بازگشت خاتمی به صحنه سیاسی ایران

بازگشت خاتمی به صحنه سیاسی ایران

جلسات ستاد ائتلاف اصلاح طلبان هر هفته و با حضور آقای خاتمی تشکیل می شود

محمد خاتمی آن روزها به همه خبرنگارانی که درباره آینده سیاسی اش از او می پرسیدند می گفت که هشت سال ریاست جمهوری برایش بس بوده و دیگر هرگز مقامی رسمی در حکومت را نخواهد پذیرفت.

تا ماه ها بعد از آن انتخابات حضور آقای خاتمی در مجامع سیاسی ایران کمرنگ بود و حتی به نظر می رسید رغبتی به اظهارنظر درباره مسائل جاری مملکتی نیز ندارد.

اما به نظر می رسد مدتی است آقای خاتمی این رویکرد خود را تغییر داده و نقش فعال تری در جریانی که در ادبیات سیاسی ایران اصلاح طلب خوانده می شود، برعهده گرفته است.

از چند ماه پیش بعضی از چهره های سیاسی در ایران از نقش پررنگ آقای خاتمی در تلاش های اصلاح طلبان برای ائتلاف در مجلس هشتم خبر دادند، اما در این مدت جزئیات چندانی از نحوه فعالیت های او در این زمینه منتشر نشده بود.

اما گزارش روز جمعه صفدر حسینی، عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت ایران و رئیس کمیته استان های ستاد ائتلاف اصلاح طلبان، به کنگره دهم جبهه مشارکت نشان داد که آقای خاتمی عملا مرد اول تلاش ها در راه به وحدت رسیدن گروه های اصلاح طلب است.

آقای حسینی در گزارش خود گفت که آقای خاتمی در اوایل سال جاری حدود 300 نفر از چهره های جریان اصلاحات را به جلسه ای دعوت کرده و در واقع کلید شروع پروژه ائتلاف را زده است.

"انگیزه و پیگیری آقای خاتمی در این انتخابات به همه نیروها برای فعالیت و انشاءالله پیروزی در انتخابات، انگیزه داده است"   صفدر حسینی، رئیس کمیته استان های ستاد ائتلاف اصلاح طلبان

به گفته آقای حسینی از میان آن افراد جمعی 22 نفره، که بعدا تعداد آنها به 28 نفر افزایش پیدا کرده، ستاد ائتلاف اصلاح طلبان را تشکیل داده اند که جلسات این ستاد "از یک ماه قبل به شکل هفتگی با حضور آقای خاتمی" تشکیل می شود و "انگیزه و پیگیری خاتمی در این انتخابات به همه نیروها برای فعالیت و انشاءالله پیروزی در انتخابات، انگیزه داده است."

خود آقای خاتمی نیز چند روز پیش در جمع روزنامه نگاران اصلاح طلب به امیدواری اش درباره انتخابات تاکید کرد: "من به دوستان گفته ام در انتخابات مجلس مشارکت کنند، منتهی آدم های معقول جناح اصلاح طلب اگر در زیر یک چتر در آیند، مطمئن باشید نتیجه انتخابات متفاوت تر از چیزی خواهد بود که دوستان الان پیش بینی می کنند."

فعالیت های جدید آقای خاتمی محدود به راهبری ائتلاف اصلاح طلبان نمی شود.

یکی از مسئولان بنیاد باران، بنیادی که آقای خاتمی بعد از پایان دوره ریاست جمهوری خود تاسیس کرده و فعالیت های خود را در قالب آن پی می گیرد، روز شنبه از آغاز سفرهای استانی آقای خاتمی در آینده نزدیک خبر داد.

پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 1376، آقای خاتمی که در آن زمان کاندیدایی با بخت پیروزی نه چندان بالا بود، با اتوبوس به نقاط مختلف ایران سفر و برای مردم سخنرانی کرد.

بسیاری از تحلیلگران نقش این سفرها و گفتگوهای رودررو را در پیروزی چشمگیر آقای خاتمی در انتخابات آن سال قابل توجه ارزیابی می کنند.

اما به نظر می رسد اشاره این مقام بنیاد باران به "سفرهای استانی" آقای خاتمی، بیش از آنکه به قصد یادآوری سفرهای سال 1375 و 1376 آقای خاتمی باشد، "سفرهای استانی" آقای احمدی نژاد را به ذهن متبادر می کند.

آقای احمدی نژاد بعد از انتخاب شدن شروع به سفرهای دوره ای در سراسر ایران کرد و برای اولین بار جلسات کابینه را در تمام استان های ایران برگزار کرد.

	آقای خاتمی روز جمعه این هفته در کنگره دهم جبهه مشارکت شرکت کرد

سفرهای استانی آقای خاتمی، اگر به گستردگی آنچه ده سال پیش اتفاق افتاد باشد، می تواند دو نتیجه اصلی داشته باشد: اول، ارتباط دوباره با مردم سراسر ایران و تشویق آنها به رای دادن به احزاب اصلاح طلب، و دوم، بالا بردن روحیه نیروهای اصلاح طلب در استان ها.

تجربه یک سال اخیر نشان می دهد که سفرهای آقای خاتمی، اگر انجام شوند، می توانند تا حد زیادی در رسیدن به این اهداف موفق باشند.

سفر چند ماه پیش آقای خاتمی به شیراز با استقبال گسترده مردم از او و حتی مطرح شدن درخواست های زیادی برای کاندیدا شدن دوباره او در انتخابات ریاست جمهوری همراه بود.

به نظر می رسد فعال شدن دوباره آقای خاتمی، بیش از هر گروه دیگری برای احزاب اصلاح طلب مایه خوشحالی و دلگرمی باشد.

سرخوردگی ناشی از شکست در انتخابات ریاست جمهوری نهم و روی کار آمدن محمود احمدی نژاد، و ترکیب دولت او، که به اعتقاد بعضی اصلاح طلبان برگزاری انتخابات نسبتا آزاد و سالم را منتفی می کرد، با به صحنه بازگشتن محمد خاتمی تا حد زیادی رنگ باخته است.

به باور اصلاح طلبان آقای خاتمی هم مهره ای است که می تواند نظر بخشی از رای دهندگان را به سوی آنها جلب کند، و هم حمایت او از آنها باعث می شود بخت بیشتری برای گذشتن از فیلتر شورای نگهبان و حضور در انتخابات داشته باشند.

البته شورای نگهبان در مقاطع مختلف نشان داده است که می تواند در برابر فشارهای سیاسی تا حد زیادی مقاومت کند و حتی توصیه بالاترین مقام های جمهوری اسلامی را نادیده بگیرد.

بسیاری از اصلاح طلبان حتی اصرار داشتند که خود آقای خاتمی برای نمایندگی مجلس ایران کاندیدا شود و در صدر فهرست تهران این گروه ها قرار گیرد، اما به گفته بیشتر چهره های نزدیک به آقای خاتمی، او قصد این کار را ندارد و به نقش هماهنگ کننده اکتفا می کند.

سفرهای استانی آقای خاتمی، اگر به گستردگی آنچه ده سال پیش اتفاق افتاد باشد، می تواند دو نتیجه اصلی داشته باشد: اول، ارتباط دوباره با مردم سراسر ایران و تشویق آنها به رای دادن به احزاب اصلاح طلب، و دوم، بالا بردن روحیه نیروهای اصلاح طلب در استان ها.

چند روز پیش یکی از نزدیکان آقای خاتمی از رایزنی های او با مقامات بالای نظام برای تایید صلاحیت چهره های معتدل تر جریان اصلاح طلب برای نمایندگی مجلس هشتم خبر داد.

'خواب نما شده'

اما تغییر رویکرد آقای خاتمی در هفته های گذشته به افزایش فعالیتش در زمینه انتخابات مجلس محدود نمی شود.

او که پیش از این کمتر از سیاست های دولت محمود احمدی نژاد انتقاد می کرد و صرفا اگر انتقاد تندی علیه دولتش مطرح می شد خیلی گذرا به آن پاسخ می گفت، ظاهرا اخیرا این رویه را نیز کنار گذاشته است.

آقای خاتمی در همان جلسه دیدار با روزنامه نگاران اصلاح طلب درباره مسئله هسته ای به روشنی از موضع آقای احمدی نژاد مبنی بر بسته شدن پرونده هسته ای ایران انتقاد کرد: "پرونده هسته ای ایران بسته نشده است. نمی دانم آقای احمدی نژاد که می گوید پرونده هسته ای بسته شده منظورش چیست. شاید خواب نما شده باشد. پرونده در شورای امنیت است و ربطی به آژانس ندارد."

آقای خاتمی چند روز پیش در دیدار با اعضای حزب همبستگی نیز به انتقاداتی که اخیرا از دولت او شده است شدیدا اعتراض کرد و گفت اگر مردم این ادعاها و اتهام ها را باور نکنند، اعتبار کسانی که این حرف ها را می زنند زیر سوال می رود.

دو سال پیش کمتر کسی فکر می کرد که رئیس جمهور پیشین که در دوره دوم ریاست جمهوری اش با انتقادات زیادی از سوی حامیانش مواجه بود و در نهایت هم مقامش را به یکی از مخالفان سرسختش تحویل داد، این قدر زود و این قدر فعال به صحنه سیاست برگردد.

البته آقای خاتمی هنوز زیر حرف خود نزده و هیچ مقام رسمی را برعهده نگرفته است، اما آیا او درخواستی را که به روشنی در سفرش به شیراز مطرح شد، خواهد پذیرفت و بار دیگر برای رسیدن به ریاست جمهوری ایران رقابت خواهد کرد؟