مذاکرات ایران و آمریکا هنوز قطعی نیست

مذاکرات ایران و آمریکا هنوز قطعی نیست

وزیر خارجه ایران با بکت (راست) گفتگو کرده اما ملاقات وی با رایس هنوز قطعی نیست

محور مذاکرات دومین روز اجلاس شرم الشیخ همکاری برای خاتمه دادن به خشونت و نا امنی در عراق و حمایت از روندهای سیاسی در این کشور و جلب توافق دولت های منطقه برای همکاری با دولت عراق و نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا برای تحقق این هدف هاست.

پیش از آغاز اجلاس شرم الشیخ، مقامات آمریکایی از جمله کاندولیزا رایس، وزیر خارجه این کشور، نسبت به گفتگو با هیات ایرانی به ریاست منوچهر متکی، وزیر خارجه، نظرات مساعد ابراز داشته بودند.

در حالیکه پیشتر، آمریکا تاکید داشت که موضوع گفتگوی احتمالی با جمهوری اسلامی در حاشیه این اجلاس منحصر به مسایل مربوط به عراق خواهد بود، خانم رایس در آستانه آغاز به کار اجلاس شرم الشیخ امکان طرح سایر مسایل را نیز مردود ندانسته بود اما روز گذشته اعضای هیات اعزامی آمریکا به شرم الشیخ کوشیدند طرح مسایلی غیر از بحران عراق در ملاقات احتمالی خانم رایس و آقای متکی را کم اهمیت و نامحتمل جلوه دهند.

پیشترمقامات ایرانی، از جمله رییس جمهوری و وزیر خارجه این کشور، در اظهارات خود تماس و گفتگو با طرف آمریکایی در حاشیه اجلاس شرم الشیخ را منتفی ندانسته بودند.

در همانحال، محمد علی حسینی، سخنگوی وزارت خارجه و عضو هیات اعزامی ایران به شرم الشیخ، در مصاحبه ای با شبکه تلویزیونی العالم گفته است که ملاقات خانم رایس و آقای متکی در روز جمعه "قابل پیش بینی نیست" و افزوده است که "مواضع ما کاملا روشن است و طرف های دیگر می دانند که اگر دنبال فرصتی باشند چه گونه آن را ایجاد کنند."

فشار عراق بر آمریکا

بر اساس گزارش های رسیده از شرم الشیخ، در روز اول اجلاس تماس وزیران خارجه ایران و آمریکا به تبادل تعارفات معمولی بر سر میز نهار منحصر بود و هنگام صرف شام نیز گفتگویی بین آنان صورت نگرفت.

سخنگوی وزارت خارجه در مورد خبر گفتگوی وزیران خارجه ایران و آمریکا بر سر میز نهار در روز پنجشنبه، این خبر را تکذیب کرده است.

گفته می شود که دولت عراق بر ایالات متحده فشار آورده است تا به منظور جلب همکاری ایران و سوریه در مقابله با عملیات شورشیان عراقی وارد مذاکرات جدی با این دو کشور شود.

	متکی امکان مذاکره با آمریکاییان درباره مسایل مختلف را منتفی ندانسته است

روز چهارشنبه، خانم رایس با ولید معلم، وزیر خارجه سوریه، ملاقات و گفتگو کرد و بعدا اعلام داشت که موضوع این مذاکرات به وضعیت عراق منحصر بوده است.

ایالات متحده گفته است که دولت سوریه برای جلوگیری از عبور تندروهای اسلامگرا و مخالفان دولت عراق از مرز دو کشور اقدام کافی به عمل نمی آورد.

در نخستین روز اجلاس، وزیر خارجه ایران با چند تن از مقامات شرکت کننده از جمله مارگارت بکت، وزیر خارجه بریتانیا، دیدار و گفتگو کرد و به گزارش خبرگزاری ایرنا، محور گفتگوهای دو طرف را روابط دو کشور و "تقویت زمینه های سازنده مناسبات" تشکیل می داد.

بریتانیا متحد اصلی ایالات متحده در جنگ عراق محسوب می شود و در ماه های اخیر، مقامات بریتانیایی نیز، همانند ایالات متحده، جمهوری اسلامی را به حمایت از شبه نظامیان عراق متهم کرده اند و بازداشت گروهی از نظامیان بریتانیایی توسط ایران در ماه مارس باعث تیرگی بیشتر روابط شد.

کمک به بازسازی عراق

در اجلاس شرم الشیخ وزیران خارجه و نمایندگان حدود شصت کشور جهان و سازمان بین المللی شرکت دارند و در اولین روز همایش نحوه حمایت اقتصادی از عراق را بررسی کردند.

ایالات متحده و دولت عراق خواستار دریافت کمک های خارجی برای بازسازی این کشور بوده اند.

	مقامات عراقی موفق شدند موافقت اجلاس شرم الشیخ را به اعطای کمکهای مالی به این کشور جلب کنند

نوری مالکی، نخست وزیر عراق، در سخنرانی افتتاحیه خود در این اجلاس خواستار چندین میلیارد دلار کمک به صورت اعطای وام، سرمایه گذاری و به خصوص بخشودگی بدهی خارجی این کشور شد.

گرچه با سقوط رژیم صدام حسین، تعدادی از کشورهای جهان قسمتی از مطالبات مالی خود از عراق را نادیده گرفتند، اما هنوز این کشور با بدهی های سنگین خارجی دست به گریبان است که حجم آن بین هشتاد تا یکصد و بیست میلیارد دلار تخمین زده می شود.

با توجه به دشواری های اقتصادی عراق از جمله محدودیت در تولید و صدور نفت خام در آینده نزدیک، بازپرداخت این وام ها مانعی عمده را در راه بازسازی اقتصادی این کشور پدید می آورد.

بخشی از این بدهی ها نتیجه عدم پرداخت برای خریدهای خارجی در رژیم سابق است اما قسمت اعظم آن به وام های دریافتی به خصوص از کشورهای عرب در جریان جنگ عراق و ایران ارتباط دارد.

ناخرسندی اعراب

گرچه دولت عراق و ایالات متحده کوشیده اند طلبکاران عراق را به بخشودن این بدهی ها ترغیب کنند، اما بسیاری از کشورها هنوز به این درخواست پاسخ مثبت نداده اند.

به خصوص کشورهای عرب نفت خیز خاورمیانه برآوردن این درخواست را به ایجاد ثبات و به جریان افتادن فرآیندهای عادی سیاسی در عراق موکول کرده اند.

نگرانی اعراق برخی از کشورهای عرب منطقه به دلیل آنچه که ناخرسندی از تسلط شیعیان بر تشکیلات حکومتی عراق و نگرانی از شرایط اقلیت عرب سنی این کشور خوانده شده تمایلی به کمک مالی گسترده به عراق نداشته اند

در عین حال، به نظر می رسد که دلیل واقعی این کشورها در خودداری از اقدامی موثر برای کمک مالی به دولت کنونی عراق تسلط شیعیان بر تشکیلات حکومتی و این باور باشد که دولت آقای مالکی به طور مطلوب از منافع اقلیت عرب سنی در عراق حمایت نمی کند.

در مجموع، روز اول اجلاس شرم الشیخ موفق شد نظر مساعد کشورهای شرکت کننده را برای کمک هایی حدود سی میلیارد دلار به شکل اعتبار مستقیم مالی یا بخشودگی بدهی های قبلی عراق جلب کند.

از جمله مصر با بخشودن هشتصد میلیون دلار بدهی های پرداخت نشده عراق موافقت کرد.

شرکت کنندگان در اجلاس شرم الشیخ تعهد خود را به "میثاق بین المللی عراق" اعلام داشته اند که شامل کمک به توسعه سیاسی و بازسازی اقتصادی این کشور در خلال پنج سال آینده همراه با تلاش دولت عراق برای استقرار ثبات و امنیت است.