روابط زوج ها در تعطیلات
روزهای تعطیل، مناسبت های شاد و فرصت های مغتنم دور هم بودن، همیشه یادآور خوشی و شادمانی است. به ویژه تعطیلات نوروز، که در آغازین روزهای بهار زیبا، با آداب و رسوم دلپسند ایرانی تا بوده، رنگ و بوی دلپذیری به خاطرات همه ما داده است.امروزه به دلیل زیاد شدن گزینه ها، دگرگون شدن شکل و ترکیب جمعیتی خانواده ها، و بروز تفاوت های کلی در میزان و نوع توقعات افراد، تعطیلات نوروز هم شکل دیگری به خودش گرفته. مثلا در گذشته خانه تکانی، خرید عید و بعد هم دید و بازدیدها بود که ذهن مردم را مشغول می کرد و تمام افراد خانواده هم در این مراحل فعالانه شرکت داشتند و از آن لذت می بردند و می شود گفت همگان کمابیش تجربه ای یکسان از این موارد داشتند.
اما امروزه، هر خانواده ای ممکن است این دوران را به یک شکل تجربه کند و هر زوجی با توجه به شرایط ویژه خود، با دشواریهایی هم دست و پنجه نرم کنند.
مثلا در گذشته این همه گزینه برای مسافرت نبود و یا فراهم کردن وسائل پذیرایی به شکل تشریفاتی و پرهزینه امروز نبود و از آن ساده تر: بحث اینکه نوجوان خانواده بخواهد وقتش را پای اینترنت بگذراند تا اینکه به دیدن"عمه خانم" یا "خاله جان" برود وجود نداشت یا اینکه دخترخانم یا آقاپسری که در آستانه شرکت در "کنکور" بود معمولا کمی هم وقت داشت که با خانواده اش بگذراند. اما در حال حاضر قضیه فرق کرده و هر کدام از افراد خانواده استقلال رای خودشان را دارند و به قول معروف هرکسی ساز خودش را می زند که این موضوع باعث اختلافاتی (هر چند کوتاه مدت) در خانواده ها می شود.
اینها تنها شمه ای از تنش هایی است که ممکن است در دوران تعطیلات پیش بیاید. مسائل دیگری که به بحث گذاشته می شوند معمولا شامل چنین مواردی می شوند مثلا : " چه مخلفاتی برای پذیرایی از میهمانان لازم است، از کجا باید تهیه بشود و چه کسی باید آنها را تهیه کند، اول دیدن چه کسی بروند و آیا اصلا امسال می خواهند دیدن فلان خانواده یا شخص خاص بروند یا خیر،..
مسئله دیگر، برنامه ریزی برای تفریح و مسافرت است که گاهی یکی از طرفین فکر می کند اعضای خانواده می توانند در سال پیش رو مقدمات یک سفر خانوادگی را فراهم کنند اما طرف مقابل فکر می کند بهتر است این پول را به مصرف دیگری برسانند. یا اینکه در یک سناریوی دیگر زوج ها راهی سفر می شوند اما شرایط آن طوری نیست که پیش بینی کرده اند و تقصیرها بر گردن کسی می افتد که سفر را هماهنگ کرده (بیشتر مرد خانواده) و دیگر مشکل نه چندان جدید بسیاری از خانواده ها در دوران تعطیلات، وضع محدودیت یا برقراری آزادی استفاده از تلویزیون و برنامه های متنوع ماهواره ای است. یعنی هر کدام از اعضای خانواده مایل است برنامه خاصی را تماشا کند که دیگری نمی پسندد حال خود بخوانید حدیث مفصل ازین مجمل..!
همچنین بحث داغ " تقسیم کار" و اینکه چرا در حالی که همه افراد خانواده در منزل هستند و به نظر می رسد وقت کافی هم در اختیار دارند اما هنوز این خانم خانه است که باید همه کارها را انجام بدهد.
از طرف دیگر گاهی اگر کسی بخواهد در انجام امور منزل شرکت کند ممکن است به دل خانم خانه ننشیند و حتی به عنوان دخالت در کارهای "زنانه " تلقی بشود.
هر خانواده یک سیستم برای خودش دارد مثل یک ماشین که قطعات خاصی دارد که هر کدام کار خودشان را انجام می دهند. مثلا پدر خانواده و بعضا مادر خانواده در خارج از منزل کار می کنند. بچه ها به مدرسه شاید کلاس های فوق برنامه می روند و غیره. هر کسی یاد گرفته که فضای خصوصی خودش را چطوری ایجاد کند. اما در دوران تعطیلات که همه دور هم هستند یا حداقل معمولا همه دور هم هستند این روزمرگی بهم می خورد و فضاها با هم تداخل پیدا می کنند. مثلا زمان خوابیدن بچه ها بهم می خورد. معاشرت ها و دید و بازدید ها به صورت فشرده و متراکم اتفاق می افتد، ممکن است افراد به مسافرت بروند و غیره که تک تک اینها اثراتی را بر روی سیستم خانواده وارد می آورد. تنش بالا می رود و ممکن است اختلاف نظرها و بعضا جرو بحث هایی هم پیش بیاید.
پس می بینیم که دوران تعطیلات می تواند" تنش زا" باشد اما راههای پیشگیری و حتی مقابله هم وجود دارند. اگر زوج/خانواده از پیش با هم برنامه ریزی کنند، می توانند بر بیشتر این مشکلات غلبه کنند. مثلا لازم نیست که حتما مسافرت آنچنانی ترتیب بدهید همینکه کاری خلاق و نو بکنید می تواند روحیه تعطیلات را به منزل شما بیاورد. در این راستا می توانید این پیشنهادها را در نظر بگیرید:• فصل بهار فصل زیبایی و نشاط است، همینکه در پارکی( بوستان) قدم بزنید، از آرزوها و اهدافتان برای سال جدید گفتگو کنید و آنها را با هم در میان بگذارید می تواند به صمیمیت رابطه تان اضافه کند.
• در بین دید و بازدیدها، حتما وقتی را برای خودتان هم در نظر بگیرید. نگذارید تمامی تعطیلاتتان صرفا در کنار افراد دیگر (هرچند عزیز) بگذرد. تعطیلات تنها زمانی است که زوج ها/ خانواده ها می توانند کنار هم باشند و به عنوان یک" عضو" واحد دست به کارهای مشترکی بزنند.
• بسته به سن اعضای خانواده، می شود بازی های دست جمعی ترتیب داد که حتی سالمند ترین و ناتوان ترین افراد هم از شرکت در آنها لذت ببرند و نیازی به فضای بسیار هم ندارند بازی هایی مثل گل یا پوچ، مسابقه های هوش، حدس زدن واکنش طرف مقابل در شرایط خاص، مشاعره و بسیاری نمونه ها که در فرهنگ جامعه ما کم نیستند.
• غذاهایی را با هم بپزید که تا به حال امتحان نکرده اید. به آقایان هم فرصت بدهید که هنرهای خانه داری شان را رو کنند و در ضمن ببینند نسوزاندن و خوب درآوردن یک کته ساده چقدر کار می برد!
• همراه هم، موفقیتهای سال پیش و درسهایی را که در رابطه تان و به طور کلی در زندگیتان فرا گرفته اید مرور کنید و برای سال جدیدتان برنامه ریزی کنید. اهمیت این کار در این است که می توانید به فرد مقابلتان و یا اگر فرزند دارید، به فرزندانتان بگویید که چه توقعی از زندگی تان دارید و فراموش نکنید که تا آرزوها و خواسته تان را نگویید کسی آنها را نمی شناسد و طبیعتا برآورده نخواهند شد بخصوص اگر خواسته و توقعی در ارتباط با همسرتان دارید حتما آن را به زبان بیاورید. اما قبل از آن پیش خودتان مطمئن شوید که به روشنی می دانید چه می خواهید و بعد آن را با شریک زندگی تان در میان بگذارید و یادتان نرود که واقع گرا باشید.
توقع می رود که افراد پس از تعطیلات پر از انرژی و شاد و شاداب به سر کارهای خود بازگردند اما اگر در طول تعطیلات زمانی را برای ارزیابی زندگی خود و رابطه تان نگذارید، در واقع سال جدیدی را شروع نکرده اید و همان انسان سابق هستید. افراد در چنین خانواده هایی بعد از تعطیلات کذایی آنقدر خسته هستند که نیاز به تعطیلاتی دارند که خستگی این مدت را از تنشان بیرون بیاورد! در تعطیلات بعدی تلاش کنیم معنای واقعی با هم بودن را بیاموزیم چرا که تنها حضور جسمانی افراد در جوار هم به معنای با هم بودن آنها نیست.
تعطیلاتی پربار، تنی درست و روانی آرام برای همه شما خوبان آرزو می کنم.