستیم که از این پس فروش قابل توجهی نداشته باشیم.
وی ادامه می دهد: ما به طور طبیعی به دنبال سود منطقی هستیم و منطق هم این گونه حکم می کند که ریسک بی دلیل را قبول نکنیم.

گفته های صرافان در حالی است که روز دوشنبه قیمت هر قطعه سکه طرح قدیم 190، طرح جدید 180، نیم 90 و ربع 46 هزار تومان اعلام شد که این قیمتها برای سکه های ضرب شده در سالهای 85 و 86 اعمال و ماقبل آن با همان تفاوت ذکر شده خرید و فروش می شود.

* گفته های آگاهان بازار
بسیاری از آگاهان بازار سکه و ارز نسبت به اطلاعیه بانک مرکزی خوش بین هستند و می گویند: این طرح، موفق خواهد شد و اگر تمامی واحدها به این امر گردن نهند، انتظار می رود طی یک تا 2 هفته آینده وضعیت مطلوبی بر بازار سکه حاکم شود. محمد خانزاده بر این باور است که اگر یک یا چند مرجع رسمی برای خرید و جمع آوری سکه های ضرب شده در سالهای قبل از 85 اعلام شود و عمده فروشان بازار از اطلاعیه پیروی کنند بخشنامه مؤثری خواهیم داشت.

به عقیده او، اگر امکان حذف تاریخ ضرب سکه فراهم شود، دیگر دستاویزی برای سودجویی غیرمنطقی وجود نخواهد داشت.

کورش گوهربین، رئیس اتحادیه طلا و جواهر نیز در پاسخ به این پرسش خبرنگار ما مبنی بر اینکه چرا بانک مرکزی اطلاعیه بدون پشتوانه صادر می کند، می گوید: متأسفانه راه اندازی صندوق پس انداز قرض الحسنه سکه توسط بانک رفاه و ورود یک بانک دولتی به عرصه معاملات و مبادلات به جای سر و سامان دادن به اختلاف قیمت غیرمنطقی، به شرایط نامطلوب دامن زده است، به طوری که ما شنیده ایم این بانک از دریافت سکه های ضرب شده در سالهای قبل از 80 خودداری می کند و یا آن را 10 هزار تومان ارزانتر می پذیرد، من فکر می کنم عملکرد بانک رفاه باعث ایجاد دوگانگی در قیمت سکه شده است.

وی اظهار می دارد: تا پیش از اقدام بانک رفاه، اختلاف قیمت آنچنانی وجود نداشت، اما اقدام فعلی بانک رفاه بر بازار تأثیر منفی گذاشته، چون بخشنامه بانک مرکزی به بانک رفاه هم ابلاغ شده انتظار داریم اصلاحاتی در رویه آن صورت گیرد، در غیر این صورت در بازار تنش بیشتری ایجاد خواهد کرد.

گوهربین با بیان اینکه اطلاعیه صادره تغییر نخواهد کرد، تصریح می کند: امیدواریم این تفاوت قیمت مقطعی و موقتی باشد، چون به هرحال از این پس و صرفاً در صورت سالم بودن، سکه های سالهای مختلف یک قیمت خواهند داشت.

به اعتقاد او، مردم بدون دلیل، خواهان سکه های جدیدالضرب هستند، زیرا قطعاً تمامی سکه های موجود در بازار با هر تاریخ ضربی یک عیار، یک وزن و یک قیمت دارند.

به گفته وی، بانک مرکزی در سالهای گذشته هر چند سال یکبار سکه ضرب می کرد، ولی به تازگی هر ساله اقدام به ضرب سکه می کند و به همین دلیل مردم به اشتباه می افتند.

او می گوید: هر اقدامی که انجام شده فقط برای کمک به حل معضل بوده و از این پس هم مصرانه پیگیر وضعیت بازار هستیم. از مردم هم انتظار داریم تخلفات را پشت گوش نیندازند و به ما گزارش کنند، چون در صورت تأثیر نداشتن ارشاد و تذکر، واحدهای متخلف را پلمپ خواهیم کرد.

جواهریان، دبیر اتحادیه طلا و جواهر نیز به خبرنگار ما می گوید: هدف اصلی بخشنامه صادر شده، پرهیز از ایجاد بازار کاذب در حوزه سکه بوده و نه چیز دیگری، اما متأسفانه بانک رفاه رشته های ما را پنبه کرده است!

وی معتقد است، مشکل اصلی در این بین اقدام بانک رفاه است و این اقدام نوعی تداخل در کار بانک مرکزی و اتحادیه طلا و جواهر تلقی می شود.

وی در مورد عدم خرید سکه از سوی صرافان در روزهای اخیر و دلیل آن می گوید: آنها حق دارند خرید نداشته باشند، چون متضرر خواهند شد، به هر حال از هفته پیش تاکنون بهای هر اونس طلا در بازار جهانی از 810 دلار به 780 دلار رسیده و این یعنی احتمال ضرردهی.