دعوت ایران از سرمایه گذاران خارجی برای اکتشاف نفت

وزارت نفت ایران پس از تلاش ناموفق سه سال پیش برای جلب مشارکت شرکت های خارجی در اکتشاف نفت، با برگزاری همایشی در وین از شرکت های خارجی دعوت کرده تا در اکتشاف ۱۷ حوزه نفتی مشارکت کنند.

هزینه اکتشاف این حوزه های نفتی ۴۶۰ میلیون یورو برآورد شده است

این حوزه های نفتی در ۹ استان کشور در مناطق مرکزی، شمال و شمال غرب و خلیج فارس قرار دارند و وسعت آنها ۱۲۹ هزار کیلومتر برآورد شده است.

۱۷ حوزه اکتشافی که ایران آنها را به مناقصه بین المللی گذاشته است شامل قوچان، کلات، نفت شهر، ایلام، دانان، فسا، بندرعباس، راز، مراوه تپه، مغان یک و دو، کویر، الوند، فردوسی، لایه ، تابان و دیر است.

هزینه اکتشاف این حوزه های نفتی ۴۶۰ میلیون یورو برآورد شده و شرکت های خارجی علاقمند تا پایان خرداد سال آینده خورشیدی فرصت خواهند داشت تا اسناد مناقصه را خریداری و پیشنهادهای مالی و فنی خود را ارائه کنند.

شرکت های نفتی اروپایی و آسیایی از این همایش استقبال کرده اند اما نمی توان پیش بینی کرد که چه تعداد از آنها با وزارت نفت ایران به توافق خواهند رسید.

سه سال پیش نیز ایران با برگزاری همایشی در لاهه هلند ۱۶ حوزه نفتی را برای اکتشاف به شرکت های خارجی معرفی کرد. این همایش نیز با استقبال شرکت های خارجی رو به رو شده بود اما تنها چهار حوزه معرفی شده در این همایش به قرارداد منجر شد و بقیه حوزه ها بلاتکیف ماند و سرمایه گذاران خارجی استقبالی از آنها نکردند. برای همین وزارت نفت ایران در همایش وین، پنج حوزه قبلی را به همراه ۱۲ حوزه تازه برای سرمایه گذاری معرفی کرده است.

ترغیب شرکت های خارجی

مقامات ایرانی می گویند اصلاحاتی در قراردادها انجام داده اند تا نظر شرکت های سرمایه گذاری تامین شود اما از جزئیات اصلاحات به خصوص مدت زمان اجرای هر قرار داد، دوره اکتشاف، دوره توصیف میدان، دوره توسعه و دوره بازپرداخت سرمایه گزارشی منتشر نشده است.

برخی گزارش ها حکایت از آن دارد که شرکت ملی نفت ایران سود مورد انتظار خود را از ۳۰ درصد به ۲۰ درصد کاهش داده و شاخص تجاری بودن میدان نیز از ۱۵ سال به ۲۰ سال افزایش یافته است.

هزینه اکتشاف به عهده پیمانکار است و هزینه توسعه به صورت بیع متقابل و از محل درآمدهای تولیدات میدان های نفتی بازپرداخت خواهد شد.

	سرمایه گذاران خارجی شرایط قراردادهای اکتشاف در ایران را سخت می دانند

سرمایه گذاران خارجی شرایط قراردادهای اکتشاف در ایران را سخت می دانند و می گویند در دنیا قراردادهای اکتشاف با قراردادهای مشارکت در تولید همراه است در حالی که در ایران ابتدا قرارداد اکتشاف بسته می شود و بعد از آن پیمانکاران باید قراردادهای جداگانه بیع متقابل امضا کنند.

شرکت های خارجی می گویند ایران باید با اصلاح قراردادهای فعلی به آنها اجازه دهد تا بعد از اکتشاف، بتوانند عملیات توسعه میدان های نفتی را نیز انجام دهند.

ایران برای جلب سرمایه گذاری خارجی از ۱۲ سال پیش روش بیع متقابل را در قراردادهای نفتی مورد استفاده قرار می دهد اما شرکت های خارجی اکنون علاقه چندانی به استفاده از این قراردادها ندارند و دولت ایران می کوشد با اصلاحاتی در این قراردادها، نظر مساعد شرکت های خارجی را جلب کند.

بالا بودن ریسک سرمایه گذاری، بازدهی کم و دریافت ضمانت های مختلف از جمله ضمانت تولید از مشکلات این نوع قراردادهاست که باعث بی میلی شرکت های خارجی برای همکاری در صنعت نفت ایران شده است.

نفت در ایران ایران پیش بینی کرده که تا سه سال دیگر تولید خود را از حدود چهار میلیون بشکه به پنج میلیون بشکه در روز برساند

این در حالی است که شرکت های خارجی علاقمند به مشارکت در تولید هستند اما بر اساس قانون اساسی، دولت اجازه ندارد سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در بخش نفت بپذیرد.

علاوه بر مشکلات فنی، پرونده هسته ای ایران و احتمالا گسترده تر شدن محدوده تحریم ها از سوی شورای امنیت سازمان ملل، سرمایه گذاران خارجی را با تردید هایی مواجه کرده است.

شرکت های خارجی با وجود تمایل به سرمایه گذاری در ایران همچنان منتظر فرو کش کردن تنش های سیاسی ایران با غرب بر سر پرونده هسته ای هستند.

کاهش تولید و کمبود سرمایه

نفت تولیدی ایران از ۶۴ میدان نفتی تامین می شود که نزدیک به ۷۰ درصد آن از میادنی نظیر اهواز، آسماری، مارون، گچساران، بی بی حکیمه، رگ سفید و آغاجاری تامین می شود که نیمه دوم عمر خود را سپری می کنند.

تولید این میادین به سرعت در حال کاهش است و سالانه بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه از ظرفیت تولید نفت ایران کاسته می شود.

ایران پیش بینی کرده که تا سه سال دیگر تولید خود را از حدود چهار میلیون بشکه به پنج میلیون بشکه در روز برساند اما شواهد نشان می دهد که به دلیل کاهش تولید و عدم موفقیت در جلب همکاری شرکت های خارجی برای اجرای طرح های اکتشافی تازه نفت، نتواند به هدفش برسد.

پیش بینی می شود ایران در خوش بینانه ترین شرایط بتواند سقف تولید خود را تا سه سال دیگر به حدود چهار میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز برساند.

غلامحسین نوذری مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران در همایش معرفی حوزه های نفتی ایران در وین گفته است که "تولید نفت ایران در سال ۲۰۱۴ به بیشتر از ۵ میلیون بشکه در روز افزایش می یابد."

محدویت هایی که آمریکا برای سرمایه گذاران در نظر گرفته یکی از مهمترین مسائلی است که باعث شده تا اکثر شرکت های صاحب نام بین المللی با وجود جذابیت های سرمایه گذاری در صنعت نفت ایران، با تردیدهایی مواجه باشند و از حضور در این کشور خودداری کنند.

نفت در ایران ایران پیش بینی کرده در هشت سال آینده بیشتر از ۱۳۰ میلیارد دلار در صنعت نفت و گاز سرمایه گذاری کند که بیشتر از ۹۰ میلیارد دلار آن از طریق سرمایه گذاران خارجی تامین خواهد شد

آمریکا سرمایه گذاری بیشتر از ۲۰ میلیون دلار در ایران را ممنوع کرده و شرکت های بین المللی که این قانون را نادیده بگیرند با تحریم امریکا مواجه خواهند شد.

این در حالی است که ایران پیش بینی کرده در هشت سال آینده بیشتر از ۱۳۰ میلیارد دلار در صنعت نفت و گاز سرمایه گذاری کند که بیشتر از ۹۰ میلیارد دلار آن از طریق سرمایه گذاران خارجی تامین خواهد شد.

به عقیده کارشناسان، فضای پرتنش سیاسی ناشی از مناقشه هسته ای شرایط سرمایه گذاری خارجی را با موانع بیشتری رو به رو کرده و ادامه این وضعیت می تواند ایران را برای جذب این حجم هنگفت سرمایه خارجی با دشوارهایی بیشتری مواجه کند.