«محمدرضا شریفینیا» در نشست فیلم اخراجیها گفت: در این فیلم دوربین دهنمکی به جای قلمی که قبلا در دست داشته، ایفای نقش میکند در اخراجیها، بر این اساس صحنهها را کارگردانی میکند.
به گزارش خبرگزاری «انتخاب» به نقل از فارس، «محمدرضا شریفینیا» بازیگر و مسئول انتخاب بازیگران فیلم اخراجیها گفت: کاری که دهنمکی در اخراجیها کرده؛ تخطی از اصول سینما نیست. او دوربین را جایگزین قلم کرده و به این دلیل اخراجیها، همه کسانی که در جبهه حضور داشتند، از آنها که در سالهای جنگ فرمانده سپاه بودند تا مابهازای واقعی کاراکترهای مختلف فیلم، میتوانند با فیلم ارتباط برقرار کنند.
وی گفت: در اخراجیها، اینجا قرار بوده تا حرفهایی در مورد جنگ گفته شود که هیچ فیلمسازی نتوانسته آنها را مطرح کند و فقط دهنمکی میتوانست به خوبی دانستههایش را در مورد جنگ به کار بگیرد و روی لبه تیغ راه برود.
شریفینیا متذکر شد: جسارت و شهامتی در فیلمنامه فیلم وجود دارد و به قول محسن رضایی، جعبه سیاهی در این فیلم باز شده و این جعبه سیاه، من و بقیه بچهها را به همکاری در این فیلم ترغیب کرده است.
وی افزود: در حقیقت اهمیت فیلم اخراجیها از متن آن ناشی میشود و البته این کار را فقط سینماگری مثل دهنمکی میتوانست انجام دهد چون خود، فضای جنگ را از نزدیک تجربه کرد بود.
** دهنمکی در اخراجیها، بیش از یک کارگردان در صحنه حضور داشت
وی در ادامه با اشاره به برخی شائبههایی که در مورد نقش پررنگ او در تولید اخراجیها مطرح است، متذکر شد: میگویند اگر فیلم اخراجیها خوب شده، محصول کار یک نفر جز کارگردان است، در صورتی که این واقعیت ندارد. اینجا مثل این که دیوار دهنمکی کوتاه است و همه به او میتازند که اینگونه رفتار با یک سینماگر تازهنفس شایسته نیست.
شریفینیا افزود:باید محدوده اختیارات آدمها را در یک فیلم شناخت. هر کسی مسئولیتی در ساخت یک فیلم دارد و اگر کارش را به خوبی انجام دهد، آن مسئولیتی که دارد نتیجه میدهد.
وی گفت: یک کارگردان ابزاری دارد که بر اساس آن، میخواهد فیلم بسازد. امسال من با «داریوش مهرجویی» کار کردم که استاد مسلم سینماست و سالهاست فیلم ساخته و با «مسعود دهنمکی» همکاری کردم که کار اولش را ساخته است. جالب است بدانید که عناوینی که من در فیلم مهرجویی دارم، بیش از عناوینی است که در فیلم دهنمکی دارم.
شریفینیا افزود: در فیلم مهرجویی من با خیال راحت، نظر میدهم و کار میکنم چون پشت فیلم او دیگر مسالهای پیش نمیآید و کسی نمیآید بگوید که شریفینیا فیلم را ساخته، در صورتی که وقتی مهرجویی کار میکند، من یک ساعت هم صحنه را ترک نمیکنم. کارهای مختلفی - از طراحی صحنه گرفته تا بازی و دستیاری- انجام میدهم و به خوبی هم انجام میدهم.
وی تاکید کرد: من هم مثل بقیه اجزای ارکستر، به کارگردان در محدوده اختیارات خودم، کمک میکنم و باید این کار را درست انجام دهم.
متخصصترین آدمها در کنار کارگردانان بزرگی چون بیضایی، کیمیایی، تقوایی و مهرجویی قرار میگیرند. در فیلمهای اینان، از عوامل فنی گرفته تا بازیگران تکسکانسی، درجه یک هستند و درحقیقت، همه این عوامل موجب شدهاند که یک فیلم، فیلم شود.
بازیگر اخراجیها افزود: تازه من این گله را دارم که در فیلم «اخراجیها»، چرا در برخی بخشها، حضور عوامل حرفهایتر اتفاق نیفتاد و ایشان از یکسری عوامل متخصصتر در برخی بخشها استفاده نکرد.
شریفینیا یادآور شد: کار کارگردان، درست استفاده کردن از تواناییهاست. فیلمبردار نمیگوید که من فیلم را ساختهام. فیلمبردار میآید در خدمت ذهنیت کارگردان قرار میگیرد. کارگردان هم هیچوقت نمیرود خودش فیلمبرداری کند.
وی گفت: به عنوان مثال داریوش مهرجویی، سرصحنه با بازیگرانش حرف میزند و مثلا میپرسد این صحنه را چگونه بازی میکنی و بازیگر، برایش توضیح میدهد و حتی پیشنهاد مطرح میکند. اگر شبیه چنین چیزی سر کار دهنمکی پیش بیاید، احتمالا به یک فاجعه بدل میشود. در کار حاتمیکیا هم چنین چیزی وجود دارد. من به عنوان مشاور ایشان باید خیلی چیزها را تایید کنم، بازیها را ببینم و نظر بدهم. در فیلم حاتمیکیا همه این اتفاقها در حد بالایی رخ داده اما این بدان معنی نیست که مثلا فیلم را حاتمیکیا نساخته و من ساختم، چرا که کارگردان ایشان است. در فیلم مهرجویی هم خیلی از صحنهها را ممکن است من کار کنم و کار کردم؛ اما من دستیار مهرجویی و قائممقام کارگردان هستم.
شریفینیا گفت: این را باید بگویم که دهنمکی در اخراجیها، بیش از یک کارگردان در صحنه حضور داشت، وقت میگذاشت و در همه بخشها و اجزا، بیشتر از توان خود کار میکرد.
شریفینیا سپس با انتقاد از برخی برخوردهایی که با تحول کاراکترهای مختلف اخراجیها صورت میگیرد، گفت: رسیدن به تحول و ایمان آوردن میتواند لحظهای اتفاق بیفتد و هر آدمی در یک لحظه، منقلب شود. همانطور که حر در یک لحظه متحول شد و ایمان آورد. همانطور که عشق هم در یک لحظه اتفاق میافتد.
وی در ادامه، در نشست خبری فیلم اخراجیها، به ویژگی اخراجیها در ارتباط با مخاطب اشاره کرد و افزود: اخراجیها و سنتوری با استقبال مردم روبهرو شدند و چون از دل آمده بودند بر دل نشستند.
** داریوش ارجمند، آتیلا پسیانی، بهرام رادان، شیلا خداداد و جواد رضویان نتوانستند بیایند
مسئول انتخاب بازیگران فیلم اخراجیها، در ادامه افزود: در بخش بازیگری، بنا به مقتضیات قصه و لزوم تاثیرگذاری گستردهتر، صحیح آن بود که ما از برخی کلیشههای مرسوم استفاده کنیم. استفاده از جواد هاشمی بدین منظور بود. اینجا انتخاب او درست است و بازیاش در این فیلم، شاید از تمام کارهایی که انجام داده دلنشینتر است. به نظر من او هم شایسته کاندیدا شدن بود. مثل عبدالرضا اکبری که با همان چند سکانسی که بازی کرده، باید مورد توجه قرار میگرفت.
شریفینیا ادامه داد: کاری به قضاوتها ندارم. حرف من این است که در فیلم، همه بازیگران سرجای خود قرار گرفتهاند و این قضیه میتوانست مورد توجه قرار گیرد.
وی درباره فهرست بازیگران اولیه اخراجیها گفت: ما در ابتدای کار، با کارگردان فیلم به یک فهرست مشترک رسیدیم. تقریبا تمام کسانی که انتخاب شدند، کاندیدای اول ما بودند و شاید در یکی دو مورد انتخابهای دیگری هم داشتیم. آن هم به این علت که حضور همزمان این همه بازیگر هنگام تولید یک فیلم، ناشدنی است، چون به هرحال تعدادی از بازیگران ممکن است درگیر فیلم دیگری باشند.
وی گفت: در اخراجیها هم علی رغم اینکه ما تا لحظات آخر صبر کردیم، بازیگرانی چون داریوش ارجمند، آتیلا پسیانی، بهرام رادان، شیلا خداداد و جواد رضویان علیرغم اعلام آمادگی، نتوانستند با این پروژه همکاری کنند.
** لااقل میتوانستند یک خوشامد به دهنمکی بگویند
شریفینیا در ادامه گفت: صفهای اخراجیها در این روزها، از صف جشنواره گرمتر است. مردم این روزها اخراجیها را میبینند، میخندد و میگرید اما کسی توجه نمیکند که مخاطب را به خنده و گریه واداشتن، کار بسیار سختی است. خنده گرفتن، یکی از هنرهای بزرگ سینماست و تماشاگر به این سادگی به ما نمیخندد.
وی در واکنش به برخورد منتقدان اخراجیها گفت:کار برخیاز دوستان،از انتقاد گذشته و واقعا دارند بد قضاوت میکنند. کار بازیگران اخراجیها را که با هر معیاری خوب عمل کردهاند، نادیده میگیرند. علیه فیلم و عوامل فیلم آنقدر جبههگیری کردند که صدای کارگردان فیلم دربیاید. بعد گفتند چرا او واکنش نشان داده!
وی افزود: برخورد با اخراجیها در جشنواره، برخورد قشنگی نبود. لااقل میتوانستند یک خوشامد به دهنمکی بگویند و او را مورد یک تشویق پدرانه قرار دهند و بگویند چه خوب که وارد این حرفه شدی و چرخ اقتصاد این سینما را هم چرخاندی. این جواب خوبی به دهنمکی بود. این را من به یکی از داوران جشنواره هم گفتم.
کامبیز دیرباز و نیوشا ضیغمی در نشست خبری اخراجیها از متفاوت بودن نقشهای خود در این فیلم و در سینمای دفاع مقدس گفتند.
به گزارش خبرگزاری فارس، کامبیز دیرباز در مورد ایفای نقش در اخراجیها گفت: مجید سوزوکی مابهازای حقیقی داشت و از نزدیکان و دوستان جبههای مسعود دهنمکی بود که این قضیه، علیرغم این که بیان شده، بازگو کردن آن برای مخاطبی که اینروزها به سالن سینما میرود، جذاب است.
وی گفت: بعد از بازی در اخراجیها، برخیها به من گفتند بازی من، شبیه بازی بازیگران دیگری در نقشهای مشابه است، اما من تا آنجایی که در ذهن دارم، چنین شخصیتی در فیلمهای دفاع مقدس نداشتهایم.
دیرباز گفت: تمام سعی من بر این بوده که با کمک آقای دهنمکی که خالق کاراکتر مجید روی کاغذ بودند و این کاراکتر را از یک خاطره، به یک کاراکتر قابل اجرا با خصوصیات دراماتیک تبدیل کردند، با کمک ایشان بتوانم هر چه بیشتر به کاراکتر واقعی مجید(شهید مجید خدمت) نزدیک شوم و با این اندیشه، نوع رفتار، راه رفتن، لباس پوشیدن، گیوه پاکردن، تکیه کلامها و حتی چگونگی شهیدشدن وی را مدنظر قرار دادم تا با کاملترین ذهنیت به خود واقعی کاراکتر نزدیک شوم.
این بازیگر افزود: من یک عکس از مجید دیدم و خاطرات و توصیفاتی که آقای دهنمکی مطرح میکرد، من را به سمتی که باید، هل داد.
دیرباز در ادامه نشست با اشاره به حضور دیگر بازیگران حرفهای در فیلم اخراجیها، افزود: قبل از شروع فیلمبرداری، بازی در اخراجیها به دلیل حضور بازیگران حرفهای، برایم جایگاه خاصی داشت و دغدغه زیادی در این مورد داشتم.
وی گفت: در اخراجیها، بازیگران کناریام جملگی جزو بهترینهای سینما هستند. در این راستا باید بگویم بازیگر هر چه حرفهایتر میشود، باید به درک حرفهایتری هم برسد و این فهم را جهت بده و بستان با بازیگران دیگر داشته باشد.
دیرباز گفت: بار طنز فیلم اخراجیها روی دوش بقیه بازیگران بود و در این بین، درآوردن حس و حالی متفاوت از بازیهای بقیه فیلم، نمیتوانست کار سادهای باشد.
دیرباز افزود: وقتی فیلمبرداری را شروع کردیم، این هیجان و اضطراب، جای خود را به یک رفاقت قشنگ بین بازیگران گروه و بازیگرانی که از دوستان مسعود دهنمکی بودند، داد.
وی گفت: در این فیلم همه بازیگران برای ارتقای کیفی بازیها، دغدغه داشتند، به عنوان مثال بازیگری چون امین حیایی یک بار آمد و گفت: من را از اول قصه نگذارید و بهتر است از بخش اعزام به بعد وارد قصه شوم که این پیشنهاد مورد توجه واقع شد، در حالی که در فیلمنامه اولیه امین حیایی از ابتدا با ما بود. یا مثلا من میگفتم این دیالوگ را من نگویم بهتر است وبهتر است ارژنگ بگوید تا نمکش بیشتر شود.
** ضیغمی: مدیون تلاش آقای دهنمکی هستم
نیوشا ضیغمی نیز در این نشست گفت: من چنین فضایی را نه در سینما تجربه کرده بودم و نه دیده بودم، چون زمان جنگ سن کمی داشتم، ولی آقای دهنمکی آنقدر من را درست راهنمایی کرد که من تصور میکردم که ایشان شاید چادر سر کردن را بلد است!
وی اظهار داشت: دهنمکی به من توضیح میداد که یک خانم چادری، چگونه خجالت میکشد، چگونه چادر خود را نگه می دارد، چطور باید با چادر راه برود.
ضیغمی گفت: برای دهنمکی اهمیت داشت که دختری که پدرش عارف است، باید مدل راه رفتنش - در آن زمان و مکان جغرافیایی که ما فیلمبرداری میکردیم - چگونه باشد.
وی افزود: اگر کار من به چشم آمده، این را مدیون تلاش آقای دهنمکی هستم، چون هم داستان را به خوبی برایم جا انداخت و هم این که مثل یک بازیگردان برای من بازیگردانی میکردند.
دهنمکی نیز در توضیح چگونگی استفاده از بازیگران زن در اخراجیها، گفت: فیلم اخراجیها چند کاراکتر زن داشت که گرچه حضور کمی در فیلم داشتند، اما واقعا تاثیرگذار بودند.
وی تاکید کرد: برای من خیلی مهم بود که فردا متهم نشوم به اینکه از بازیگران زن استفاده ابزاری میکنیم. برای من خیلی مهم بود که این رابطهها درست دربیاید، سالم باشد و پائینشهری به تصویر کشیده شود. از کاراکترهای زن ما، خانم ضیغمی باید میتوانست با چادر ارتباط برقرار کند، چون من تصور میکردم اینگونه به این شخصیت که برانگیزاننده مجید برای رفتن به جبهه بود، بهتر میشد نزدیک شویم. یا خانم فروزنده که باید نقش یک دختر چادری پائین شهری شلوغ و پرشور را ایفا میکرد یا مینا جعفرزاده که نقش مادر جنوب شهری را بسیار خوب بازی کرد.
در ادامه نشست، نیوشا ضیغمی گفت: من در زمان جنگ سن کمی داشتم و نمیدانستم چه خبر بوده، اما به نگاه کارگردان اخراجیها مطمئن هستم. ایشان در هر لحظهای که دوست دارد، حرفش را میزند و از کسی هم ابایی ندارد. از این که هزاران نفر نقدش کنند، اصلا نمیترسد و این خیلی خوب است.
وی درپاسخ به برخی نقدها درباره کارگردان اخراجی ها گفت: اگر با عقاید شخصی یا با گذشته ایشان مشکلی دارید، الان چه ربطی پیدا میکند به اخراجیها؟
ضیغمی سپس به نقل یک خاطره از اکران خصوصی این فیلم پرداخت و گفت: به اتفاق یکی از دوستانم که دکترای روابط عمومی دارد و استاد یک دانشگاه در آمریکاست در سفر به ایران به اکران خصوصی «اخراجیها» رفتیم. او یک پلان جنگ را در ایران تجربه نکرده بود و برای من جالب بود که وقتی برای اولین بار اخراجیها را دید، به من گفت: «کاش زمان جنگ من هم در ایران بودم. من همیشه خوشحال بودم از این که نبودم، چون فکر می کردم که ممکن است بمب روی سر خراب شود و بمیرم. اما الان چنین حسی ندارم.»
- حمید داوودآبادی پژوهشگر دفاع مقدس و روزنامهنگار که سابقه مشاوره در فیلم گیلانه بنیاعتماد را دارد در این نشست حضورداشت.او که همین نقش را در اخراجیها داشت گفت در برخی سکانسهای اخراجیها اتفاقات دقیقا بر اساس آنچه که در واقعیت برای من و دهنمکی رخ داده بود بازسازی شده بود.
- دهنمکی در این نشست گفت: من خودم چند سالی تئاتر کار کرده بودم ودوره اول انقلاب تا سال 64 که رفتم جبهه با این مسائل عجین بودیم و روزنامه نگاری و جنگ ما را دور کرد وگرنه از ابتدا مطرب بودم!
- شریفینیا در پاسخ به حرف و حدیثهایی که او را «کارگردان پشتپرده اخراجیها» معرفی میکند گفت: لابد من به فریدون جیرانی گفتهام ساکت باش، به مهرجویی گقتهام یک نفر از فیلم تو شلوغ کند و به دهنمکی هم گفتهام اختتامیه را به هم بریزد... با این اوصاف لابد کوی دانشگاه را هم من شلوغ کردهام و من آنجا هم کارگردان در سایه بودهام!
او همچنین در پاسخ به برخی اظهار نظرها که اخراجیها را مجموعه تصویری چند sms دانستهاند گفت: من دست کارگردانی را میبوسم که توانسته از 15 تا sms فیلمی بسازد که روزی 20 میلیون بفروشد!
- دهنمکی گفت: مهار اکبرعبدی در ادای دیالوگها، یکی از سختترین کارهاست. او تا بعد از کات هم دیالوگ را ادامه میداد