تفاوت وحشتناک بین مصرف دارویMSدرایران وانگلستان

تفاوت وحشتناک بین مصرف داروی MSدر ایران و انگلستان

در پی کمبود داروی Avonex و گرانی آن تعدادی از بیماران مبتلا به M.S با تجمعی در مقابل یکی از داروخانه های مهم کشور اعتراض خود را به نمایش گذاشتند.

البته مشخص است که بیمار نقشی در تجویز و نوع دارو ندارد و بعلت تجویز و تأکید برخی از پزشکان محترم برمصرف نوع دارو و حتی مارک آن نیاز بیمار شکل گرفته و هر کاستی در عدم برآورده شدن این تقاضای ایجاد شده بازتاب خاص خود را خواهد داشت که این موضوع می تواند بصورت تجمع اعتراض آمیز یا صور دیگر باشد.

Entrofern-β به نام تجاری Avonex از سال 1378 به بازار ایران وارد شد و از بدو ورود با مصرف بالائی روبرو و هر ساله نیز از رشد چشم گیری برخوردار بوده است. پوشش یارانه ای و بیمه ای این دارو دسترسی دارو را نیز سهل می نمود و این دو نیز بازار مصرف را داغ و داغ تر می نمود.

بطوریکه فروش و مصرف بی رویه این دارو در سال 84 به 55 میلیارد تومان رسید. در حالیکه در تعدادی از بیماران این دارو بی اثر است. ثانیاً بعد از مصرف چند دوز امکان تشکیل آنتی بادی در بدن و مقاومت سیستم دفاعی انسان نسبت به آن در برخی از بیماران دیده می شود که مصرف دارو باید قطع گردد. ثالثاً مصرف دارو در کلیه کشورهای تولید کننده دارای شرایط خاصی است که به اصطلاح به آن guideline یا پروتکل درمانی بیماران M.S می گویند و بدون درنظر گرفتن مراحل تعیین شده مصرف آن ممنوع است.

جهت روشن تر شدن این موضوع مصرف و تجویز این دارو را در یکی از کشورهای تولیدکننده Entrofern-β  با هم مقایسه می کنیم.

تعداد بیماران M.S ثبت شده در ایران 5500 نفر

تعداد بیماران M.S ثبت شده در انگلستان 85000 نفر


درصد بیماران مصرف کننده این دارو در انگلستان 8/2% بیماران ام اسی است.

درصد بیماران مصرف کننده این دارو در ایران 56% بیماران است.


هزینه مصرف این دارو در انگلستان 5/18 میلیون دلار است و در کشور ما 55 میلیون دلار ! ! !

سرانه درمان در انگلستان 1100 پوند و در ایران سرانه درمان 3890 تومان !


در ایران نظام سلامت در چگونگی تجویز و مصرف مداخله نمی کند.

در انگلستان نظام سلامت در چگونگی تجویز و مصرف مداخله می کند.


در ایران فرصت هزینه ـ بهره جوئی از فن آوری های نوین ارزیابی نمی شود.

در انگلستان فرصت هزینه ـ بهره جوئی از فن آوری های نوین ارزیابی می شود.


در ایران بدون ارزیابی صرفاً به فن آوری اجازه ورود به کشور داده می شود.

در انگلستان با ارزیابی اعلام می شود که این فن آوری، هزینه اثربخش هست یا نه.

این موضوع به عهده سازمانی به نام نایس در انگلستان می باشد.


در ایران بیمار بیمه باید فرانشیز Entrofern-β را بپردازد و بیمار فاقد بیمه باید هزینه دارو را از جیب بپردازد.

در انگلستان برای تمام شهروندان نیازمند به Entrofern-β رایگان است یعنی دولت هزینه را پرداخت می کند.


در ایران کنترل آنتی بادی Entrofern-β انداره گیری نمی شود، در ا نگلستان می شود.


این قیاس سئوالات بسیاری را در ذهن متبلور می سازد.

1. آیا کشور ایران از نظر علمی و ثروت از انگلستان برتر است که بدون در نظر گرفتن هزینه اثر بخشی و بدون نظارت بر مصرف اینگونه هزینه کردن را القاء می کند؟

2. آیا از نظر علمی پزشکان انگلستان در حد پایینی قرار دارند که نحوه مصرف و تجویزدارو را نمی دانند و سیستمی دیگر باید آنرا تدوین نماید؟

3. علیرغم تولید این دارو در کشور و داشتن مهر تأیید کیفیت مطلوب انگیزه تأکید بر مصرف خارجی آن به چه بهانه ای است؟ سود کمپانی؟ بی اثر بودن داروی داخلی؟ یا شانتاژ بر علیه داروی داخلی به نفع رقیب خارجی؟

4. یا به علت سیستم نظارتی دقیق نظام سلامت در کشورهای اسکاندیناوی و OECD در نحوه مصرف داروهای ویژه و داشتن پروتکل درمانی در این خصوص مانع مداخله کمپانیهای چند ملیتی بر ترغیب پزشکان به تجویز بی رویه دارو می گردند؟

5. یا اینکه تولید داخلی دارو باعث شده که مافیای دارو دست به کار شده و از شیوه های ناصواب معمول خود برای حفظ بازار در دست خود حتی به قیمت زجر روحی بیماران و با فشار تعدادی از پزشکان و تأکید آنان بر مصرف یک "مارک" از طریق تقاضای القایی به بیماران و دولت مردان را تحت فشار بگذارند؟

کدام  صحیح است؟

نگاهی به تعداد بیماران و به تعداد بیمارانی که می باید از این دارو استفاده کنند و مقایسه آنان با سایر کشورها پاسخ لازم استخراج می گردد.

8500 بیمار M.S تنها 2380 نفر Entrofern-β مصرف می کنند.

5500 بیمار M.S ایران تنها 3100 نفر Entrofern-β مصرف می کنند ! ! ! و این روند افزایش ادامه دارد.

آنچه مسلم است تا وقتی که نظام سلامت کشور برای ورود مصرف و نحوه تجویز اگر پروتکل درمانی نداشته باشد همواره شاهد آن خواهیم بود که کمپانی های چند ملیتی با ابزار سوء استفاده از بیماران فشار لازم را به دولت وارد خواهند کرد و مسئولین نیز دست پاچه جهت جلوگیری از بحران راه آمده را با شتاب فراوان برگشت می کنند و این روش همواره در کشورمان تکرار شده اینبار در مورد Avonex قبلاً در خصوص داروهای قلبی و قبل از آنهم در مورد Aperex داروی بیماران کلیوی.

امید است که پروتکلهای درمانی داروهای حیاتی در کشور تدوین گردد که هم پزشک بداند که چه کند و هم بیمار بداند هزینه دارو را چه کسی پرداخت خواهد کرد و دارو اثر بخشی لازم را دارد و هم کمپانی بداند که سود معقول مدنظر سیستم است نه سودجوئی محض و همه بدانند که سیستم نظارتی نظام سلامت با تقاضای القائی به شدت برخورد خواهد کرد. 

 دکتر سید ابوالقاسم موسوی