پاتوق های شیرین

پاتوق های شیرین
اگر اهل خواندن رمان یا زندگینامه ایرانی باشید، از پیش پا افتاده ترین تا پرمحتواترینشان، اثری از "کافه قنادی" میبینید. بعضی از این کافه قنادیها محل رفت و آمد شیکپوشان تهرانی بوده و بعضی پاتوق روشنفکران، بعضی محلی خانوادگی بوده و تعدادی برای عزب جماعت. Go to fullsize image

گفته اند ادبیات آینه فرهنگ و وضعیت اجتماعی زمان خود است، و ما از بزرگترهای خود هم شنیده ایم که آن روزها در لقانطه (که بستنی معروفی داشته)، کافه نادری، کافه قنادی ری در لاله زار نو و بعد از آن چاتانوگا و ویول چه عالمی داشته اند. آن روزها داشتن یک پاتوق برای گپ و گفتگو با هم سن و سالان و هم مسلکان برای هر آدم مد روزی شرط لازم بود. شاید یک دلیل آن هم تفاوت بارز نسل ها بود، پدر و مادرهای آن موقع حوصله جمع یک مشت نقاش مو وزوزی که با کلمات نامفهوم برای یک تابلو داد و قال میکردند نداشتند. شبها زود میخوابیدند و زندگیشان آرام و بی سر وصدا میگذشت. زن و بچه دارها هم که دوستان مجرد خودشان را به خانه نمی بردند، پس به این پاتوقها می رفتند و به قول خودشان دمی با یاران به سر میبردند. از آنجایی که شب نشینی در بار و پیاله فروشی هم برای بسیاری، کار صحیحی نبود، کافه ها با چای و شیرینی و بستنی، بهترین جا به شمار می آمدند.

از کافه به کافه قنادی
اما این جماعت می آمدند و مینشستند و ممکن بود ساعتها بمانند و فقط یک چای خورده باشند. در نتیجه کافه ها، برای ورشکست نشدن، کمکم یک بخش شیرینی فروشی هم به مغازه خود اضافه کردند و از طرفی، بیشتر قنادیها هم یک قسمت را به کافه اختصاص دادند.
Go to fullsize image
با سودآور شدن کار و کسب، قنادیها در تهیه شیرینی و عرضه خدمات بهتر با هم رقابت سختی داشتند و سعی میکردند با عرضه محصولات بهتر، برای خود مشتریان دائمی دست و پا کنند. به خصوص که در بیشتر موارد، افراد این جمع با خریدن یکی دو جعبه شیرینی (شاید برای کم کردن از عذاب وجدان!) قنادی را ترک میکردند.

از بین قنادیهای معروف آن زمان میتوانیم به قنادی نادر در خیابان نادرشاه، هانس در خیابان آبان جنوبی ( که حالا "انس" نام دارد و همچنان عالی است)، قنادی پر با باقلواهای معروفش، قنادی فرانسه سر خیابان وصال که هنوز هم قهوه اش پرملاط است، کافه قنادی ری در لاله زار نو، کافه قنادی نوشین و کافه فیروز اشاره کنیم.

شیرینی دانمارکی و ورود شیوه جدید شیرینی پزی
 
از انواع شیرینی های تازه میوه ای
باز شدن اولین شیرینی فروشی دانمارکی در خیابان ویلا، اتفاق مهمی برای علاقمندان شیرینی بود، (این قنادی هنوز هم بهترین شیرینی دانمارکی را عرضه میکند و اگر صبح حدود ساعت ده آنجا باشید، میتوانید آنرا داغ داغ بخرید و احتمالا تا رسیدن به خانه نصف جعبه را میل کنید!)

بیشتر قنادیهای تهران انواع شیرینیهای ایرانی از جمله باقلوا، قطاب، کیک یزدی، نان گردویی و مانند اینها را عرضه میکردند و با ورود شیرینی دانمارکی و کیک خامه ای و امثال آن، شکل شیرینی فروشیها تغییر کرد. نان خامه ای به یکی از پر طرفدارترین شیرینیها تبدیل شد و بازار انواع کیک تولد و عروسی رونق گرفت.

دوران جنگ و جیره بندی
اما بعد از انقلاب و با شروع جنگ، با کم شدن مواد غذایی و جیره بندی، کار شیرینی فروشها رو به کسادی میرفت. شیر و کره و خامه در دسترس نبود و قنادان ماهر به تهیه انواع شیرینی خشک و بیسکوییت پرداختند. نمیدانم مزه شیرینی های تر آن موقع را یادتان هست؟ واقعا ترکیب ترسناکی بودند، به خصوص که بعضی از شیرینی پزهای کمی نادرست یاد گرفته بودند با خواباندن نان شیرینی در چای شیرین و غلیظ آنرا سنگین کنند و بعد هم رویش چیزی مثل کرم نیوآ صورتی رنگ بمالند و به ملت بفروشند. اما این روش شیرینی پزی با ظهور یکی دو قنادی عالی، از بین رفت و مدتها است که دیگر اثری از آن باقی نمانده است.
Go to fullsize image
شیرینی سرا
در حدود سال 60-59 بود که یک قنادی به نام "شیرینی سرا" در یکی از کوچه های فرعی یوسف آباد باز شد. این قنادی در طبقه اول یک ساختمان دو طبقه شمالی واقع شده بود و باید برای ورود به آن از یک حیاط میگذشتیم که خودش کلی حال و هوای خوبی داشت. با توجه به اوضاع اقتصادی و کمبود مواد اولیه، ویترینهای این قنادی آن چنان پر و پیمان نبودند و بنا به مقتضای روز شیرینی آماده میکردند. اما محصول کارشان بی نظیر بود و حتا در سالهای فراوانی قبل و بعد از آن هم نظیر شیرینیهای شیرینی سرا را بسیار کم دیده ایم. کیکهای شکلاتی با آلبالو، کیک ناپلئونی، تارت توت فرنگی و شیرینیهای خشک دورنگی که حالا قنادی بی بی به آن میبالد، بعضی ازمحصولات شیرینی سرا بودند. این روزها به دنبال این قنادی کوچه های فرعی یوسف آباد را میگردم، امیدوارم پیدایش کنم و آدرس آنرا برایتان بنویسم.
+0
رأی دهید
-0

نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.