تصویر علی پروین برروی جلد مجله دنیای ورزش در سال۵۶

تصویر علی پروین برروی جلد مجله دنیای ورزش در سال56

باورکردنی نیست. مهاجمی که سال گذشته در لیگ حرفه یی برای تیمش 200 دقیقه هم بازی نکرده، برای حضور در همان تیم 120 میلیون تومان پول می گیرد. 120 میلیون برای 34 بازی که برای هر بازی رقمی نزدیک به 4 میلیون تومان را نشان می دهد. از مختصات برخورداری از حداقل های AFC در سال 2009، یکی همین حرفه یی شدن بازیکنان است اما معیارهای حرفه یی گری در ایران چیست و از چه زمانی این معیار، اجرایی می شود. مهم نیست،

اما در روزهایی که نقل و انتقالات به شکل واقعی کلمه اسم بازار را پیدا کرده است مروری بر حوادث قدیمی این عرصه خواندنی است. امروز از انتقال یک بازیکن از باشگاهی به باشگاه دیگر یک باشگاه دولتی پول می دهد و یک یا چند دلال که در مسیر تیم جدید بازیکن و او قرار گرفته اند، پول دریافت می کنند. اولین باری که انتقال یک بازیکن در مسیر باشگاه به باشگاه عملی شد سال 1352 بود. جواد الله وردی بعد از درگیری با مسوولان تیم تاج سابق در روز 16 شهریور آن سال عملاً راه جدایی برگزید و به رغم آنکه هنوز یک سال از قراردادش باقی مانده بود به تیم پرسپولیس رفت.

پرسپولیس برای صدور رضایت نامه جواد الله وردی 12 هزار تومان به استقلال داد اما از این پول حتی یک ریال هم به جواد الله وردی نرسید، هرچند او می گوید؛ ما خوشبخت بودیم که در زمان مان برای بازی فوتبال چندرغازی می دادند. اگر زمان دکتر اکرامی بود که مجبور بودیم برای انجام بازی خودمان هم بلیت بخریم،

اما دکتر اکرامی مروج تفکرات آماتوریسم در دهه چهل بود. همان ایده یی که بعدها در شاهین این دهه شکافی بزرگ ایجاد کرد. تفکر شاهینی ها به هیچ وجه با پول و حرفه یی گری همسو نبود. در روزهایی که درآمد یک هنرپیشه برای هر فیلم بین 100 تا 300 هزار تومان بود، به همایون بهزادی 300 هزار تومان پیشنهاد کردند تا در فیلم سرطلایی در نقش خودش بازی کند. براساس یک معیار مشترک، مثلاً قیمت اتومبیل پیکان صفرکیلومتر، با آن پول می شد 20 دستگاه پیکان صفر خرید که امروز این رقم به 140 میلیون تومان می رسد. همایون بهزادی در راستای چنین تفکری چنین مبلغ هنگفتی را رد کرد.

اما آقا شعاع، مدیر معروف و دست و دلباز تیم شعاع اولین کسی بود که برای فوتبال بازی کردن، پرداخت پول را به بازیکنانش ترویج داد. او به فریبرز اسماعیلی، یک بنز 220 شیک قرمز داد که در تهران نمونه منحصر به فردی بود، ضمن آنکه قدیمی ها هنوز موتورگازی حسین آبشناسان را به یاد دارند که آقاشعاع برای بازی در تیم شعا ع به آبشناسان داده بود. موتورگازی آبشناسان، مردی که 15 سال بعد رئیس فدراسیون فوتبال ایران شد، سمبل حرفه یی گری در ایران بود.

مسیری که با انتقال مسیح مسیح نیا در سال 1353 از پرسپولیس به ابومسلم تبدیل به بزرگراه شد. مسیح نیا از ابومسلمی ها و آقای عطاءالله مهاجرانی (هیچ نسبتی با وزیر سابق ارشاد ندارد) 150 میلیون تومان پول گرفت. به جز این، او از امکانات دیگر باشگاه ابومسلم مشهد هم بهره گرفت. در این راستا ناصر حجازی هم که محبوب تاجی ها بود، با عقد یک قرارداد سنگین به شهباز پیوست که به شکلی ژنتیکی هم خانواده پرسپولیس بود. حضور تاجی هایی مثل حجازی، عبداللهی، غلامحسین مظلومی و عادلخانی در تیم شهباز که نیای او با پرسپولیس مشترک بود نشان می داد که مجموعه در مسیر حرفه یی گری و دوری از باورهای سنتی پایبندی به باشگاه قرار گرفته است.

حجازی علی الاصول یک آدم حسابگر بود. مرد حسابگری که قدیمی ها نام او و دوستش پروین را در جمع زرنگ ها می نویسند.

حجازی بارها تیم ملی را تنها به این دلیل همراهی نکرد که پاداش قابل قبولی از مسوولان دریافت نکرده بود اما بین این دو بچه زرنگ دهه 50 «علی پروین» اندکی باهوش تر بود. او در سال 1355 چک 150 هزار تومانی علی عبده را گرفت و از رقم دیوانه کننده 350 هزار تومان شهبازی ها گذر کرد.

فوتبال حرفه یی در ایران را بعد از انقلاب، برخلاف تصور نه تیم کشاورز که سلطان پوست و روده ایران (پورا) یعنی عبدالله صوفیانی آغاز کرد. او با خرید کیان می خواست خدمتی ارزنده به فوتبال کند که نکرد، بعدها کشاورز و تجارت پول به فوتبال آوردند. کشاورزی ها در اسفند سال 1369 رقم عجیب 6 میلیون تومانی را در فوتبال بدعت گذاشتند.

محرمی با یک کار عجیب از 6 میلیون کشاورز گذشت و با 800 هزار تومان در پرسپولیس آرام شد. علی پروین اگر به پرسپولیس تخفیف داد بعدها صاحب همه چیز شد اما مجتبی محرمی چطور؟ امروز او تنها یک اتومبیل پژو 206 از دار دنیا دارد و بس، در منزل پدری در خیابان استخر تهران زندگی می کند و جمع دارایی هایش صفر است در حالی که روزگار بازیگری او با بچه کوچک های امروز که یک دهم او فوتبال بلد نیستند و امروز هزاران برابر او ثروت دارند اصلاً قابل قیاس نبود،