از شرق تا غرب به دنبال مربی تیم فوتبال

گفته می شود مسئولان فوتبال ایران در تلاشند نظر وینفرید شفر (سمت چپ) و دیک ادووکات را برای سرمربی‌گری تیم فوتبال ایران جلب کنند

در شرایط فعلی اما بی سروسامانی نسبی فدراسیون فوتبال ایران و نداشتن رئیس و هیات رئیسه مشخص هم یک امتیاز منفی است.

با این وجود وسوسه نشستن روی یکی از 32 نیمکت جام جهانی گاهی ممکن است قویتر از همه امتیازهای منفی مربیگری در ایران باشد.

این حقیقتی غیر قابل انکار است که برای مربیگری در جام جهانی، ایران انتخاب مناسبی است؛ شاید حتی مناسبتر از تیم های قدرتمندی چون انگلیس و ایتالیا در اروپا!

در آستانه جام جهانی 2002" میروسلاوبلاژویچ " که چهار سال قبل تر با کرواسی روی پله سوم جهان ایستاده بود، با همین امیدواری ایران را به پیشنهادهای دیگرش ترجیح داد.

محسن صفایی فراهانی، که سال 2002 رئیس فدراسیون فوتبال ایران بود، نزدیک به شش سال بعد در لباس ریاست هیات انتقالی فدراسیون تلاش می کند مربی بزرگ دیگری را با وسوسه جام جهانی جادو کند.

او البته می داند معجزه ای در کار نیست و انتخاب یک مربی بزرگ به تجویز قرص سردرد برای درمان سرطان می ماند.

صفایی فراهانی حتی با منتقدانی چون مجید جلالی که می گویند از این شاخه به آن شاخه پریدن در انتخاب مربیان تیم ملی روش درستی نیست، موافق است.

با این همه به نظر می رسد در شرایط اضطراری امروز، چاره ای جز انتخاب یک مربی سرشناس ندارد.

عبور از قلعه نویی

حذف تیم ایران در مرحله یک چهارم نهایی جام ملتهای آسیا، پایان سرمربیگری امیر قلعه نویی در این تیم بود، اگر چه او مدعی بود پیش از آغاز جام فدراسیون فوتبال قراردادش را یک سال دیگر تمدید کرده است.

اصرار بر این ادعا قلعه نویی را به جنگ هیات رئیسه انتقالی برد.

اما حتی حملات تندش به برخی اعضاء این هیات هم نتوانست سرنوشتش را تغییر دهد.

از طرف دیگر با وجود توافق میان اعضا هیات رئیسه انتقالی برای سپردن اختیار انتخاب سرمربی تیم ملی به فدراسیون آینده، تعویق انتخابات، آنها را مجبور کرد در فاصله نزدیک به سه ماه تا آغاز بازیهای مقدماتی 2010 به دنبال جانشینی برای قلعه نویی باشند.

صفایی فراهانی و مربیان خارجی

علاقه صفایی فراهانی به همکاری با مربیان خارجی بر کسی پوشیده نیست.

او سال 1998 در ابتدای ریاست پنج ساله اش بر فدراسیون فوتبال و پیش از آغاز جام جهانی، نیمکت تیم ملی را از "تومیسلاوایویچ"، تئوریسین نامدار اهل یوگسلاوی سابق گرفت و به جلال طالبی و بیژن ذوالفقارنسب سپرد، بعدها اما تغییر روش داد، و پس از جام ملتهای 2000 در لبنان که تیم ایران با جلال طالبی در یک چهارم نهایی حذف شد، دوباره از مربیان خارجی استفاده کرد.

صفایی فراهانی، حالا دیگر بی هیچ ملاحظه ای در مقایسه توانایی های مربیان ایرانی و خارجی، کفه ایرانی ها را، به دلیل آنچه نداشتن تجربه بین المللی و دانش مربیگری کمترآنها می نامد، سبکتر توصیف می کند.

او در بازگشتش به فدراسیون فوتبال، اگر چه فرصت برنامه ریزی بلند مدت ندارد، مصرانه از انتخاب یک مربی خارجی به جای امیر قلعه نویی دفاع می کند.

مربی خارجی در دولت نهم

برای سازمان تربیت بدنی زیر مجموعه دولت احمدی نژاد، پذیرش یک مربی خارجی به جای مربی ایرانی در تیم ملی فوتبال، کار آسانی نیست، چه این دولت از ابتدا با شعار اتکاء به نیروهای داخلی کارش را آغاز کرد و پس از جام جهانی 2006 نیز با انتخاب قلعه نویی به جای برانکوایوانکوویچ به دنبال پررنگ نشان دادن نقش سرمربی جدید، در موفقیت های احتمالی در جام ملتهای 2007 آسیا بود.

گزینه‌های مربی‌‎گری تیم ملی ایران (از راست) مجید جلالی، مربی پیشین پاس افشین پیروانی، کمک مربی امیر قلعه نویی در تیم ملی ایران منصور ابراهیم زاده، کمک مربی لوکا بوناچیچ در سپاهان

اما شکست تیم ایران در این جام و انتقاد گسترده رسانه های جمعی و افکار عمومی از قلعه نویی، امکان دفاع از او یا هر مربی ایرانی دیگری را از بین برد.

محمد علی آبادی، رِئیس سازمان تربیت بدنی، پس از یکی از جلسات هیات دولت تصدیق کرد که از مذاکرات هیات رئیسه انتقالی و روند انتخاب سرمربی تیم ملی مطلع است.

او که به نظر می رسد شانس ریاستش بر فدراسیون آینده فوتبال ایران بیش ازدیگر رقباست، پذیرفته که در شرایط فعلی، یک خارجی انتخاب بهتری برای نیمکت تیم ایران است.

حتی اگر در راه جام جهانی و یا در مرحله نهایی جام، تیم ایران عملکردی ناموفق داشته باشد، علی آبادی می تواند با یادآوری اختیارات هیات رئیسه انتقالی و پا فشاری صفایی فراهانی در انتخاب سرمربی خارجی، خود را از تیررس منتقدان خارج کند.

از طرف دیگر رئیس سازمان تربیت بدنی می داند اگر امروز که اختیار فدراسیون فوتبال با هیات رئیسه انتقالی است، فرصت انتخاب یک مربی بزرگ خارجی را از دست دهد، ممکن است چندماه دیگر که می خواهد روی صندلی ریاست فدراسیون بنشیند، با توجه به تفکرات حاکم بر دولت، نتواند به راحتی از همه موانع چنین تصمیمی بگذرد.

تقسیم وظایف هیات رئیسه

بر خلاف برخی از پیش بینی ها، سه نفر منتخب فیفا و دو نماینده سازمان ورزش ایران در هیات رئیسه انتقالی فدراسیون فوتبال، خیلی زود بر سر روش انتخاب سرمربی تیم ملی و تعریف مشخصات کلی گزینه ایده ال به توافق رسیدند.

این توافق از دایره وسیع مربیان خارجی آغاز و پس از چند نشست مشخصا به انتخاب یک مربی از اروپای غربی محدود شد.

طبق شنیده ها قرار است محسن صفایی فراهانی به نمایندگی از هیات رئیسه انتقالی با نامزدهای نهایی گفت و گو کند.

وظیفه انتخاب یک دستیار ایرانی هم به کیومرث هاشمی، معاون سازمان تربیت بدنی و سخنگوی هیات رئیسه انتقالی فدراسیون فوتبال سپرده شده است.

از میلتونویچ تا ادووکات

بورامیلتونویچ، اولین کسی بود که به شکل جدی فایلی از مشخصاتش در جلسات هیات رئیسه انتقالی بررسی شد.

تجربه چهار بار صعود به جام جهانی با کشورهای مختلف، وسوسه کننده به نظر می رسد اما نه این ویژگی و نه حتی عشق عجیبش به فوتبال، سن بالای او را نمی پوشاند.

بورا با همان سرعت که آمده بود، از فهرست نامزدهای مربیگری تیم ملی ایران خارج شد.

کارلوس بیلاردو، مربی نامدار آرژانتینی که اکنون مانند صفایی فراهانی عضو کمیته فنی فیفاست، در حاشیه آخرین نشست این کمیته، مذاکره با سرمربی تیم جوانان کشورش را به رئیس هیات انتقالی فدراسون فوتبال ایران پیشنهاد داده بود.

صفایی فراهانی، حالا دگر بی هیچ ملاحظه ای در مقایسه توانایی های مربیان ایرانی و خارجی، کفه ایرانی ها را، به دلیل آنچه نداشتن تجربه بین المللی و دانش مربیگری کمترآنها می نامد، سبکتر توصیف می کند.

او تاکید کرده بود که این مربی با جوانان آرژانتین قهرمان جهان شده، با این وجود هیچ گاه بیرون از این کشور مربیگری نکرده است.

صفایی فراهانی از افراد دیگری هم مشورت خواسته بود و نتیجه این مشورتها طیف وسیعی از اسامی مربیان بزرگ و کوچک بود؛ از" فیلیپ تروسیه"، "زاکه رونی" و "ژاک سانتینی" تا "میلان ماچالا" و چند مربی گمنام در کرواسی و صربستان.

با این وجود گفته می شود از این جمع، سه چهار نفر به انتخاب نهایی نزدیک شده اند. بر اساس شنیده ها با چشم پوشی از "رونالد کومان" هلندی که چندی پیش از آیندهوون به والنسیا رفت، حالا شانس" دیک ادووکات"، سرمربی کره جنوبی در جام جهانی 2006 و"وینفرد شفر"، سرمربی آلمانی تیم ملی کامرون در جام جهانی 1998 بیش از دیگران است.

ادووکات در حال حاضر در روسیه مربیگری می کند. شفر هم پس از قهرمانی با الاهلی در لیگ امارات، انتخاب دیگری نداشته است.

دستیار ایرانی تیم ملی

مجید جلالی، افشین پیروانی یا منصور ابراهیم زاده؟ قرار است پاسخ این سوال را کیومرث هاشمی بدهد.

هر سه نفر آنها ویژگی هایی را که هیات رئیسه انتقالی برشمرده دارند؛ حداقل مدرک درجه یک مربیگری آسیا، آشنایی به زبان انگلیسی و جوان بودن .

اولین وظیفه دستیار ایرانی سرمربی تیم ملی در کوتاه مدت احتمالا انتخاب 50 بازیکن برای بازی در مرحله مقدماتی جام جهانی 2010 است. بازیهای ایران در این مرحله از 17 بهمن ماه آغاز می شود.