اظهارات بالینجر؛ عبور از مرزهای اخلاق آکادمیک؟
اظهارات بالینجر؛ عبور از مرزهای اخلاق آکادمیک؟
 |
| اظهارات احمدی نژاد واکنش های گسترده ای در ایران در پی داشته است |
هر چند که رسانههای فراگیر ایران به مفاد بیانیه آقای بالینجر اشاره ای نکردند، اما خبرگزاری فارس که به حمایت سرسختانه از آقای احمدی نژاد شهرت دارد، متن سخنان رئیس دانشگاه کلمبیا را منتشر کرده است.
آقای احمدی نژاد در جریان سخنرانی در دانشگاه کلمبیا اظهارات آقای بالینجر را "اهانت آمیز" دانست و آن را خلاف رسم مهمان نوازی توصیف کرد.
البته نارضایتی عمیق گروه های محافظه کار ایران از سخنان آقای بالینجر به روشنی قابل پیش بینی بود، اما در این نارضایتی عده ای از اصلاح طلبان هم سهیم شده اند.
محمد علی ابطحی از نزدیکان محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق ایران ضمن انتقاد از آقای احمدی نژاد به دلیل "تبلیغاتی" کردن سفرش به آمریکا در وبلاگ خود نوشت که رئیس جمهور ایران "مورد اهانت بی ادبانه و بی رحمانه قرار گرفت. این اهانتها، اهانت به مردم ایران بود."
عطاءالله مهاجرانی، وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز طی یادداشتی در سایت شخصی خود، ضمن انتقاد شدید از آقای بالینجر، اظهارات او در باره آقای احمدی نژاد را "فحاشی" نامید و او را در کنار اسرائیل، بازنده دیگر مراسم دانشگاه کالیفرنیا دانست.
با این حال، برخی از ایرانیان نیز در وبلاگ های خود اظهارات رئیس دانشگاه کلمبیا را "مطابق واقع" تصور کردند و برخی دیگر نیز شخص آقای احمدی نژاد را مسئول اهانت به وی دانستند.
در عین حال ۲۵ تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی شامل طیف های سیاسی متفاوت نیز طی تذکری قانونی به منوچهر متکی وزیر خارجه ایران، ضمن "انزجار" از اظهارات رئیس دانشگاه کلمبیا خواستار "اتخاذ تدابیر و پیش بینیهای لازم نسبت به نحوه و نتیجه حضور رئیس جمهوری در محافلی نظیر دانشگاه کلمبیا" شدند.
به نظر می رسد از نظر این دسته از نمایندگان، وزارت خارجه ایران تا حدی مسئول موقعیت پیش آمده برای آقای احمدی نژاد در دانشگاه کلمبیا شناخته شده است.
صرف نظر از اظهار نظر محافل ایرانی، اما آیا سخنان رئیس دانشگاه کلمبیا علیه آقای احمدی نژاد از نقطه نظر یک مقام ناظر، اهانت تلقی می شود و اگر می شود آیا وی حق داشته است که چنین سخنانی بر زبان جاری کند؟
گر چه اهانت امری نسبی و قابل تفسیرهای گوناگون است و بخصوص در فرهنگهای مختلف، مصداقهای مختلف دارد، اما به نظر می رسد "دیکتاتور حقیر و سنگدل" نامیدن یک فرد در خطاب مستقیم به وی، حداقل در فرهنگ ایرانی نامی جز اهانت نداشته باشد.
 |  |
| سخنان آقای بالینجر واکنش منفی در ایران داشته است |
بدین ترتیب به پرسش دوم می رسیم که آیا رئیس دانشگاه کلمبیا در مقام مدعو و میزبان آقای احمدی نژاد و نیز در مقام یک آکادمیسین از حق اظهار سخنانی که در فرهنگ ایرانی، اهانت تلقی می شود، برخوردار است یا خیر؟
حق آزادی بیان ایجاب می کند که هر فردی امکان اظهار نظر خود را در باره رئیس یک دولت داشته باشد و از نقطه نظر قانونی با مانع روبرو نشود، هر چند که از نظر مخاطب، اظهار نظر او اهانت آمیز باشد، اما آیا از نقطه نظر اخلاقی نیز چنین رفتاری مجاز است؟
به نظر می رسد یک آکادمیسین به عنوان یک چهره علمی بی طرف، از نظر اخلاقی حق نداشته باشد که در نزاع سیاسی بین دو دولت رقیب یا متخاصم، بدون مراجعه به منبعی بی طرف، اتهام های یکی را علیه دیگری به عنوان یک امر حقیقی بپذیرد.
از این رو، آقای بالینجر به رغم اعتماد شخصی که ممکن است به ادعاهای دولت خود داشته باشد، در مقام یک چهره آکادمیک حق نداشت که مجموع اتهام های آمریکا علیه دولت ایران به خصوص بحث ارسال سلاح به شورشیان عراقی را که هنوز در مراجع بی طرف بین المللی تایید نشده است، به عنوان واقعیتی مسلم وانمود کند.
گذشته از مورد فوق، به هر حال دانشگاه کلمبیا با دعوت از آقای احمدی نژاد تلویحا پذیرفته بود که وی نظراتی قابل طرح در این دانشگاه دارد و اگر جز این باشد، آقای بالینجر استدلال محکمی برای دفاع از حضور رئیس جمهور ایران در دانشگاه کلمبیا نخواهد داشت.
بنابراین گذشته از بحث میزبان و میهمان که در فرهنگهای مختلف آداب و اخلاق خاص خود را دارد، به نظر می رسد آقای بالینجر حق نداشت کسی را که شایسته شنیدن نظراتش از سوی دانشجویان دانسته بود، با عباراتی بسیار تند به طور مستقیم خطاب قرار دهد.
آقای بالینجر می توانست تمام موارد نقض حقوق بشر و یا آنچه حمایت ایران از تروریسم می داند، با لحنی آکادمیک به آقای احمدی نژاد یادآوری کند و از او توضیح بخواهد، اما او با قرائت بیانیه ای شدیداللحن که در بین رهبران سیاسی جهان نیز مرسوم نیست، از مرزهای آکادمیک و همینطور اخلاقی عبور کرد.