محمد ایرانشاهی،کارشناس مرمت سازمان میراث فرهنگی استان مرکزی: بقعه و شبستان امامزادگان 72 تن ساروق در اقدامی نادرست و خالی از هرگونه حس صیانت از فرهنگ بر جای مانده از گذشتگان تخریب شد .
این امامزاده یکی از آثار تاریخی کشورمان به شمار می رود که دیر زمانی هنر هنرمندان چیره دست این آب و خاک را در خشت خشت پیکر خسته خود نهفته داشته و سالیان سال چشم هر بیننده خوش ذوق هنردوست را خیره کرده بود.
بقعه و شبستان امامزادگان 72 تن ساروق در مسیر شهر اراک به فریمن و در فاصله 60 کیلومتری از اراک واقع شده است.
دوستداران اهل ذوق نام این بنای تاریخی را عجین با نام بزرگ مردی به نام کربلایی کاظم ساروق می دانند که در رخدادی اعجابانگیز در حالی که کمترین سواد خواندن و نوشن نداشت و در کنار بارگاه ملکوتی این امامزادگان در لحظهای آیات نور را بر خشت خشت این بنای ارزشمند مشاهده کرد و حافظ کل قرآن کریم شد.
حال که پس از طی سالیان طولانی متولیان امر در صدد برگزاری مراسم نکوداشت برای این بزرگ مرد برآمدند ،به جای غنا بخشیدن به اجرای برنامههای بزرگداشت و زیباسازی محیط برگزاری مراسم و به جای صیانت از این محل تاریخی ، در یک اقدام عجولانه متولیان برگزاری مراسم بخش های مختلف بناهای این مجموعه از جمله شبستان تاریخی همجوار بقعه اصلی را کاملا تخریب کردند.
بنای قدیمی این امامزاده با محوطه سازی زیبای مناسب با شان فرهنگی مجموعه، خود نمودار تفکر ژرف پایهگذار این اثر تاریخی است.
درختان کهنسال سر به فلک کشیده آرامشی وصفناپذیر به زوار و بازدیدکنندگان میبخشد. اما در حال حاضر دیگر از آن بنای ارزشمند و محیط آرام پیرامون خبری نیست و به جای آواز پرندگان خوشالحان ،نعره دلخراش ماشین آلات ساختمانی و راهسازی طنین انداز شده است .
اکنون به بهانه برگزاری این مراسم نهادهای مسوول استان با فشار و حمایت شدید استانداری استان مرکزی اقدامات به اصطلاح عمرانی و توسعهای در پیرامون این بنا آغاز کردهاند که از دو جنبه قابل نقد و بررسی است .
نخست آنکه به طور مکرر تجربه بر ما اثبات کرده کارهای عجولانه عمرانی که به اضطرار و بدون مطالعات اصولی و علمی اجرایی می شوند، در دراز مدت با اشکالات عدیدهای مواجه خواهند شد.
دوم آنکه در سال گذشته با بودجه عمومی بیتالمال توسط سازمان میراث فرهنگی استان مرکزی طرح ساماندهی و مدت این مجموعه تهیه شد.
گرچه اشکالاتی نیز بر این طرح وارد است ولی به هرحال توسط کارشناسان آگاه به امور صیانت از ابنیه تاریخی تهیه شده است .
حال باید از مدعیان حرکت های فرهنگی این سوال را کرد که آیا برگزاری نکوداشت و یادواره یک مقام خدماتی میتواند بهانهای برای تخریب بخش از پیکره تاریخ و فرهنگ کهن این مرز و بوم باشد؟
با طرح این موضوع به دوستداران فرهنگی اصیل ایران این نکته را یادآور می شوم که برگزاری چنین کنگرههایی نه تنها نباید سبب از بین رفتن بخش هایی از یک اثر فرهنگی شود بلکه میبایست در برگزاری مراسمی این چنین علاوه بر معرفی به جهانیان، بر هنرمندی هنرورزان پیشینیان تاکید و آثار ارزشمند آنان را جلوه گاه فرهنگ غنی و قدمت تاریخی آن کرد.