روسیه پیام آور جامعه جهانی یا میانجی غرب؟
ایگور ایوانف دبیر شورای عالی امنیت ملی روسیه برای مذاکره با مقام های جمهوری اسلامی درباره پرونده اتمی این کشور، وارد پایتخت ایران شده است.
ایوانف پیام جامعه جهانی را به ایران می برد آقای ایوانف در شرایطی به تهران سفر می کند که کمتر از یک ماه به پایان مهلت قطعنامه ۱۷۳۷شورای امنیت که مهمترین نکته آن تعلیق غنی سازی اورانیوم است، باقی مانده، اما جمهوری اسلامی به خواست های این قطعنامه اعتنا نکرده است.
همزمان با سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی روسیه به تهران، سرگئی لاوروف وزیر خارجه این کشور از سیاست های آمریکا در قبال ایران انتقاد کرده و خواستار پاسخگویی واشنگتن درباره تغییر و تقویت آرایش نظامی ارتش این کشور در خلیج فارس شده است.
روسیه پیام آور جامعه جهانی به ایران
در شرایطی که اروپایی ها از اعزام وزیر خارجه فرانسه یا فرستاده ای بلندپایه به تهران برای گفتگو درباره اوضاع لبنان هم خودداری کردند و چنین اقدامی را به شکل تلویحی دادن امتیاز به جمهوری اسلامی توصیف کردند، سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی روسیه به ایران را باید پیام رسانی جامعه جهانی به ایران دانست.
روسیه در جریان مذاکراتی که برای تصویب قطعنامه ۱۷۳۷ که نخستین قطعنامه همراه با تحریم علیه ایران در شورای امنتیت بود، دست به تلاش برای تلطیف این قطعنامه زد اما دست آخر خود به این قطعنامه نه رای ممتنع که رای مثبت داد.
رای مثبت روسیه به این قطعنامه نشان دهنده توان بسیار محدود مسکو در شورای امنیت در قبال ایالات متحده است. جمهوری اسلامی تا پیش از تصویب این قطعنامه روی حق وتوی روسیه در شورای امنیت حساب باز کرده بود اما به نظر می رسد که در هفته های اخیر رویکرد تهران نسبت به روسیه با واقع بینی بیشتری همراه شده است.
مسکو به دنبال پرکردن جای خالی اروپا؟
در شرایطی که آقای ایوانف برای مذاکره با مقام های ایرانی عازم تهران شده، سرگئی ایوانف وزیر خارجه روسیه نیز به سیاست های آمریکا درباره جمهوری اسلامی انتقاد کرده و گفته که طی سفرش به واشنگتن نگرانی های مسکو را با آمریکا در میان می گذارد.
آقای ایوانف گفته است که ما دوست داریم درباره پشت پرده سیاست سختگیرانه واشنگتن درباره ایران که در آن تحریمهای سختتری نسبت به آنچه در قطعنامه اخیر شورای امنیت سازمان ملل پیشبینی شده، توضیحاتی دریافت کنیم.
به نظر می رسد که انتقادهای آقای لاوروف از آمریکا برای بالابردن احتمال موفقیت مذاکرات دبیر شورای امنیت ملی روسیه در تهران و متقاعد کردن مقام های جمهوری اسلامی به ادامه حمایت مسکو از ایران در قبال جامعه جهانی و دعوت تهران به نرمش بوده است.
ایران از سیاست های روسیه در ماههای اخیر گلایه داشته و پس از تصویب قطعنامه تحریم نسبت به حمایت این کشور نا امید شده است. به باور عمومی در ایران روسیه با کارت ایران در جهان بازی می کند و با امتیازگیری از جامعه جهانی به خصوص آمریکا، نهایتا خواست های ایران را نادیده می گیرد.
به نظر می رسد که این باور آرام آرام در میان دولتمردان ایران جا باز کرده است. جمهوری اسلامی به تازگی با دوری تدریجی از روسیه، رو به همکاری بیشتر با عربستان سعودی آورده است.
علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و سرپرست پرونده اتمی طی هفته های اخیر تماس ها با عربستان را افزایش داده و از این کشور برای آرام کردن فضای منطقه و کاهش فشارهای ایالات متحده کمک طلبیده که ظاهرا با استقبال پادشاه عربستان مواجه شده است.
ایران از سیاست های روسیه در ماههای اخیر گلایه داشته و پس از تصویب قطعنامه تحریم، نسبت به حمایت این کشور نا امید شده است ملک عبدالله پادشاه عربستان که اخیرا به وسیله آقای لاریجانی نامه ای از رییس جمهور ایران دریافت کرده گفته است که کشورش از تاریخی طولانی در تعامل با جامعه بینالمللی برخوردار است و از نماینده ایران خواسته تا تجارب عربستان را به دولتمردان ایران انتقال دهد.
طی یک سال و نیمی که از عمر دولت محمود احمدی نژاد می گذرد هربار که ایران در مواجهه با جامعه جهانی در شرایط اضطراری قرار داشته مسکو به عنوان شریک جمهوری اسلامی طرف مذاکره قرار گرفته و آقای لاریجانی و دیگر مقام های بلندپایه ایرانی با سفر به روسیه سعی در آرام کردن فضا داشته اند.
اما این بار در شرایطی که کمتر از یک ماه به پایان مهلت شورای امنیت برای اجرای قطعنامه ۱۷۳۷ باقی مانده و ایالات متحده بر فشار خود به جمهوری اسلامی به طور کم سابقه ای افزوده است، ایران بی توجه به روسیه در حال مذاکره با عربستان سعودی است.
روسیه که تا پیش از این میزبان مقامهای ایرانی بوده است با اعزام دبیر شورای عالی امنیت ملی خود به تهران، نشان می دهد که به عنوان میانجی جمهوری اسلامی با غرب نیز تلاش می کند.
