چرا گاهی برخی مکانها برای ما آشنایند؟
چرا گاهی برخی مکانها برای ما آشنایند؟
گاهی اوقات زمانی که برای نخستین بار به جایی می روید ناگهان احساس می کنید آنجا چقدر برایتان آشناست و بی درنگ از خود می پرسید «آیا پیشتر این جا بوده ام»؟
در دنیای پر شتاب امروزی که همه جای آن شبیه به هم شده و انگار در هتلی هستید که راهروها و اتاقهایی شبیه به هم دارد، پاسخ دادن به این سؤال بسیار ساده، اندکی زمان می برد.
عصب شناسان دانشگاه پریستول انگلستان که با همکارانشان در انستیتوی فناوری ماساچوست کار می کنند در نسخه الکترونیک نشریه ساینس اعلام کرده اند مکانیسمی عصبی را شناسایی کرده اند که به احتمال زیاد مغز ما از این مکانیسم استفاده می کند تا به سرعت مکانهای مشابه و در عین حال متفاوت و مجزا را تشخیص دهد. این کشف می تواند به توضیح حس آشناپنداری و احساس آشنایی کمک کند.
این کار تحقیقاتی می تواند به تجویز داروهایی برای درمان بیماریهای مرتبط با حافظه و همچنین مشکلاتی منجر شود که در سنین بالا رخ می دهد و افراد مسن در تشخیص مکانهای مشابه و متفاوت و همچنین به یادآوری صحیح خاطرات خود دچار مشکل می شوند.
شکل گیری خاطرات مربوط به مکانها مستلزم درگیر شدن بخشی از مغز به نام هیپوکاموس است. محققان به بررسی نحوه درگیری و کارکرد مغز پرداخته اند تا بفهمند بخشهای مؤثر این عضو حیاتی به چه نحوی در این فرآیند مشارکت کرده و میان ابعاد متفاوت یادگیری و حافظه تفاوت قایل می شود. تحقیق اخیر فاش ساخته است آموختن در شکنج های دندانه ای شکل میان شیارهای سطح مغز در شناسایی و شرح و تفصیل جزییات و تفاوتهای کوچکی که هر مکانی را منحصر به فرد و متفاوت از سایر جاها می کند، نقش بسیار حیاتی دارد.
به گفته محققان در بسیاری مواقع وقتی وارد شهری می شوید محیط آن بسیار آشنا به نظرتان می آید و این امر به خاطر مشابهتهایی است که مکان جدید با نقاطی دارد که پیشتر در آنجا حضور داشته اید، برای مثال خیابانها، نیمکتها، گیشه های فروش بلیت احساس آشنا پنداری را به طور ناخودآگاه در مغز به وجود آورده و انسان احساس می کند که این محیط چه قدر برایش آشنا بوده و انگار پیشتر آنجا حضور داشته است.
در این آزمایش محققان از گروهی موش بهره گرفتند که از نظر ژنتیکی اصلاح شده بودند تا مشخص شود شکنج های دندانه ای شیار مغز به چه نحوی در فرآیند تمایز گذاری میان مکانهای مختلف مشارکت می کنند و فضاهای جدید را از فضاهای پیشین و قبلی تشخیص می دهند.
نتایج به دست آمده از این تحقیق می تواند بسیار تأثیر گذار و مؤثر بوده و بسیاری از مشکلات غیر قابل حل پیشین مغزی و عصبی درآینده درمان پذیر شوند.
|