تشریح ساختار پستانها و حفاظت از آنها

تشریح ساختار پستانها و حفاظت از آنها
 
اصولاً پستانهای زن را نمی توان جزئی از اندام جنسی او به شمار آورد. مهمترین نقش آنها در شیردهی است ولی از طرفی نمی توان نقش بسزای پستانها در تحریکات جنسی و لذت شهوانی را نادیده گرفت. فرایند ظهور و رشد سینه های زن در دوره بلوغ جنسی اش رخ می دهد و  این رشد توسط هورمونهای جنسی از جمله استروژن و پروژسترون کنترل می شود. پستان ها در تحریک جنسی نقش دارند و نقش اصلی آنها تولید شیر برای نوزادان است. در طول بلوغ، هورمون استروژن باعث رشد و تکامل پستان ها می شود. در طول بارداری، تغییرات هورمونی، پستان ها را باز هم بزرگتر می کنند و در اواخر بارداری، تولید شیر را درغده هایی به نام لوبول تحریک می کنند. این غده ها به مجاری وصل می شوند که به کانال هایی به نام آمپول ختم می شوند. آمپول در سطح نوک پستان به بیرون باز می شود. بقیه بافت پستان عمدتاً چربی است و مقدار کمی بافت همبند نیز دارد که به نگهداری پستان کمک می کند.
 
 ساختار پستانها
 
پستان ها عمدتاً از لوبول ها و مجاری شیر به همراه چربی و بافت همبند تشکیل می گردند. شیر از نوک پستان خارج می شود. ناحیه تیره اطراف نوک پستان آرئول نام دارد.غدد پستانی بجز دوران بارداری و شیردهی در یک مرحله غیر فعال به سر می برند. ساختار اصلی آنها بافت چربی و همینطور بافت کشی متشکل از رشته های الاستیک می باشد. هر پستان از 20-15 بخش به نام «لوب» تشکیل شده است که مانند گلبرگهای گل مینا در کنار هم قرار دارند. هر لوب بنوبه خود از لوبولهای کوچکتر و در نهایت هزاران لوبول ریز تشکیل یافته است که در آنها شیر تولید می شود. در بین این اجزا شیارهایی به نام مجرا وجود دارد که به مرکز نوک پستان در ناحیه تیره پوست که «آراُلا» نام دارد منتهی می شود. فضای باقیمانده میان مجراها و لوبولها را چربی پر می کند.  
 
کدام از این غدد مولد در سطح رویی قفسه سینه و در بالای ماهیچه پکتورالیس قرار دارند. زمان حاملگی حجم اجزای خوشه مانند داخل لوبها افزایش یافته و طی دوره تولید شیر، سلولها مواد تشکیل دهنده شیر از جمله پروتئین و چربی تولید می کنند. این سلولها همچنین به هنگام شیردهی منقبض شده و  باعث خروج آن از پستانها می شوند.
 
داخل پستانها هیچ ماهیچه ای وجود ندارد، بلکه ماهیچه «پکتورالیس» درست زیر آنها قرار گرفته و دنده ها را می پوشاند. علاوه بر بافت چربی و فیبرهای الاستیک می توان به رگهای خونی و همچنین رگهای لنفاوی در سینه اشاره نمود. رگهای لنفاوی در مسیر خود به اجزای لوبیا مانندی بنام غدد لنفاوی که معمولاً زیر بغل، کشاله رانها و دیگر نواحی بدن یافت می شوند، می پیوندند.
 
 شکل ویژه پستانها و جایگاه مخصوصشان از طریق رباطهای خاصی که بافت پستانها را در بر گرفته و آنها را حفاظت می کنند تعیین می شود. این رشته ها که به «رباطهای کوپر» معروفند در دوره حاملگی و نیز کهولت شل و یا کشیده می شوند و موجبات آویزان شدن آنها را فراهم می آورند.
 
هورمونهای جنسی در رشد و تکامل پستانها در دوره بلوغ و تولید شیر از اهمیت بسزایی برخوردارند. استروژن در رشد و نمو غدد و مجاری پستان نقش داشته و  پروژسترون محرک اصلی تغییر و تکامل سلولهای سازنده شیر می باشد.
 
از دیگر هورمونهای موثر می توان به پرولاکتین اشاره کرد که از قسمت پیشین غده هیپوفیز ترشح شده و عامل محرک تولید شیر می باشد. در پاسخ به محرک مکش نوزاد، اکسیتوسین (مترشح در هیپوفیز پسین) به نوبه خود موجب خروج شیر از پستان مادر می شود.
 
اصولاً تحریکات هورمونی موجب  رشد مجاری و بافت آلویولار و همچنین بافت چربی و در نتیجه افزایش حجم پستان می شود. نوک پستانها و ناحیه اطراف آن نیز بزرگتر شده و به لمس و تحریکات خارجی حساس می شوند. در دوران عادت ماهانه زنان، پستانها تحت تاثیر هورمونهای جنسی دچار تغییرات خاصی می شوند که در هر شخص به گونه ای متفاوت بروز می کند. از جمله این تغییرات می توان به افزایش حجم، ورم و نیز درد خفیفی در آنها اشاره نمود.
 
 این علامات معمولاً پس از  چند روز اول پریود ناپدید می شوند. در دوره بارداری سایز پستانها بنا بر تاثیر هورمون پروژسترون بطور چشمگیری افزایش می یابد. نوک پستانها و نواحی پیرامونشان نیز بزرگتر شده و دارای رنگ دانه های بیشتری می شوند. این مکانیزم چربی پستانها را جایگزین کرده و آنها را برای تولید شیر در مرحله نهایی حاملگی آماده می سازد. درست پس از زایمان، شیر در پستانها ساخته می شود. بعد از اتمام دوره شیردهی پستانها به حالت  دوران شروع حاملگی بر می گردند. در دوره پس از یائسگی نیز گرچه ممکن است شکل پستانها زیاد تغییر نکند، اما قسمت عمده  ساختار مخصوص تولید شیر با چربی جایگزین می شود. در هر صورت گفتنی است پستانهای زن تنها در دوره حاملگی او شکل قطعی و نهایی خود را می گیرند.
 
با توجه به این که هدف اصلی از وجود پستانها نقش مهم آنها در ساختن شیر برای شیردهی می باشد، اما این دوران تنها دوره مختصری از زندگی زن را تشکیل می دهد و با نقش زیبایی شناختی آنها در کیفیت زندگی اش به هیچ وجه قابل مقایسه نیست.
 
چگونه به حفظ زیبایی و طراوت سینه ها بپردازیم؟ 
 
یک توازن مناسب هورمونی لازمه داشتن پستانهایی زیبا، سفت و باطراوت می باشد. این بالانس هورمونی که از هیپو تالاموس --منطقه عصبی واقع در مغز--کنترل می شود، مطابق با وضعیت روحی زن تغییر می یابد. و به همین خاطر داشتن روحیه ای شاد، خوش بین و متوازن زمینه سینه هایی سفت و زیباست. 
 
در شرایط خاصی شاید بتوان فرم و اندازه سینه ها را با یک عمل جراحی تغییر داد، ولی با مراعات قوانین ساده و مختصر بهداشتی و عدم سهل انگاری حداقل می توان از شل و آویزان شدن آنها جلوگیری نمود.
 
 آیا قرار دادن پستانها در معرض آفتاب مضر است؟ 
 
بنظر می رسد که نور خورشید باعث سرطان سینه نمی شود؛ با این وجود بهتر است به دلیل پوست بسیار حساس و آسیب پذیرشان آنها را تا حد ممکن از تابش نور شدید آفتاب پوشاند. نور آفتاب تاثیر مخربی روی بافت پیوندی و فیبرهای الاستیک سینه ها داشته و موجب پیری زودرس آنها می شود. بنابراین همیشه پیش از قرار گرفتن در معرض نور شدید آفتاب پستانها را با لوشن ضد آفتاب بپوشانید.
 
 آیا حجم سینه ها با دیگر تغییر و تحولات بدن فرق می کند؟ 
 
با افزایش وزن، بافت چربی موجود در پستانها و در نتیجه حجمشان افزوده می شود. در مقابل با کاهش وزن بافت پیوندی و الاستیک نامتغیر باقی مانده و بافت چربی کاهش می یابد. از آنجایی که تغییر وزن موجب نابودی رشته های الاستیک و شل شدن پوست می شوند، بهتر است از تغییرات رادیکالی وزن جلوگیری نمود.
 
یکی از پیامد های حاملگی افزایش حجم پستانهاست. اصولاً پس از خاتمه دوران شیردهی که پستانها به حالت اولیه خود باز می گردند، کمی جمع و چروکیده می شوند. مکمل های استروژن و پروژسترون، دارو، اختلالات هورمونی، یائسگی و در نهایت کهولت نیز هر کدام به نحوی موجب تغییرات عدیده در حجم پستانها می شوند. با بالارفتن سن پوست نازکتر شده و هورمونها در بدن افزایش می یابند که به نوبه خود باعث جمع شدن لوبولهای پستان می شود. اما نگران نباشید یک روش طبیعی برای حفظ طراوت و شادابی پستانها وجود دارد آنهم  آمیزش جنسی مداوم در طول زندگی می باشد .
 
  سوتین، لازمه پستانهای بزرگ! 
 
وزن زیاد سینه ها طی مدت طولانی موجب آویزان شدن آنها می شود. استفاده از سوتین باعث حفظ الاستیسیتی یا حالت کشسان پوست می شود. به هر حال بدون در نظر گرفتن سایز پستانها پوشیدن سوتین به هنگام ورزشهایی از قبیل دو و دیگر فعالیتهای پرشی توصیه می شود. زنان حامله و شیرده نیز می بایستی از سینه بند استفاده کنند، اما هنگام شنا لزومی به داشتن آن نیست.  
 
بنابر ساختار پستانتان و نه مد روز یک سوتین مناسب که هم از لحاظ سایز و هم جنس بکاررفته آن احساس راحتی نمایید، انتخاب کنید.
 
  چرا پستانها داراری فرمهای متفاوت هستند؟
 
اگر رشد غدد پستانی هم سطح و همتراز دنده ها بود شکل آنها نیز پهن و کشیده می شد. در صورت عمودی بودن این زشد فرم آنها نیم کره ای می شود. حالت میانی این باعث می شود تا فرمهای گوناگونی پدید آید.
 
  چرا همه پستانهای دارای سفتی و استحکام یکسان نیستند؟
 
 زمینه یک سینه شخ و سفت بیشتر بودن بافت پیوندی نسبت به بافت چربی در آنهاست و برعکس در صورت غالب بودن بافت چربی سینه ها شل تر خواهند بود. 
 
 چرا معمولاً یکی از پستانها بزرگتر از دیگریست؟
 
 نیمه راست بدن انسان با نیمه چپ آن گرچه در ظاهر مشابه و متناسب بنظر می رسد ولی در واقع کاملاً متقارن نیست. این پدیده در مورد پستانها نیز صدق می کند. وجود دو عضو جفت متقارن در بدن بسیار نادر است.99،9% سینه های زنان با هم متقارن نیستند؛ بدین معنی که هر کدام دارای مقدار متفاوتی از چربی، بافت پیوندی، لوبها و دیگر اجزای تشکیل دهنده آنها می باشند. نوک پستانها نیز می تواند دارای تفاوتهایی در سایز، رنگ و برجستگی یا فرورفتگی باشد. برخی ناهموار و برخی دارای چند تار مو هستند.
 
 چرا پستانها در سایزهای متفاوتی دیده می شوند؟
 
  فاکتورهای تعیین کننده در چگونگی سایز پستانها بسیارند؛ مقدار بافت پیوندی، درصد چربی بدن، ارث و تعداد حاملگی ها در زندگی در اندازه آنها تاثیر چشمگیری دارد.
 
  نوک فرو رفته پستان... این دیگر چیست؟!
 
 این نوع پستان بر خلاف حالت معمول آن که برجسته است، مانند ناف در قسمت داخلی بدن قرار دارد. این اختلال مادرزادی است و در آینده فرد را به هنگام شیردهی دچار مشکل می سازد. البته با یک عمل جراحی مختصر می توان اشکال را برطرف نمود.
 
  آیا امکان موزدایی در ناحیه نوک پستان وجود دارد؟
 
وجود چند تار مو روی نوک پستان به دلیل وجود غدد در این ناحیه کاملاً عادی است و مو زدایی در این مورد بی خطر است. اما از آنجایی که پوست نوک پستان حساس است بهتر است برای جلوگیری از عفونت به جای کندن مو از ریشه، روزانه آن را تراشید.
 
مواظب طرز ایستادن، نشستن و راه رفتن خود باشید! 
 
 همیشه حالت کمر و ستون مهره های خود را کنترل کنید. راست نشسته و عمیق نفس بکشید. خمیده نشستن مستمر در درازا موجب استهلاک ماهیچه های کمر و سینه و در نتیجه باعث آویزان شدن سینه ها می شود. در یک آینه به حلت نیم رخ بایستید. شانه ها را عقب داده و چانه را بالا بگیرید. چه تفاوتی حس می کنید؟ 
 
 تمرینات صورت 
 
سعی کنید روزی بیست بار با انقباض ماهیچه های گردن ماهیچه پکتورالیس بزرگ (ماهیچه واقع در زیر پستانها) را نرمش دهید. تمرین دیگر تلفظ حرف  «ایکس»، آنهم با باز کردن هر چه بیشتر دهان است. انجام این تمرین روزی 20-10 با توصیه می شود. 
 
 از گرما خودداری نمایید! 
 
 حرارت حاصل از تابش آفتاب و یا آبتنی با آب داغ موجب منبسط شدن رگها و کند شدن جریان خون در رگهای سینه می شود؛ از طرفی قبلاً نیز اشاره شد که قرارگیری در معرض نور شدید آفتاب باعث پیری پیش از موعد پوست، زایل شدن رشته های الاستیک و در نتیجه چروکیده شدن آن می شود. از این رو توصیه می شود سینه های خود را از حرارت شدید بدور نگه دارید و سعی کنید با آب خنک پستانها را مالش داده و با تحریک جریان خون در رگها، بافت آنها را تقویت کنید. یک دوش دو دقیقه ای آب سرد برای سینه های کوچک و سه دقیقه ای برای سایز بزرگ توصیه می شود. دوش آب سرد  گردش خون در رگها را سرعت بخشیده و به دفع توکسین ها (مواد سمی) کمک می کند. 
 
توجه: در انجام این تمرینات از یک دوش استفاده کنید و سینه ها را با یک حرکت چرخشی مالش دهید. در صورت عدم دشترسی به دوش می توانید با یک لیف ابری بزرگ آب سرد را کم کم روی سینه بریزید و آن را بمالید.
 
   شنا
 
 شنا یکی از ورزشهای مناسب برای سینه هاست؛ بخصوص شنای قورباغه، آنهم بدلیل این که ماهیچه های پشت و سینه را وادار به مقاومت در مقابل فشار آب می کند. در واقع فشار آب خود نوعی ماساژ فوق العاده برای سینه ها حساب می شود. برای تمرین بیشتر می توانید پاها را در کف استخر بگذارید تا جایی که آب شانه هایتان را بپوشاند. دستها را بالا برده و آهسته در جلوی خود پایین آورید. 10 بار این عمل را تکرار کنید. 
 
استفاده از کرم ها و لوشنهای مخصوص سینه
 
  استفاده از کرمهای مخصوص علی رغم تبلیغات گاه اغراق آمیزشان شاید معجزه ای در پستانها ایجاد نکنند اما مصرف آنها در حفظ حالت ارتجاعی آنها بی تاثیر نیست. استفاده از عصاره های گیاهی و یا بیولوژیکی روی سینه ها علاوه بر اینکه ما را به ماساژ سینه ها وادار می سازند، نقش بسزایی در حفظ رشته های کشسان سینه دارد.هنگام قرار گرفتن در نور آفتاب نیز سعی کنید برای حفظ پوست از مضرات اشعه ماورای بنفش از کرمهای ضد آفتاب استفاده نمایید. پس از هر بار دوش گرفتن بدن خود را با لوشن های مخصوص نرم و مرطوب کنید تا پوست رطوبت از دست داده خود را باز یابد.