پارک ملى دریاچه ارومیه، جلوه گاه کم نظیر طبیعت ایران

پارک ملى دریاچه ارومیه، جلوه گاه کم نظیر طبیعت ایران

هر گوشه از سرزمین ایران نقشى است دلپذیر از منظره بى نظیر طبیعت و آنچه خداوند به این سرزمین پاک بخشیده سرشار از جلوه گاه هاى رنگارنگ و بدیعى است که برخى از آنها را در هیچ جاى دنیا نمى توان یافت.
پارک ملى دریاچه ارومیه از جمله جلوه هاى کم نظیر طبیعى است که در شمال غرب فلات ایران و در مرکز فلات آذربایجان قرار دارد. این دریاچه با ۴۵۰۰ تا ۶ هزار کیلومتر مربع مساحت بیستمین دریاچه جهان از نظر وسعت و دومین دریاچه شور جهان بعد از بحرالمیت در فلسطین اشغالى است.
این دریاچه بزرگ ترین آبگیر دائمى آسیاى غربى است. آب دریاچه شور است و غلظت آن برحسب میزان بارندگى سالیانه متغیر و اگرچه در منطقه سردسیر قرار دارد در زمستان یخ نمى بندد. به دلیل شورى فراوان آب و وجود املاح زیاد ماهیان و دیگر موجودات آبزى در این دریاچه زیست نمى کنند. در آب دریاچه آرتمیا و ۱۲ نوع جلبک شور پسند به عنوان موجودات زنده آب شور یافت مى شوند که به مقدار زیاد در ته دریاچه روى سنگ هاى آن مى رویند و مواد غذایى پرندگان آبى بویژه مرغابى ها را تأمین مى کنند.
محیط خشک پارک ملى دریاچه ارومیه شامل ۱۰۲ جزیره بزرگ و کوچک است جزیره اسلامى بزرگ ترین جزیره این دریاچه به شمار مى رود.
جزیره کبودان یا قویون داغى با ۳ هزار و ۲۰۰ هکتار وسعت، جزیره اشک با ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار و اسپیر با یک هزار و ۱۵۰ هکتار به ترتیب بزرگ ترین جزایر دریاچه ارومیه را تشکیل مى دهند که به سبب زاد و ولد گونه هاى مختلف پرندگان از جمله فلامینگو و پلیکان و نیز پستانداران مانند کل، بز، قوچ و گوزن زرد ایرانى در این جزایر از اهمیت بالایى برخوردارند.
وجود پرندگان با ارزش نشانه حیات در پارک ملى دریاچه ارومیه بشمار مى رود. پرواز دسته جمعى فلامینگوها و پلیکان ها، تینجه ها و کاکایى ها در دریاچه از بدیع ترین دیدنى هاى طبیعت ایران است.
در سرشمارى که همه ساله از پارک ملى دریاچه ارومیه انجام مى گیرد مشخص شده که این زیستگاه کم نظیر محل زیست تابستان گذرانى و زمستان گذرانى ۱۸۰ گونه از پرندگان آبزى و کنار آبزى است که این تنوع زیستى در یک محدوده در جهان کم نظیر و براى هر توریستى جالب توجه است.
در این میان کاظم داشى (سنگ کاظم خان) یا قلعه یکدر یاقرخلار یکى از مکان هاى دیدنى و تاریخى دریاچه ارومیه که بیشتر شبیه شبه جزیره سنگى است. در نزدیکى روستاى گورچین قلعه در ۶۰ کیلومترى شمال ارومیه است. کاظم داشى براى کسانى که تازه به این شهر مى روند در نزدیک جاده جدید ارومیه - سلماس (جاده قره باغ) در دریاچه ارومیه به شکل شبه جزیره مشاهده مى شود که در گذشته کاملاً جزیره اى بوده است.
سنگ کاظم خان یا قرخلار (محل سکونت ۴۰ نفر) صخره اى است سنگى با محوطه دیدنى که به صورت یک شبه جزیره در عمیق ترین نقطه دریاچه ارومیه است. ارتفاع صخره سنگى بیش از ۳۵۰ متر است. دور تا دور این سنگ را با بریدن بدنه آن به شکل راهى در آورده اند که عرض آن ۶۰ متر و طولش در حدود ۵۰۰ متر است و تنها راه دستیابى به بالاى سنگ راهى است کم عرض.
این معبر سنگى هرچه به سمت بالاى سنگ نزدیک شود از عرض آن کاسته مى شود و تا ۶ متر کاهش مى یابد.
شکل آن صاف و یکپارچه است و قلعه اى بر آن است که فقط یک در دارد. آثار عمارت و ساختمان هاى متعدد از سنگ هاى بزرگ و تراشیده در پى و بناى آن به چشم مى خورد که از بین رفته است.
غار به اندازه اى است که ۲۰۰ نفر به راحتى مى توانند در داخل آن جابه جا شوند. در سال هاى ۱۹۱۴-۱۹۱۸ شخصى به نام کاظم خان از افراد غیور قوشچى این قلعه را براى دفاع در برابر حمله هاى اسماعیل آقا سمینقو ساخت.