اما در حقیقت، این یکی از بزرگترین بازارهای تجارت تریاک در افغانستان است.
کشاورزان از ولایت ننگرهار و دیگر ولایات تولید کننده مواد مخدر، تریاک خود را برای فروش به این بازار می آورند. بیشتر تریاک موجود در این بازار، از ننگرهار و هلمند، بزرگترین تولید کنندگان مواد مخدر در افغانستان، فراهم می شود.
در این بازار، روزانه هزاران کیلو تریاک خرید و فروش می شود.
بوی تریاک
پیش از اینکه معامله تریاک و انتقال آن نهایی شود، سر و صدای زیادی میان سوداگران مواد مخدر در دکانهای این بازار در مورد قیمت و کیفیت تریاک بالا می گیرد.
ترازوهای بزرگی در هر دکان موجود است و شاگردان دکانها، تریاک را وزن می کنند - گل محمد، سرگرم شمارش پول کلدار پاکستانی برای پرداخت در بدل مقدار تریاکی است که از یکی از مشتریان خود خریداری کرده.
او هر روز صدها کیلو تریاک خریداری می کند و بوی این مواد در همه جای دکان پراکنده است.
در بیرون از دکان گل محمد، وسایط نقلیه رفت و آمد می کنند - این دکان برای بازدیدکنندگان معمولی، چای سبز می فروشد.
اما الزامی ندارید که متوجه شوید در نزدیکی این دکان، مردی خریطه بزرگی را که مملو از صدها و هزاران افغانی (واحد پول افغانستان) است، انتقال می دهد.
مخفیانه
سوداگران مواد مخدر، تفنگچه های جیبی با خود حمل می کنند که به گفته آنان، برای امنیت خودشان است.
انتقاد آنها باید کسانی را هدف قرار دهند که هرویین را به کشورهای غربی به فروش می رسانند. من تریاک می فروشم تا به خانواده ام نان فراهم کنم و کسانی که این مواد را می خرند، می توانند از آن دارو بسازند |
مشتریان بسته های تریاک را مخفیانه وارد این دکانها می کنند و از آن با نام مستعار "مال" یاد می کنند. این افراد همواره مراقب هستند که ماموران دولتی در مورد آنان آگاهی نیابند.
از من که با شماری از این افراد گفتگو می کردم، بارها خواسته شد که از چهره کسی عکس نگیرم و نیز نام کسی را افشا نکنم.
یکی از اندک کسانی که در این بازار حاضر شد با من صحبت کند گفت: "در این صورت ما کشته و یا بازداشت خواهیم شد."
تامین معیشت
بعضی از روستاییان، مانند عبدالله جان هجده ساله، برای رسیدن به بازار شیگل، مجبور هستند چهار ساعت پیاده روی کنند. خستگی از سر و صورت او نمایان است.
اگر او از سوی ماموران دولتی شناسایی و یا بازداشت شود، پولی را از دست خواهد داد که می تواند تا یک سال برای همه ای خانواده اش تامین معیشت کند.
او می گوید: "من ساعت چهار صبح به قصد این بازار حرکت کرده ام و چهار ساعت وقت گرفت تا به اینجا (بازار شیگل) رسیدم. من ده کیلوگرم تریاک از مزرعه خود برای فروش آورده ام."
پس از یک چانه زنی سخت با گل محمد خان - خریدار تریاک - عبدالله جان در بدل موادی که با خود آورده بود، معادل هزار و چهارصد دلار آمریکایی به دست آورد - پولی که شاید در بدل هیچ محصول دیگری نمی توانست به دست آورد.
او یکی از صدها نفری است که برای خرید و یا فروش تریاک، به بازار شیگل می آیند.
تهاجم نیروهای امنیتی
تریاک از اینجا توسط سوداگران محلی مواد مخدر، به روستاها و مناطق کوهستانی در نزدیکی مرز انتقال داده می شود؛ جایی که تریاک در لابراتوارهای مخصوص، به هرویین تبدیل می شود.
این هرویین بعدا به اروپا قاچاق می شود.
تلاش های دولت برای بستن بازار شیگل به جای نرسیده است |
بازار شیگل، برای اولین بار در زمان حاکمیت طالبان و زمانی که این گروه اجازه کشت خشخاش را صادر کردند، آشکارا به فعالیت آغاز کرد.
پس از کنار رفتن طالبان از قدرت، این بازار چندین بار مورد تهاجم نیروهای امنیتی قرار گرفته، اما هر بار دوباره آغاز به فعالیت کرده است.
در ماه های اخیر، نیروهای ویژه مبارزه با مواد مخدر افغانستان در همکاری با نیروهای خارجی، این بازار را مورد حمله قرار دادند - این نیروها در این تهاجم، شماری را بازداشت و مقدار زیادی از تریاک و هرویین را نیز ضبط کردند.
اما این نیروها، موفق به بستن این بازار نشدند.
تنها راه زنده ماندن
آمریکا اخیرا بیش از ده ملیارد دلار به دولت افغانستان داد، اما بیشتر این پول به جای ایجاد منابع جاگزین درآمد، در زمینه امنیت مصرف خواهد شد.
در حالی که برای گل محمد خان، 45 ساله، اشتغال در کار و بار مواد مخدر، تنها راه زنده ماندن است.
او می گوید: "اگر ما جاده های درست، بیمارستانها، کارخانه ها می داشتیم و اگر فرصت های کاری وجود می داشت، کاری را که حالا انجام می دهم، آن زمان انجام نمی دادم."
پول بیشتر؟ این افراد در مناطق کوهستانی چون ولسوالی اچین و دیگر روستاهای مرزی، همه چیز در اختیار دارند، از اسلحه ماشیندار (مسلسل) گرفته تا راکت اندازها. طبعا که وسایط نقلیه و پول آنان نیز بهتر و بیشتر از چیزیست که ما در اختیار داریم |
ظرف ده سال گذشته، گل محمد بسیاری رژیم ها را شاهد بوده و دکان او نیز چندین بار مورد حمله قرار گرفته اما هیچگاه بازداشت نشده است.
در داخل دکان گل محمد، انواع مختلف اشیا را دیدم که برای تهیه هرویین از آن کار گرفته می شود. قیمت یک کیلو تریاک خشک، در هرجای افغانستان از ده هزار افغانی، برابر با 201 دلار شروع می شود و برای تریاک تر، 5500 افغانی، برابر با 110 دلار پرداخت می شود.
مافیای نیرومندتر از دولت
براساس اظهارات مقامات، مافیای مواد مخدر از قدرت زیادی برخوردار است.
ژنرال داوود داوود، معاون وزارت داخله (کشور) در امور مواد مخدر می گوید: "آنها (مافیا) خیلی نیرومند هستند به حدی که ما برای مبارزه با آنان، گاهی با کمبود نفر روبرو می شویم."
او می گوید: "این افراد در مناطق کوهستانی چون ولسوالی اچین و دیگر روستاهای مرزی، همه چیز در اختیار دارند، از اسلحه ماشیندار (مسلسل) گرفته تا راکت اندازها. طبعا که وسایط نقلیه و پول آنان نیز بهتر و بیشتر از چیزیست که ما در اختیار داریم."
حاجی دین گل، که می خواهد بیست کیلوگرم تریاک خود را بفروشد، دولت افغانستان و جامعه جهانی را بخاطر هدف قرار دادن کشاورزان، به جای قاچاقچیان مواد مخدر، مورد انتقاد قرار می دهد.
او می گوید: "آنها باید کسانی را هدف قرار دهند که هرویین را به کشورهای غربی به فروش می رسانند. من تریاک می فروشم تا به خانواده ام نان فراهم کنم و کسانی که این مواد را می خرند، می توانند از آن دارو بسازند. زمانی که جاده های درست و آب سالم برای ما فراهم شد، کشت خشخاش را متوقف خواهم کرد."
پیش از آنکه دکان گل محمد خان را ترک بگویم، به من گفت که فروش تریاک، تجارت دلخواه او نیست.
او گفت: "من نمی خواهم که فرزندانم نیز همین کار را ادامه دهند و امیدوار هستم که یک روز جهان ما را کمک کند. تنها آن روز است که ما تجارت تریاک را توقف خواهیم داد."