از مسلمانان غیر ایرانی راههای مضحکی برای دورزدن مساله دیدهام٬ مثلاً کسی میگفت:«آنها که بسم ا... را نگتهاند٬ من میگویم بجایشان» و بعد میخورد. دیگری جهت قبله را پرسید و چاقو بر گوشت پخته گذاشت و بسما...ی گفت و مشغول خوردن شد.
مساله این جاست که گاهی تهیه گوشت ذبح شرعی واقعاً مشکل میشود و برای تهیه آن باید ساعتها وقت صرف کرد و با قیمت بالا٬ گوشت غیر تازه ابتیاع کرد.
چیزی که من در دوستان دغدغه مند دیدهام این است که اغلب بعد از مدتی سختی کشیدن در تهیه گوشت ذبح شرعی٬ دغدغه شان را رها میکنند و با خوردن گوشت غیر ذبح شرعی کنار میآیند.
رساله های علمیه را که هم ورق میزنیم گویی مسایل هنوزهمان مسایل هزارسال پیش است و کسی چنین مساله ای را مطرح نکرده و راه حلی ارایه نداده.
علی ای حال بنده زمانی دنبال مساله بودم و دنبال کردم در کتاب قرآن چه آمده است و چه تفاسیری بر آن متصور است. در زیر نتایج تفحصم را میآورم به امید این که به کار کسانی بیاید:
************
در قرآن این موارد اشاره به خوردن گوشت حرام و حلال شده است:
بقره: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُلُواْ مِن طَیِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاکُمْ وَاشْکُرُواْ لِلّهِ إِن کُنتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ (172) إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنزِیرِ وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَیْرِ اللّهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَلا إِثْمَ عَلَیْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ (173)
ترجمه خرمشاهی:اى مؤمنان از پاکیزههاى آنچه روزیتان کردهایم بخورید، و اگر تنها خداى را مىپرستید او را سپاس بگزارید.(172) (بدانید که خداوند) تنها بر شما مردار و خون و گوشت خوک و آنچه نامى جز نام خدا به هنگام ذبحش برده باشند، حرام کرده است؛ اما اگر کسى درمانده شود، بىآنکه تجاوزکار و زیادهخواه باشد (و از آنها بخورد) گناهى بر او نیست، چرا که خداوند آمرزگار مهربان است
مائده: حُرِّمَتْ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةُ وَالْدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِیرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّیَةُ وَالنَّطِیحَةُ وَمَا أَکَلَ السَّبُعُ إِلاَّ مَا ذَکَّیْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَن تَسْتَقْسِمُواْ بِالأَزْلاَمِ ذَلِکُمْ فِسْقٌ الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِن دِینِکُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِیناً فَمَنِ اضْطُرَّ فِی مَخْمَصَةٍ غَیْرَ مُتَجَانِفٍ لِّإِثْمٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ (3) یَسْأَلُونَکَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَکُمُ الطَّیِّبَاتُ وَمَا عَلَّمْتُم مِّنَ الْجَوَارِحِ مُکَلِّبِینَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَکُمُ اللّهُ فَکُلُواْ مِمَّا أَمْسَکْنَ عَلَیْکُمْ وَاذْکُرُواْ اسْمَ اللّهِ عَلَیْهِ وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ سَرِیعُ الْحِسَابِ (4) الْیَوْمَ أُحِلَّ لَکُمُ الطَّیِّبَاتُ وَطَعَامُ الَّذِینَ أُوتُواْ الْکِتَابَ حِلٌّ لَّکُمْ وَطَعَامُکُمْ حِلُّ لَّهُمْ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِینَ أُوتُواْ الْکِتَابَ مِن قَبْلِکُمْ إِذَا آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ وَلاَ مُتَّخِذِی أَخْدَانٍ وَمَن یَکْفُرْ بِالإِیمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَهُوَ فِی الآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ (5)
ترجمه خرمشاهی:مردار و خون و گوشت خوک و آنچه نامى جز نام خدا به هنگام ذبحش برده باشند، و (حیوان حلال گوشت) خفهشده، و به ضرب (چوب و سنگ) مرده، و از بلندىافتاده، و شاخخورده و آنچه درندگان از آن خورده باشند، مگر آنچه (به موقع به ذبح شرعى) حلال کنید و همچنین آنچه براى بتان ذبح شده است و نیز تعیین قسمت به کمک ازلام همه بر شما حرام شده است (و پرداختن به هر یک از) اینها نافرمانى است؛ امروز کافران از دین شما (و بازگشت شما از آن) نومید شدهاند، لذا از آنان نترسید و از من بترسید؛ امروز دین شما را برایتان به کمال رساندم و نعمتم را بر شما تمام کردم و دین اسلام را بر شما پسندیدم؛ اما هر کس در مخمصهاى ناچار شود و مایل به گناه نباشد (و از آنچه نهى شده بخورد) بداند که خداوند آمرزگار مهربان است(3)از تو مىپرسند چه چیز براى آنان حلال است، بگو همه پاکیزهها و آنچه به کمک حیوانات شکارگر (به دست مىآورید) که با آنچه خداوند به شما آموخته است، آنها را دستآموز مىکنید؛ پس از آنچه براى شما گرفته و نگه داشتهاند بخورید و (به هنگام ذبح یا فرستادن حیوانات شکارگر) نام خدا را بر آن ببرید؛ و از خداوند پروا کنید که خداوند زودشمار است. (4)امروز پاکیزهها و طعام (و ذبایح) اهل کتاب بر شما و طعام (و ذبایح) شما بر آنان حلال است، و نیز ازدواج با زنان عفیف مؤمن و زنان عفیف از کسانى که پیش از شما به آنها کتاب آسمانى داده شده است، به شرط آنکه مهر آنان را به آنان بپردازید و زننگهدار و غیر پلیدکار باشید و دوستگیران نهانى نباشید؛ و هر کس به (ارکان) ایمان کفر ورزد، عملش تباه است و همو در آخرت از زیانکاران است.
انعام: قُل لاَّ أَجِدُ فِی مَا أُوْحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّماً عَلَى طَاعِمٍ یَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن یَکُونَ مَیْتَةً أَوْ دَماً مَّسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزِیرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَیْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّکَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ (145)
ترجمه خرمشاهی:بگو در آنچه به من وحى شده است چیزى را که خوردنش بر خورندهاى حرام باشد، نمىیابم، مگر آنکه مردارى باشد، یا خونى روان، یا گوشت خوک، که پلید است، یا قربانىاى که از روى نافرمانى هنگام ذبحش نامى غیر از نام خدا را برده باشند؛ اما اگر کسى درمانده شود، بىآنکه تجاوزکار و زیادهخواه باشد (و از آن بخورد، گناهى بر او نیست) که بیگمان پروردگارت آمرزگار مهربان است.
نحل: فَکُلُواْ مِمَّا رَزَقَکُمُ اللّهُ حَلالاً طَیِّباً وَاشْکُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ إِن کُنتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ (114) إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةَ وَالْدَّمَ وَلَحْمَ الْخَنزِیرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ (115) وَلاَ تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُکُمُ الْکَذِبَ هَـذَا حَلاَلٌ وَهَـذَا حَرَامٌ لِّتَفْتَرُواْ عَلَى اللّهِ الْکَذِبَ إِنَّ الَّذِینَ یَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْکَذِبَ لاَ یُفْلِحُونَ (116)
از آنچه خداوند روزیتان کرده است، حلال و پاکیزه بخورید، و اگر فقط خداوند را مىپرستید، بر نعمت الهى شکر کنید.(114) بدانید (که خداوند) بر شما مردار و خون و گوشت خوک و آنچه نامى جز نام خدا (به هنگام ذبحش) برده باشند، حرام کرده است؛ اما اگر کسى درمانده شود، بىآنکه تجاوزکار و زیادهخواه باشد (و از آنها بخورد، بداند که) خداوند آمرزگار مهربان است.(115)و با هر دروغى که به زبانتان مىآید، مگویید که این حلال است و این حرام؛ تا بر خداوند دروغ بسته باشید؛ زیرا کسانى که بر خداوند دروغ مىبندند رستگار نمىشوند.(116)
----------------------
نکاتی که از آیات بالا استنباط میشود: مستقیم متن ترجمه را بدون توضیح مینویسم.
خداوند تنها بر شما گوشت خوک و آنچه نامى جز نام خدا به هنگام ذبحش برده باشند، حرام کرده است.
اگر کسى درمانده شود، بىآنکه تجاوزکار و زیادهخواه باشد (و از آنها بخورد) گناهى بر او نیست.
مردار و خون و گوشت خوک و آنچه نامى جز نام خدا به هنگام ذبحش برده باشند٬ همچنین آنچه براى بتان ذبح شده است بر شما حرام شده است.
امروز دین شما را برایتان به کمال رساندم و نعمتم را بر شما تمام کردم و دین اسلام را بر شما پسندیدم...امروز پاکیزهها و طعام (و ذبایح) اهل کتاب بر شما و طعام (و ذبایح) شما بر آنان حلال است.
بگو در آنچه به من وحى شده است چیزى را که خوردنش بر خورندهاى حرام باشد، نمىیابم، مگر آنکه مردارى باشد، یا خونى روان، یا گوشت خوک، که پلید است، یا قربانىاى که از روى نافرمانى هنگام ذبحش نامى غیر از نام خدا را برده باشند.
بر شما مردار و خون و گوشت خوک و آنچه نامى جز نام خدا (به هنگام ذبحش) برده باشند، حرام کرده است.
با هر دروغى که به زبانتان مىآید، مگویید که این حلال است و این حرام؛ تا بر خداوند دروغ بسته باشید؛ زیرا کسانى که بر خداوند دروغ مىبندند رستگار نمىشوند.
-------------------------
تفسیر و توضیح:
گوشت خوک صریحاً حرام است .
آن گوشتی که هنگام ذبح نام غیر خدا بر آن بردهاند حرام است. و این ضرورتاً به آن معنی نیست که اگر نام هیچ چیزی نبرده شد حرام است.
از نظر تاریخی٬ بین مشرکان رسم بر آن بوده که برای بتهایشان قربانی میکردهاند و حین قربانی ذکر میکردند که به افتخار چه بتی قربانی میکنند. بعد هم گوشت قربانی را تقسیم میکردهاند. چنین گوشتی حرام ذکر شده است.
حالا امروزه در دنیای صنعتی گمان نمیرود کسی به افتخار بتی قربانیی کند و گوشت آن را بفروشد٬ قرآن هم که صریحاً میگوید که « قربانىاى که از روى نافرمانى هنگام ذبحش نامى غیر از نام خدا را برده باشند حرام است»٬ معلوم نیست عدهای بر چه اساسی معتقدند که ذبایح اهل کتاب حرام است زا آن که نامی بر آن برده نشده است.
همانطوری که شما هم میبینید و تصدیق میکنید هیچ جایی در قرآن نیامده است که گوشتی که نام خدا بر آن نیاورده شده حرام است؛ همیشه تاکید بر این است که گوشتی که نام غیر خدا بر آن آورده شده حرام است.
جالب است ندیدهام این نکته ساده را کسی اشاره ای بکند با این که در قرآن هست که در دسترس همه مسلمانان هم هست. باز جالب است که صریحاً در ادامه آیات ذکر شده که:«امروز پاکیزهها و طعام (و ذبایح) اهل کتاب بر شما و طعام (و ذبایح) شما بر آنان حلال است.» باز هم کسی از رساله نویسان به آن توجه نکرده است که با عنایت به آن مساله شرعی ذبایح اهل کتاب را روشن کند.
حل این مساله در نص قرآن ذکر شده {آیه ۵ سوره مائده} امّا متاسفانه اغلب قریب به اتفاق صاحبان رای اعتقاد بر حرام بودن ذبایح غیر مسلمانان دارند. به این آیه نیز توجه کنید:
انعام: فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ کَذِباً لِیُضِلَّ النَّاسَ بِغَیْرِ عِلْمٍ إِنَّ اللّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ (144)
این آیه دقیقاً قبل آیه حکم خوردنی های حرام در سوره انعام است. ترجمه آن: «چه کسی ظالم تر از کسی است که بدون علم به خدا افترا بزند برای اینکه مردم را گمراه کند؟ خدا کسانی را که ظلم میکنند، هدایت نمیکند.»
همچنین در آیه ۱۱۶ سوره نحل که در بالا ذکر کردم در ادامه ذکر موارد خوردنی های حرام آمده که:«با هر دروغى که به زبانتان مىآید، مگویید این حلال است و آن حرام؛ تا (با این کار) بر خداوند دروغ بسته باشید؛ کسانى که بر خداوند دروغ مىبندند رستگار نمىشوند.» استنباط بنده این است که هشدار میدهد که از خودتان حکم غیر از مواردی که ذکر شد ندهید و حلال خدا را به دروغ حرام نکنید که در این صورت به خدا دروغ میبندید.
باز هم در قرآن برای اینکه تمام درها را باز بگذارد در سوره مائده آیه ۳ مذکور است که:«هر کس در مخمصهاى ناچار شود و مایل به گناه نباشد (و از آنچه نهى شده بخورد) بداند که خداوند آمرزگار مهربان است». یعنی که اگر حتی کسی مجبور شود که حرامی را بخورد و چنان نباشد که این کار را از روی عناد و لجاجت بکند و مایل به این کار باشد٬حرجی بر او نیست چون خدا آمرزنده و مهربان است.
امیدوارم مواردی که از قرآن ذکرکردم به کار جویندگان بیاید.
=====================
پس نوشت:
-اگر به مملکت غرب آمدهایم و در زمینه تحصیلی خودمان چیزی هم نشدیم٬ شکر خدا که حداقل روش تحقیق یاد گرفتیم که به کار حل مسایل دیگر میآید٬ از جمله مسایل دینی.
= شاید ندانید در ایران چاپ ترجمه فارسی قرآن بدون این که متن عربی قرآن ذکر شود رسماً ممنوع است. یعنی شما میتوانید مثلاً انجیل فارسی را مانند یک کتاب در دست بگیرید و بخوانید٬ اما ترجمه فارسی تنهای قرآن اجازه چاپ ندارد! علت؟ گفتهاند باعث میشود تقدس این کتاب از بین برود...
منبع : وبلاگ پاره سنگ
قدیمی ترین هاجدیدترین هابهترین هابدترین هادیدگاه خوانندگان