آیا متکی از بحرینیها عذرخواهی کرد
آیا متکی از بحرینیها عذرخواهی کرد؟
ماجرا از آنجا آغاز شد که در پی بیانیه شورای همکاری خلیج فارس و تکرار مدعیات تکراری تعلق جرایر سه گانه به امارات، حسین شریعتمداری سرمقاله ای در روزنامه کیهان نوشت که واکنشهای بسیاری را برانگیخت.
وی در این سرمقاله با طرح مباحثی به منظور اثبات مالکیت ایران بر جزایر سه گانه گریزی به تاریخ زده بود و اظهار داشته بود که نه تنها به لحاظ تارخی جزایر سه گانه متعلق به ایران هستند بلکه کشور بحرین نیز که تا سالیانی پیش جزک لاینفک خاک ایران بوده را در صورت رجوع به تاریخ باید از آن ایران دانست.
فردای همان روز دکتر علی احمدی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با آفتاب در خصوص موضعگیریهای خلاف منافع ملی ایران توسط رسانههایی مانند الجزیره، خواهان برخورد با این شبکه و رسانههایی از این دست شده و در خصوص مدعیات بیپایه برخی از کشورهای عربی گفته بود که اگر آنها قصد نبش قبر تاریخ را داشته باشند باید روزگاری را به یاد آورد که بحرین نیز جزء لاینفک خاک ایران محسوب میشد.
این نوع موضعگیری از سوی روزنامه کیهان واکنش مقامات بحرین را در پی داشت.
آنها اعلام کردند که چون مدیرمسئول کیهان از سوی عالیترین مقام جمهوری اسلامی در موسسه کیهان نمایندگی دارد تا زمانی که جمهوری اسلامی موضعی روشن در این باب اتخاذ نکند آن را موضع دولت ایران تلقی خواهند کرد.در همین راستا برخی از روزنامههای این کشور خواستار برخورد با ایران و فراخوانی سفیر جمهوری اسلامی و ارائه توضیح در این باره شده بودند.
این در حالی است که روزنامه کیهان سرمقاله خود را در واکنش به ادعای بیپایه ارضی منتشر کرده بود که مدتی است افزایش یافته است. حتا در این راستا بود که علی احمدی از رسانههایی یاد کرد که در داخل خاک ایران از عبارت جعلی «خلیج عربی» استفاده میکنند و در این میان خواستار به فعلیت رساندن توانمندیهای جمهوری اسلامی در منطقه برای جلوگیری از شدت یافتن اینگونه ادعاها شده بود.
وی با بیان اینکه داشتن قدرت یک بحث است و استفاده از آن بحثی دیگر با اشاره به قدرت جمهوری اسلامی در منطقه از مسئولان خواسته بود مدیریت تخصیص منابع قدرت در منطقه را فعال کنند.
پس از آن بود که مدیرمسئول روزنامه کیهان در توضیحی،مفاد سرمقاله روزهای گذشته خود را نظر شخصی عنوان کرد.با این همه صحنه دیپلماسی ناگهان شاهد سفر وزیر خارجه جمهوری سالامی به بحرین بود.
منوچهر متکی در این سفر و در کنفرانس مطبوعاتی پس از آن با تاکید بر دوستانه و برادرانه بودن روابط ایران و بحرین توضیحی درباره علت اصلی سفر خود به این کشور نداده است.
عدهای از تحلیلگران این سفر را در راستای جلوگیری از ایجاد تشنج در روابط ایران و بحرین ارزیابی میکنند و معتقدند که متکی در این گفت و گو ها ممکن است که از این موضعگیری عذرخواهی کرده باشد.
هنوزهیچ منبع رسمی این خبر را تایید نکرده است اما معلوم نیست که تکلیف ادعاهای بیپایه کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس که گمان کردهاند در شرایط اعمال فشار بین المللی به ایران میتوانند از آب گلآلود ماهی بگیرند و چندی است که ادعاهایی را درباره تعلق جرایز سه گانه و برخی دیگر از مناطق ایران به کشورهای عربی را مطرح میکنند چیست و آیا وزیر خارجه جمهوری اسلامی در این باره نیز با آنان سخن گفته است یا نه. و آیا در آینده باز هم شاهد تکرار این مدعیات هستیم و یا این موضع در گفت و گوهای دیپلماتیک متکی با مقامات بحرین و کشورهای عربی منتفی شده است؟
در همین راستا وزیران امور خارجهی بحرین و ایران با تاکید بر عمق روابط دو جانبه میان دو کشور اظهار داشتند : «روابط تهران منامه دوستانه و بردارانه است.»
شیخ خالد بن احمد آل خلیفه وزیر امور خارجهی بحرین روزشنبه در کنفرانس خبری مشترک با منوچهر متکی همتای ایرانیاش با پرداختن به اظهارات یک مسوول ایرانی در خصوص حاکمیت بحرین و استقلال این کشور گفت: «این اظهارات به منظور ایجاد تنشهای مغرضانه میان دو کشور است.»
وی تصریح کرد: «پادشاهی بحرین در خصوص وجود روابط دوستانه میان دو کشور از سوی رهبران ایران اطمینان خاطر یافته است.»
شیخ خالد با اشاره به اینکه در جریان مذاکرات دو طرف تمایل شدید خود را نسبت به پیشبرد روابط در تمامی زمینهها اعلام کردهاند گفت: «سفر فعلی منوچهر متکی در راستای ارائه توضیحاتی در خصوص مقالات منتشر شده از سوی یک روزنامهی ایرانی و پیامدهای آن در نقض حاکمیت بحرین و استقلال این کشور بوده است.»
وزیر امور خارجه بحرین ادامه داد: «ما از مذاکرات میان طرفین استقبال کردهایم و معتقدیم روابطی که دو طرف را گردهم میآورد بسیار بزرگتر از آن است که لطمهای به آن وارد و یا از سوی غرض ورزان مورد هدف قرار گیرد.»
وی گفت: «دراین مذاکرات بر ضرورت برپایی نشست کمیتهی مشترک میان دو کشور در آیندهای نزدیک به منظور بررسی راههای توسعهی روابط دو کشوردر تمامی زمینهها تاکید شد. همچنین ما از احترام زیادی که هر یک از دو طرف به یکدیگر دارند اطمینان داشته و از تلاشهایی که در راستای ارتقای روابط انجام میشود تشکر می کنیم.»
در همین زمینه روزنامه الایام به نقل از وزیر امور خارجهی بحرین نوشت:« منوچهر متکی حامل نامهی عذرخواهی به بحرین نیست بلکه قصد دارد تا دربارهی برخی نکات و موضعگیری کشورش درقبال اظهارات حسین شریعتمداری به ارائه توضیحاتی بپردازد.»
ایسنا به نقل از این روزنامه بحرینی گزارش داد شیخ خالد بن احمد آل خلیفه گفت:«ما موضعگیریهای اولیه ایران را از طریق کاردار سفارت ایران در منامه شنیدهایم و امروز منتظر پاسخ رسمی متکی هستیم.»
الایام به نقل از وزیر خارجهی بحرین افزود: « برخی گروههای غیررسمی سعی در نابودی روابط ایران و بحرین و ایجاد اختلاف و تفرقه میان دو کشور که از روابط خوبی برخوردارند، را دارند اما ما این را نمیپذیریم.»
منوچهر متکی وزیر امور خارجهی ایران عصر روز جمعه وارد بحرین شد.
به نوشته مطبوعات بحرین قرار است منوچهر متکی طی این سفر با مسوولان عالیرتبه بحرین در خصوص روابط دوجانبه، مسائل حائز اهمیت دو کشور و همچنین آخرین تحولات منطقه به بحث و تبادلنظر بپردازد.
متکی بعد از ورود به بحرین در فرودگاه مورد استقبال شیخ خالد بن احمد بن محمد همتای بحرینی خود و رضا هنرور نظری کاردار سفارت ایران در این کشور قرار گرفت.
این درحالی است که در اعتراض به مقاله اخیر مدیر مسوول روزنامه کیهان گروهی خارج از سفارت ایران در بحرین تجمع کردند.
ایسنا به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد این تجمع کنندگان که اکثر آنها سنی بودند خواستار خروج سفیر ایران و بسته شدن سفارت ایران در بحرین شدند. با این حال پلیس به آنها اجازه نداد به ساختمان سفارت نزدیک شوند.
حسین شریعتمداری در خصوص مقاله اخیر خود در روزنامه کیهان درمورد جزایر سه گانه ایرانی خلیج فارس و بحرین روز جمعه به ایسنا گفت: اگر چه این مقاله نظری بوده از جانب من ارائه شده اما این مساله نظر بسیاری از مردم داخل کشور و نیز مردم بحرین است.
مدیر مسوول روزنامه کیهان، با اشاره به مقالهای که روز دوشنبه هفتهی گذشته در این روزنامه به قلم وی به چاپ رسیده است گفت: در این یاداشت اسناد غیر قابل انکاری از حاکمیت قطعی و بلامنازع ایران بر جزایر سه گانه خلیج فارس ارائه شده است.
وی ادامه داد: این اسناد علاوه براینکه در وزارت خارجه ایران موجود است در وزارت خارجه انگلیس نیز موجود میباشد و بخشی از آن نیز در سازمان ملل نگهداری میشود. بخشی از این اسناد توسط وزارت خارجه انگلیس براین اساس که هر 30 سال یک بار برخی اسناد منتشر می شود، منتشر شده است.
شریعتمداری در ادامه با اشاره به طرح موضوع بحرین در این مقاله و مصاحبه خود با روزنامه الشرق الوسط لندن در خصوص این موضوع گفت: خبرنگار این روزنامه پنچ شنبه بعداز ظهر طی تماسی با من درمورد این موضوع سوال کرد که من به وی توضیح دادم که این نظر اگر چه از جانب من در این یاداشت مطرح شده، اما نظر بسیاری از مردم در داخل کشور و نیز کشور بحرین است.
مدیر مسوول روزنامه کیهان ادامه داد: خبرنگار این روزنامه از من پرسید که آیا این مساله نظر مسوولین ایران و یا نظر مقام معظم رهبری است که من در پاسخ به وی گفتم، جایگاه رهبری بسیار رفیع تر از این است که در مورد مقاله یا نوشته روزنامهای نظر بدهند.
در همین زمینه روزنامهی الرایه خبر داده بود که منوچهر متکی به منظور توضیح درباره موضع ایران در قبال بحرین عازم منامه میشود.
به نوشته روزنامهی الرایه -چاپ قطر- به دنبال چاپ مقالهای از سوی حسین شریعتمداری، مدیر مسوول روزنامه کیهان، که در آن به موضوع بحرین اشاره شده است و اعتراض مقامات این کشور به محتوی این مقاله منوچهر متکی وزیر امورخارجه کشورمان برای حل این مساله روزجمعه عازم منامه خواهد شد.
ابوالقاسم وفایی، سخنگوی سفارت ایران در منامه با اعلام خبر سفر متکی، گفت: این مقاله شریعتمداری نظر شخصی وی میباشد.
یک مقام مسوول در وزارت امور خارجه بحرین نیز اظهار داشت: ما منتظر پاسخ رسمی ایران دربارهی اظهارات شریعتمداری هستیم. شورای مشورتی بحرین که شورای عالی پارلمان این کشور به شمار میرود نیز با صدور بیانیهای این مقاله را محکوم کرده است.
به هر روی هرچند سفر ناگهانی متکی به بحرین برای فرونشاندن تنش به وجود آمده در روابط میان دوکشور را میتوان اقدامی مثبت ارزیابی کرد اما این پرسش همچنان بیپاسخ مانده است که چرا در موارد مشابه و هنگامی که دولتمردان کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس در نشستهای رسمی و حتی در حضور مسئولان بلند پایه ایرانی به طرح ادعاهای ارضی علیه ایران و زیر سئوال بردن هویت ملی کشورمان میپردازند پاسخی در خورد دریافت نمیکنند؟!