همین آمار نشان داد که بطور متوسط هر آمریکایی 1.5 قوطی نوشابه معمولی در روز مصرف می کند. بعنوان مثال بطور قطع مشخص شد که پسر هایی که سن آنها بین 12 تا 19 می باشد بطور متوسط 2 قوطی سودا در روز مصرف می کنند و دختر ها حدود یک چهارم کمتر. مشکل اصلی آن است که خوردن یک قوطی سودا حدود نیمی از قند مورد نیاز روزانه افراد را تامین می کند در حالی که فرد اصلا" متوجه این موضوع نمی شود. در واقع اگر بخواهیم درک بهتری از این موضوع داشته باشیم می توان گفت که برای پسرهای 12 تا 19 ساله خوردن سودا معادل مصرف روزانه 15 قاشوق چای خوری شکر و برای دختر ها معادل 10 قاشوق چای خوری در ایالات متحده می باشد.
مشکل بزرگی که مصرف نوشابه های ملایم (غیر الکلی) بوجود می آورد به اینجا ختم نمی شود، افرادی که به مصرف این نوشابه ها روی می آورند مصرف شیر و فرآورده های مشابه آن را کاهش می دهند. به گونه ای که امروزه جوانان آمریکایی بیش از دو برابر مصرف شیر از نوشابه های ملایم استفاده می کنند. همین امر باعث می شود که جوانان آمریکایی که این نوشابه ها را مصرف می کنند حدود یک پنجم کمتر از آنهایی که این نوشابه ها را مصرف نمی کنند کلسیم به بدنشان برسد. این موضوع بخصوص برای دختران جوان که نیاز به کلسیم زیاد دارد می تواند مشکل ساز باشد.
نوشابه های ملایم به دلیل داشتن کالری بالا و شکر باعث چاقی و پوسیدگی دندان نیز می شوند. همچنین قند موجود در این نوشابه ها برای بیماران مبتلا به دیابت بسیار خطرناکتر از سایر کربو هیدرات ها می باشد. تحقیقات همینطور نشان می دهد که نوشابه های ملایم گازدار (انواع کولا) یکی از مهمترین منشاء هایی است که تولید سنگ کلیه می کند.
نکته قابل توجه دیگر در انواع این نوشابه ها آن است که کارخانجات سازنده به هر دلیل مواد افزودنی مانند کافئین یا حتی داروهای اعتیاد آور به این نوشابه ها اضافه می کنند تا افراد به مصرف آنها عادت کنند. تحقیقات یکی از موسسات بهداشتی آمریکا نشان می دهد علت اصلی فروش بالای برخی از این نوشابه ها وجود بیش از حد این مواد در آنها می باشد.
کمی فکر کنید و ببینید امروز چند نوشابه گازدار نوشیده اید؟ کودکان شما چطور؟ مقدار متوسط مصرف نوشابه های غیر الکلی و گازدار (سودا) بسیار بالا است اما این دلیل نمیشود که شما قبل از برداشتن یک لیوان سودا به این حقایق توجه نکنید.
هر قوطی نوشابه گازدار معادل 10 قاشق شکر، 150 کالری و 55-30 میلی گرم کافئین دارد و غرق در رنگهای مصنوعی است. این مقدار شکر، کالری و مواد افزودنی مضر، در یک محصول که هیچ ارزش غذایی ندارد، نگران کننده است. به علاوه تحقیقات نشان داده است که انواع نوشابه های گاز دار بیماریهایی چون پوکی استخوان، چاقی، پوسیدگی دندان و بیماریهای قلبی را تشدید میکنند. اما با تمام اینها یک چهارم مصرف سالیانه نوشیدنی ها را انواع سودا تشکیل میدهد.
نوجوانان و کودکان، هدف بازار این نوشیدنیها هستند. در 10 سال گذشته مصرف نوشابه های غیر الکلی و گازدار در کودکان آمریکایی دو برابر شده است.این آمار به دلیل سود جویی مدارس که با بستن قراردادهای کلان مدرسه را پر از ماشینهای خودکار فروش سودا میکنند باز هم بالاتر رفته است. اخیرا در بعضی ایالات قانونی برای منع استفاده از سودا و نوشیدنیهای مشابه در مدارس به اجرا در آمده است. بیایید نگاهی به مواد اصلی تشکیل دهنده یک قوطی سودا بیاندازیم:
• اسید فسفریک : این ماده موجب کاهش توانایی بدن در مصرف کلسیم میشود که منجر به پوکی استخوان و سستی دندانها شده و اسید کلریدریک موجود در معده را خنثی میکند که موجب سوئ هاضمه و جذب ناقص مواد غذایی میشود.
• قند : سازندگان نوشیدنیهای غیرالکلی بزرگترین مصرف کننده قند تصفیه شده هستند. این یک امر اثبات شده است که قند میزان انسولین خون را بالا میبرد و منجر به افزایش فشارخون و کلسترول، بروز بیماریهای قلبی، دیابت، افزایش وزن و پیری زودرس میشود. بیشتر انواع سودا، بیش از 100 درصد مقدار قند مورد نیاز روزانه را تامین میکنند.
• آسپراتام Aspartame : این ماده شیمیایی در سوداهای رژیمی به عنوان جانشین قند به کار میرود و بیش از 90 عارضه جانبی دارد. از جمله می توان به تومور مغزی، معلولیت جنین، دیابت، عدم تعادل احساسی و بروز حمله های صرع اشاره کرد. بعلاوه، زمانی که آسپراتام مدت زیادی در فضای گرم نگهداری شود به متانول تبدیل میشود. الکلی که میتواند به فرم آلدئین یا اسید فرمیک مبدل شده که از عوامل سرطان زا هستند.
• کافئین : نوشیدنیهای کافئین دار موجب بروز اضطراب، فشار خون بالا، ضربان قلب نامنظم یا تپش قلب و بالا رفتن مقدار کلسترول خون میشوند. ویتامینها و مواد معدنی را میسوزانند و موجب مشکلات بارداری و سرطان میشوند.
در نهایت باید گفت که مصرف نوشیدنیهای غیرالکلی گاز دار یا ساده، علاوه بر داشتن مضرات فراوان، اشتهای افراد را برای مصرف مواد غذایی مفید مانند سبزیجات، پروتئینها، لبنیات و سایر مواد مغذی از بین میبرند. ترک عادت مصرف این نوشیدنیها ساده ترین راه به سوی سلامتی است. اگر ترک این عادت برایتان مشکل است، میتوانید مدتی از آب معدنیهای گازدار استفاده کنید و کم کم مصرف آنها را نیز قطع کنید. فراموش نکنید که بهترین راه حفظ سلامتی استفاده هرچه بیشتر از مواد غذایی طبیعی است.