به گزارش خبرنگار علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منشاء بروز این عارضه عدم پیوند طرفین راست و چپ لبها و سقف دهان نوزاد در ماه های آخر بارداری است. در برخی نوزادان این قسمت ها به طور کامل به یکدیگر متصل نمیشوند که در چنین مواردی کودک با قطع پیوند در لب بالایی متولد میشود که «شکاف لب» خوانده میشود. نقص مادرزادی در کام نیز به عنوان «شکاف کام» نامیده میشود و از آنجا که رشد لب و کام دو عملکرد جداگانه هستند؛ لذا برخی کودکان میتوانند یک شکاف لب، یک شکاف کام یا انواعی از هر دو را داشته باشند.
در کشورهای پیشرفته کودکانی که با عارضه شکاف لب یا شکاف کام متولد میشوند؛ بلافاصله یا مدت کوتاهی پس از تولد، تحت جراحی ترمیمی قرار میگیرند اما خانوادههای بسیاری خصوصا در کشورهای جهان سوم نمیتوانند هزینه های چنین جراحی ترمیمی را تامین کنند و متاسفانه این کودکان از همان سال های نخست زندگی علاوه بر رنج و ناراحتی ناشی از تغییر شکل صورت و مشکلات و اختلالات عدیده در سیستم شنوایی، تنفسی، بلع غذا و کاهش ایمنی دستگاه گوارشی در برابر ویروسها با بسیاری از مشکلات روانی-اجتماعی از قبیل اضطراب اجتماعی، تنهایی، افسردگی و بیگانگی از همسالانشان نیز مواجه میشوند و به این ترتیب زندگی این گروه از بیماران و خانواده های آنها به شکلی بسیار نامطلوب تحت تاثیر قرار میگیرد.
آگاهی از این درد و رنج ها و اندیشه ستودنی کمک به کاهش درد و رنج بیماران مبتلا به عارضه «لب شکری» و تسهیل درمان آنها انگیزهای برای دو دانشجوی جوان ایرانی دانشگاه «تگزاس» شده که با جلب یاری جمعی از متخصصان و اساتید پزشکی در آمریکا موسسه خیریهای را برای انجام جراحیهای ترمیمی کودکان متبلا و نیازمند راه اندازی کرده و فرصت لبخند را به این لبهای بیمار ارزانی کنند.
اعضای داوطلب موسسه غیرانتفاعی «Chance To Smile» (فرصت لبخند) که به همت «پریا اعتباری» و «مسعود سامان» با حمایت دانشکدههای پزشکی و دندانپزشکی دانشگاه تگزاس و کمکهای مردمی و پشتیبانی برخی موسسات دیگر راهاندازی شده با سفر به نقاط مختلف جهان، جراحیهای ترمیمی را به صورت رایگان به افراد نیازمند ارائه میکنند.
پریا اعتباری که 24 سال دارد و از شش سالگی از ایران مهاجرت کرده و در حال حاضر دانشجوی سال پنجم دندانپزشکی دانشگاه علوم بهداشتی تگزاس است در گفتوگو با خبرنگار «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اشاره به رنجها و مشکلات عدیده کودکان مبتلا به عارضه مادرزادی شکاف لب و کام اظهار داشت: به منظور رفع این معضل و با هدف آگاهی هر چه بیشتر پزشکان، پرستاران و خانوادهها از این مشکلات در کمتر از یک سال گذشته اقدام به تاسیس موسسه غیرانتفاعی Chance To Smile کردیم که در آن از تیمهای مختلف پزشکی شامل دندانپزشک اطفال، جراح فک و دهان، جراح گوش و حلق و بینی، جراح پلاستیک و جراح اطفال استفاده میشود.
وی با اشاره به حضور داوطلبانه متخصصان مختلف در این موسسه برای انجام سفرهای خارجی گفت: نخستین سفر در سپتامبر 2006 به مکزیک و دومین سفر در مارس 2007 به نیکاراگوئه انجام شد که به دلیل عدم برنامهریزی تعداد کمی از بیماران را معاینه کردیم و همه گونه درمان اعم از چرک گوش تا جراحی لوزه انجام شد که بسیار موفقتر از سفر اول بود اما هماهنگی تمامی متخصصان برای سفرهای دو هفتهیی با مشکلات زیادی همراه است.
اعتباری در ادامه با بیان این که این گروه از بیماران معمولا خجالتی هستند و خصوصا در سنین پایین به خاطر مشکلات زیبایی و بلع غذا به شدت از حضور در اجتماع پرهیز میکنند، اظهار داشت: یکی از برنامههای موسسه این است که از طریق سایت خود اطلاعات عمومی و تخصصی پزشکی را درباره نحوه برخورد و غذا دادن به این افراد را نیز ارائه کند تا زندگی این بیماران را چه از نظر پزشکی و چه از روانشناسی ارتقاء دهیم.
مسعود سامان، دیگر دانشجوی ایرانی بنیانگذار این انجمن که 25 سال دارد و نیز پس از اخذ مدرک کارشناسی خود در رشته علوم مغز و اعصاب، تحصیلات سال ششم پزشکی را در دانشگاه تگزاس پشت سر میگذرد در خصوص علت ابتلاء برخی از نوزادان به این عارضه به ایسنا گفت: علت عمده ابتلاء به این بیماری سطح پایین تحصیلات و مسایلی نظیر استعمال دخانیات، کمبود اسید فولیک و ویتامینهای مورد نیاز بدن در دوره بارداری مادر است که مشکلات مالی این خانوادهها نیز به تمایل کمتر برای انجام جراحیهای ترمیمی و زیبایی منجر میشود.
وی با اشاره به شیوع بالای این بیماری در کشورهای مختلف جهان اظهار کرد: بر اساس آمارها به طور متوسط یک ششصدم موالید به این عارضه دچار میشوند که در آسیا بیشترین و در آفریقا کمترین میزان حضور دارند و همچنین این رقم در میان سرخپوستان آمریکایی به یک سیصدم رسیده و در ایران یک پانصدم است.
سامان در خصوص نحوه درمان این نوزادان گفت: جراحیهای ترمیمی ممکن است از سه تا 12 جراحی برای هر فرد باشد که به طور متوسط هر بیمار باید تحت پنج یا شش جراحی قرار بگیرد که هزینه آنها در آمریکا حدود 40 تا 50 هزار دلار و در سایر کشورها - بدون هزینههای بیمارستانی - 300 دلار است و انجام کامل جراحیها بالغ بر یکهزار تا هزار و 500 دلار هزینه دربر دارد که البته در سفرهای خارجی موسسه تمامی جراحیها انجام نمیشود.
وی در خصوص مراحل مختلف جراحیهای این بیماران اظهار کرد: مراحل مختلف جراحی شامل جراحی مجاری شنوایی و تغییر آن از حالت افقی به عمومی، جراحی مجاری تنفسی و خروج لوزهها، جراحی بستن سقف دهان به کمک این وسیله ابداعی یا پیوند استخوان از سایر قسمتهای بدن نوزاد، جراحی لب و بسته شدن آن، جراحی بینی و زیبایی و در نهایت رسیدگی به دندانها و ارتودنسی در دو مرحله ( کوچک شدن فک بالا در سنین 4 تا 5 سالگی و صاف شدن دندانها در سنین 14 تا 15 سالگی ) میباشد اما ذکر این نکته ضروری است که درمان این بیماران هر چه زودتر انجام شود، تعداد جراحیها، کمتر و نتایج سودمندتری حاصل میشود.
اعتباری که تحصیلات کارشناسی خود را در رشته علوم مغز و اعصاب در دانشگاه دالاس گذرانده و اخیرا با ارائه مقالهای رتبه سوم بیست و پنجمین دوره کنفرانس آکادمی دندانپزشکی آمریکا را کسب کرده است، درباره تحقیقات خود در این زمینه خاطر نشان کرد: کسب جایزه سوم این کنفرانس مربوط به ارائه مقالهای با عنوان « کاربرد وسیله قالبگیری لثه قبل از جراحی در درمان نوزادان مبتلا به لب شکری و شکاف سقف دهان» بود که با هدف آشنایی پزشکان و دندانپزشکان با جدیدترین متد و وسایل ارتوپدی برای نزدیک سازی استخوانهای سق دهان پیش از عمل جراحی ترمیمی شکاف سق در بیست و پنجمین دوره کنفرانس آکادمی دندانپزشکی آمریکا ارائه شد.
وی تصریح کرد: طی 10 سال گذشته ابزاری جهت نزدیک کردن استخوانهای سقف دهان و قابل استفاده در دوران تولد نوزاد تا سه ماهگی ساخته شده که در صورت آگاهی پزشک جراح از وجود این وسیله ارتوپدی میتوان نوزاد را به دندانپزشک معرفی کرد و از این وسیله در اروپا بیشتر استفاده میشود و بهرهمندی از آن در نوزادان امکان بهبود را سریعتر و جراحیهای کمتری را میطلبد.
وی در تشریح نحوه استفاده از این وسیله گفت: این وسیله پلاستیکی در دو طرف سقف دهان قرار گرفته و میلهای از دهان خارج و وارد بینی میشود که به صاف نگهداشتن استخوان ستون بینی برای مواجهه کمتر با مشکلات زیبایی میانجامد.
دانشجویان ایرانی پایهگذار موسسه «Chance To Smile» در پایان با ابراز علاقمندی شدید به برقراری ارتباط با پزشکان و دندانپزشکان ایرانی و کمک به بهبود مبتلایان به عارضه لب شکری در کشور تاکید کردند که طرح ارائه خدمات به بیماران ایرانی و افزایش دورههای سفر ــ به دلیل مسافت طولانی ایران و آمریکا ــ و نیز ارائه اطلاعات وب سایت به زبان فارسی را در میزگرد ماه جاری موسسه مطرح کرده و تلاش خواهند کرد امکانات این امر را تا سال آینده فراهم کنند.