هجوم کلاهبرداران اینترنتی به ایمیل کاربران ایرانی
هجوم کلاهبرداران اینترنتی به ایمیل کاربران ایرانی
حمید ضیایی پرور
«دوست گرامی، سلام!
خوشوقتیم به اطلاعتان برسانیم که شما برنده جایزه ٢٠ میلیون دلاری قرعه کشی شرکت Robertkeyشده اید. باتوجه به این که از بین هزاران نفر این جایزه به شما اختصاص یافته است، خواهشمندیم مشخصات کامل خود را برای ما ارسال فرمایید. در ضمن وکیل ما آقای Hons Stifen کارهای مربوط به شما را انجام خواهد داد. تلفن ها و آدرس های ما در زیر نوشته شده است.»
اگر روی یاهو یا جی میل یک آدرس پست الکترونیک رایگان داشته باشید حتما تاکنون بارها و بارها نامه هایی از این دست را دریافت کرده اید. خدا را شکر که در کشور ما کارت های هوشمند اعتباری هنوز رایج نشده است وگرنه معلوم نبود سالانه چند صد میلیون دلار پول مردم از این طریق به باد می رفت!
هر روزه میلیون ها پیام، مشابه این محتوا، به ایمیل افراد ارسال می شود. ارسال کننده ها مدعی هستند که از سوی یک شرکت آفریقایی، آسیایی یا اروپایی تماس می گیرند، وب سایت معرفی می کنند، آدرس و تلفن می دهند وحتی در مراحل اول برای جلب توجه فقط از شما می خواهند وارد سایتشان شوید و شماره سریال و کدی را که خود آنها به شما داده اند، وارد سیستم کنید، بعد برای شما تاریخ مراجعه تعیین می کنند، هتل رزرو می کنند، بلیت هواپیما می گیرند تا در مراسم اعلام برندگان به شخصه حضور یابید و جایزه چند میلیون دلاری خود را دریافت کنید، تنها در مراحل پایانی است که از شما می خواهند مبلغ اندکی در حد ١٠٠ تا ٥٠٠ دلار به منظور تشریفات گمرگی یا مالیاتی به آنها بپردازید و نقطه شروع کلاهبرداری دقیقا همین جاست.
اقدامات پلیس اینترپل ایران
پلیس اینترپل ایران اکنون در برابر پرونده های کلاهبرداری های اینترنتی برون مرزی فراوانی قرار گرفته است. در روش کلاهبرداری اینترنتی که شبکه های تبهکار با اغفال طعمه های خود، پول های میلیونی به جیب می زنند، هیچ ردپایی از عاملان کلاهبرداری های اینترنتی برجای نمی ماند.
نخستین پرونده کلاهبرداری اینترنتی در ایران به چند سال پیش برمی گردد که در آن یک مرد ایرانی وقتی ایمیل خودش را در سایت یاهو باز کرد به پیغام شادی بخشی برخورد. دختری که خود را ماریا باخ معرفی کرده بود با ادعای این که دختر نخست وزیر سابق کشور بوکینافاسو است از گنجی گفته بود که مرد ایرانی می توانست نیمی از آن را در اختیار داشته باشد. ماریا، در پیغام ایمیلی اش اعلام کرده بود دختری تنها و مجرد است و با مرگ پدرش شرایطی پیدا کرده است که نمی تواند به بورکینافاسو برود و می خواهد مرد ایرانی به عنوان وکیل وی به کشورشان برود و ثروت افسانه ای به جای مانده از پدر را از بورکینافاسو خارج کند. بدین ترتیب، وقتی با درخواست های ظاهرا قانونی ماریا، مرد ایرانی پول میلیونی را به حساب وی در بانک های خارجی واریز کرد تا او بتواند با پرداخت مالیات گنج خود در بورکینافاسو، شرایط انتقال آن را به ایران فراهم کند، تماس بین ماریا و مرد ایرانی به طور ناگهانی قطع شد تا این که پرده از راز کلاهبرداری اینترنتی برداشته شد. ماجرای این کلاهبرداری اینترنتی در اداره جرایم رایانه ای پلیس آگاهی تهران تحت بررسی قرار گرفت و تیم تحقیق با بیشتر شدن پرونده های مشابهی پی برد که گروه سازمان یافته ای در سطح گسترده ای به ارسال پیغام های اینترنتی به خصوص به مشترکان پست الکترونیکی سایت یاهو اقدام می کنند و با پیشنهادهای میلیونی به اغفال طعمه های خود می پردازند.
کلاهبرداری ٧٠ میلیون تومانی از تاجر مشهدی
یکی دیگر از قربانیان کلاهبرداری اینترنتی یک تاجر مشهدی بود که وقتی ایمیل خود را در سایت یاهو بررسی کرد از ٣ سایت و کمپانی جداگانه پیغام هایی را دید که در آن برنده خوشبخت معرفی شده بود. این پیغام ها با فاصله زمانی کوتاه به پست الکترونیکی تاجر مشهدی ارسال شده بود که کمپانی Belgium international lottery swepstakesاعلام کرده بود محمدرضا برنده یک میلیون یورویی است و همراه ٩ مشترک اینترنتی دیگر به این جایزه دست یافته است و ٢ کمپانی Royalagenciaو Eritage consults l نیز تاجر مشهدی را برنده ٤٥٠ هزار دلاری معرفی کردند و یک سری اطلاعات از محمدرضا خواستند.
آنان از محمدرضا خواستند به منظور ترانسفر پول به ایران مبالغی از سوی برنده خوش شانس برای پرداخت بیمه، مالیات ویژه درآمدهای اتفاقی و حق ترانسفر پرداخت شود.
تاجر ٣٩ ساله نیز با وجود تلاش بسیار برای نپرداختن چنین پولی وقتی می بیند برای دریافت جایزه اش چاره ای جز تسلیم شدن در برابر درخواست های کمپانی های خارجی را ندارد، حدود ٦٥ هزار یورو- حدود ٧٠ میلیون تومان- به حساب های خارجی کمپانی ها ارسال می کند به امید این که به ثروت بادآورده ای دست خواهد یافت.
بعد از گذشت مدتی طولانی وقتی تاجر مشهدی متوجه شد دیگر تماسی با وی گرفته نمی شود و به تماس های وی نیز پاسخی داده نمی شود، پی برد که در دام کلاهبرداران اینترنتی گرفتار شده است.
هشدار پلیس
سرهنگ خوئینی معاونت جرایم جنایی پلیس آگاهی تهران، در هشدارهایی برای کسانی که چنین پیغام هایی را در ایمیل های شخصی خود دریافت می کنند، اعلام کرده است: این گروه ها از طمع مالباختگان استفاده می کنند تا از آنان کلاهبرداری کنند و بررسی هایی که انجام گرفته مشخص می کند طمع قربانیان این نوع کلاهبرداری چنین خساراتی به بار آورده است. متاسفانه گاهی مشاهده شده است که دریافت کنندگان این پیغام ها حتی وقتی در بدو امر به ما مراجعه می کنند و اعلام می داریم که مورد کلاهبرداری اینترنتی است، به خاطر طمع بسیار پافشاری به صحت معامله می کنند و تن به خواسته های این کلاهبرداران بین المللی می دهند. در حالی که تاکنون هیچ موردی از این گونه ایمیل ها و پیغام های اغفال کننده صحت نداشته است.
شبکه های هرمی
کلاهبرداری اینترنتی محدود به افراد و شبکه های خارجی نیست، در سال های اخیر انواع و اقسام شبکه های هرمی در کشور از طریق اینترنت و با روش های مختلف، اقدام به کلاهبرداری از مردم کرده اند.
بسیاری از این شبکه ها با اقدامات قوه قضائیه منهدم شده است اما برخی به فعالیت خود ادامه می دهند. شیوه جدید این شبکه ها تحت عناوین ظاهر فریب تجارت الکترونیک، فعالیت در بورس های الکترونیک، بازاریابی اینترنتی، فروشگاه های آنلاین، تبلیغات پیکسلی و غیره می باشد.
واقعیت این است که اگرچه امروزه تجارت الکترونیک حجم وسیعی از انتقال های مالی جهان را به خود اختصاص داده اما در آن شکل از تجارت، قانون و مقررات تجاری و حقوقی و مالی معتبر دنیا حاکم است، امضای دیجیتالی وجود دارد، امنیت فضای دیجیتالی تامین شده است و بانک ها و بیمه های رسمی، از فرآیند تجارت الکترونیک حمایت می کنند. اما در شیوه های رایج در ایران به طور عمده کالایی برای تجارت وجود ندارد و همه جا صحبت از بازاریابی و تبلیغات و مشتری یابی براساس یک فرمول ثابت است.
متاسفانه برخی از این شبکه ها مسئله انتقال وجوه را از طریق حساب های اینترنتی معتبر بانک های ایرانی انجام می دهند که نظارتی هم بر آنها نیست. شاید به همین دلیل است که بانک مرکزی نیز وارد عمل شده و نسبت به این روش های مشکوک هشدار داده است.
هشدار بانک مرکزی در مورد کلاهبرداری اینترنتی
در اطلاعیه بانک مرکزی آمده است: به تازگی مشاهده شده است کلاهبرداران اینترنتی ضمن بهره گیری از روش های معمول جعل و سوءاستفاده در اینترنت با راه اندازی وب سایت هایی با آدرس های غلط انداز همچون www.aberbank.comو نظایر آنها مدعی شده اند که تحت سرپرستی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و با همکاری بانک های تجاری عمده، به راه اندازی امکانات مربوط به خرید و فروش اینترنتی مبادرت کرده اند و ضمن آن محلی را برای درج شماره کارت و گذرواژه (کلمه عبور) کارت بانک های اعضا تعبیه کرده اند و از بازدید کننده می خواهند که با وارد کردن اطلاعات کارت بانک خود، از امکانات مربوط به پرداخت های اینترنتی بهره مند شود.
به کلیه مشتریان و دارندگان کارت بانک ها در سراسر کشور هشدار داده می شود که از ارائه اطلاعات محرمانه مربوط به کارت بانک خود شامل شماره کارت، شماره حساب و گذرواژه و درج آنها در صفحه وب سایت ها- حتی به منظور کنجکاوی- پرهیز کنند و این موارد را به هیچ عنوان در اختیار هیچ وب سایتی قرار ندهند، در غیر این صورت مسئولیت سوءاستفاده احتمالی از اطلاعات حساب و وقوع کلاهبرداری به عهده دارنده کارت خواهد بود.
همچنین اعلام می شود بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تا این تاریخ هیچ گونه مجوزی تحت هیچ عنوان برای انجام امور مربوط به خرید و فروش اینترنتی صادر نکرده و هیچ گونه امکاناتی را به منظور پرداخت اینترنتی از طریق «شتاب» راه اندازی نکرده است و در صورت معرفی این امکان، وب سایت های معتبر برای انجام پرداخت و درج اطلاعات کارت بانک تنها از طریق وب سایت رسمی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران واقع در آدرس https://www.cbi.ir به اطلاع عموم خواهد رسید. بر این اساس بار دیگر تاکید می شود که تا اطلاع ثانوی از هرگونه مراجعه یا درج اطلاعات حساب یا کارت خود در وب سایت های متفرقه و ناشناس، که اغلب دارای آدرس های به ظاهر معتبر هستند، خودداری کنید. بدیهی است این بانک اقدامات لازم را در حد امکانات فناوری به منظور تعقیب قانونی و مسدود کردن وب سایت های مزبور به عمل خواهد آورد.
مجازات کلاهبرداری اینترنتی
باوجودی که لایحه مبارزه با جرایم رایانه ای و اینترنتی پس از کش و قوس فراوان میان قوه قضائیه و دولت حدود ٢ سال است که به مجلس ارسال شده است اما همچنان در کشوی میز نمایندگان خاک می خورد و کسی به فکر تصویب آن نیست. با روند موجود تصویب نهایی این لایحه مهم به عمر مجلس هفتم قد نخواهد داد و باید منتظر سال های آینده بود. معلوم نیست تا آن موقع چند شهروند دیگر ایرانی قربانی کلاهبرداری های اینترنتی داخلی و خارجی خواهند شد